بخشی از مقاله
هارد اسکازی
مقدمه
امروز نگهداري از اطلاعات به عنوان يكي از مهم‌ترين وظايف واحد كامپيوتر در يك شركت به‌شمار مي‌رود. اما گاهي اوقات و به دلايل تقريياً روشني، اين مسأله در برخي شركت‌هاي كوچك يا متوسط مورد بي‌توجهي قرار مي‌گيرد. برخي از اين دلايل عبارتند از:
1- بسياري از اين قبيل شركت‌ها داراي افرادي با تخصص ويژه براي نگهداري از سيستم و اطلاعات درون آن و ايجاد نسخه‌هاي پشتيبان (Backup) براي مواقع ضروري نيستند. شايد در بسياري از اين موارد، مديران اين شركت‌ها تصور مي‌كنند كه اختصاص هزينه و حقوق ويژه، براي چنين كاري در كل به ضرر شركت تمام مي‌شود و يا حداقل اين‌كه اين كار ارزش صرف چنان هزينه‌اي را ندارد.
2- در بسياري از موارد به دليل عدم طبقه‌بندي و دسته‌بندي اطلاعات، كل اطلاعات ضروري و موردنياز يك شركت، فقط بر روي يك سرور قرار دارد كه در نتيجه در صورت بروز ايراد در آن سرور، در كل كار شركت اختلال ايجاد مي‌شود.
3- در برخي از شركت‌ها عليرغم توجه و آگاهي كافي دست‌اندركاران به هر دو مقوله توليد اطلاعات و نگهداري از آنها، به دليل عدم وجود بودجه كافي، عملاً مقوله دوم با نقض
يا فراموشي مواجه مي‌شود.
براي مواجه با چنين رويدادهاي ناخواسته‌اي، شش نكته مهم به صاحبان و مديران شركت‌هاي مذكور توصيه مي‌شود:
1- قبل از اين‌كه نگران بروز هر حادثه‌اي در محدوده مسؤوليتتان شويد، بايد افراد متخصصي را به خدمت بگيريد، سياست‌هايتان را در زمينه نگهداري از اطلاعات تدوين كرده و اولويت‌ها را مشخص كنيد. افراد متخصص وظيفه دارند براساس سياست‌ها و اولويت‌هاي تدوين شده، اطلاعات را از لحاظ اهميت و ريسك‌پذيري مورد بررسي قرار داده و دسته‌بندي كنند.
در شركت‌هاي كوچك يا متوسط وظيفه مذكور را تنها يك شخص كه آن هم مي‌تواند فردي در حوزه اجرايي سيستم باشد انجام دهد اما در شركت‌هاي بزرگ، شايد وجود يك مدير و چند دستيار او براي اين كار لازم باشد. پس در مرحله اول اطلاعات حياتي و در مرحله دوم برنامه‌هاي كاربردي حياتي شناسايي و دسته‌بندي مي‌شوند و از آنها نسخه پشتيبان تهيه مي‌شود.
2- نسخه‌هاي پشتيبان را در جاي ديگري كه سيستم در آن مستقر نيست نگهداري كنيد. به عنوان مثال اگر از يك سرور پشتيبان استفاده مي‌كنيد اين سرور لزوماً بايد در جاي ديگري قرار بگيرد تا در صورت بروز حوادثي مثل آتش‌سوزي، سرقت، زلزله، نوسانات برق و غيره به صورت همزمان با سرور اصلي آسيب نبيند. اگر نسخه‌هاي پشتيبان را بر روي نوار مغناطيسي يا CD و امثال آن ذخيره مي‌كنيد باز هم بايد آنها را در محل ديگري نگهداري كنيد.
سيستم RAID/JBOD
RAID استانداردي براي ذخيره اطلاعات بر روي چند هاردديسك به‌صورت همزمان است. اين عمل باعث مي‌شود تا عمليات انتقال اطلاعات از طرف CPU و رابط I/O به طرف هاردديسك به دليل سرعت كمتر هاردديسك دچار وقفه كمتري شود. در اين زمان CPU احساس مي‌كند كه اطلاعات را براي فقط يك هاردديسك ارسال مي‌كند در حالي‌كه پس از قرار گرفتن آن اطلاعات بر روي پورت I/O، چندين هاردديسك آماده دريافت آن خواهند بود و در نتيجه سرعت ذخيره‌سا
مثلاً RAID 0 اطلاعات دريافتي را به صورت موازي و همزمان بر روي چند هاردديسك مي‌نويسد و در نتيجه هيچ‌گاه در اين ديسك‌ها اطلاعات يكسان نوشته نمي‌شود بلكه هر كدام، قسمتي از اطلاعات دريافتي را درون خود نگه مي‌دارند و سرعت خواندن و نوشتن را چند برابر مي‌كنند. در RAID 1 حداقل دو هاردديسك وجود دارد كه دقيقاً مشابه هم هستند و به محض دريافت اطلاعات، بر روي هر دو هاردديسك به‌طور كامل نوشته مي‌شود.
