بخشی از مقاله

نگاهی به دودکش ها
احتراماً ، با عنايت به اينكه اجراي دودكش ها دربسياري از ساختمان هاي مسكوني ، تجاري و ... دقيقاً مطابق با ضوابط و مقررات ملي ساختمان مبحث هفدهم و يا حتي ضوابط شركت گاز خراسان انجام نمي گردند و اين مهم ممكن است در زمان استفاده از وسايل گاز سوز منجر به خسارتهاي جاني و مالي ساكنان اين ساختمان ها گردد ، نكات ذيل جهت رعايت در اجراي دودكشهاي ساختمان كه در عمل نيز موجب تأييد يا عدم تأييد شبكه گاز رساني واحد هاي ياد شده مي شود به اطلاع مي رساند بديهي است كه عواقب عدم توجه به اين نكات متوجه مجريان ، مهندسان ناظر و طراح دفاتر مهندسي و ساير دست اندركاران مربوطه خواهد بود .


1- در ساختمانهاي كه گرمايش آنها با وسايل گاز سوز صورت مي پذيرد ، هر وسيله گاز سوز بايستي داراي دودكش مناسب و بدون اشكال جهت تخليه گازهاي حاصل از احتراق فضاي آزاد باشد لذا در اينگونه ساختمانها اجراي دودكش در كليه اتاقهاي خواب ، حا و پذيرايي و همچنين آشپزخانه الزامي مي باشد .
تبصره : اتاقهاي خوابي كه مساحت آنها كمتر از 9 متر مربع باشد به دليل غير استاندارد بودن نصب بخاري ، اجراي دودكش الزامي نمي باشد .


2- دودكش ها بايد در داخل ( بدنه ) ديوارها اجرا گردند ( توضيح اينكه : مناسبترين ديوارها ديوارهاي داخلي مي باشند ) اجراي دودكش به صورت نمايان به خصوص در بيرون ساختمان ها غير استاندارد بوده و مي بايد عايق شده و توسط ديوار ديگري پوشش داده شوند ضمناً اجراي دودكش در داخل ديوار حمامها به دليل احتمال نشت دودكش به طور كلي ممنوع مي باشد .


3- در صورت عدم اطلاع از نوع و ظرفيت مصرف كننده گازي بهتر است توجه شود كه مناسبترين قطر براي دودكش شومينه ها و پكيج ها حداقل 15 سانتي متر و بخاريها 10 سانتي متر مي باشد ( هر سه مورد اشاره شده مربوط به مصرف كننده هاي گازي در سايز هاي استاندارد خانگي مي باشد )
4- انتهاي لوله خروجي كليه دودكش ها در پشت بام بايد 60 تا 100 سانتي متر از ارتفاع جانپناه ( يا هر مانع ديگري در مجاورت آنها ) بالاتر بوده و از ديوارهاي جانبي نيز شعاع حداقل 1 متر فاصله داشته باشد و حتماً ميبايد مجهز به كلاهك ضد باد ( H ) باشند .


5- ابتداي دودكش ها در داخل ساختمانها بايد حداقل 30 سانتي متر از ورودي دودكش هاگودتر باشند تادر صورت سقوط احتمالي بخشي از بدنه و يا اجسام خارجي ديگر به داخل دودكش موجب مسدود شدن آنها نگردد .
6- قطر داخلي تمامي دودكش بايد در طول آنها يكنواخت و سطح داخلي آنها نيز صاف باشد .
7- جنس دودكش ها و مصالح بكار رفته در آنها بايد مطابق ضوابط و مقررات ملي ساختمان در مبحث هفدهم باشد.


8- دودكش ها بايد حتي المقدور بص.رت كاملاً مستقيم و يكسره اجرا گردند و در طول مسير نيز بايد حتماً هوابند ( دودبند ) باشند و در صورت اجراي دودكش ها بصورت قطعاتي حتماً بايد از دودكشهاي نوع نر و ماده كه باعث دودبندي محل اتصال و عدم خروج گازهاي حاصل از احتراق مي شود استفاده نمود و حتي المقدور نبايد قطعات دودكش ها را به صورت لب به لب اجرا كرد در آن صورت هرگز نبايد اجزاي آنها را با گچ به هم متصل نمود و بهتر است با وصاله هاي كارخانه اي و يا ملات سيمان و با استفاده از رابيتس به صورت لب به لب به هم متصل و دود بند گردند .


