بخشی از مقاله
چکیده
امروزه رشد استفاده از شبکه های اجتماعی در میان اقشار مختلف جامعه جهانی به صورت غیر قابل انکاری رو به فزونی می باشد. شبکه های اجتماعی با توجه به از میان برداشتن بسیاری از محدودیت های مکانی، زمانی، فرهنگی و حتی سیاسی در ارتباطات، جایگاه ویژه ای را در میان کاربران وب به خود اختصاص داده اند. با توجه به این گسترش، امنیت و حریم خصوصی در شبکه های اجتماعی به عنوان یکی از اصلی ترین دغدغه های کاربران و توسعه دهندگان مطرح می باشد و نگرانی در مورد حفظ حریم خصوصی افراد مهمترین مشکلی است که در کار کردن با شبکه های اجتماعی با آن روبرو هستیم.در این مقاله،ضمن مرور چالش های امنیتی موجود در داده ها و اطلاعات به اشتراک گذاشته شده در شبکه های اجتماعی، به بررسی حملات و مدل هایی که حریم خصوصی داده های منتشر شده شبکه های اجتماعی را مورد مطالعه قرار داده اند می پردازیم.
کلمات کلیدی:محرمانگی،شبکه های اجتماعی،حریم خصوصی،چالشهای امنیتی،اطلاعات حساس
مقدمه
در سال های اخیر، محبوبیت شبکه های اجتماعی آنلاین (OSNs) مانند فیس بوک و LinkedIn دارای رشد تصاعدی شد زیرا آنها تسهیل شبکه بین مردم و خانواده و دوستان شدند. این سایت های OSN به کاربران خود اجازه می دهد که پروفایل های آنلاین ایجاد کنند و اطلاعات شخصی خود را با تعداد زیادی از دوستان به اشتراک بگذارند.شبکه های اجتماعی با ظهور خود به عنوان یک راه ارتباطی مدرن این امکان را فراهم ساختند تا علاوه بر اینکه دوستان بتوانند روابطی را با هم برقرار نمایند،هر شخص بتواند با افرادی با سلیقه ها و علاقه مندی های مشابه خود در سراسر جهان آشنا شود و با معرفی خود و به اشتراک گذاری محتوا ، امکان دسترسی سایرین به اطلاعات نیز فراهم شود.یک شبکه اجتماعی اجتماعی از دو مجموعه کلی موجودیت ها و ارتباطات بین آنها تشکیل می شود.موجودیت ها در شبکه های اجتماعی می تواند افراد یا حتی سازمان ها باشد و ارتباطات بین آنها ، تعاملات،دوستی ها یا همکاری ها را می تواند نشان دهد.بر این اساس شبکه های اجتماعی را به وسیله گراف نمایش می دهند که رئوس نماینده موجودیت ها و یال های آن ارتباطات بین موجودیت ها می باشد.در شبکه های اجتماعی اطلاعات زیادی از افراد منتشر می شود که بخشی از این اطلاعات خصوصی و حساس هستند و به دلیل وجود این اطلاعات حساس، موضوع امنیت و حریم خصوصی مطرح شد.
-1محرمانگی
-1-1 محرمانگی((Privacy چیست؟
یکی از اساسی ترین حقوق هر فرد یا کاربر شبکه اجتماعی ، محرمانگی است.محرمانگی حق هر فرد است که تنها گذارده شود.محرمانگی تنهایی است که بتوان در آن کاری را دور از دید بقیه انجام داد یا مورد مزاحمت بقیه قرار نگرفت.به عبارتی حق مالکیت اطلاعات و داده ها در شبکه های اجتماعی محرمانگی نامیده می شود.
-1-2اهمیت محرمانگی
امروزه حجم زیادی از اطلاعات خصوصی کاربران شبکه های اجتماعی توسط شرکت های مختلف یا ادارات و نهادهای دولتی از صاحبان این شبکه های اجتماعی گرفته می شود و مورد استفاده قرار می گیرد.در این میان ممکن است در میان اطلاعات افراد،بخشی از اطلاعات مهم و تاثیر گذار وجود داشته باشد که در اثر بکار گیری روش های مختلف داده کاوی کشف گردد.
-1-3مفهوم اطلاعات حساس
اساسا به دو دسته از اطلاعات حساس (محرمانه) گفته می شود[1] -1 بواسطه سیاست های امنیتی نباید این اطلاعات بصورت همگانی منتشر گردند.
