دانلود مقاله در مورد مکانیک خاک

بخشی از مقاله

مكانيك خاك

مقدمه و تشكر:
انسانهاي اعصار پيشين با وجود زندگي ساده و ابتدائي ، خود سعي داشتند محلي امن از نظر استحكام و اطمينان خاطر براي سكونت و راه مناسب براي دسترسي و ارتباط مطلوبتر با يكديگر داشته باشند كه با پيشرفت علوم و تكنولوژي مسئله ژئوتكنيك ( شناخت زمين در ارتباط با سازه ) ، علم مكانيك خاك و مقاومت مصالح پديدار گرديد كه در طراحي راهها و سازه هاي مختلف از قبيل سدها ، پلها ، ساختمانهاي مسكوني ، اداري ، تجاري و كارگاههاي صنعتي كاربرد حياتي يافته اند .
آمار و ارقام تلفات ناشي از حوادث غيرمترقبه از قبيل طوفان ، سيل ، زلزله و خسارات عمده جاني و مالي در دنيا ، روز به روز نياز انسان را به اين رشته از علوم بيشتر مي نماياند . امروزه شاهد آن هستيم كه در اكثر كشورهاي پيشرفته دنيا به بهترين شكل ممكن از علم مكانيك خاك و مقاومت مصالح در همه ساخت وسازها استفاده بهينه بعمل مي آيد . حال آنكه در كشور ما كه در حال

توسعه مي باشد الزاما بايستي بيشتر انديشيد و با همتي بلند و عزمي راسخ و ديدي وسيع و حساسيتي بيشتر از قبل ، دست به دست هم داده جهت آباداني بيشتر و حفظ بيت المال با رعايت اصول ايمني و استانداردهاي بين المللي عمل نمود . باشد تا شاهد روزي باشيم كه هيچ سازه اي كمترين نقص و ايراد فني از جهت كيفي نداشته باشد .
اين امر حاصل نخواهد شد مگر اينكه هرگونه ساخت و سازي با شناخت لايه هاي زيرين زمين و خصوصيات فيزيكي و مكانيكي كليه مصالح بكار رفته در سازه و توجه ويژه به كيفيت كار در آن همراه باشد .
ا نشا ا . . .
هنگامي كه اينجانب خود را جهت گذراندن كارآموزي 2 به شركت مهندسي شمال سازانه معرفي نمودم به صلاحديد جناب آقاي مهندس پوراكبري و به دليل تعدد كارآموز و پايين بودن راندمان آموزش در پروژه مذكور به قسمت نظارت پروژه و از آنجا به آزمايشگاه فني و مكانيك خاك شعبه لاهيجان و به مسئول اين شعبه جناب آقاي مهندس زماني معرفي شدم وبا سرپرستي ايشان ونظارت مستقيم جناب آقاي مهندس پور اكبري مشغول به گذراندن دوره دو ماهه كار آموزي در اين واحد شدم.
در اينجا لازم مي دانم از جناب آقاي مهندس زماني مسئول آزمايشگاه فني و مكانيك خاك شعبه لاهيجان وهمچنين جناب آقاي مهندس پور اكبري كه در اين مدت راهنماي من بوده اند و كمك زيادي جهت يادگيري نكات فني و رعايت تشكيلات سازماني ، به من كردند تشكر ميكنم .

فصل اول

آشنايي كلي با مكان كارآموزي

1- تاريخچه سازمان
2- نمودار سازماني و تشكيلات
3- نوع محصولات توليدي يا خدمات
4- شرح مختصري از فرايند توليد يا خدمات

1-تاريخچه سازمان :
آزمايشگاه فني و مكانيك خاك وزارت راه و ترابري با بيش از 40 سال سابقه بزرگترين موسسه كنترل كيفي ايران مي باشد .
اين سازمان براي اولين بار در ايران در سال 1342 در تهران تاسيس شد و از آن زمان تا كنون تحت نظر وزارت راه و ترابري به كار خود ادامه داده است . پس از گسترش خدمات اين سازمان و به منظور همگاني كردن فرهنگ كنترل كيفي ، آزمايشگاه فني ومكانيك خاك تصميم به توسعه دادن اين خدمات در سراسر كشور كرد ، و به اين ترتيب پس از تهران و اصفهان ،استان گيلان از اولين شهرهايي بود كه در آن زمان رسما شعبه آزمايشگاه فني ومكانيك خاك در خود داشت