در اين نوع، سرعت خواندن اطلاعات بالاتر مي‌رود اما سرعت نوشتن اطلا3 و 4 و 5 و 6 و 7 و 10) مكانيسم‌هايي براي كنترل خطاي نوشتن اطلاعات از طريق ثبت بيت‌هاي Parity و امثال آن انديشيده شده تا عمليات نوشتن و خواندن موازي از چند هاردديسك با اطمينان بيشتري همراه شود.
در سيستم‌هاي Just a Bank of disks) JBOD) شما داراي چندين هاردديسك هستيد كه هيچ ربطي به يكديگر ندارند و فقط از لحاظ منطقي براي سيستم‌عامل در حكم يك هاردديسك واحد عمل مي‌كنند. اين عمل دقيقاً برعكس عمل پارتيشن‌بندي هاردديسك است كه در آن شما يك هاردديسك را به چند پارتيشن منطقي تقسيم مي‌كنيد. يعني در JBOD چند هاردديسك را به يك هاردديسك منطقي تبديل مي كنيد تا بتوانيد اطلاعات و فايل‌هاي بيشتري را روي آن ذخيره كنيد. با اين مكانيسم تنها چيزي كه عايدمان مي‌شود داشتن يك هاردديسك با حجم خيلي بزرگ است در حالي كه سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات نه تنها بيشتر نمي‌شود بلكه شايد در مواردي به دليل داشتن چنين هاردديسك بزرگي كمتر هم بشود. به هر حال سيستم‌هاي RAID براي مكان‌هايي كه سرعت ذخيره و بازيابي اطلاعات ارزش زيادي دارد و سيستم‌هاي JBOD براي جاهايي كه مشكل انباشتگي زياد از حد اطلاعات و هاردديسك را دارند مفيد است
ﺁشنايي با HARD SCSI
SCSIيكي از استانداردهاي ANSI جهت اتصال ادوات سخت‌افزاري مثل هاردديسك يا نوار مغناطيسي به كامپيوترهاي شخصي است كه براي اولين بار در كامپيوترهاي مكينتاش مورد
استفاده قرار گرفت. اين رابط نه‌تنها از سرعت بهتر بلكه از قابليت انعطاف بيشتري نسبت به رابط‌هاي موازي (پارالل) برخوردار است.
يكي از استانداردهاي اسكازي به نام Ultra 2 SCSI قادر است در هر ثانيه 80 مگابايت اطلاعات را جابه‌جا كند. اين رابط مي‌تواند تا 7 يا 15 دستگاه جانبي را (در فواصل حداكثر 12 متري) توسط
آخرين استاندارد اسكازي به نام Ultra 3 كه يك رابط 16 بيتي است مي‌تواند اطلاعات را با سرعت دو برابر قبل يعني تا 160 مگابايت در ثانيه انتقال دهد.
شاید بسیاری بدانند که هارد درایوهای اسکازی ( SCSI ) از هارد درایوهای IDE سریعتراند اما اگر بخواهیم مقایسه‌ای به صورت سرعت انتقال فایل از هارد درایو انجام دهیم این نتایج را خواهیم داشت:IDE=33Mb/s و EIDE=66Mb/s در حالی که سرعت SCSIبرابر 160Mb/s از هر کانال است این در حالی است که از قابلیت بکارگیری چند کانال همزمان نیز پشتیبانی می‌کند .
یک مسئله که معمولآ بیشتر کاربران از آن اطلاع ندارند استانداردهایی برای محاسبه متوسط زمان بین خرابی (MTBF) هارد درایو هاست این استانداردها در مورد هاردهای درایوهای به صورت IDE کار تا ۸.۳۳ ساعت در روز و ۵ روز در هفته تعریف شده است. این در حالیست که این استاندارد برای SCSI ها به صورت 7/24 است.
به خاطر تکنولوژی ساخت و همچنین میزان تقاضا برای هارد های SCSI قیمت این هارد درایو ها معمولا 10رابر هارد IDE با ظرفیت مشابه است.
