بخشی از مقاله
چکیده :
"باز هم استفاده از تجهیزات غیر استاندارد در خودروهای گازسوز حادثه آفرید" این مطلبی است که بارها شاهد آن بوده و نه اولین مورد حادثه بوده و نه اینکه آخرین آن . تغییرات تکنولوژی و توسعه آن در حوزه وسیعی از جامعه نیازمند بسترسازی فرهنگی و اجتماعی می باشد . زیرا باید یاد بگیریم که چگونه تولید کنیم ؟ چگونه مصرف کنیم ؟ چگونه حقوق دیگران را رعایت کنیم ؟ چگونه از ریسک های خطر و ناایمن پیشگیری کنیم ؟ و در نهایت چگونه ایمنی را بر منافع ترجیح بدهیم ؟ تعریف متدولوژی مشخص ایمنی خودروهای گازسوز می تواند از حقوق حقی مصرف کنندگان و تولید کنندگان دفاع نماید . زیرا مصرف کننده کالای با کیفیت وبدون ریسک خطر می خواهد و تولید کننده هم تلاش می کند تا رضایت مشتری را بعمل اورده و از خوشنامی خود برای بقا و ادامه کار استفاده نماید . در تحلیل خلاصه مطالب ، چند مورد نکات حادثه ای را مرور نمائیم .
گزارش گازسوز کردن غیراستاندارد خودرو در ....... موجب حادثه گردید . جایگاه سوخت CNG در ......... بر اثر انفجار در مخزن یک خودرو گرفتار شعلههای آتش شد . ,و موارد مشابه دیگر که نیاز به تحلیل و بررسی بیشتری دارد تا در اذهان عمومی آگاه سازی صورت گیرد . این عوامل ناشی از سهل انگاری و برخورد نامناسب و بدون اطلاع از ریسک های مخازن گاز توسط صاحبان خودروها و عوامل خارجی بوجود می آید ، که از شدت آسیب و خطرات CNG واقف نبوده و بعضا برای سوء استفاده و رسیدن به منافع خود ، خطر را پیش روی خود و دیگران قرار می دهند.
صرف نظر از بی اطلاعی مردم و استفاده نادرست مالکان خودروها ، دست اندرکاران این صنعت بزرگ باید از این ریسک ها و حوادث ایجاد شده در جهت بهبود شرایط تولید خودروهای گاز سوز و بکارگیری تکنولوژی که ریسک ها را کنترل و کاهش داده و اثرات سوء استفاده و ناایمن را قبل از اینکه به حادثه ناگوار تبدیل شود ، از طریق سیستم های حفاظتی پیشگیری و اعلام نمایند سوخت گاز در مقایسه با سایر سوختهای موجود از نظر پاکی و الودگی از وضعیت بهتری برخوردار بوده و مزایا و معایب خاص خود را دارد . مزایای آن از جهت کاهش الودگی ها و زیست محیطی و همچنین پاک بودن آن می باشد و معایب آن استفاده نادرست و برخورد غیر تخصصی در موقع مصرف می باشد.
برای استفاده درست از سوخت گاز باید ضمن هشدارهای ایمنی ، فرهنگ سازی و آگاه سازی عمومی هم بعمل آید تا استفاده کنندگان از مزایا وریسک های آن با خبر گردند . فرهنگ سازی بسیار مهم می باشد زیرا باید یاد بگیریم که چگونه با ریسک های خطر گاز CNG برخورد نمائیم . بعنوان نمونه ریسک استفاده از انرژی برق برای همه مشخص می باشد و بدلیل فرهنگ سازی و اگاه کردن اذهان عمومی ، هیچکس به برق فشار قوی نزدیک نشده و یا اجازه دستکاری و برخورد نادرست را بخود راه نمی دهد ، زیرا می داند که با مرگ قطعی روبرو خواهد بود و همین شرایط باید برای سوخت سی ان جی حاکم شود . پس برای آگاه سازی از مخاطرات سوخت CNG باید :
-1 ریسک های خطر را اطلاع رسانی نماییم .
-2 آسیب هایی که بر اثر استفاده نادرست پیش خواهد آمد ، روشن گردد .
-3 از سیستم های هشدار دهنده در زمان ایجاد حادثه در طراحی خودرو استفاده شود .
-4 زمان بازرسی ادواری مخازن را با شدن بیشتر و بازه های کمترانجام دهیم .
-5 اطلاع رسانی دائمی از طریق تیزرهای تبلیغاتی و تصاویر مختلف حوادث بعمل آید .
-6 فرهنگ استفاده درست سوخت گاز در بین مردم را آموزش دهیم .