.
اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك استان گيلان قبل از سال 1350 با استقرار يك واحد محلي زير نظر آزمايشگاه مركز آغاز به فعاليت كرد و با شروع چند پروژه راهسازي در محورهاي مختلف به منظور ارائه خدمات كنترل كيفي مطلوب تر اقدام به تاسيس شعبه در مركز استان نمود . بعد از انقلاب شكوهمند اسلامي با آماده شدن ساختمان فعلي آزمايشگاه فعاليت آن محسوس تر و هر سال از سال قبل فعال تر و مجهز تر گرديد .
هم اكنون آزمايشگاه فني و مكانيك خاك استان گيلان با بيش از 65 نفر پرسنل مجرب با مجهزترين و پيشرفته ترين لوازم و وسايل آزمايشگاهي و تحقيقاتي ، توانايي انجام كليه خدمات مورد نياز عمليات تحقيقاتي ، ژئوتكنيك ، مطالعات مسير ، كنترل كيفيت و مرغوبيت مصالح پروژه هاي ملي و استاني را با دارا بودن 5 شعبه مجهز در شهرهاي رشت ، انزلي ، لاهيجان ، فومن ،سياهكل و با 22 واحد محلي مستقر خدمات بيش از 30 پروژه ملي و دهها پروژه عمراني را ارائه مي دهد .
ضمنا ذكر اين نكته ضروري است كه اداره كل آزمايشگاه استان گيلان مركزيت منطقه 2 ( شامل استانهاي گيلان ، مازندران ، گلستان ، اردبيل ) را نيز به عهده داشته و همكاري گسترده اي به منظور ارائه خدمات مطلوب آزمايشگاهي ايفا مي نمايد .

مطابق اساسنامه شركت سهامي آزمايشگاه فني و مكانيك خاك كه در تاريخ 18/11/1363 به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است اين شركت صد در صد دولتي مي باشد و كليه درآمدهاي حاصله از خدمات آن به حساب 945 خزانه واريز مي گردد و رسالت آن كنترل كيفي و بررسي چگونگي مصالح و مطالعات ژئوتكنيك و مكانيك خاك مي باشد و بدين لحاظ مي تواند بازوي توانمندي براي كليه دست اندركاران اجرائي به منظور ارتقاء كيفي در اجراي پروژه ها و جلوگيري از هدر رفتن سرمايه هاي ملي محسوب گردد . لذا با توجه به هزينه هاي گزاف و محدوديتهاي مالي و كمبود مصالح از قبيل ( سيمان ، قير ، آهن آلات و . . . ) چنانچه از امكانات گسترده آزمايشگاه به نحو شايسته اي استفاده گردد و با ديدي عميق و وسيع به اين مسئله مهم و حياتي نگريسته شود و مانند اكثر استانهاي كشور آزمايشگاه را از خود دانسته ، بطور قطع و يقين نه تنها در هزينه ها صرفه جوئي مطلوبي خواهيم داشت بلكه از دوباره كاريها و اتلاف زمان و نيروي كار و سرمايه

هاي ملي جلوگيري شده وبا پرداخت حداكثر 2% حق الزحمه آزمايشگاه مي توان 98% بودجه عمران و سازندگي را تضمين نمود . اميد است كه با انتخاب آزمايشگاه اصلح در كنترل كيفي پروژه ها به اهداف از پيش تعيين شده دست يابيم .

2- نمودار سازماني و تشكيلات :
اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك از همان ابتداي زمان تاسيس ، يعني سال 1342 تحت نظر وزارت راه و ترابري بود اين سلسله مراتب پس از انقلاب اسلامي هم ادامه پيدا كرد . بعد از انقلاب اسلامي كه تعداد شعبه هاي آزمايشگاه فني و مكانيك خاك افزايش يافت ، اداره مركزي

آزمايشگاه تصميم گرفت كه براي كنترل بهتر و همچنين خدمات رساني بيشتر و بهينه تر شعبه هاي فعال و پركار كشور را به چند اداره كل تقسيم كند و در واقع در هر چند استان ، فعالترين شعبه به اداره كل در آن منطقه تبديل شده و مستقيما نظارت بر كار استانهاي آن منطقه را به عهده مي گيرد و نيز همكاري عمده اي با تمامي شعبات منطقه تحت پوشش خود را موظف است .
استان گيلان نيز از اين قاعده مستثني نمي باشد و چون اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك استان گيلان يكي از پرسابقه ترين اداره كل ، بعد از اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك تهران و اصفهان مي باشد ، از طرف اداره كل تهران به عنوان اداره كل مركزي منطقه 2 نيز انتخاب شده است لازم به ذكر است كه منطقه 2 شامل استانهاي گيلان ، مازندران ، گلستان ، اردبيل است .
علاوه بر اين سلسله مراتب و تشكيلات سازماني در خود استان نيز به نحو شايسته اي كنترل مي شود كه در زير توضيح داده شده است.
در حال حاضر آزمايشگاه فني و مكانيك خاك استان گيلان بيش از 65 نفر پرسنل مجرب دارد و با مجهزترين و پيشرفته ترين لوازم و وسايل آزمايشگاهي و با دارا بودن 5 شعبه مجهز در شهرهاي رشت ، انزلي ، لاهيجان، فومن و سياهكل و نيز با 22 واحد محلي مستقر در محل پروژه هاي عمراني متعدد اين استان ، هم اكنون وظيفه خدمات رساني به بيش از 30 پروژه ملي و دهها پروژه عمراني را به عهده دارد .

