بخشی از مقاله
چکیده
ناحیه زاگرس با داشتن تنوع منابع هیدروکربنی فراوان یکی از اقتصادی ترین حوضه های هیدروکربنی خاورمیانه به شمار میرود. وجود نفتهای سبک تا سنگین، منابع گازی و کاندیست با ویژگیهای ژئوشیمیایی متفاوت مبین وجود سیستم های نفتی مختلف در این ناحیه می باشد. برای حفاری یک چاه هزینه بسیار بالایی پرداخت میشود. لذا باید نهایت مطالعات را انجام داد تا حفاری منجر به رسیدن به هیدروکربور گردد. با پیشرفت تکنولوژی و ورود ژئوفیزیک به عرصه نفت و همچنین چاه نگاری این امکان بوجود آمد که بتوان اطلاعات زیر زمین را نیز داشته باشیم. با ورود علم ژئوشیمی ریسک حفاری به شدت کاهش یافته و امکان رسیدن به هیدروکربور به %63 رسید.
در این تحقیق با استفاده از داده های حاصل از دستگاه راک ایول و ترسیم نمودارهای ترکیبی از پارامترهای خروجی این دستگاه بر اساس مطالعات قبل، به شناسایی سیستم نفتی: سنگ منشا، سنگ مخزن و پوش سنگ پرداختیم. در ادامه با استفاده از داده های لرزه ای افق های رسوبی را ترسیم کرده و گسلهای موجود را استخراج نموده و بر اساس شرایط تر و خشک بودن چاه های حفر شده قبل، نقطه مناسب برای حفاری جدید را ارائه نمودیم.
-1 مقدمه
تا اوایل قرن بیستم از چگونگی ترکیب شیمیایی نفت، ساختمان مولکولی و نیز اجزا متشکه نفت و مهمتر از همه، از چگونگی تشکیل نفت اطلاع چندانی در دست نبود و مشکل دومی که اکثر شرکتهای نفتی با آن مواجه بودند. این بود که در همه چاههای حفاری شده، نفت وجود نداشت و باتوجه به هزینههای گزاف حفاری لازم بود که این بار به سراغ علم ژئوشیمی بروند. ژئوشیمی عبارت است از مطالعه منشأ ترکیب و توزیع و دگرگونی و عاقبت مادهای که به وفور در رسوبات و سنگهای رسوبی یافت می شود. ژئوشیمی علمی است که کارایی آن در بالا بردن استعمال اکتشافات نفت به اثبات رسیده است.ژئوشیمی نفت امروزه به عنوان یک علم بنیادی جهت بهبود بازده اکتشاف و تولید بکار میرود. در سالهای اخیر با استفاده از تئوریها و روشهای مختلف ژئوشیمیایی بسیاری از مسائل مربوط به سنگ منشأ و مهاجرت و تجمع نفت مورد مطالعه قرار گرفته است.
-2 مشخصات مخزن:
میدان نفتی سروش
نام قبلی این میدان سیروس - C - بوده است که در سال 41 توسط IPAC با حفر چاه C-2 کشف شد. میدان سروش در 85 کیلومتری باختر-جنوب باختری جزیره خارک، در جنوب میدان ابوذر - اردشیر - و در شمال میدان مشترک اسفندیار در خلیج فارس قرار دارد. مخزن اصلی این میدان ماسه سنگ آزادگان از سازند کژدمی و معادل سازند بورغان کویت است. . برخی از خصوصیات این مخزن در ادامه بصورت خلاصه آمده است.
جدول : - 1 - برخی از خصوصیات مخزن مورد مطالعه
-3 مطالعه ژئوشیمی میدان سروش پتانسیل هیدروکربن زایی
مقدار S2 آزاد شده در حین پیرولیز متغیر مناسبی برای برآورد پتانسیل هیدروکربن زایی نمونههای مورد
مطالعه است
شکل - TOC- - S1+S2 - : - 1 برای نمونههای کژدمی، داریان، گدوان و فهلیان
بلوغ، نوع کروژن و محیط رسوب گذاری
شاخص هیدروژن، - HI نسبت S2 به - TOC یک متغیر سنگ منشأ کلیدی ا ست که در مدل سازی کمی هیدروکربنهای خارج شده حجمی و فازی و همچنین طبقه بندی نوع کروژن استفاده میشود. مقدار میانگین HIدر سازند کژدمی 269/6، داریان155/2، گدوان191/8 و فهلیان173/3 برحسبmgHC/gTOC است.
شکل - : - 3 نمودار Tmax-PI برای ارزیابی بلوغ سنگهای منشا
