بخشی از مقاله
چکیده: نقش نوآوری سازمانی و یا قابلیت نوآوری در دستیابی به به مزیت رقابتی بطور گسترده مورد بحث واقع است. بسیاری از تحقیقات و پژوهش ها به بررسی فعالیت های نوآورانه و ارتباط آنها با ویژگی های سازمانی می پردازند و یا دیدگاه های خاصی از قابلیت های نوآورانه مانند، نوآوری در محصول، را بررسی می کنند. با این حال توجه بسیار کمتر به توسعه ساختار نوآوری در سازمان ها شده است. پژوهش حاضر از طریق بررسی متون و ادبیات مربوط به نوآوری پنج بعد نوآوری کلی سازمان را شناسایی کرده است. این پنج بعد فاکتور های مهم ساختار نوآوری سازمانی را تشکیل می دهد.
کلمات کلیدی: نوآوری در محصول، نوآوری در فرآیند، نوآوری در بازار، نوآوری رفتاری و نوآوری استراتژیکی
.1 مقدمه
نوآوری یک عامل اساسی در ایجاد رقابت است که منجر به رشد سازمانی می شود، موفقیت آینده را در بر دارد و همانند موتور رشدی است که به شرکت ها اجازه می دهد در اقتصاد جهانی از کارایی بهتری برخوردار شوند. از این رو شرکت ها بایستی محصولات و فرآیند های جدیدی را ایجاد کرده، از فناوری پیشرفته استفاده کنند تا بتوانند از جریان مستمری برخوردار شده و در عین حال در جهت ماندگاری و دوام خود گامی به پیش نهند. بعلاوه شرکت ها باید تلاش کنند تا فرهنگ مناسب، ساختار، محرک ها، سیستم ها و فرآیندهای مناسبی را که منجر به تسهیل نوآوری می شوند و ظرفیت نوآوری آنها را افزایش می دهد، پدید آورند - صنوبر و همکاران، . - 1390 کشورهای جهان با تکیه بر نوآوری، در پی افزایش بهره وری و بهبود وضعیت اقتصادی هستند و یکی از دلایل عمده این توجه، وجود رقابت فزاینده بین جوامع است. انعطاف پذیری و واکنش سریع در برابر شرایط متغیر محیطی، استفاده بهتر از منابع انسانی و دانش موجود در نزد آنها و همچنین اتخاذ تصمیمات بهتر، دستاورد های مدیریت دانش برای سازمانهای امروزین است - حمیدی زاده، . - 1387
توانایی سازمان به نوآوری به عنوان یکی از عوامل موثر برای بقا و موفقیت آن شناخته شده است - دویله 1، 1998؛ کوین2، . - 2000 با این حال شواهد تجربی کمی در مورد توسعه مقیاس هاس نوآوری سازمانی وجود دارد. محققانی مانند، میلر و فریسن - 1983 - 3، کاپن و همکاران4 - 1992 - ، آولونیتیس و همکاران - 1994 - 5، گومارائس و لانگلی - 1994 - 6، سابرامانیان و نیلاکانتا - 1996 - 7، هورلی و هالت - 1998 - 8، لیون و همکاران - 2000 - 9 و نورث و اسمالبون - 2000 - 10 اهمیت اندازه گیری نوآوری سازمانی را بطور موثری مورد بررسی قرار دادند. با این حال، تمرکز اصلی این مطالعات توسعه مقیاس های نوآوری سازمانی نبود. به این ترتیب مقیاس های مورد استفاده موقتی بوده و با روش های سیستماتیک برای توسعه مقیاس مطابقت ندارد.