در واقع اگر بخواهيم نمودار سازماني و تشكيلات آزمايشگاه فني و مكانيك خاك شعبه لاهيجان را بطور خلاصه نام ببريم ،چنين بايد بيان كنيم كه آزمايشگاه فني و مكانيك خاك لاهيجان تحت پوشش و نظارت اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك استان گيلان فعاليت دارد ضمن اينكه اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك گيلان هم تحت نظارت اداره مركزي تهران فعاليت مي كند و حتي خود اداره مركزي تحت نظر وزارت راه وترابري و بعداز آن دولت جمهوري اسلامي است.
گوشه اي از نمودار سازماني و تشكيلاتي آزمايشگاه فني و مكانيك خاك شعبه لاهيجان را در زير مي بينيم .

وزارت راه و ترابري

اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك
( سرپرستي مناطق)

اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك
( استان گيلان )

آزمايشگاه فني و مكانيك خاك
( شعبه لاهيجان )

واحد هاي محلي تحت پوشش
و
پروژه هاي تحت نظارت

3-نوع محصولات يا خدمات :
اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك صرفا يك سازمان خدماتي است و در واقع وظيفه كنترل كيفي پروژه هاي عمراني را به عهده دارد .

اين اداره كل با توجه به كادر فني مجرب و با داشتن لوازم و وسايل آزمايشگاهي مدرن حفاري ( ضربه اي – دوراني ) قادر به حفاري تا اعماق 100 متري همراه با انجام آزمايشات مختلف صحرايي حين گمانه زني در لايه هاي آبرفتي و سنگي مي باشد و دستگاههاي پيشرفته سه محوري ديجيتالي ، تحكيم ، برش مستقيم ، نفوذ پذيري و . . . به منظور تعيين پارامترهاي مكانيكي خاك (Q و C) و پارامترهاي تغيير شكل پذيري و زهكشي خاك را
داراست كه براي تهيه گزارش نهايي ژئوتكنيك جهت ارئه مقاو

مت خاك و تخمين نشست پي ها مورد استفاده قرار مي گيرند و همچنين جهت كنترل كيفي سازه هاي مختلف و روسازي راهها داراي دهها دستگاه جك بتن شكن ديجيتالي ، برقي و دستي با ظرفيتهاي 300 ، 200 و 100 تن و صدها دستگاه مارشال ، تجزيه آسفالت ، حمام آسفالت ، CBR ، VSS ، آون ، ترازوهاي حساس ، كرگيري ، لوس آنجلس و . . . مي باشد و نيز آزمايشگاه شيمي كاملا مجهز و فعال كه آزمايشات شيميائي و فيزيكي مربوط به خاك ، آب ، قير و سيمان را انجام

مي دهد و همچنين توان انجام آزمايشات مشروحه زير را مطابق با استانداردهاي بين المللي در كوتاهترين زمان به نحو احسن دارد .
آزمايشهاي مربوط به آسفالت :
1- آزمايش دانه بندي مصالح
2- آزمايش تعيين درصد قير و مصالح

3- آزمايش تعيين وزن مخصوص آسفالت
4- آزمايش تعيين درصد فضاي خالي آسفالت
5- آزمايش تعيين استحكام و نرمي آسفالت
6- آزمايش تعيين درصد شكستگي مصالح
7- آزمايش تعيين درصد تراكم نسبي و ضخامت آسفالت
8- آزمايش تعيين جذب قير مصالح
9- طرح كامل آسفالت
10- تعيين مرغوبيت مصالح ( لوس آنجلس ،ساندنس، تطويل ، تورق و . . )
آزمايشهاي مربوط به بتن :
1- آزمايش دانه بندي
2- آزمايش تعيين مقاومت فشاري
3- آزمايش تعيين رواني ( اسلامپ )
4- آزمايش تخمين هواي بتن
5- آزمايش تعيين كارآيي بتن

6- طرح كامل بتن
7- نمونه گيري از بتن سخت شده ( كرگيري )
8- طرح اختلاط مصالح
9- تعيين ضريب تطويل و تورق
10- تعيين ارزش ماسه اي و ضريب نرمي

11- تعيين وزن مخصوص مصالح و جذب آب
12- تعيين درصد شكستگي و درصد افت وزني در برابر سايش ( لوس آنجلس)
13- تعيين درصد افت وزني در برابر شرايط جوي ( يخبندان )
14- تعيين درصد افت وزني در برابر شرايط محيطي ( ساندنس )
آزمايشهاي مربوط به خاك :
1- آزمايش دانه بندي ، هيدرومتري ( طبقه بندي خاك )
2- آزمايش تعيين حد رواني و خميري و حد انقباض
3- آزمايش تعيين درصد رطوبت
4- آزمايش وزن مخصوص خاك
5- آزمايش درصد تراكم نسبي خاك
6- آزمايش تراكم آزمايشگاهي ( كمپكشن )
7- آزمايش ضريب توان باربري ، تعيين مقاومت نسبي خاك
8- آزمايش سه محوري
9- آزمايش تحكيم ( نشست )
10- آزمايش برش مستقيم
11- آزمايش نفوذپذيري آزمايشگاهي
آزمايشهاي صحرايي :
1- آزمايش ضربه و نفوذ استاندارد