SCSI اکثر کامپيوترهای شخصی از يک درايو IDE برای اتصال هارد ديسک و يک گذزگاه PCIبرای اضافه کردن عناصر سخت افزاری ديگر به کامپيوتر استفاده می نمايند. تعداد ديگری از کامپيوترها از يک نوع گذرگاه با نام Small Computer System Interface)SCSI) برای اضافه کردن عناصر مورد نظر به کامپيوتر استفاده می نمايند. عناصر سخت افزاری مورد نظر می تواند يکی از تجهيزات زير باشد: هارد ديسک اسکنر CD-ROM/RW چاپگر Tape مبانی SCSI SCSI ، از ايده های مطرح شده توسط Shugart Associates System Interface)SASI) استفاده نموده است . SASI در سال 1981 توسط شرکت Shugart و با همکاری شرکت NCR ابداع گرديد. در سال 1981 نسخه استاندارد شده SASI با نام SCSI عرضه گرديد. تکنولوژی فوق دارای مزايای زير است : سرعت آن بالا است ( 160 مگابايت در ثانيه ) مطمئن تر و قابل اعتماد تر است امکان استقرار ( اتصال ) چندين دستگاه بر روی يک گذرگاه را فراهم می نمايد
مشخصات SCSI در يک سيستم SCSI سه عنصر اساسی وجود دارد : کنترل کننده دستگاه کابل کنترل کننده بمنزله قلب يک سيستم SCSI است . کنترل کننده بعنوان يک اينترفيس بين تمام دستگاههای موجود بر روی گذرگاه SCSI و کامپيوتر است . کنترل کننده را " آداپتور ميزبان " (Host adapter) نيز می گويند. کنترل کننده از لحاظ فيزيکی می تواند شامل يک کارت بوده که آن را بر روی يکی از اسلات ها ی موجود در برد اصلی نصب و يا بصورت از قبل ساخته شده بر روی برد اصلی باشد. بر روی کنترل کننده BIOS مربوطه وجود دارد. BIOS يک نوع حافظه ROM و يا Flash بوده و شامل نرم افزارهای مورد نياز برای دستيابی و کنترل دستگاه موجود بر روی گذرگاه SCSI است . معمولا" هر يک از دستگاههای موجود بر روی گذرگاه SCSI دارای يک آداپتور از قبل ساخته شده SCSI بوده که امکان ارتباط دستگاه با گذرگاه SCSI را فراهم می نمايد. مثلا" يک هارد SCSI دارای يک مدار کنترلی کوچک بوده که شامل يک کنترل کننده برای مکانيزم درايو و يک آداپتور برای گذرگاه SCSI است .
هر يک از دستگاه های موجود بر روی گذرگاه SCSI می بايست دارای يک شناسه منحصر بفرد باشند در غير اينصورت دچار مشکلاتی خواهيم شد. هفت نوع کانکتور SCSI وجود دارد ( حداقل ) برخی از آنها ممکن است با يک نوع خاص SCSI سازگاری نداشته باشند. کانکنورهای فوق عبارتند از : DB-25
(SCSI-1) 50-pin internal ribbon (SCSI-1, SCSI-2, SCSI-3) 50-pin Alternative 2 Centronics (SCSI-1) 50-pin Alternative 1 high density (SCSI-2) 68-pin B-cable high density (SCSI-2) 68-pin Alternative 3 (SCSI-3) 80-pin Alternative 4 (SCSI-2, SCSI-3) صرفنظر از نوع کانکتور استفاده شده تمام گذرگاه های SCSI می بايست Terminate گردند. Termination Termination بدين مفهوم است که انتهای هر گذرگاه SCSI توسط يک مدار مقاومت ، می بايست بسته گردد.در صورتيکه گذرگاه باز بماند ، سيگنال های الکتريکی ارسالی برای گذرگاه قادر به برگشت بر روی گذرگاه بوده و بدين ترتيب می تواند باعث بروز اختلال در ارتباط بين دستگاههای SCSI و کنترل کننده SCSI گردد.
صرفا" از دو Terminator استفاده می گردد ( هر سر گذرگاه SCSI يک عدد ) در صورتيکه فقط يک دستگاه ( داخلی و يا خارجی ) وجود داشته باشد ، کنترل کننده SCSI صرفا" در يک نقطه Terminate خواهد شد. در صورتيکه دو دستگاه ( داخلی و يا خارجی ) وجود داشته باشد ، آخرين دستگاه موجود در هر مجموعه می بايست Terminate گردد. Terminator دارای انواع متفاوتی بوده و می توان آنها را در دو گروه عمده : Passive و Active تقسيم بندی کرد. از Terminator با خصوصيت Passive در مواردی استفاده می گردد که سيستم های SCSI از سرعت استاندارد گذرگاه تبعيت کرده و دارای مسافت کوتاهی ( حدود سه فوت ) بين دستگاه و کنترل کننده SCSI وجود داشته باشد. از Terminator با خصوصيت Active در موارديکه سيستم های SCSI سريع بوده و يا سيستم ها با دستگاه دارای مسافتی بيش از سه فوت باشند، استفاده بعمل می آيد. يکی ديگر ازفاکتورهای موجود در رابطه با Terminator ، نوع گذرگاه مربوطه است . SCSI از سه نوع
سيگنالينگ گذرگاه استفاده می نمايد. سيگنالينگ روشی است که پالس های الکتريکی در طول کابل حرکت می نمايند. - Single Ended)SE) . متداولترين نوع سيگنالينگ در کامپيوترهای شخصی است . کنترل کننده ، سيگنال را توليد و آن را از طريق يک خط داده برای تمام دستگاهها ی موجود بر روی گذرگاه ارسال می دارد. هر دستگاه مشابه Ground رفتار می نمايد.در ادامه بتدريج سيگنال قدرت خود رااز دست می دهد.
