بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
حريق وراههاي مقابله با آن
اسلاید 2 :
مثلث حريق
آتش نتيجه يك واكنش شيميايی است كه معمولاً ميان اكسيژن اتمسفر و يك نوع سوخت اتفاق می افتد؛ البته تنها احاطه يك ماده سوختنی به وسيله اكسيژن ، سبب آتش گرفتن آن نمی شود. بلكه برای اين كه واكنش احتراق اتفاق بيفتد بايد ماده سوختنی به حدی گرم شود كه به دمای احتراق خود برسد.
برای آشنائی با تجهيزات ضدحريق ابتدا نياز است انواع مواد قابل اشتعال، راههای مختلف خاموش کردن حريقها و طبقه بندی انواع آتش را شناخته و بر اساس آنها انواع کپسول های آتش نشانی را انتخاب و اماکن مختلف را تجهيز نمود.
آتش چيست؟
اسلاید 3 :
انواع مواد قابل اشتعال:
بطور کلی انواع مواد سوختنی و قابل اشتعال که در زندگی روزمره با آنها مواجه هستيد عبارتنداز:
1- مواد سوختنی جامد ( مانند چوب، پارچه،لاستيک و . )
2- مواد سوختنی مايع ( مانند فراورده های نفتی، الکلها و .)
3- مواد سوختنی گازی ( مانند انواع گازهای قابل اشتعال مثل بوتان، متان، استلين و .)
اسلاید 5 :
بر اساس نوع مواد قابل اشتعال و عوامل ديگر، راههای خاموش کردن آتش ها متفاوت است اما بطور کلی 3 روش زير در خاموش کردن و مهار آتش استفاده می شود:
1- سرد کردن ( قطع ضلع حرارت ) :توسط عواملی مانند آب و گاز کربنیک ( CO2 )
2- خفه کردن ( قطع ضلع هوا ) :توسط عواملی مانند خاک ، ماسه ، پتوی نمدار، خاموش کننده های پودری
3- سد كردن :گرفتن سوخت از طرق مختلف از جمله قطع جريان گاز، قطع جريان سوخت ، دور کردن مواد قابل اشتعال
روشهاي خاموش کردن آتش
اسلاید 6 :
آتش بسته به نوع عامل ايجاد و سوختن مواد در شش گروه به شکل زير طبقه بندی می شود:
الف ) آتش سوزي گروه جامدات يا مواد خشك ( طبقه A ) : به آتش سوزي موادي گفته مي شودكه بعد از سوختن از خود خاكستر باقي مي گذارند وبا آب نيز واكنش شيميايي خطرناكي ندارند.
مانند: چوب ، كاغذ، لاستيك ، حبوبات، غلات ، پلاستيك، پارچه و.
بهترين روش جهت اطفاء اين نوع آتش سوزي ها روش خنك كردن مي باشد.
ب)آتش سوزي مايعات قابل اشتعال (طبقهB ) : به منظور اطفاء حريق مايعات قابل اشتعال خاموش كننده مناسب ، پودر شيميايي وكف مي باشد.
به منظور اطفاء حريق مايعات قابل اشتعال در سطح كم از پودرهاي شيميايي ، ماسه خشك ، پتوي خيس و در سطح وسيع از كف استفاده مي كنيم.
طبقه بندی آتش:
اسلاید 7 :
ج ) آتش سوزي برق (طبقه C ) : در آتش سوزي لوازم وتاسيسات برقي ، اولين قدم قطع جريان برق است ، بعد استفاده از خاموش كننده مناسب (co2 ) مي باشد.
د ) آتش سوزي فلزات قابل اشتعال (طبقه D ) : بعضي ازاين فلزات (منيزيم،تيتانيوم،سديم و.)
براي اطفاء حريق فلزات قابل اشتعال نبايد از آب يا كف استفاده نمودزيرا بعلت واكنش اين فلزات با آب ، گاز هيدروژن توليد مي شود كه شديدا“ قابل اشتعال بوده و باعث تشديد حريق مي گردد .
براي اطفاء اين نوع حريقها از ماسه هاي صددرصدخشك وپودر شيميايي مخصوص اين فلز استفاده مي گردد.
طبقه بندی آتش:
اسلاید 8 :
ه )گازهاي قابل اشتعال :
در گازها در صورت ايجاد شعله سوزي نبايد شعله را اطفاء نمود بلكه بايد از خروج گاز جلوگيري گرددودر صورتيكه گاز از سيلندر خارج گشته وشعله ور گرددبايد بدنه سيلندر را خنك نمود وبدون در نظر گرفتن شرايط محيط ، اقدام به خاموش كردن شعله نكنيم .
البته اگر بنابر شرايطي لازم باشد كه شعله اطفاء گردد ، خاموش كننده پودر شيميايي بهترين اثر را دراين مورد دارا مي باشد.
و ) آتش سوزي مواد منفجره :
مواد منفجره اكثرا“ در صنايع نظامي مورد مصرف دارند ومهمترين آنها عبارتند از تي ان تي . اسيد پيكريك ، تيتراتها ، كلراتها ، نيتراتها ، نيتروگليسيرينو.
اين گونه مواد در صورتيكه دچار آتش سوزي شوند بايد سريعا“ محل را ترك نمود چون تمام مواد در يك لحظه توام با انفجار از بين مي روند وقدرت پرتاب تكه هاي ناشي از انفجار حداقل تا شعاع 200 متري مي باشد.
اگر اين مواد در مجاورت حرارت قرار گيرند بايد در فاصله مناسب از طريق خودروهاي مانيتور دار با آب نسبت به خنك كردن آنها اقدام نمود.