2- آزمايش تعيين ضريب نفوذپذيري لوفران
3- آزمايش تعيين مقاومت الكتريكي خاك
4- آزمايش بارگذاري صفحه اي و بارگذاري سقف
5- آزمايش برش پره اي
آزمايشهاي شيميايي خاك و آب :
1- تعيين مقدار سولفات آب و خاك

2- تعيين مقدار كلر آب و خاك
3- تعيين مقدار منيزيم و كلسيم در عصاره اشباع خاك
4- تعيين كل مواد محلول ( باقيمانده تبخير ) خاك و آب
5- تعيين PH خاك و آب
6- تعيين هدايت الكتريكي خاك و آب
7- تعيين درصد گچ در عصاره اشباع خاك
8- تعيين درصد آهك در عصاره اشباع خاك
9- تعيين مقدار اكسيدهاي كلسيم و منيزيم خاك
10- تعيين مقدار سولفات كل خاك
11- تعيين مقدار مواد آلي موجود در خاك
12- آزمايش فعل و انفعالات قليايي خاك

13- تعيين مقدار مواد آلي بصورت نظري ( ناخالصي آلي )
14- تعيين مقدار كربنات و بي كربنات خاك
15- تعيين سنگيني كربنات و بي كربنات ( سختي كل ) آب
16- تعيين ميزان كلسيم و منيزيم آب
آزمايشهاي قير :
1- تعيين درجه نفوذپذيري قير
2- تعيين نقطه نرمي قير
3- تعيين نقطه اشتعال قير
4- تعيين افت وزني حرارتي قير ( در 163 درجه سانتيگراد )
5- تعيين وزن مخصوص قير
6- تعيين خاصيت كششي يا انگمي قير
7- تعيين مقدار حلاليت قير در سولفور كربن يا تترا كلرو كربن ( درجه خلوص قير)
8- تعيين لعاب نازك قير
آزمايشهاي سيمان :
1- تعيين وزن مخصوص سيمان
2- تعيين گيرش سيمان
3- آزمايشات شيميايي سيمان
4- نمونه گيري و تعيين مقاومت فشار ملات سيمان
لازم به تذكر است كه آزمايشگاه فني و مكانيك خاك لاهيجان به جز آزمايشهاي شيميايي و آزمايشهاي مربوط به قير و سيمان تقريبا توانايي انجام بقيه موارد را دارد و امكانات لازم جهت آزمايشات مربوطه در اين شعبه فراهم است .

4 - شرح مختصري از فرايند خدمات :
وقتي يك پروژه عمراني مي خواهد شروع به كار كند و در واقع قبل از شروع به كار ، كارفرما مستقيما و بدون هيچ واسطه اي با آزمايشگاه فني و مكانيك خاك وارد قرارداد مي شود .
اما قراردادها در آزمايشگاه فني و مكانيك خاك انواع مختلفي دارد كه به شرح زير است :
انواع قراردادها :
الف – قراردادهاي 2 درصدي
ب – قراردادهاي تعرفه اي
پ – قراردادهاي مقطوع
قراردادهاي 2 درصدي :
اين نوع قرارداد اغلب مربوط به پروژه هاي ملي است و در آن كارفرما يك نسخه از دفترچه پيمان را در اختيار آزمايشگاه مربوطه مي گذارد . البته بستن اين نوع قراردادها مستقيما بين نماينده كارفرما و اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك در تهران صورت مي گيرد و از آن طريق طبق دستور وابلاغ به اداره كل آزمايشگاه استان و سپس به شعبه مربوطه ابلاغ مي گردد .
نحوه پرداخت حق الزحمه در اين نوع قرار دادها همانطور كه از اسم آن برمي آيد هرماه با تصويب دستگاه نظارت ، ماهيانه 2% از مبلغ تاييد شده در صورت وضعيت به آزمايشگاه فني و مكانيك خاك تعلق مي پذيرد .
قراردادهاي تعرفه اي :

اين نوع قراردادها اغلب در پروژه هاي كوچك كاربرد دارد و همچنين در پروژه هاي 2 درصدي نيز در برخي كارهاي پيش بيني نشده و يا خارج از برنامه كاري ، البته با درخواست كتبي كارفرما ، از اين نوع قرارداد استفاده مي شود .
روند كار در مورد اين نوع قراردا به اين صورت است كه كارفرما يك نامه درخواست با توضيحات مفصل تهيه و به شعبه آزمايشگاه فني و مكانيك خاك مربوطه تحويل مي دهد . پس از آن شعبه موظف است جهت دستور كار نامه را به اداره مركزي استان بفرستد و پس از كسب دستور از اداره مركزي استان همكاريهاي لازم را در پروژه مربوطه به عمل مي آورند .