-2بواسطه این که رقیبان یا افراد سودجو می توانند از آن در کسب و کار خود بهره ببرند نباید آنها را به صورت همگانی منتشر نمود.
-2حریم خصوصی
حریم خصوصی عبارت است از حق افرا د برای مشخص کردن این که اطلاعات شخصی خودشان،چه زمانی و چگونه و به چه میزانی می تواند به دیگران منتقل گردد.به عبارت دیگر میزان و ارزش آن به افراد و موجودیت هایی که در معرض مسئله حریم خصوصی قرار می گیرند،بستگی دارد.اندازه حریم خصوصی و و هزینه آن ، هیچ کدام قطعی و ثابت نیست.[2]
-2-1مشکلات در حفظ حریم خصوصی
در هنگام انجام کار بر روی داده ها برای حفظ حریم خصوصی آنها،با مشکلاتی روبرو هستیم که تا کنون بخش جدانشدنی از روش های حفظ حریم خصوصی بوده است.برخی از این مشکلات عبارت اند از:
-1ممکن است قسمتی از نتایج ارزشمند حاصل از تحلیل اطلاعات را به منظور حفظ شدن حریم خصوصی از دست بدهیم -2زمانی که اطلاعات را در اختیار دیگران قرار می دهیم، دیگر کنترلی بر روی اطلاعات مان نخواهیم داشت.
-2-2نقض حریم خصوصی
در دنیای مجازی نکته جالب در مورد افرادی است که برای کوچک ترین مورد مربوط به حفظ حریم خصوصی خود در دنیای حقیقی مبارزه می کنند اما وقتی پای اینترنت و شبکه های اجتماعی به میان می آید اطلاعات شخصی فراوانی در اختیار اشخاص مختلف قرار می گیرد.این امر به پارادوکس جالبی در بازار اطلاعاتی فضای مجازی تبدیل شده است.دولت ها به شیوه های مختلف از جست و جو درباره اطلاعات شخصی افراد منع شده اند اما شبکه های اجتماعی حاوی بسیاری از داده های شخصی هستند که در دسترس همگان قرار دارد.
-2-3حریم خصوصی موجودیت ها
در شبکه های اجتماعی باید به این نکته توجه شود که برای حفظ حریم خصوصی خود ، باید از جزئیات رویکرد ارائه دهندگان خدمات شبکه های اجتماعی ، در مورد حریم خصوصی آگاه شد.در شبکه های اجتماعی عمومی ، معمولا در رابطه با سیاست های آنها ، توضیحاتی ارائه می شود.گاهی در شبکه های اجتماعی ، مفهوم به اشتراک گذاشتن محدود یا نامحدود اطلاعات موضوعی مرسوم به نظر می رسد این خود می تواند منجر به نقض حریم خصوصی افراد شود.عموما در شبکه های اجتماعی به طور پیش فرض دسترسی های عمومی به حریم خصوصی افراد در حالت حداکثری قرار داده شده اند.این بدان معنی است که اگر هیچ گونه اقدامی در این مورد توسط کاربر انجام نشود، حریم خصوصی وی نقض خواهد شد.در نتیجه باید قبل از شروع هرگونه فعالیت ، از امکانات موجود جهت محدود سازی دسترسی ها و کاهش نقاطی که ممکن است حریم خصوصی کاربر را نقض کند ،استفاده شود.[3]
-2-4حریم خصوصی در داده های منتشر شده شبکه های اجتماعی
در برخی از شبکه های اجتماعی تنها یک نوع ارتباط بین موجودیت ها وجود دارد ؛ در حالی که در بعضی دیگر چندین نوع ارتباط بین موجودیت ها در نظر گرفته می شود.به عنوان مثال یک شبکه اجتماعی می تواند ارتباطات دوستی،همکاری و همکلاسی را به طور همزمان داشته باشد.به این گونه از شبکه های اجتماعی، شبکه های اجتماعی چند رابطه ای گفته می شود.شکل .(1)
شکل-1 نمونه ای از یک شبکه اجتماعی چند رابطه ای برای نمایش شبکه های اجتماعی از دو روش ماتریسی و گراف استفاده می شود.در شکل زیر نمایش گراف گونه شبکه اجتماعی را مشاهده می کنید.