طبقه بندی آتش:
اسلاید 10 :
تجهيزات خاموش كننده
الف – متحرك: مثل شن ،سطل آب،پتوي خيس
خاموش كننده هاي دستي با حداكثر ظرفيت 14 كيلويي
خاموش كننده هاي چرخدار تا ظرفيت 90 كيلوگرم
ب : جعبه اطفاء حريق (Fire Box ) ، اسپرينكلرها
( افشانه ها )
اسلاید 11 :
تعريف خاموش كننده :
خاموش كننده ها براي استفاده در شرايط اضطراري با اين هدف كه بتوانند در مراحل اوليه شروع آتش سوزي از گسترش آن جلوگيري و آتش را خاموش نمايد ساخته شده اند.
1)كپسول آب وگاز
2) کپسول پودرو گاز
3) کپسول CO2
4) كپسولهاي كف
5)كپسولهاي هالوژن
خاموش كننده هاي دستي قابل حمل
اسلاید 12 :
كپسول آب وگاز:اين نوع خاموش كننده شامل يك كپسول محتوي آب مي باشد كه عامل خارج كننده آن كه گاز نيتروژن است با فشار به درون كپسول تزريق مي شود . در آتش سوزي جامدات اين خاموش كننده بهترين نوع مي باشد .
انواع کپسولهای آتش نشانی
اسلاید 13 :
کپسول پودرشيميايي:: اين خاموش كننده ها به دو نوع پودر و هوا و پودر و گاز تقسيم مي شوند ( پودرها شامل تركيبي از كربنات پتاسيم يا استات پتاسيم در آب ويا مخلوطي از كلرور سديم و پتاسيم و باريم ميباشد ) كه در انواع و وزنهاي مختلف موجود مي باشد . نوع پودر و هواي اين خاموش كننده شامل يك كپسول پودر شيميايي مي شود كه عامل خارج كننده آن گاز نيتروژن بوده كه با فشار به درون كپسول پودر تزريق مي شود . فشار سنج كوچك موجود بر روي اين خاموش كننده را مي توان نشانه اين نوع خاموش كننده ناميد . نوع پودر و گاز اين خاموش كننده نيز شامل يك كپسول حاوي پودر شيميايي مي باشد كه عامل خارج كننده آن كه گاز نيتروژن مي باشد بر خلاف كپسول هاي پودر و هوا كه به درون كپسول تزريق مي شد درون يك ظرف كوچك به نام كارتريج به صورت فشرده موجود مي باشد كه با فشار دادن دستگيره آن كارتريج سوراخ شده و گاز درون آن خارج مي شود .علت استفاده از گاز نيتروژن در خاموش كننده ها مايع نشدن اين گاز در فشار بالا مي باشد كه مانع از كلوخه شدن پودر درون كپسول مي شود . كاربرد اين خاموش كننده در آتشهاي كلاس B و C مي باشد .
انواع کپسولهای آتش نشانی
اسلاید 14 :
كپسولها ي پودرو هوا
كپسولها ي پودرو گاز
اسلاید 15 :
کپسول CO2:اين نوع خاموش كننده محتوي گاز دي اكسيد كربن بوده كه به صورت مايع درون كپسول قرار دارد و در هنگام خروج از كپسول به علت افت فشار ناگهاني آن سرماي فوق العاده اي پيدا مي كند كه با سرد كردن جسم در حال سوختن آتش را اطفاي مي كند . مشخصه اصلي
اين نوع خاموش كننده ها نازل شيپوري آن مي باشد .از اين خاموش
كننده در آتش سوزي ادوات برقي و همچنين مايعات قابل اشتعال استفاده
مي شود .
انواع کپسولهای آتش نشانی
اسلاید 16 :
كپسول گاز co2 چرخدار
كپسول پودر وگاز چرخدار
اسلاید 17 :
كپسولهاي هالوژن : مواد هالوژنه خاموش كننده هايي هستند كه مكا نيسم خاموش كردن آن شبا هت زيادي به گاز CO2 دارد ( پايه آنها متان يا اتان است كه به جاي هيدروژن آنها يك يا چند ماده هالوژنه جايگزين ميشود مانند CF3Br )، بدين معني كه بعلت سنگين تر بودن از هوا به سرعت روي حريق را پوشا نده و جا نشين هوا مي شود و ماده سوزان را از اكسيژن محيط محروم مي سازد . اين مواد وقتي از خاموش كننده خارج و در محيط ريخته مي شود به سرعت تبديل به بخار و تبخير مي شود
انواع کپسولهای آتش نشانی
اسلاید 19 :
خاموش كننده فوم ( كف ): اين نوع خاموش كننده ها محتوي محلولي از آب و كف ميباشد( كف ها دو نوع است : كف شيميايي كه شامل سولفات آلومينيم و بيكربنات سديم و كف مكانيكي كه شامل تركيبات صابوني ميياشند ) كه در هنگام خروج از كپسول به صورت كف بر سطح ماده سوختني ريخته مي شود .كاربرد اين خاموش كننده نسبت به ساير خاموش كننده ها كمتر مي باشد اما بهترين خاموش كننده جهت اطفاي مايعات قابل سوختن مي باشد.
انواع کپسولهای آتش نشانی
اسلاید 20 :
1- خاموش کننده محتوی آب به رنگ قرمز می باشد
2- خاموش کننده محتوی کف به رنگ زرد یا لیموئی می باشد
3- خاموش کننده محتوی پودر به رنگ آبی می باشد
4- خاموش کننده محتوی گاز co2 به رنگ مشکی می باشد
5- خاموش کننده محتوی هالوژنه به رنگ سبز می باشد
- لازم به ذکر است در حال حاضر اکثر تولید کنندگان از رنگ قرمز برای تمامی خاموش کننده ها استفاده می کنند
شناسایی نوع خاموش کننده از طرف رنگ بدنه سیلندر