حق الزحمه خدمات رساني در اين نوع قراردادها بر اساس تعرفه سازمان برنامه و بودجه مي باشد و ماهيانه با توجه به صورت حساب مبلغ محاسبه شده به حساب 945 بانك مركزي تهران واريز مي شود .
قراردادهاي مقطوع :
اين قرارداد معمولا در پروژه هاي عظيم و با حجم كاري بالا مورد استفاده قرار مي گيرد كه در آن كارفرما با قرارداد نوع اول موافق نيست و به همين دليل از اين نوع قرارداد استفاده مي شود . در اين نوع قرار داد با توجه به حجم كار و نيز توافق طرفين قرارداد مبلغي به عنوان مبلغ مقطوع قرارداده مي شود كه اين مبلغ به صورت 6 ماهه ، 9 ماهه و يا 12 ماهه و ماهيانه به عنوان حق الزحمه به آزمايشگاه پرداخت مي شود . ضمن اينكه طبق اين قرارداد براي خدمات رساني در خارج از وقت اداري اضافه كار در نظر گرفته مي شود .

روند كار اداري آزمايشات :
روند كار اداري در مورد تمام آزمايشات خاكي ، بتني و آسفالتي تقريبا به يك صورت است و اين فرايند كاري بطور خلاصه به شرح زير مي باشد :
پس از امضا قرارداد في مابين كارفرماي مربوطه و آزمايشگاه فني و مكانيك خاك ، قبل از اجراي هريك از قسمتهاي مختلف پروژه كه در مفاد قرارداد ذكر شده است ، دستگاه نظارت موظف است كتبا درخواست آزمايشمربوطه را صادر كند . ضمنا موارد زير بايد حتما در درخواست مورد نظر ذكر شود :
نام و نوع آزمايش ، محل يا كيلومتر انجام آزمايش ، تاريخ درخواست ، تاريخ انجام آزمايش .
در مورد ارائه گزارش نتايج آزمايش مربوطه آزمايشگاه موظف است ظرف 24 ساعت نتيجه آزمايشرا به دستگاه نظارت و كارفرما اعلام كند ، البته مدت زمان اعلام نتيجه آزمايشات مقاومت فشاري بتن به نوع نمونه اخذ شده برمي گردد .

در مورد مطلوب بودن يا عدم مطلوبيت نتيجه آزمايش تصميم نهايي با دستگاه نظارت مي باشد .

فصل دوم

ارزيابي بخشهاي مرتبط با رشته علمي كارآموز

1-موقعيت رشته كارآموز در واحد صنعتي
2-بررسي شرح وظايف كارآموز در واحد صنعتي
3-امور جاري در دست اقدام
4-برنامه هاي آينده

1 – موقعيت رشته كارآموز در واحد صنعتي:
آزمايشگاه فني و مكانيك خاك يكي از مهمترين سازمانهاي كنترل كيفي در امور پروژه هاي عمراني است . پروژه هاي عمراني را مي توان به چند قسمت تقسيم كردكه مهمترين آنها به شرح زير ميباشد :
پروژه هاي راهسازي ، پروژه هاي ساختماني ، احداث فرودگاه ، احداث سد
همچنين در اين زمينه پروژه هاي راهسازي را ميتوان به چند قسمت اصلي تقسيم كرد كه عبارتند از :
راههاي اصلي ، راههاي فرعي ، ابنيه فني در راه ، عمليات آسفالت در دو بخش تك كت و پريمكت
به همين ترتيب عملايت ساختماني نيز زيرمجموعه هاي خاص خود را دارد:
ساختمانهاي اسكلت فلزي ، ساختمانهاي اسكلت بتني ، ساختمانهاي صنعتي ، ساختمانهاي اداري و ساختمانهاي مسكوني

با توجه به تنوع كاري در آزمايشگاه فني و مكانيك خاك و نيز با توجه به اينكه گريش كارداني زيرسازي راه تقريبا تمام تخصصهاي مربوط به راه را در خود دارد ، يكي از مهمترين سازمانهايي كه مستقيما كاردانهاي زيرسازي راه را جهت كار به خود جذب مي كند آزمايشگاه فني و مكانيك خاك است ، چون تقريبا تمام كارها و خدمات اين سازمان در حيطه تخصص افراد داراي مدرك كارداني زيرسازي راه مي باشد و تنها مشكل اين رشته عدم وجود حتي يك واحد درسي مربوط به بتن عمليات بتن ريزي و آزمايشات مربوط به آن است . كه با توجه به اينكه در تمام پروژه هاي