دوم اینکه، در این پژوهش ها مقیاس های مورد استفاده قابلیت های نوآورانه اغلب یک دیدگاه خاص، مانند نوآوری در محصول، را به جای قابلیت نوآورانه کلی اتخاذ می کنند - سانگ و پارری11، 1997؛ ستهی و همکاران12، 2001؛ دانییلز و کلناسمیت13، . - 2001 نوآوری در محصول بر قابلیت نوآوری نتیجه محور اهمیت می دهد ولی اهمیت فاکتور های اساسی مانند، تغییرات رفتاری، نوآوری در فرآیند و جهت گیری راهبردی به سوی نوآوری را تضعیف می کند - ونگ و احمد14، . - 2004
علاوه براین انگیزه اصلی ادبیات موجود بررسی فعالیت های نوآورانه، ارتباط آنها با همدیگر در جاییکه اتخاذ یک یا چند نوآوری بعنوان متغیر وابسته و ارتباط آن با ویژگی های سازمانی، واکنش فردی و خود نوآوری مورد بررسی قرار گرفته است - گالیوان15، . - 2001 این جریان از تحقیق، نوآوری را تک بعدی، بدون درنظر گرفتن جنبه های مختلف آن و بدقت مدنظر قرار می دهد که منجر به سردرگمی در تحقیقات نوآوری شده و همچنین منجر به دشواری مقایسه یافته ها با مطالعات و یا منجر به نتیجه گیری های مغرضانه می شود - زالتمن و همکاران16، 1973؛ توشمن و آندرسون17، 1986؛ اوتربک18، 1994؛ سابرامانیان و نیلاکانتا، 1996؛ کوپر19، . - 1998 موارد گفته شده یکی از دلایلی است که چرا ادبیات نوآوری موجود اغلب در بسیاری از مسائل به اجماع نمی رسد. تطبیق این تضاد ها و سر درگمی ها نیازمند یک مقیاس اندازه گیری معتبر از قابلیت نوآوری کلی سازمان است. یعنی گرایش یا احتمال اینکه یک سازمان نتایج نوآورانه ایجاد می کند - ونگ و احمد، . - 2004 هدف این مقاله توسعه ساختاری برای نوآوری سازمانی است، عوامل تشکیل دهنده و متغیرهای کلیدی برای ساختار نوآوری از متون و ادبیات معتبر اقتباس شده است.
.2 توسعه نظری ساختار نوآوری سازمانی
در حالت کلی "نوآوری سازمانی" به خلق یا اتخاذ ایده یا رفتار جدید در سازمان اشاره دارد - دفت20، 1978؛ دامنپور و اوان21، 1984؛ دامنپور، . - 1996 در تعریفی دیگر، نوآوری بعنوان ظرفیت پاسخگویی به تغییرات در محیط بیرونی و تأثیر گزاردن و شکل دادن به آن است - برگلمن22، 1991؛ چایلد23،. - 1997 نوآوری می تواند در فرم های مختلفی ارائه شود، مانند نوآوری در محصول یا فرآیند، نوآوری رادیکالی یا تدریجی، نوآوری اداری یا تکنولوژیکی و غیره - زالت من و همکاران،1973؛ اوتربک، 1994؛ کوپر، . - 1998 اهمیت ابعاد مختلف نوآوری توسط نویسندگان دیگر تأکید شده است.
برای مثال، شومپیتر - 1934 - 24 طیف وسیعی از گزینه های نوآورانه ممکن مانند، توسعه محصولات یا خدمات جدید، توسعه روش های جدید تولید، شناسایی بازارهای جدید، کشف منابع جدید تامین و توسعه ابعاد جدید سازمانی را پیشنهاد می کند. میلر و فریسن - 1983 - چهار بعد تمرکز کرده اند : محصول جدید و یا نوآوری در خدمات، روشهای تولید و یا ارائه خدمات،ریسک پذیری مدیران کلیدی، و جستجوی راه حل های غیر معمول و بدیع. در حالیکه کوپن و همکاران - 1992 - سه بعد را برای نوآوری سازمانی در نظر گرفته اند: نوآوری در بازار، تمایل استراتژیکی برای پیشگامی وپیچیدگی تکنولوژیکی. با استفاده از تحقیقات مختلف، پنج بعد اصلی برای نوآوری در سازمان ها در نظر گرفته شده است که عبارت اند از: نوآوری در محصول/خدمت، نوآوری در فرآیند، نوآوری در بازار، نوآوری رفتاری و نوآوری تکنولوژیکی. در جدول 1 ابعاد مختلف نوآوری که در تحقیقات مختلف بر آنها تأکید شده، بطور خلاصه بیان شده است.
