بخشی از مقاله
چکیده
در این روش ابتدا مزوپروس سیلیکای MCM41 مغناطیسی شده با نانو ذرات Fe3O4 ، سنتز می شود. سپس با استفاده از مزوپروس مغناطیسی حاضر، آلاینده دارویی پرومتازین از نمونه های آبی استخراج می شود. برای شناسایی این مزوپروس و نانو ذرات مغناطیسی آهن از دستگاه های XRD و FT-IR استفاده شده وبوسیله SEM، XRD و TEM مورفولوژی و قطر تقریبی ذرات بررسی می گردد. قطر نانو ذرات اکسید آهن در طیف SEM ، حدود 25 نانومتر است و میتوان مشاهده نمود که نانوذرات اکسید آهن توسط سیلیسیم - Si - پوشش دار شده اند. طیف IR نیز پیوند Si-O را در 1100 cm-1 نشان می دهد. نتایج تجربی درحدود %99 حذف پرومتازین از محلولهای آبی در شرایط بهینه را نشان می دهد. حد تشخیص روش - LOD - بین 0/03-1/1 و انحراف استاندارد نسبی - RSD - برای 5 بار آزمایش مقدار 0/51 بدست آمد.
واژههای کلیدی: پرومتازین، نانو ذرات مغناطیسی، مزوپروس سیلیکا، جذب سطحی، سورفکتنت
-1 مقدمه:
موضوع سلامت یکی از مهمترین دغدغه های انسان در زندگی بوده است و دستیابی به آن از اهداف جامعه بشری است. پیشگیری و درمان دو راهکار برای مقابله با بیماری های تهدید کننده انسان و دارو به عنوان مهمترین رکن فرایند درمان، از دیرباز مورد توجه بوده است. آنالیزهای دارویی برای کنترل کیفیت دارو، پایش دارو در محیط های بیولوژیکی، اندازه گیری ناخالصی ها و ... اهمیت فراوان دارد.در این راستا فناوری های تجزیه ای پیشرفته ای مورد استفاده قرار گرفته است. فناوری هایی که بتوانند تعداد آزمایش های زیادی در زمان کوتاه تر به همراه بالا بردن کیفیت داده ها ایجاد کند.
تکنیک ها و روش های بیو تجزیه ای به طور گسترده برای اندازه گیری دارو ها و متابولیت های آنها در بافت های فیزیولوژیکی مورد استفاده قرار می گیرند، به طوریکه در زمینه فارماکولوژی بالینی انسانی، حیوانی و سم شناسی می توان از آنها بهره برد.
اصلی ترین کار بیوتجزیه توسعه روش، ارزیابی روش و آنالیز نمونه می باشد به طوری که درستی راهی که از طریق آن آنالیز انجام می شود، امتحان شده و اعتبار آن چه که در روش ادعا شده مشخص می گردد. [1] داروی مورد مطالعه در این پژوهش یک آنتی هیستامین نوع اول، پرومتازین است که ساختار شیمیایی آن در شکل - 1 - نشان داده شده و برخی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی این دارو در جدول - 1 - ذکر شده است.پرومتازین به گروه فنوتیازین ها تعلق دارد و از دسته دارویی آنتی هیستامین های نوع یک به شمار می آید و همچنین در گروه داروهای ضد تهوع و ضد سرگیجه نیز طبقه بندی می شود. پرومتازین هیدروکلراید جامد، یک پودر بلوری بی بو به رنگ سفید یا زرد کمرنگ است.
اگر به مدت طولانی در معرض هوا قرار گیرد اکسید خواهد شد و به رنگ آبی در می آید. نمک هیدروکلراید آن آزادانه در آب حل می شود و تا حدی قابل حل در الکل است. پرومتازین یک ترکیب کایرال است و به صورت مخلوطی از انانتیومرها حاصل می شود.[2] پرومتازین برای درمانعلامتی حساسیتهایی چون تب یونجه،کهیر، درمان فوری واکنشهایآنافیلاکسی، درمان تهوع،سرگیجه،اختلالات لابیرنت، بیماری مسافرت وداروی پیش بیهوشی مصرف میشود.در میان نانوذرات مغناطیسی مختلف برای بخشیدن خاصیت مغناطیسی به مزوپروس، نانوذرات اکسید آهن بیشترین کاربرد را داشته است. مزوپروس های سیلیکای مغناطیسی شده با نانو ذرات مغناطیسی اکسید آهن، به دلیل مساحت سطح بسیار زیاد و انتخابگری مناسبی که دارند به ما اجازه استخراج مقادیر کم آنالیت با دقت و حساسیت بالاتر را نسبت به حالتی که در آن از نانو ذرات مغناطیسی اکسید آهن که با پلیمر یا سورفکتانت پوشش دار می شوند، به ما می دهند.[3]
این مزوپروس های مغناطیسی شده با نانو ذرات مغناطیسی اکسید آهن نسبت سطح به حجم بسیار بالایی را نسبت به نانوذرات مغناطیسی آهن اصلاح شده با پوشش هایی نظیر پلیمر و یا سورفکتانت در اختیار قرار می دهند که منجر به ظرفیت های جذب بسیار زیاد در فرایند استخراج می گردند، فرایند جداسازی مستقیما در ظرف نمونه حاوی ذرات جاذب به راحتی با به کارگیری یک میدان مغناطیسی خارجی مثل یک آهنربا و بدون نیاز به صاف کردن ویا سانتریفیوژ کردن می تواند صورت گیردکه این امر جداسازی را ساده تر و سریعتر می کند از سوی دیگر این ذرات قابلیت بازیابی و اسنفاده مجدد را دارند، مزیت دیگر مزوپروس های مغناطیسی شده با نانو ذرات مغناطیسی اکسید آهن این است که با عامل دار کردن سطحشان می توان با ایجاد برهم کنشهای مناسب با گونه های مختلف، ا مکان استخراج های انتخابی فراهم خواهد شد. [4]
-2 تجربی:
-1-2 مواد و واکنشگرها:
پرومتازین-هیدروکلرید با خلوص بالا از شرکت داروسازی تهیه شدکه ساختار شیمیایی آن در جدول - 1 - ارائه شده است. همه مواد مورد نیاز در این مطالعه شامل FeCl3, FeCl2، اتانول، هیدرو کلریک اسید، سدیم هیدروکسید، آمونیاک، سورفکتانت CTAB و TEOS از کمپانی مرک با خلوص بالا تهیه شدند. محلول های پرومتازین با غلظت های مورد نظر توسط رقیق سازی محلول استوک با غلظت 1000 ppm با آب دیونیزه ساخته شدند.تنظیم pH با استفاده از محلول های NaOH و HCl با غلظت های 0/05-0/5 - مولار - انجام شد.