ساختماني و حتي راهسازي وجود ابنيه بتني حتمي است ، عدم پيشبيني دروس بتني به عنوان يكي از دروس تخصصي در اين رشته جاي تعجب است و در واقع يكي از بزرگترين ضعفهاي اين رشته تحصيلي همين موضوع مي باشد .
بررسي جزئيات سازماني :
در آزمايشگاه فني و مكانيك خاك به جز روساي شعبات و نيز مدير كل استان ، متصديان واحدهاي محلي و مسئولين و نمايندگان آزمايشگاه در قطعه هاي راهسازي تقريبا همگي داراي مدرك كاردانيهاي فني عمران مي باشند كه پس از گذراندن يك دوره آموزشي و كار ورزي در يكي از شعبات اين سازمان مشغول به كار مي شوند .
لازم به ذكر است كه در يكي از بازديدهاي ماهانه مدير كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك از شعبه لاهيجان در صحبتي كه با ايشان داشتم ، ايشان متذكر شدند كه احتياج اين اداره كل به افرادي كه تخصص آنها صرفا راهسازي باشد در اين برهه از زمان بيش از هر زماني احساس مي شود و حتي اين سازمان بارها طي سالهاي گذشته از طريق جرايد و اطلاعيه هاي مكرر از اين افراد دعوت به كار كرده است .
به هر حال جزئيات سازماني وتشكيلاتي در مورد رشته زيرسازي راه در آزمايشگاه فني و مكانيك خاك بطور خلاصه به اين شرح است كه ، دارندگان مدرك تحصيلي كارداني زيرسازي راه در اداره كل آزمايشگاه فني و مكانيك خاك به عنوان متصدي واحدهاي محلي و حتي در مواردي به عنوان مسئول يكي از شعبات استان پذيرفته و مشغول به كار مي شوند .

2- بررسي شرح وظايف كارآموز :
در آزمايشگاه فني و مكانيك خاك لاهيجان ، جناب آقاي مهندس زماني مسئوليت شعبه را عهده دار مي باشند ، البته علاوه بر ايشان جناب آقاي مهندس شاهعلي به عنوان تكنسين كمكي و آقايان عيدي و شهبازي به عنوان كارگر فني در اين شعبه مشغول به كار هستند به اين ترتيب تقسيم كارهاي شعبه به اين صورت بود كه كارهاي فني توسط كارگران فني و با نظارت مهندس شاهعلي انجام مي پذيرفت و انجام كارهاي تخصصي و تنظيم گزارشات و جواب آزمايشها بوسيله مهندس زماني اجرا مي گرديد كه البته در مواردي نيز مهندس شاهعلي در تنظيم اسناد ايشان را ياري مي كردند.

در مدت شصت روزه كارآموزي با توجه به اعتماد كاري از طرف جناب آقاي مهندس زماني در مواردي با ايشان و گروهشان همكاري مي كردم كه بطور خلاصه در زير از نظر مي گذرد .
الف- همكاري با كارگران فني تقريبا در تمام آزمايشات
ب – توزين قوطي هاي مربوط به آزمايشهاي تراكم نسبي و درصد رطوبت خاك
پ – قرار دادن نمونه هاي اخذ شده از خاك در آون و تنظيم درجه حرارت آون
ت – اندازه گيري ابعاد نمونه هاي مكعبي بتن با كوليس و همچنين توزين آنها در زمان انجام آزمايش فشاري
ث – شكستن بتنهاي هفت روزه در آزمايشگاه و تحويل پيش نويس آن به سرپرست كارآموزي
ج – تنظيم و كاربن گذاري شيتهاي 7 برگي مربوط به نتايج آزمايشها

دست آوردن درصد قير
ح – همكاري با مهندس زماني در انجام آزمايش حد رواني در مواردي معدود
3 – امور جاري در دست اقدام :
آزمايشگاه فني و مكانيك خاك لاهيجان به اين علت كه يك سازمان خدماتي است و در جهت كنترل كيفي پروژه هاي عمراني خدمت مي كند ، هميشه آماده خدمتگذاري در عرصه عمراني مي باشد و امور جاري در دست اقدام اين سازمان بستگي به پروژه هايي دارد كه در منطقه تحت نظارت اين شعبه در حال اجرا است .
هم اكنون و در اين فاصله زماني يعني اسفند 1380 ، فروردين و ارديبهشت 1381 كه بنده به عنوان كارآموز با اين شعبه همكاري داشتم پروژه هايي كه با آزمايشگاه فني و مكانيك خاك شعبه لاهيجان قرارداد داشتند به شرح زير هستند :
الف – پروژه احداث پتروشيمي پترو صنعت لاهيجان :

