بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
- غده پانكراس يا لوزالمعده داراي يك بخش اگزوكرين برون ريز و يك بخش اندوكرين درون ريز است.
- در مبحث گوارش ما با بخش اگزوكرين غده پانكراس سروكار داريم . اين بخش از نظر ساختماني مشابه غدد بزاقي از آسينوس ها و مجاري متعددي تشكيل شده است
- ترشحات اين سلولها نهايتاً به مجراي اصلي لوزالمعده ريخته شده و از طريق اسفنكتر اودي به دوازدهه تخلیه می شود.
اسلاید 2 :
فیزیولوژی 1
- تركيب الكتروليتي اوليه شيره پانكراس شامل يونهاي سديم، پتاسيم، كلر، كلسيم و فسفات است اما در حين عبور از مجاري، يون بي كربنات را نيز به آن اضافه مي كنند و سبب قليايي شدن شيره پانكراس مي شوند.
- سلولهای مجاری پانکراس مسئول ترشح بی کربنات هستند که برای خنثی کردن اسید معده و بالا بردنPH دئودونوم برای به دست آمدن محیط قلیایی مطلوب برای عملکرد آنزیم های پانکراس است. همچنین برای آنزیم های هضمی brush border شرایط مطلوبی را فراهم می کند.
اسلاید 3 :
فیزیولوژی 2
- آنزيم هاي موجود در شيره پانكراس عبارتند از آنزيمهاي مؤثر بر پروتئين ها یا آنزيم هاي پروتئوليتيك شامل
- تريپسين، كيموتريپسين، كربوكسي پلي پپتيداز، الاستاز و كلاژناز .
- تريپسين فراوانترين آنزيم است و به همراه كيموتريپسين، پروتئينها را تا حد پپتيدهاي كوچك و تعداد بسيار كمي اسيد آمينه تجزيه مي كند.
- آنزيمهاي مؤثر بر چربي ها آنزيم هاي ليپوليتيك شامل ليپاز، فسفوليپاز و كلسترول استر هيدرولاز.
- آنزيمهاي مؤثر بر كربوهيدراتها: شامل آميلاز پانكراسي است كه نشاسته و گليكوژن را به دي ساكاريدها و تري ساكاريدها تبديل مي كند.
اسلاید 4 :
پانکراتیت مزمن 1
- معمولاً در پی حملات مکرر پانکراتیت حاد بروز میکند زیرا لوزالمعده در بین حملات کاملاً بهبود نمییابد.
- لوزالمعده در جریان این عارضه، به تدریج توانایی تولید آنزیمهای گوارشی و هورمونهای ضروری مانند انسولین را از دست میدهد.
- التهاب پانکراس ناشی از خودهضمی بافت آن توسط آنزیمهای پانکراس به ویژه تریپسین میباشد.
- علایم پانکراتیت ممکن است به صورت دردهای مداوم یا متناوب در ناحیه فوقانی شکم احساس شوند (علایم با غذاخوردن تشدید میشود و دورههای درد گاه یک هفته طول میکشد). تهوع، استفراغ، اتساع شکم، زردی ( یرقان )، اسهال چرب و کاهش وزن .
اسلاید 5 :
پانکراتیت مزمن 2
- بروز پانکراتیت مزمن درطول 60 ساله اخیر افزایش پیدا کرده و در کشورهای صنعتی 10/100000 نفراست
- در کشورهای صنعتی 70 تا 80 درصد موارد به دلیل تاریخچه طولانی مصرف الکل بیشتر از 80 گرم درروز بوده است.
- بعد از الکل سیگار عامل خطر دیگری برای پانکراتیت مزمن است.
- عوامل ژنتیکی هم موثر است.
- 20% بیماران ایدیوپاتیک هستند .
اسلاید 6 :
پانکراتیت مزمن3
- نارسایی مزمن کبد باکاهش زیاد سلولهای مجاری و خود پانکراس باعث کاهش ترشحات اگزوکرین
- در 25 الی 45 درصدموارد سوءهضم چربی و استئاتوره دیده می شود .
- درد بعد از غذایکی از علائم آن است در60 تا 90 درصد بیماران دیده می شود. ودلیل عمده بی اشتهایی است .
- کافی نبودن ترشحات اندوکرین باعث به وجود آمدن دیابت می شود.
- بیشترین عاملی که ترشحات پانکراس را تحریک می کند حضور مواد مغذی (میزان و ترکیب غذا) در دئودنوم است.
- در این بیماری قابلیت ترشحی پانکراس کاهش می یابد (تا80 درصد) و باعث سوء هضم چربی است.
اسلاید 7 :
پانکراتیت مزمن4
- علل استئاتوره
کاهش ترشح بی کربنات منجر به غیر فعال شدن کامل لیپاز در دئودنوم اسیدی می شود.
اختلال در جذب چربی با دناتوره شدن اسیدهای صفراوی در دئودنوم اسیدی
دناتوره شدن سریع لیپاز در روده باریک و کاهش زمان فعالیت آن
چون منبع عمده انرژی چربی است احتمال سوء تغذیه پروتئین انرژی افزایش پیدا می کند و به دنبال آن فقر ویتامین و ریز مغذی ها ایجاد می شود. علاوه بر سوء تغذیه به دلیل افزایش حجم مدفوع ودفع چربی علائمی گوارشی مثل درد ؛احساس سیری و پری؛ احساس نفخ ایجاد می شود.
اسلاید 8 :
وضعیت متابولیکی
- REE 50-30% افزایش پیدا می کند ؛ فقدان ترشحات اندوکرین منجر به عدم تحمل گلوکز و Frank diabetes می شود.
- عدم تحمل در 40 تا 90% بیماران و دیابت وابسته به انسولین در 20 تا 30 % بیماران ایجاد می شود.
- به دلیل سوء هضم چربی ؛ منیزیم؛ کلسیم ؛ اسیدهای چرب ضروری ؛ ویتامین های A,D,E,K کاهش پیدا می کند . کاهش D و کلسیم با افزایش خطر استئوپروزو استئومالاسی در ارتباط است.
اسلاید 9 :
اقدامات درمانی
- جایگزینی آنزیم های پانکراس
oبرای درمان سوء هضم چربی و پروتئین تجویز آنزیم های اگزوژنوس لازم است. مقدار مناسب لیپاز برای هر وعده غذا تا 80.000 واحد لازم است. میزان تجویز بستگی به درجه استئاتوره دارد.
- مهم است تجویز آنزیم قبل و در حین غذا باشد. اگر باتجویز آنزیم؛ پاسخی مناسب به دست نیاید باید از مهارکننده های اسید و پمپ پروتون استفاده کرد؛ کاهش اسیدیته دئودنوم می تواند از غیر فعال شدن لیپاز روده باریک جلوگیری کند.
- کاهش استئاتوره و کنترل وزن
- درد یکی از علائمی است که بر کیفیت زندگی این بیماران اثر می گذارد و کنترل درد در موفقیت قدم های بعدی نقش مهمی دارد.
اسلاید 10 :
وضعیت تغذیه ای در پانکراتیت مزمن
- درافرادی که سوءهضم و سوء جذب وجود دارد دریافت غذا در آنها کاهش پیدا کرده (به دلیل درد که یک عارضه عمده در این بیماران است) کاهش وزن دیده می شود.
- توده عضلانی و BMI در این افراد کاهش پیدا می کند. سوء تغذیه با مرگ و میر بالا در ارتباط است و درمان سوء تغذیه ضرورت دارد.
- ارزیابی تغذیه ای؛ ارزیابی وزن؛BMI؛ ارزیابی های آنتروپومتری و اندازه گیری های آزمایشگاهی از بررسی های مهم است.