بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
استاندارد حسابداري شماره 30 سود هر سهم
اسلاید 3 :
مقدمه
در سال 1969 هيئت اصول حسابداري انجمن حسابداران رسمي آمريکا با تدوين بيانيه شماره 15 ارائه سود هر سهم را در صورت سود و زيان الزامي کرد.
هيئت استانداردهاي بين المللي حسابداري به همراه هيئتهاي استانداردگذاري امريکا و کانادا پروژه مشترکي را با هدف هماهنگ سازي الزامات سود هر سهم آغاز کردند که حاصل آن، استاندارد بين المللي حسابداري شماره 33 و استاندارد حسابداري شماره 128 امريکا است.
در ايران تاکنون اطلاعات سود هر سهم به نحو ساده ارائه مي شد و رهنمود خاصي در اين زمينه وجود نداشت.
اسلاید 4 :
مقدمه
با توجه به نياز روزافزون بازار سرمايه به اطلاعات سود هر سهم، تدوين استاندارد در اين زمينه در سال 1385 در دستور کار مديريت تدوين استانداردها قرار گرفت که حاصل اين تلاش، تدوين استاندارد حسابداري شماره 30 با عنوان ”سود هر سهم“ است.
اسلاید 5 :
هدف استاندارد
بهبود قابليت مقايسه عملکرد واحدهاي تجاري مختلف در يک دوره گزارشگري و عملکرد يک واحد تجاري در دوره هاي مختلف گزارشگري، و
تاکيد بر ايجاد ثبات رويه و هماهنگي در تعيين مخرج کسر محاسبه سود هر سهم.
اسلاید 6 :
دامنه کاربرد
واحدهاي تجاري که سهام عادي يا سهام عادي بالقوه آنها عرضه شده يا در جريان عرضه عمومي است.
واحد تجاري اصلي که صورتهاي مالي تلفيقي و جداگانه را با هم ارائه مي کند، الزامات افشاي اين استاندارد تنها بايد بر مبناي اطلاعات تلفيقي اعمال شود.
ساير واحدهاي تجاري در صورت افشاي سود هر سهم، بايد الزامات اين استاندارد را رعايت کنند.
اسلاید 7 :
تعاريف
ابزار مالکانه: هر قراردادي که معرف وجود حقوق باقيمانده نسبت به داراييهاي واحد تجاري پس از کسر کليه بدهيهاي آن است.
تقليل: کاهش در سود هر سهم يا افزايش در زيان هر سهم با فرض تبديل سهام عادي بالقوه به سهام عادي مي باشد.
سهام عادي: ابزار مالکانه اي است که حقوق مترتب بر آن، موخر بر ساير ابزارهاي مالکانه است.
سهام عادي بالقوه: قراردادي که دارنده آن از حق تملک سهام عادي برخوردار است.
اسلاید 8 :
تعاريف
صاحبان سهام عادي: دارندگان سهام عادي واحد تجاري يا واحد تجاري اصلي در گروه.
ضد تقليل: افزايش در سود هر سهم يا کاهش در زيان هر سهم با فرض تبديل سهام عادي بالقوه به سهام عادي مي باشد.
اسلاید 9 :
سود پايه هر سهم
هدف از محاسبه سود پايه هر سهم، تعيين ميزان سود متعلق به هر سهم عادي موجود در طي دوره است.
سود پايه هر سهم از حاصل تقسيم سود خالص يا زيان قابل انتساب به صاحبان سهام عادي بر ميانگين موزون تعداد سهام عادي طي دوره به دست مي آيد.
سود خالص در صورتي با سود قابل انتساب به صاحبان سهام عادي متفاوت است که شرکت علاوه بر سهام عادي، سهام ممتاز با سود ثابت نيز داشته باشد.
در ايران به دليل اينکه سهام ممتاز با سود ثابت وجود ندارد، سود قابل انتساب به صاحبان سهام عادي برابر با سود خالص است.
اسلاید 10 :
سود پايه هر سهم
محاسبه ميانگين موزون سهام عادي در مواردي لازم است که سرمايه شرکت در نتيجه ورود يا خروج منابع در طي دوره، تغيير کرده باشد.
علت محاسبه ميانگين موزون سهام عادي، نقش منابع جديد در سودآوري واحد تجاري است.
مدت زمان افزايش سرمايه در ايران از زمان پذيره نويسي تا ثبت سرمايه نسبتا طولاني است.
بر اساس ماده 184 قانون تجارت، استفاده از وجوه افزايش سرمايه تنها پس از به ثبت رسيدن افزايش سرمايه شرکت مجاز است.
بنابراين، زمان ثبت افزايش سرمايه، ملاک محاسبه ميانگين موزون سهام عادي است.