اين پروژه كه از تاريخ 11/7/ 1380 شروع به كار كرده است يكي از مهمترين پروژه هاي طرف قرارداد با آزمايشگاه فني و مكانيك خاك شعبه لاهيجان است و قرار داد آن از نوع مقطوع مي باشد كه مبلغ قرار داد بدون احتساب اضافه كاري ماهيانه حدود 000/000/10 ريال مي باشد و موضوع اين قرار داد هر سه مورد آزمايش خاكي ، بتني و آسفالتي را در خود دارد كه فعلا فقط مورد آزمايشات بتني در حال اجرا است .
كارفرماي اين پروژه را شركت پتروصنعت وابسته به بنياد جانبازان به عهده دارد ، ناظر پروژه شركت مهندسين مشاور پارسيكان و همچنين شركت كره اي سيتي سان هستند ، پيمانكاران پروژه هم در بخش ساختماني و محوطه سازي دو شركت بين المللي ايستافر و تكنيك كان ميباشند .
ب – پروژه هاي 2 درصدي وزارت راه و ترابري كه كارفرما ، ناظر و مسئوليت بخش اجرائي آن به عهده خود وزارت راه و ترابري است . قرارداداين پروژه ها از نوع 2 درصدي است و عبارتند از :
1- پروژه روكش آسفالت محور فومن - ماسوله
2- پروژه پل رو گذر شهرك صنعتي لاهيجان

3- پروژه تعريض راه لاهيجان- ديلمان
پ – پروژه ترميم كانال آب كشاورزي لاهيجان كه كارفرماي آن سازمان امور آب كشاورزي لاهيجان بوده و مهندس ناظر اين پروژه نيز همان نماينده كارفرما است وپيمانكار اين پروژه شركت احيا دالان است . قرارداد اين پروژه با آزمايشگاه از نوع تعرفه اي است.
ت – پروژه احداث بند خاكي روستاي دُر ، اين پروژه يكي از پروژه هاي وابسته به وزارت جهاد كشاورزي است كه كارفرما و نظارت آن را جهاد كشاورزي لاهيجان عهده دار است و اجراي آن به عهده يكي از پيمانكاران جز در منطقه ميباشد . قرارداداين پروژه با آزمايشگاه از نوع تعرفه اي است .
ث – پروژه احداث سيل بند دامنه كه تحت نظارت و كافرمائي جهادكشاورزي لاهيجان در حال اجرا است و قرارداد اين پروژه نيز از نوع تعرفه اي ميباشد.
لازم به ذكر است تعريف و انواع قراردادهاي مر بوط به آزمايشگاه فني و مكانيك خاك در قسمتهاي بعد توضيح داده شده است .
4- برنامه هاي آينده :
با توجه به توضيحي كه در قسمت قبل هم داده شد ، برنامه هاي آينده آزمايشگاه فني و مكانيك خاك بستگي به اجراي پروژه هاي عمراني در منطقه تحت پوشش اين شعبه دارد و تنها مواردي معدود در دستور كار آينده آزمايشگاه فني و مكانيك خاك لاهيجان هست كه به صورت خلاصه و ليست در ريز آورده شده است :
الف – قرارداد با شركت توانير مربوط به وزارت نيرو در مورد نمونه گيري از بتن پايه دكلهاي انتقال نيرو از پست 400 كيلو ولت شهيد مدني لاهيجان به محل پتروشيمي پترو صنعت.
ب – گمانه زني و انجام آزمايشات ژئوتكنيك مربوط به پروژه احداث سد دره كولاده لاهيجان .
پ – تغيير مكان شعبه و انتقال آن به ساختماني كه براي اين شعبه خريداري شده است .

فصل سوم

آزمون آموخته ها و نتايج

1- بررسي و تحليل عميق در مورد موضوع كارآموزي
2-پيشنهادات جهت بهبود وضعيت

فرمهاي پيشرفت كارآموزي

فرم پايان دوره كارآموزي

فرم خلاصه اطلاعات كارآموزي

1- بررسي و تحليل عميق در مورد موضوع كارآموزي

مقدمه :
عمليات بتني در اكثر پروژه هاي راهسازي منظور شده است و بخش عمده اي از آن را تشكيل مي دهد . چون عملكرد ابنيه بتني بستگي به كيفيت بتن دارد لذا عوامل اجرائي بايستي ضمن رعايت كامل مشخصات فني نسبت به رعايت مفاد اين دستورالعمل نيز اقدام نمايند باشد كه با اجراي آن وضعيت مطلوبتر حاصل و هماهنگي بيشتري در اجراي عمليات بتني بوجود آيد .
نحوه نمونه برداري :
نمونه برداري در قالبهاي مكعبي به ابعاد 20 سانتيمتر و به تعداد حداقل 5 نمونه ( دو نمونه براي آزمايش 7روزه و سه نمونه براي آزمايش 28 روزه ) اخذ و اطلاعاتي به شرح ذيل روي هر نمونه درج گردد .
1 – كيلومتر محل احداث سازه
2 – تاريخ نمونه برداري
3 – ذكر محل مصرف و عضو سازه بتني
4 – شماره نمونه و نوع سيمان مصرفي
5 – عبارتهاي 7 يا 28 روزه ( 11 يا 42 روزه براي بتن با سيمان تيپ 5 ) روي نمونه درج گردد ( روي دو نمونه عبارت 7 يا 11 روزه و روي سه نمونه عبارت 28 يا 42 روزه )
در صورت استفاده از نمونه هاي استوانه اي به ابعاد 15 ×30 سانتيمتر و مكعبي به ابعاد 15 سانتيمتر بايد مقاومت آنها به مقاومت نظير نمونه هاي مكعبي مطابق جدول زير تبديل شود .