9- اجراي دودكش در كنار دربها نظير دربهاي ورودي به اتاقها ، كمدهاي داخل اتاقها در صورتيكه دربهاي روي دودكشها بازگردند ممنوع مي باشد .
10- اجراي دودكش با فاصله افقي كمتر از 50 سانتي متر از پنجره هاي داخلي به دليل احتمال چسبيدن پرده به دودكش و آتش گرفتن آن ممنوع مي باشد .
11- براي كليه مصرف كننده هاي گازي در كليه طبقات يك ساختمان مي بايد دودكش مستقل اجرا نمود در صورت اجبار به نصب دودكش مشترك اجراي آن مي بايد تحت نظر متخصصين و مهندسين مشاور تأسيساتي انجام گردد ( لازم به توضيح است كه طبق ض.ابط شركت گاز خراسان حتي دودكشهاي مشتركي كه برابر مقررات مبحث هفدهم اجرا گردند به دليل احتمال نشت دود از دوكش به طبقات ديگر مورد تأييد نمي باشد .)


12- عبور دودكش از فضاي داخل سقف هاي كاذب علي الخصوص حمامها به دليل امكان پوسيدگي و نشت گاز منو اكسيد كربن ممنوع مي باشد .
13- استفاده از دودكشهاي آكاردئوني نوع آلومينيومي يا فلكسيبل به علت عدم امكان دودبندي مناسب در ابتدا و انتها و انقباض و انبساط آن خطرناك بوده و ممنوع مي باشد .
14- در طول مسير دودكشها حتي المقدور بايد از اجراي دودكش بصورت افقي پرهيز نمود و در صورت اجرا نمودن بخشي از دودكش بصورت افقي ، بخش عمودي آن دودكش حداقل بايد سه برابر بخش افقي آن باشد .


15- ساختمان هايي كه مجهز به سيستم گرمايشي شوفاژ خانگي و يا موتور خانه مركزي باشند اجراي حداقل يك دودكش در حال يا پذيرايي جهت گرمايش اضطراري ، الزامي مي باشد .
16- آزمايش دودكش ها
براي اطمينان از صحت عملكرد دودكش ها سه آزمايش آسان ذيل توصيه مي شود :


الف : ساده ترين آزمايش هر دودكش دست زدن و لمس آن است . سردي دودكش نشانه عدم عبور گازهاي سمي حاصل از احتراق وسيله گاز سوز و زنگ خطري براي شما مي باشد . وقتي وسيله گاز سوز كار مي كند بايستي دودكش داغ باشد و نوك انگشتان داغي آن را حس كند .
ب : آزمايش بعدي استفاده از شمع و يا شعله كبريت در محل دريچه و مبداء دودكش در اتاق ( محل مصرف ) مي باشد . با قرار دادن كبريت روشن در ابتداي دريچه بايستي شعله به سمت داخل دودكش كشيده شود . اين موضوع نشانه كار كردن و مكش مناسب دودكش و در صورتيكه تغييري در شعله ايجاد نشود نشان دهنده عدم مكش مناسب دودكش مي باشد .


ج : هنگام خريد و يا اجاره خانه و قبل از وصل وسايل گاز سوز به دودكش ، مسير دودكش ها را با يك وزنه و طناب محكم از پشت بام تا محل دريچه و مبداء دودكش كنترل نمائيد تا از باز بودن آن كاملاً مطمئن شويد .
دودکش گرمکن ها
چون طبق قوانین گازها و رابطه P1.T2=P2.T1 اگر فشار گازی در حجم ثابت از P1 به P2 کاهش یابد دمای آن نیز از T1 به T2 کاهش خواهد یافت ، لذا در سیستم های تقلیل فشار گاز همواره با کاهش دمای گاز مواجه خواهیم شد و در نتیجه هنگامی که دمای گاز به نقطه شبنم گاز نزدیک شود بخار مایعات همراه گاز اعم از آب و هیدروکربورهای سنگین تر به صورت مایع درآمده و در دمای پایین محیط در تاسیسات ایجاد یخزدگی می نماید.


