بخشی از مقاله
مقدمه
یکی از شاخصهاي مهم در ارتباط با صنعت، اقتصاد و محیط زیست، دستیابی به بیشترین بازیابی با حداقل هزینه و آمت رین می زان آل ودگی اس ت. ب ا ای ن دی دگاه، اف ق ت ازهاي از تکنول وژي م درن ب ه روي ما گ شوده خواه د ش د(ز .من افی، ( 1381 خصوصاً اینکه استفاده مداوم از معادن نسبتاً غنی سبب آاهش منابع پرعیار و افزایش منابع آم عیار شده است ل ذا ای ن رون د ارائه راهکاري جهت استفاده از منابع آم عیار را ضروري مینماید. در این راستا روشهاي بیوهیدرومتالورژي مورد توج ه قرار گرفته است. آاربرد میکرو ارگانیسمها در م ورد س نگهاي مع دنی ش رایط خ اص خ ود را م یطلب د. ای ن ش رایط ب سته ب ه ترآیب شیمیایی، آانیشناسی، آانی هاي همراه، خواص فیزیکی و غیره متغییر است، بنابراین ای ن فراین د در ش رایط مختل ف بایستی بهینهسازي گردد(ر.مرن دي، .(1381 در ای ن تحقی ق ب ا توج ه ب ه ات لاف مق ادیر زی ادي م س از طری ق باطل ه، آ ارایی بیولیچینگ به منظور استحصال آن مورد بررسی قرار گرفته است .
مواد و روش تحقیق نمونهگیري: جهت نمونهگیري از باطله سد، ابتدا سطح سد بطور فرضی به شبکهه اي مربع ی تق سیم گردی د. س پس ب صورت
تصادفی از عمق 0/5 تا 1/5 متري نمونهبرداري شد.
تجزیه شیمیایی، آانیشناسی و دانهبندي باطلهها: بمنظور آگاهی آیفی و آمی از ترآی ب دو گ روه باطل ه موج ود, نمون ه اي معرف از آنها تحت آنالیز شیمیایی و مینرال وژي ق رار گرف ت. ج دول 1 تجزی ه ش یمیایی و ج دول 2 تجزی ه آ انی شناس ی دو گروه باطله را نشان میدهند.
آزمایشهاي ظروف لرزان: در این راستا ابتدا باطله طی چهــــار مرحله در ظروف لرزان آزمایشگاهی توسط باآتریهاي مزوفیل تحت فــــرآیند بیولیچینگ قرار گرفت و بهینه سازي انحلال بیولوژیکی صورت گرفت آه نتایج در این مقاله آورده نشده است.
آزمایشهاي آگلومراسیون: بر اساس نتایج حاص له از تجزی ه ابع ادي نمون هه ا ب ر روي دو گ روه باطل ه، م شخص گردی د آ ه بیش از 80 درصد نمونهها داراي ابعادي زیر 135 مش میباشند. بن ابراین ب ه منظ ور جل وگیري از م شکلات نفوذپ ذیري از اتصال دهندههاي متفاوتی همچون آب، پلیمر پلیاآریلآمید، آه ک((%5، س یمان (%5)، گ چ((%5 و مخل وط اس ید س ولفوریک و آب ( در غلظتهاي مختلف) به طور جداگانه استفاده گردید . بمنظ ور آگلومراس یون ذرات باطل ه، دس تگاه آگلومرات ور دی سک دوار شیبدار با شیب 35 درجه و سرعت دوران 15 دور بر دقیقه در نظر گرفته شد.
آزمایشهاي ستونی باطله آگلومره شده:
آزمایشهاي ستونی بعنوان مدلی از فرآیند هیپ لیچینگ، توسط باطله آگلومره شده طی روشهاي شیمیایی و بیولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت انجام تستهاي ستونی از 8 ستون به ارتفاع 1متر و قطر13/5 سانتیمتر استفاده گردید. این آزمایشات 80 روز به طول انجامید. موارد اعمال شده در هر ستون قبل و بعد از فرایند فروشویی در جداول2 و 3 نشان
داده شده است. باآتریهاي مورد استفاده: در این تحقیق از سویههای مزوفیل اسیدیتیوباسیلوس فرواکسیدانس و اسیدیتیوباسیلوس تیواکسیدانس آه قبلا از نقاط مختلف معدن مس سرچشمه جدا شده بودند، استفاده گردید S. A . ,2001) .(Seyed Bagheri در آغاز فرآیند، محلول شیمیایی یا بیولوژیکی با شرایط متفاوت مطابق جدول شماره 4 به سطل بالاي ستون افزوده شده و pH محلول تمامی ستونها روي 1/8 تنظیم و سپس ستونها تحت پاشش قرار گرفتند. اندازهگیري pH ، Eh، تعداد باآتري و آنالیز شیمیایی روي محلولهاي ورودي و خروجی آلیه ستونها و در تمامی مراحل صورت گرفت .(Fetter, 1998 , S., Bustos, 1993 ) لازم به ذآر است نحوه تلقیح باآتري قبلاٌ در آزمایشات شیک فلاسک بهینه سازي گردیده آه نتایج در این مقاله آورده نشده است.
نتایج و بحث
- نتایج آنالیز شیمیایی و مینرالوژي در مورد باطله تغل یظ ب ا عی ار م س 0/18 درص د ن شان داد آ ه تنه ا 0/06 درص د آن را فاز اآسیدي تشکیل می دهد. و 70 درصد از گونه س ولفیدي آن را، آالکوپیری ت ب ه خ ود اخت صاص داده اس ت. می زان پیری ت موجود در خاك نیز 7 درصد می باشد.
- نتایج آنالیز ش یمیایی و مینرال وژي در م ورد باطل ه س د رس وبگیر ب ا عی ار م س 0/22 درص د ح اآی از 0/07 درص د م س اآ سیدي ب ود. همچن ین 83 درص د از بخ ش س ولفیدي باطل ه، آ الکوپیریتی م یباش د. می زان پیری ت نی ز 12 درص د گ زارش گردید.
- بدلیل مشکلات ناشی از عدم نفوذپذیري فرآیند آگلومراسیون در نظر گرفته شد.
- مناس بترین ذرات آگل ومره توس ط مخل وط آب و اس ید س ولفوریک در غلظ ت 175 گ رم در لیت ر ب ه دس ت آم د. ای ن ذرات
آگلومره شده در ط ول م دت انج ام ت ست س تونی(80 روز) پای داري خ ود را آ املاً حف ظ نمودن د. ای ن درح الی ب ود آ ه س تون حاوي آانی آگلومره نشده در نخستین روز انجام فرآیند، نفوذ ناپذیر و از مدار خارج شد(ستونهاي 7 و .(8
- نتایج حاصل از بررسیهاي pH و Eh درتستهاي ستونی نشان دادند آه فعالیت باآتریها از روز هفتم در ستون آغاز ش ده و در روزهاي 40 تا 55 به اوج خود رسید و پس از آن روند نسبتاً ثابتی به خود گرفت. این در حالیست آه هیچگونه اف زایش Ehو آاهشpH در ستونهاي شاهد مشاهده نگردید .
- میزان آهن دو ظرفیتی در ستونهاي باآتریایی از روز هفتم شروع به آاهش نموده و در روز پ انزدهم ت ا پای ان آزم ایش ب ه ص فر رس ید. ای ن در حالی ست آ ه در مح یط ش اهد تا آخ رین روزه اي آزم ایش ی ون ف رو در محل ول ب ه می زان ان دآی وج ود داشت.
- نتایج حاصل از انجام آزمایش هاي ستونی نشان داد آه بازیابی 72 درصد از باطله ت ازه و بازی ابی 62 درص د از باطل ه س د رسوبگیر به طریق بیولوژیکی قابل دستیابی است.
