بخشی از مقاله
خلاصه
مسلح کردن خاک سست ماسه ای استان بوشهر با خاکستر الیاف نخل به دلیل دسترسی به مازاد کشاورزی توجیه اقتصادی دارد. در این پژوهش تأثیر متغیرهایی مانند درصد وزنی ( نسبت وزن خاکستر به وزن خشک خاک) در بهبود باربری خاک در آزمایش CBR و UCS مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزودن 10 درصد خاکسترالیاف نخل به خاک ماسهای مقاومت باربری خاک را 65 درصد افزایش میدهد که در مقایسه با خاکستر پوسته برنج این بهبود چشمگیر است.
کلمات کلیدی: بهسازی خاک، خاکستر الیاف نخل، باربری خاک مسلح
1. مقدمه
وجود لایههای خاک ریزدانه تحکیمپذیر شامل SM و CL و SP در لایههای فوقانی و تحتانی، وجود لایههای پنهان لجنی، لایههای ماسهای روانگرا و لایههای خاک حلشونده در خاک استان بوشهر، مهندسان را با پیچیدگیها و چالشها و ضعفهای ژئوتکنیکی زیادی روبرو کرده است. امروزه برای جبران ضعفهای خاک، روش های مسلح کردن خاک مانند افزودن الیاف که باعث بهبود قابل توجه در مقاومت، ظرفیت باربری و شکل پذیری خاک می شود کاربرد دارند. افزودن الیاف گوناگون همچون کاه جو و کنف [8] ، باعث افزایش مقاومت برشی خاک تا 47 درصد در بهینهترین رطوبت می شوند و نشست ناگهانی خاکهای منبسط شونده را به طور قابل توجهی کاهش می دهتد .[8] اما کاه جو در آب و هوای معتدل مانند شمال ایران و مناطق سردسیر کاشت می شود و کاشت آن در استان بوشهر مقرون به صرفه نیست. بنابراین برای اصلاح و تقویت خواص مهندسی خاک در بنادر استان بوشهر پژوهش بر روی کاربرد مازاد باغبانی و کشاورزی و محصولات بومی استان به عنوان الیاف طبیعی ضرورت دارد.
میزان تولید خرما در ایران یک میلیون تن در سال است که پس از مصر در دنیا مقام دوم را دارد. استان بوشهر بعد از سیستان و بلوچستان با داشتن مقام دوم کشوری درزمینه دارا بودن سطح زیر کشت خرما، معادل بیش از 40 هزار هکتار نخلستان دارد. سالانه بیش از 75 هزار تن ضایعات از این تعداد نخل در این استان تولید و هرس می شود. استفاده از الیاف گیاهی در تولید محصولات مختلف توجه محققان زیادی را به خود جلب کرده است[12] الیاف گیاهی نسبت به الیاف صنعتی ارزان بوده، بهتر در طبیعت تجزیه شده و آلایندگی کمتری در محیط زیست ایجاد می کنند.[2] مرندی و دیگر پژوهشگران [1] ثابت کرده اند مقاومت بالای الیاف نخل در برابر تنشهای کششی می تواند ضعف خاک در برش را جبران کند . [5] برگ های مسن وقتی که شروع به خشک شدن می کنند از درخت خرما هرس و قطع می شوند. از سوختن مواد زاید کشاورزی مانند برگ نخل که متشکل از فیبر، مواد معدنی مثل اکسید آهن (Fe2O3)، اکسید آلومینیوم (Al2O3) و مواد دیگری مثل سلولز، سیلیس، پروتئین و چربی و ... هستند، خاکستری تولید میشود که حاوی سیلیس است که درصد تشکیل آن بسته به شرایط سوختن مانند درجه حرارت دارد . [9] این خاکستر در آزمایشگاه مورد آزمایش قرار گرفت و مشاهده شد سیلیس و یون کلیسیم موجود در خاکستر برگ نخل در واکنش با آهک، خمیری چسبنده به نام سیلیکات کلسیم مطابق رابطه 1 تشکیل می دهد.
