بخشی از مقاله
***این مقاله دارای تعدادی عکس است که در سایت قابل نمایش نیست***
اشاره: آنچه در پی می آید، نگاهی دیگر به کولرهای گازی و اقتصاد آن است. ماهنامه تهویه و تبرید به منظور انتشار دیدگاههای گوناگون، نسبت به چاپ این نوشتار که قبلا در یکی از روزنامه های کشور به زیور طبع آراسته شده بود، مبادرت نموده است؛ بدون هیچ گونه اظهار نظر.
ساده سازی معادلات و ابتذال مناسبات, فهم روندها را ساده و توصیف آنها را سهل می سازد. یک فرآیند وقتی از اصالت علمی خود دور شده و قالبی عوام پسند به خود می گیرد به همان اندازه عامه فهم می شود. پیچیدگیها آسان می شوند و پیش نیازهای معرفتی زاید. نمادها در چنین وضعیتی در نقش میانبر به کمک می آیند و توضیح یک پدیده را تا یک کلمه فشرده می کنند.
نشانه هایی چون «پروین» برای یادآوری تمام اجزای فوتبال ایرانی و «فردین» برای تشریح ویژگیهای فیلم فارسی کفایت می کند. چه این پدیده ها در حضیض سادگی و بیدانشی از دشواری های موجود جهان مدرن فاصله گرفته و به فرمی «بومی» شده بینهایت آسان قابل فهم شده اند.
وقتی توده زدگی، مدیریت فوتبال و سینما را بی نیاز از معرفت و دانش به ابتذال و سادگی می کشاند طبعا توصیف پدیده هم در تناسب با خود واقعه پیش پا افتاده و راحت خواهد بود. چنین است که یک واژه تصویری تمام قد از همه آنچه ما از این قاعده مستثنا نیست. به نسبت دور شدن سیاست گذاران از یافته های علمی و سیاست گذاری اقتصادی آسان تر شده و دامنه افرادی که صلاحیت نقد و تاثیر بر سیاستها را پیدا می کنند گسترده تر خواهد شد. نیاز مسلح بودن به ابزار تحلیل اقتصادی از بین می رود و نشانه های دم دستی توان توضیح فرآیندهایی اقتصادی را پیدا می کنند.
هنگامی که خطا بودن بیناتی چون تخصيص مسرفانه و ناعادلانه ۳۵ میلیارد دلار به عنوان یارانه حامل های انرژی به دلایلی عوام انگیز از سوی سیاست گذاران فهمیده نشده و برای آن چاره نمیشود, می توان با همان مبانی عامه فهم به تفسیر پدیده پرداخت. برای توضیح استدلال پیش افتاده و شعارزده به برهان پیچیده نیازی نیست و می توان با دستاویز قراردادن نامها و نمادها نقد را ساده کرد.
کولر گازی» از جمله این نمادها است. همه جوانب سیاستهای اقتصادی جاری کشور در راز ازدیاد کاربری این محصول مستتر است. تا ۱۰ سال پیش محفظه های فلزی که در بوشهر و کیش و بندرعباس از دیوار منازل و ساختمان های اداری به شکلی بدقوارهای بیرون زده مهم ترین مميزه شهرهای جنوبی با سایر نقاط کشور بود. ساکنان حاشیه خلیج فارس که به علت دمای بالای C°۴۰ و رطوبت بالای ۸۰ درصد امکان استفاده از کولر آبی را نداشتند به ناچار در سه فصل سال از این وسیله پرمصرف استفاده می کردند. علاوه بر دشواری نصب و در امان نگه داشتن این کالای گران قیمت که معمولا با طراحی قفسی آهنی جبران میشد، هزینه بالای مصرف سرسام آور برق کولرگازی از مصایب همیشگی اهالی بوشهر و هرمزگان و خوزستان و بلوچستان بود.
چند سالی است که کثرت مصرف این کالا در تهران, اصفهان و مشهد شهرهای جنوبی را پشت سر گذاشته و اکثر واحدهای تازه تاسیس تجاری و ابنیه مسکونی از پکیج های برودتی گازی استفاده می کنند.
این جریان تا جایی جلو رفته که بسیاری از ساختمان های مجهز به تجهیزات دیگر سرمایشی نظیر کولر آبی و چیلر مرکزی نیز کولر گازی را به انضمام آنها مورد استفاده قرار میدهند. چرایی این پدیده در کی ساده از سه سیاست مهم اقتصادی به دست خواهد داد.
نرخ ارز:
با قلب محتوای لایحه برنامه سوم توسعه (۸۳-۷۹) در روزهای منتهی به تقدیم لایحه به مجلس پنجم ارتباط منطقی بین نرخ رشد قیمت کالاها و خدمات و برابری ریال با ارزهای خارجی قطع شد. اعمال سیاست تعیین نرخ (شناور مدیریت شده برای مبادله دلار با ریال در سالهای برنامه باعث شده تا به رغم کاسته شدن سالانه 14/1 درصد از قدرت خرید ریال, نرخ برابری آن با دلار تنها ۱۰ درصد در پنج سال کاسته شود. به زبان ساده در حالی که هر سال 14/1 درصد از ارزش ریال در برابر خودش کاسته شده ارزش آن در برابر دلار حداقل سالی هشت درصد بالا رفته است.