اسلاید 11 :
مثال: سود هر سهم
سود خالص شرکت البرز در سال 1387 مبلغ 000ر100ر37 ريال است. اين شرکت در سال 1387 دو بار افزايش سرمايه داده است. افزايش سرمايه به صورت نقدي و بر اساس قيمت بازار سهام مي باشد. اطلاعات مربوط به تعداد سهام شرکت طي سال 1387 به شرح زير است:
اسلاید 12 :
مثال: سود هر سهم
ميانگين موزون تعداد سهام عادي
روش اول:
132,500=(90,000*12/12) + (30,000*9/12) + (60,000*4/12)
روش دوم:
132,500 =(90,000*3/12) + (120,000*5/12) + (180,000*4/12)
سود هر سهم
280=(37,100,000/132,500)
اسلاید 13 :
سود پايه هر سهم
در مواردي که مابه ازاي سهام عادي به طور کامل وصول نشده است، اين سهام متناسب با مابه ازاي دريافت شده، در محاسبه ميانگين موزون تعداد سهام منظور مي شود.
در صورتي که بخشي از سهام واحد تجاري اصلي در تملک واحد تجاري فرعي آن باشد، اين بخش از سهام از ديدگاه شخصيت تلفيقي به عنوان سهام خزانه تلقي مي شود و براي محاسبه سود هر سهم در صورتهاي مالي تلفيقي، سهام مزبور از تاريخ تملک، از محاسبه ميانگين موزون تعداد سهام عادي مستثني مي شود.
اسلاید 14 :
سود پايه هر سهم
در مواردي که تعداد سهام عادي بدون تغيير در منابع يا تعهدات افزايش يا کاهش مي يابد، ميانگين موزون تعداد سهام عادي براي کليه دوره هايي که اطلاعات آن ارائه مي شود، بايد تعديل گردد.
سود سهمي، تجزيه سهام، کاهش اجباري سرمايه در اجراي ماده 141 اصلاحيه قانون تجارت، و عنصر جايزه در حق تقدم، نمونه هايي از افزايش يا کاهش تعداد سهام عادي بدون تغيير در منابع يا تعهدات است.
اسلاید 15 :
مثال: انتشار سود سهمي
اطلاعات مربوط به سود هر سهم شرکت بينالود به شرح زير است:
جدول تعداد سهام شرکت طي سالهاي 1386 و 1387 به شرح زير است:
اسلاید 16 :
مثال: انتشار سود سهمي
ميانگين موزون تعداد سهام- سال 1387
1,530,000 =(420,000*3*6/12) + (600,000*3*6/12)
سود پايه هر سهم- سال 1387
825=(1,262,250,000/1,530,000)
ميانگين موزون تعداد سهام- سال 1386
420,000 =(420,000*12/12)
سود پايه هر سهم- سال 1386
2,250 =(945,000,000/420,000)
ميانگين موزون تعداد سهام(تعديل شده)- سال 1386
1,260,000 =(420,000*3*12/12)
سود پايه هر سهم(تعديل شده)- سال 1386
750=(945,000,000/1,260,000)
اسلاید 17 :
مثال: انتشار سود سهمي
اطلاعات مقايسه اي سود پايه هر سهم شرکت بينالود براي سالهاي 1386 و 1387 به شرح زير است:
اسلاید 18 :
عنصر جايزه در حق تقدم
در انتشار حق تقدم خريد سهام، قيمت اعمال اغلب از ارزش منصفانه سهام پايين تر است و بنابراين، انتشار حق تقدم خريد سهام با عنصر جايزه(تغيير در تعداد سهام بدون تغيير در منابع و تعهدات، به ميزان تفاوت مبلغ اعمال حق تقدم با ارزش بازار سهام در زمان تصويب افزايش سرمايه) همراه است.
در صورت انتشار حق تقدم خريد سهام براي سهامداران فعلي، مخرج کسر محاسبه سود هر سهم بايد براي تمام دوره هاي مقايسه اي قبل از انتشار حق تقدم، تعديل شود.
اسلاید 19 :
عنصر جايزه در حق تقدم
براي تعديل اطلاعات دوره هاي قبل از انتشار حق تقدم، تعداد سهام عادي در هر يک از دوره هاي مزبور در عامل زير ضرب مي شود:
ارزش بازار هر سهم بلافاصله قبل از تصويب انتشار حق تقدم
ارزش بازار نظري هر سهم بلافاصله پس از تصويب انتشار حق تقدم
اين ضريب بيانگر ميزان عنصر جايزه موجود در حق تقدم خريد سهام است و عامل تعديل کننده بابت افزايش تعداد سهام، بدون افزايش در منابع مي باشد.
ارزش بازار نظري هر سهم بلافاصله پس از تصويب انتشار حق تقدم به صورت زير محاسبه مي شود:
مجموع عوايد حاصل از اعمال حق تقدم + مجموع ارزش بازار سهام موجود بلافاصله قبل از تصويب انتشار حق تقدم
تعداد سهام موجود بعد از اعمال حق تقدم
اسلاید 20 :
مثال: عنصر جايزه در حق تقدم
اطلاعات مربوط به سود هر سهم شرکت شميران در سال 1387 به شرح زير است:
