بخشی از مقاله
چکیده:
مدیریت زنجیره تامین پایدار در طول دهه گذشته به دلیل توجهات قابل ملاحضه نسبت به مصرف کنندگان، سازمان های غیر انتفاعی و انتفاعی، جوامع محلی، ، قوانین و مقررات زیست محیطی، اجتماعی و مسئولیت پذیری شرکت مورد توجه بسیاری از شاغلان و محققان قرار گرفته است. طرح های زنجیره تامین پایدار مانند همکاری تامین کننده زیست محیطی و اجتماعی می تواند در دستیابی به "خط سه گانه پایین" از مزایای اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی نقش مهمی را بازی کند.
انتخاب تامین کننده نقش مهمی در مدیریت زنجیره تامین ایفا می کند، به طور سنتی سازمان ها در هنگام ارزیابی عملکرد تامین کنندگان معیارهایی مانند قیمت، کیفیت و انعطاف پذیری را در نظر میگیرند. در حالی که مقالات درزمینه انتخاب و ارزیابی تامین کنندگان فراوان است، مقالاتی که مسائل مربوط به پایداری را در نظرگرفته اند نسبتا محدود هستند. مقاله حاضر سعی دارد با مروری بر پژوهش های انجام شده در این زمینه به بررسی مفاهیمی چون مدیریت زنجیره پایدار، مدیریت زنجیره سبزو مدیریت زنجیره اجتماعی بپردازد.
کلمات کلیدی: زنجیره تامین، پایداری، زیست محیطی، اجتماعی
-1 مقدمه:
کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه1987 - 1، ص - 8 پایداری را به این صورت تعریف کرده است: "رفع نیازهای حال حاضر بدون به خطر انداختن توانایی نسل های آینده برای رفع نیازهای خود". متاسفانه این تعریف اقتصاد کلان برای راهنمایی سازمان ها و به کار گیری توسط شرکت ها دشوار است - هارت2، 1995؛ استاریک و رندز3، . - 1995 روشی که معمولا عملیاتی میشود از طریق خط سه گانه پایین توسعه یافته توسط الکینگتون است، که به طور همزمان مسائل اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی را از دیدگاه اقتصاد خرد در نظر میگیرد و متعادل میسازد. به تازگی، نگرانی فزاینده ای در زمینه پایداری میان مدیران و پژوهشگران به وجود آمده است.
همچنین این مفهوم اخیرا در ادبیات رشته های کسب و کار مانند مدیریت عملیات و مدیریت زنجیره تامین پدیدار شده است - کارتر و راجرز4، . - 2008 یکی از چالش برانگیز ترین جنبه ها مرز مسئولیت پذیری است که اغلب فراتر از حیطه مالکیت یک شرکت و کنترل مستقیم توسعه می یابد. یک شرکت زمانی میتواند به سطح بالایی از عملکرد زیست محیطی دست یابد که مدیریت زیست محیطی تامین کننده آن ضعیف نباشد - فاروق5 و همکاران، . - 2002 همین استدلال برای ایمنی محصول، شرایط کار و دیگر مسائل اجتماعی نیز به کار گرفته می شود. شرکت ها نیاز به توسعه استراتژی ها را به گونه ای که فرآیندهای سنتی حاکمیت شرکتی خود را فراتر از مرز شرکتها به سمت شرکای زنجیره تامین خود گسترش دهند، به رسمیت شناخته اند - کیتل و روگی6، . - 2005
واضح ترین شاخص این گسترش ظهور استراتژی های خرید با محوریت مسئولیت پذیری اجتماعی7 شرکت ها است، مانند در نظر گرفتن استانداردهایی که تامین کننده باید برای پیروزی در کسب و کار با آنها مطابقت داشته باشد - کیتینگ8 و همکاران، . - 2008 با وجود تلاش های بسیاری از شرکت های چند ملیتی برای اجرای مسائل اجتماعی و زیست محیطی در زنجیره تامین خود، شکافی بین مطلوبیت پایداری زنجیره تامین در تئوری و اجرای آن در عمل وجود دارد - بوون9 و همکاران، . - 2001 ادبیات این موضوع اظهار میدارد که برای افزایش مسئولیت پذیری اجتماعی زنجیره های تامین، بسیاری از شرکت ها شیوه های زیر را اجرا میکنند: ابزارهای ارزیابی تامین کننده، کدهای رفتاری و همکاری با تامین کنندگان - کیتینگ . همکاران، 2008؛ اندرسون و لارسن10، . - 2009
همچنین با مطالعه ادبیات مشخص میشود که ارزیابی تامین کننده نیاز مند در نظر گرفتن فاکتوهای محسوس و نامحسوسی است که همیشه بسیار واضح تعریف نشده اند - بایی و سارکیس11، . - a2010 به طور سنتی، سازمان ها معیارهایی مانند قیمت، کیفیت و انعطاف پذیری را هنگام ارزیابی عملکرد تامین کنندگان در نظر میگیرند. امروزه، عوامل پایداری نقش حیاتی برای موفقیت بلند مدت زنجیره تامین ایفا میکنند و فرایند خرید با وجود فشارهای زیست محیطی و اجتماعی پیچیده تر شده است. در حال حاضر، بسیاری از سازمان ها نگرانی های زیست محیطی ، اجتماعی و اقتصادی را در نظر گرفته اند و نتایج عملکرد پایداری تامین کننده خود را در راستای انطباق با طرح های زنجیره تامین پایدار اندازه گیری میکنند - بایی و سارکیس،a2010؛ بویوکوزکان و چیفچی12، 2011؛ سورینگ و مولر13، . - 2008
