بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
(Thermometry)اندازه گیری دما :
شاید دما اولین کمیتی باشد که انسان به کنترل آن فکر کرده است . دراکثر محیط های صنعتی دما یکی از کمیت هایی است که مایل به کنترل یا اندازه گیری آن می باشیم . اندازه گیری دما را می توان به سه دسته کلی ‚ اندازه گیری مکانیکی دما ‚ اندازه گیری الکتریکی دما و اندازه گیری تشعشعی دما تقسیم کرد . البته در بعضی دسته بندی ها اندازه گیری تشعشعی زیر مجموعه اندازه گیری الکتریکی جا داده شده است .
اسلاید 2 :
اندازه گیری مکانیکی دما : (Mechanical Thermometry)
قدیمی ترین نوع اندازه گیری دما اندازه گیری از نوع مکانیکی می باشد . در این اندازه گیری ها دما به یک کمیت مکانیکی ( معمولا جا به جایی ) تبدیل می گردد. در بسیاری از موارد برای استفاده از مزایای کمیت های الکتریکی اندازه گیرهای مکانیکی را به اندازه گیرهای الکترومکانیکی تبدیل می کنند . حوزه اندازه گیری های مکانیکی از C° 50 تا ° C 1000 محدود می گردد . اصل مورد استفاده در اندازه گیری های مکانیکی دما ‚ تغییر حجم اجسام در اثر تغییر دما می باشد که از این خاصیت در دما سنج های دو فلزی استفاده می شود .
اسلاید 3 :
( Bi Metal) دماسنج دو فلزی :
اگر یک مفتول حرارت داده شود طول آن زیاد می شود ‚ از این خاصیت برای اندازه گیری درجه حرارت بهره می گیرند . دماسنج های دو فلزی شامل دو تکه فلزی هستند که با ضریب انبساط دمایی متفاوت به یکدیگر متصل شده اند ‚ یک طرف آن به محلی ثابت است وسر دیگر آزاد را به عقربه دستگاه مدرج متصل است . با اعمال درجه حرارت انتهای آزاد به علت نابرابر بودن ضریب انبساط طولی دو فلز مذکور در جهت محور حرکت پیچشی انجام میدهد که به عقربه منتقل می گردد و مقدار درجه حرارت را نشان خواهد داد . این دماسنج ها تغییر دما را به جا به جایی مکانیکی تبدیل می کنند . در واقع این دماسنج ها بر اساس تغییر ابعاد مکانیکی با تغییر دما عمل می کنند .
اسلاید 4 :
وقتی دو نوار فلزی در معرض دمایی بالاتر از محدوده انبساطی دو فلز قرار گیرد به یک سمت خم خواهد شد .در حالی که اگر در معرض دمایی کمتر از محدوده دمایی قرار گیرد به سمت دیگر خم خواهد شد .
فلزات نمونه مورد استفاده برنج واینوار ( فولاد نیکل ) هستند . هنگامی که دمای بای متال افزایش می یابد قسمت برنجی بای متال بیشتر از اینوار افزایش یا کاهش طول پیدا می کند و باعث تغییر در انحنای نوار بای متال می شود .
اسلاید 5 :
کاربردها :
1- ماشین های زمان سنج مکانیکی به تغییرات دما که منجر به خطا در نگهداشتن زمان می شوند حساس هستند . یک نوار دو فلزی برای جبران این خطا در دستگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد .
2- در دستگاه های تنظیم دما ( ترموستات )
نوار دوفلزی به طور مکانیکی ثابت و به یک منبع نیروی الکتریکی متصل می شود در
حالیکه سر دیگر آن که متحرک است اتصال الکتریکی را حرکت میدهد
اسلاید 6 :
3- استفاده مکرر در دستگاههای کنترل دما به عنوان سوئیچ روشن خاموش .
جنبش یا حرکت نوار دارای نیروی کافی برای جابه جا شدن سوئیچ های
کنترل است .
OFF ON
اسلاید 7 :
اگر دو تکه فلزی بعد از اتصال به شکل مارپیچ در آیند دماسنج حساس تری خواهیم داشت . در این صورت اگر هنگام گرم شدن بیشتر منبسط شود مار پیچ
باز می شود .
درجه انبساط به تغییر دما وضریب انبساط خطی بستگی دارد .
درجه ای که برحسب آن طول یک جسم تغییر می کند :
∆L = L α ∆T
: ضریب انبساط خطی α
تغییر در طول متناسب است با تغییر دما
اسلاید 8 :
مزایا :
قیمت پایین
هزینه نگهداری ناچیز
عملکرد پایدار در سرتاسر دوره های طولانی زمان
اسلاید 9 :
(Radiational Thermometry) اندازه گیری تشعشعی دما :
اندازه گیرهای تشعشعی دما بنام پیرومتر شناخته می شوند .
از ویژگی این اندازه گیر این است که نیاز به تماس با پروسه ی اندازه گیری نیست. بنابراین می توان از این سیستم برای مواردی که پروسه متحرک است و یا دمای آن بسیار بالا است ، به گونه ای که هر گونه تماس موجب ذوب شدن و خرابی اندازه گیر می شود و یا هنگامی که پروسه دارای مواد مخرب و زیان بار است استفاده نمود. ابزارهای سنجش دما به روش تابش ، میزان تشعشع ساطع شده توسط ابزارهای داغ را که به خصوصیات تابشی جسم مورد نظر بستگی دارد اندازه گیری می کنند . در واقع اساس کار پیرومتر بر مبنای انرژی ساطع شده از جسم می باشد .
اسلاید 10 :
پیرومتر یا ترموالکتریک :
وسیله ای برای اندازه گیری دمای متوسط اجسام بدون تماس با آنها می باشد . وسایل غیر تماسی هنگامی به کار می رود که استفاده از یک نوع تماسی مثل ترموکوبل عملی نباشد . اساس کار پیرومتر بر این خاصیت است که اگر فصل مشترک دو سیم فلزی مختلف را حرارت دهیم ‚ جریان برق در آنها بر قرار می شود و بوسیله یک میلی آمپر دقیق می توان ثابت کرد که هر چه درجه حرارت زیادتر شود شدت جریان حاصل نیز بیشتر خواهد شد و با اندازه گیری شدت جریان درجه حرارت را معلوم می سازند .