شكل و اندازه نمونه ضريب تبديل
مكعب به ابعاد 20 سانتيمتر 00/1
مكعب به ابعاد 15 سانتيمتر 95/0
استوانه به ابعاد 15×30 25/1

نمونه ها بايد از محل تخليه بتونير يا محل تخليه دستگاه بتن ريز به شرح جدول زير تهيه شوند .

نوع بتن در صورت تهيه بتن به روش معمولي حداكثر حجم بتن براي هر نوبت نمونه برداري ( متر مكعب) در صورت تهيه بتن در كارگاه مركزي (مركز بتن اتوماتيك) حداكثر حجم بتن براي هر نوبت نمونه برداري ( متر مكعب )
غير مصلح شالوده 100 200
غير مصلح بالاي شالوده 70 150
هر نوع بتن مصلح 30 70

در هر روز بتن ريزي حداقل يك سري نمونه براي هر طبقه بتن برداشته شود ، مثلا اگر در يك روز از بتن با مقاومتهاي مشخصه 250 و 300 استفاده گردد از هر نوع يك سري نمونه تهيه شود .
براي هر معدن و هر فصل كار پيمانكار موظف است با هماهنگي دستگاه نظارت 45 روز قبل از شروع بتن ريزي حداقل 10 نمونه مكعبي از بتن پيشبيني شده براي مصرف را جهت آزمايش در اختيار دستگاه نظارت قرار دهد .

براي هر نوع بتن آزمايشي پيمانكار بايد اطلاعات مشروحه زير را در اختيار دستگاه نظارت قرار دهد .
1- عيار سيمان ، درصد ماسه و شن
2- نتايج آزمايش دانه بندي مصالح سنگي و ارزش ماسه اي
3- نوع مصالح سنگي ( منابع رودخانه اي يا سنگ شكسته )
4- محل منابع و معادن مصالح
5- نسبت آب به سيمان
6- نوع سيمان و آب مصرفي
دستگاه نظارت موظف است براي حداقل هر 250 تن سيمان تحويل داده شده به كارگاه نمونه اي تهيه و جهت كنترل كيفيت به آزمايشگاه فني و مكانيك خاك ارسال دارد .
نحوه انجام آزمايش :
هريك از نمونه هاي بتني اخذ شده به شرح رديفهاي بالا مي بايست در راس مدت قيد شده روي نمونه ( 7 يا 11 روزه براي دو نمونه و 28 يا 42 روزه براي سه نمونه ديگر ) تحت آزمايش فشاري قرار گيرند در اين مرحله رعايت مطالب ذيل الزامي است .

الف - آزمايشگاه موظف است نتايج آزمايش مقاومت فشاري دو نمونه بتني 7 يا 11 روزه ( سيمان تيپ 5 ) را بلافاصله و حداكثر ظرف مدت 24 ساعت به دستگاه نظارت گزارش نمايد .
ب – آزمايشگاه ميبايستي نمونه هاي بتني 7 يا 11 روزه و 28 يا 42 روزه را در حضور نماينده دستگاه نظارت و نماينده پيمانكار آزمايش نمايد .
تبصره : عدم حضور پيمانكار و مشاور در موقع انجام آزمايش مقاومت فشاري حقي براي ادعا ايجاد نمي نمايد .
پ – اوراق گزارش مقاومت فشاري بتن بايستي به زبان فارسي تنظيم و درج اطلاعاتي به شرح زير در هر مورد ضروري است :
1- شماره نمونه و كيلومتر و محل اخذ نمونه و نوع نمونه
2- تاريخ نمونه برداري ، تاريخ آزمايش ، سن نمونه در موقع آزمايش
3- ابعاد نمونه ، سطح بارگذاري شده ، وزن و حجم نمونه
4- وزن مخصوص بتن
5- حداكثر بار وارده
6- مقاومت فشاري بدست آمده ، مقاومت مشخصه فشاري ابلاغي
7- رواني بتن ( اسلامپ )
8- نوع سيمان مصرفي
حد نصاب مقاومت فشاري بتن :
مقاومت بتن ساخته شده وقتي قابل قبول است كه مقاومت فشاري سري نمونه هاي سه تائي آن با موارد زير مطابقت داشته با شد :
1 – مقا ومت مشخصه مقاومت متوسط

2 – مقاومت هريك از نمونه ها براي بتنهاي با مقاومت مشخصه كمتر از 250 كيلوگرم بر سانتيمتر مربع بزرگتر يا مساوي 80% مقاومت مشخصه باشد .