-7 ریسک خطر و کنترل ایمنی را به تمام مردم آموزش دهیم .
-8 محدودیتها و شرایط مناسبی برای نقل و انتقال خودرو قرار بدهیم .
-9 جایگاهها را موظف به برخورد تخصصی در هنگان سوختگیری بنمائیم .
-10 کلیه کارگاهها و خودروسازهای نصب کننده مخزن را موظف با بیمه نصب مخزن نمایند .
-11 هنگام نقل و انتقال خودروهای گازسوز تائیدیه مراکز و کارگاههای مجهز شده را دریافت نمایند .
-12 از همه مهمتر باید شاخص ها و متدولوژی ایمنی برای خودروهای گازسوز تعریف شود .
خطرات خودروهای گازسوز چیزی نیست که به سادگی موجب تهدید گردد و از طرفی ایمنی خودروهای گاز سوز نمی تواند بدون دلیل و دخالت عوامل خارجی به خطر افتاده و موجب حادثه شود . لذا عامل اصلی کاهش حوادث و افزایش ایمنی ، خود مصرف کنندگان و صاحبان خودروهای گازسوز می باشد . چه بسا اینکه برخورد غیر تخصصی با هر نوع عامل سوخت در خودرو می تواند بستر حادثه را فراهم نماید . بنابراین باید شرایط ایجاد حادثه را از بین برده و با هر عامل مشکوکی بطور تخصصی و هوشیارانه برخورد نمایند .
تمام تلاش خودروسازان ایجاد امنیت در خودروها و توجه به راحتی و کنترل ریسک های خطر خودروهای تولیدی داخلی بوده و به اطلاع رسانی و مشارکت مردم در جهت نقایص احتمالی استقبال می نماید . سوخت CNG مختص یک واحد و یا سازمان نمی باشد که ریسک ها و مخاطرات را بتواند به تنهایی برطرف نماید . بلکه زنجیره صنعت CNG کشور است که از تمامی سازمانها و موسسات دست اندرکار تشکیل شده و هر یک در این زنجیره به نوبه خود مسئولیت برقراری حفظ و امنیت و رفاه مجموعه تولید کنندگان و مصرف کنندگان بوده و باید پاسخگو باشد .
مقدمه :
یکی از موارد بسیار مهمی که باید به ان توجه نمود ، میزان شناخت وآگاهی مردم از خودروهای گازسوز و خطرات و ریسک های موجود گاز CNG می باشد . بر حسب عادت عمومی ، قبل از هرگونه شناخت فنی و تخصصی ، ابتدا نسبت به تهیه و بکارگیری ان اقدام نموده و سپس به خطرات و ریسک ها و مسائل تخصصی شناخت پیدا می کنیم که در این فرآیند ممکن است دچار آسیب ها و بحران هایی بشویم.
برای روشن شدن بحث ابتدا لازم است آشنایی اولیه نسبت به اجزاء و فرآیندهای گاز ایجاد شود تا ریسک ها و آسیب ها بررسی شود . در فرآیند خودروهای گازسوز ، سوخت گاز از طریق لوله های فشار قوی از مخزن به سمت رگولاتور جریان می یابد. یک شیر برقی سر راه گاز CNG قرار گرفته و جریان گاز را قطع و وصل می نماید. این شیر هنگامی که موتور خاموش است و یا با بنزین کار می کند بسته میباشد . در داخل رگولاتور فشار گاز تنظیم شده به داخل اجراء موتور هدایت می شود ، گاز خروجی رگولاتور که فشار آن کاهش پیدا کرده است از طریق شیلنگهای ارتباطی بطرف میکسر هدایت شده و در آنجا با نسبت مشخصی با هوا مخلوط شده وبه داخل موتور مکش می گردد .
اجزاء سیستم گازسوز :
هر یک از اجزاء خودروهای گازسوز که وظیفه ذخیره و سوخت رسانی را بعهده دارند ، مهم بوده و نباید به هیچ عنوان بدون داشتن تخصص و اطلاع از رفتار آنها جابجایی و یا تغییراتی داده شود . در بعضی موارد شنیده می شود که به دلایل مختلف و بطور خود سرانه ، تغییراتی در شیر سر مخزن و بعضی از قطعات گازسوز ایجاد می نمایند تا میزان گاز خروجی از مخزن را افزایش دهند ، غافل از اینکه تمام سیستم های طراحی شده با مطالعه و بر اساس رفتار حرکتی و کشش خودرو بوده و تغییرات ناهماهنگ می تواند عامل حادثه و انفجار در خودرو شود .