با مروری بر پژوهش های انجام شده مشاهده میشود که به طور فزاینده ای نویسندگان بیشتر به مسائل انتخاب تامین کننده در پرتو جنبه های زیست محیطی پرداخته اند. لازم است که معیارهای اقتصادی و زیست محیطی هر دو با هم در انتخاب تامین کننده گسترش یابند و حتی بیشتر شامل معیارهای اجتماعی و پایداری مانند سلامت کارکنان، کارکودکان و عدالت اجتماعی نیز شود. اگر چه این مقالات بینش عظیمی در ادبیات ارزیابی تامین کننده پایدار/ سبز به ارمغان آورده، توجه کمی به ارزیابی تامین کننده با در نظر گرفتن هر سه معیار اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی، اختصاص داده است - گویندان14 و همکاران، . - 2012
-2 مروری بر ادبیات پایداری در زنجیره تامین:
مدیریت موثر و کارآمد زنجیره تامین منبع اصلی مزیت رقابتی است که یک شرکت را قادر می سازد تا پایدار باقی بماند. در اینجا پایداری به عنوان توانایی تامین کنندگان برای باقی ماندن و حفظ سطح مورد نیاز از کیفیت محصولات و خدمات در بلند مدت است. به همین دلیل، طرح ها و تکنیک های مختلفی در این زمینه برای بهبود مدیریت زنجیره تامین توسعه یافته اند. تعریف دیگری برای پایداری به این صورت مطرح میشود : طراحی و عملیات انسانی و سیستم های صنعتی به گونه ای که متضمن استفاده منصفانه از منابع و چرخه های طبیعی باشد و منجر به کاهش کیفیت زندگی نه تنها به خاطر از دست دادن فرصت های اقتصادی آینده بلکه تاثیر عکس روی وضعیت اجتماعی، سلامت بشر و محیط زیست، نشود.
این تعریف روشن می سازد که سنجش عملکرد برای قضاوت در مورد اثر هر تصمیم بر نتیجه پایداری مورد نیاز است - هاچینز و ساترلند15، . - 2008 به دلیل مواجه شدن با فشار های فزاینده بازار و خواسته های گروه های مختلف ذینفعان و مطابقت با قوانین سخت تر زیست محیطی، شرکت ها درصدد افزایش پایداری کلی زنجیره تامین خود هستند. امروزه، پایداری برای شرکتهایی که مسائل زیست محیطی و اجتماعی را در استراتژی خود ادغام کرده اند، به موضوع قابل توجهی تبدیل شده است. بسیاری از شرکت ها به طور داوطلبانه در مدیریت زیست محیطی و ابزارهای ارتباطی مانند سیستم های استاندارد مدیریت زیست محیطی - ISO 14001 - ، ارزیابی چرخه زندگی، برچسب گذاری زیست محیطی محصولات، پروژه های افشای کربن و طرح های گزارش دهی توسعه پایدار سرمایه گذاری کرده اند - سریواستاوا16، 2007؛ بویوکوزکانوچیفچی، . - 2011
شرکت ها از اهمیت مسئولیت پایدار شرکایشان در توسعه خود، و این که پایداری زیست محیطی هر سازمان با به کار گیری شیوه های مدیریت زنجیره تامین پایدار17 امکان پذیر است، آگاهی دارند - بای و سارکیس a2010؛ آگرون18 و همکاران، . - 2012 مدیریت زنجیره تامین پایدار به عنوان مدیریت جریان مواد و اطلاعات و همچنین همکاری میان سازمان های در طول زنجیره تامین در صورتی که فاکتورهای انتخاب خط سه گانه پایین19 که شامل هر سه بعد توسعه پایدار - اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی - است، مورد استفاده قرار میگیرد - سورینگ ومولر، 2008؛ ارول20 و همکاران، . - 2011 روش خط سه گانه پایین نشان می دهد که علاوه بر عملکرد اقتصادی، نیاز است تا سازمان ها در فعالیت هایی که بر محیط زیست و جامعه اثر مثبت میگذارند، شرکت کنند. با اتخاذ رویکرد خط سه گانه پایین، یک سازمان موقعیتی مسئول در رونق اقتصادی، کیفیت محیط زیست و عدالت اجتماعی بدست می آورد - بای و سارکیس، . - a2010
-1-2 مدیریت زنجیره تامین سبز:21
یکپارچگی مفاهیم زیست محیطی طبیعی در مدیریت زنجیره تامین، مدیریت زنجیره تامین سبز گفته میشود. - سارکیس، - 2006 هدف طرح های زنجیره تامین سبز حذف یا کاهش اتلاف منابع - انرژی و مواد - و اثرات زیست محیطی منفی - آلودگی آب، هوا و زمین - از زمان استخراج مواد خام تا استفاده نهایی از آنها و دفع محصولات است - واچون وکلاسن22، 2008؛ التیب23 و همکاران، . - 2011 طرح های موفق مدیریت زنجیره تامین سبز در سازمان ها ممکن است از طریق کاهش هزینه های انرژی و حمل و نقل و همچنین افزایش مزیت رقابتی، سودمند باشد. محققان زیادی تعاریف متعددی با اصطلاحات مختلف از زنجیره تامین سبز بیان کرده اند. سریواستاوا - 2007 - مدیریت زنجیره تامین سبز را به عنوان ترکیبی از تفکر زیست محیطی و مدیریت زنجیره تامین بیان میکند، که شامل طراحی محصول، انتخاب و منبع یابی مواد، فرایند تولید، تحویل محصول نهایی به مصرف کننده و مدیریت پایان عمر محصول میباشد. فلسفه مدیریت زنجیره تامین سبز بر روی اینکه شرکت ها چگونه از
