بخشی از مقاله
چکیده
همان طورکه دریاهای ازاددارای جزرومدهستند تفکرنیزدارای دوشکل هم گراو واگراست وبین این دوشکل درنوسان است.تفکرواگراتفکری است پراکنده وتوسعه یابنده که محدودبه چندموضوع نبوده ودرمحدوده ای وسیع،تلاش دارد هرچه میتواندایده جمع اوری کند.تفکرهمگراتفکری است متمرکزکه به موضوعی خاص توجه کرده وسعی میکندآن را ارزیابی کرده وایده های غیرمرتبط را حذفنماید.
واژگان کلیدی:تفکرهمگرا،تفکرواگرا،خلاقیت،گیلفورد
مقدمه
نوع تفکروشکل تفکرات انسان ها، باعث تمایزانها وتفاوت رفتاری ونگرشی انهامیشود. هرفردبانوع تفکرات خود شخصیت فردی،حرفه ای کاری واجتماعی خودرامیسازدوبه تلاش درچارچوب اعتقادات فکری خودمیپردازد.هریک ازروش های تفکری رامیتوان الگوهایی دانست که به کمک انها قسمتی ازفرایندحل مسئله ،باموفقیت طی میشود ازاین رو،شیوه رایج تفکرافراددوگونه است :تفکرهمگراوتفکرواگرا تفکرهمگراعبارت است ازانتخاب مناسب ترین راه حل که مبتنی برکاربرد،دانش وقوانین منطقی است.تفکرهمگراعبارت است از مرحله بررسی راه حل های گوناگون که مستلزم به خاطراوردن راه حل های ممکن باابداع راه حل های جدید است.
متن اصلی
دسته بندی تفکرات برپایه های خلاقیت واصول گرایی به شکل تفکری اصولی وگاها سنتی ویاتفکری خلاق وبی پروامیباشد.آنچه امروزه باعث تمایزافراددرجوامع میشود به واقع نوع وشکل تفکرات انهاست چراکه تفکرات افرادمنشاء رفتارها وبرخوردهای اجتماعی انهاست وهرفردبانوع تفکرات خود، شخصیت کاری واجتماعی خودراساخته وبه تلاش درچارچوب اعتقادات تفکری خودمیپردازد.به عنوان مثال شخصی اینگونه می اندیشدکه شوخ طبعی درارتباط بامردم،باعث ایجاد یک فضای سالم وبه دورازتنش خواهدشد واشخاص درچنین فضایی درآرامش نسبی قرارخواهندگرفت؛درنقطه مقابل شخص دیگری چنین می اندیشد که برای پیشرفت بایدازمردم فاصله بگیرد وبه اصطلاح دیسیپلین خاصی داشته باشدتامردم به او احترام بگذارندوقدرش رابدانند وموقعیتش درجامعه تثبیت شود وده ها موردازااین قبیل.[3]
هریک ازروش های تفکری رامیتوان الگوهایی دانست که به کمک انها قسمتی ازفرآیندحل مسئله،باموفقیت طی میشود.تقسیم بندی های متعددی برای تفکر، توسط کارشناسان معرفی شده است اما بایک تقسیم بندی جامع تر دررابطه باانواع تفکرآشناخواهیم شد.»گیلفورد« به عنوان یکی ازمحققان درزمینه خلاقیت وسنجش توانایی های آفریننده، معتقداست که شیوه های تفکرافراددوگونه است؛ تفکرهم گراو تفکرواگرا
تفکرهم گرا: عبارت است انتخاب مناسب ترین راه حل که مبتنی برکاربرد دانش وقوانین منطقی است.دراین نوع تفکر معمولا برای کاستن ازتعدادراه های ممکن وتمرکزبه سوی مناسب ترین راه گام برداشته میشود.
تفکرواگرا: عبارت است ازمرحله بررسی راه حل های گوناگون که مستلزم به خاطراوردن راه حل های ممکن باانواع راه حل های جدید است.
درتفکرهمگرا نتیجه تفکرازقبل معلوم است ؛یعنی همیشه یک جواب - درست یاغلط - وجوددارد.اما درتفکرواگرا جواب قطعی وجودنداردوتعدادزیادی جواب وجودداردکه ازنظرمنطقی ممکن است هرکدام ازجواب ها به گونه ای درست باشد.امروزه اعتقادبراین است که تفکرخلاق حاصل همکاری تفکرواگراوهمگراست یعنی برای حل مسئله یک فردابتداذهن خودراآزادمیگذارد وراه حل های متنوعی رامی یابد،ولی سپس ازآن بااستفاده ازتفکرهمگرا، محصولات فکری راازنظرعلمی یاعملی ویامفیدبودن موردبررسی قرارم دهدوبه بهترین جواب ارزشمند میرسد.]2 [برای درک بهتر، میتوان تفکرهمگراوواگرارا مانند - یین - و - یانگ - حل خلاقانه مسائل درنظرگرفت . هیچکدام بردیگری برتری ندارند وهردوی انهابرای رسیدن به موفقیت نهایی، ضروری هستند، ازاین رولازم است که برنقاط مثبت هرکدام واقف شده وبدانیم درکجاودرچه شرایطی هرکدام ازاین تفکرها رابایدبکارگرفت وهمچنین یادگرفت که چگونه یک جمع راهدایت کرد تاازتفکریکه درست وموثراست استفاده کند.