همچنین از آنجا که دمای گاز در شرایط استاندارد حدود 15C می باشد لذا تامین این شرایط در سیستم های تقلیل فشار و در نهایت در مبادی مصرف ضروری است . با توجه به موارد ذکر شده در سیستم های تقلیل فشار نصب گرمکن های گاز ضروری میباشد . این دستگاهها در شرایط ایمن توسط مشعلهای اتمسفریک آب داخل یک محفظه را گرم نموده و گاز با عبور از لوله های مارپیچی که از درون این محفظه عبور می نماید گرم میشود و به آنها حمام های غیرمستقیم (Water Bath indirect Heater) گاز گفته میشود.
اتصال به دیوار
ساختمان گرمکن های گاز شامل محفظه گرمكن (Shell)، لوله هاي گاز (Gas Tube)، آتشدان (Fire Tube)، محفظه احتراق، مخزن انبساط آب (expantion Tank)، دودكش (exhaust) و سيستم تامين و كنترل سوخت مي باشد.
محفظه گرمکن به صورت استوانه افقی بوده که حجم آن متناسب با ظرفیت حرارتی گرمکن میباشد .این مخزن روی یک شاسی ثابت می گردد و جهت جلوگیری از سرریز شدن آب مقطر هنگام گرم شدن ،مخزن کوچکتری بالای این مخزن نصب میگردد . لوله های گاز گرمکن که اندازه آنها متناسب با حجم گاز عبوری از گرمکن طراحی میگردد ،به صورت لوله های رفت و برگشت و در چند ردیف از یک قاعده وارد مخزن گرمکن میشوند و نشاندهنده های دما و فشار گاز روی این لوله تعبیه می گردند و کنترل کننده دمای گاز گرمکن نیز روی لوله خروجی آن نصب می شود.
آتش دان یا Fire Tube لوله ای است که معمولا به شکل U ساخته شده و درون مخزن گرمکن و در قسمت زیرین لوله های گاز قرار می گیرد و دو دهانه آن از قاعده دیگر مخزن خارج و به دودکش و محفظه احتراق متصل میگردد و آتش مشعل و هوای گرم هیتر از درون این لوله به دودکش منتقل میشود.
دودکش یا exhaust لوله ای است که انتقال گاز حاصل از احتراق را به ارتفاع بالاتری منتقل نموده باعث مکش هوای درون آتشدان میشود. دودکش ها مجهز به دریچه هایی بوده که از اتلاف حرارت جلوگیری به عمل می آورد. در قسمت پایین دودکش ها سوراخهایی تعبیه شده که در صورت نصب تجهیزات مناسب میتوان دما و نوع گاز حاصل از سوخت را اندازه گیری نموده و در نتیجه میزان سوخت و هوای هیتر را تنظیم نمود.
محفظه احتراق محلی است که مشعلها و شمعک ها و متعلقات آنها درون آن قرار دارند.دریچه های ورودی هوای سوخت که مجهز به توری محافظ میباشد نیز روی این محفظه نصب شده اند .این محفظه به گونه ای ساخته میشود که مشعل و شمعک قابل رویت بوده و دریچه تنظیم هوای آنان قابل دسترسی باشد.برای تامین سوخت گرمکن ها معمولا از گاز خروجی گرمکن و یا گاز خروجی ایستگاه مربوطه استفاده میگردد. ولی در هر صورت این گاز پس از عبور مجدد از درون گرمکن با دمای بیشتر وارد سیستم سوخت هیتر میشود. این سیستم شامل فیلتر ، رگلاتور ، شیر قطع فشار برای فشار بالا و پایین و شیر اطمینان میباشد.
برای کنترل گرمکن های گاز از چهار نوع تجهیزات کنترل که شامل کنترل کننده دمای گاز خروجی ،کنترل کننده دمای آب گرمکن ،کنترل کننده سطح آب گرمکن و سیستم محافظ شعله پیلوت می باشند استفاده میگردد.
ظرفیت حرارتی گرمکن ها متناسب با ظرفیت سیستم بوده و معمولا به ازای هر متر مکعب از ظرفیت ایستگاه حدود 70 BTU/h ظرفیت حرارتی برای گرمکن در نظر گرفته می شود.
انتخاب سیستم تهویه و هواکش های مناسب در سالن های بسته
انتخاب سیستم تهویه مناسب بستگی به:
- نوع گله (گوشتی ، مادر ، تخمگذار ، اجداد)
- نوع سالن ( بسته یا باز )
- ابعاد سالن ( بستگی زیاد به عرض سالن و جگونگی قرارگیری خطوط دانخور ی و آبخوری دارد)
- میزان عایق بندی
- مقایسه میزان سرمایه گذاری و سود حاصل
با توجه به نوع سالن و شرايط اقليمي روش هاي مختلفي براي تهويه به شرح زير وجود دارد:
1- تهويه عرضي : د راين روش تهويه، هواكش ها و هواده ها در ديوار طولی سالن نصب مي شوند و به اين ترتيب تهويه بصورت عرضي انجام مي گيرد. اين روش مناسب تهويه سالن هاي با عرض کمتر از 14 متر است.
مزایا : معایب :
- ارزان - پیدایش نقاط کور و عدم خروج گازه ای مضر وسمی از سالن
- سهولت استفاده - نصب و استفاده پرزحمت هواکش ها
تامین حداقل تهویه در سیستم عرضی بسیار مشکل می باشد

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید