بخشی از مقاله
چکیده
مهمترین شکل آلودگی در صنعت سیمان، گرد و غبار میباشد که از بخشهای مختلف فرآیندهای تولید منتشر میشود. در فرایند-های تولید سیمان در نتیجهی خرد کردن، آسیاب کردن، جابه-جایی، تخلیه و پخت مواد در کوره، غبار تولید میشود که محتوی مقادیری از ترکیبات فلزات سنگین است و مواجههی تنفسی با گرد و غبار میتواند اثرات موضعی و عمومی زیاد را به همراه داشتهباشد.گسترهی قطر ذرات گرد و غبار سیمان از 0/005 تا 20 میکرومتر راههای تنفسی را به یک سیستم هدف برای تهنشین شدن ذرات سیمان تبدیل مینماید. آزاد شدن یون-های فلزی ناشی از انحلال ذرات میتواند با انتقال از طریق خون، مسمومیتهای عمومی گوناگونی را از طریق سیستم هدف ای جاد نما ید. حلال یت ب سیار بالای بع ضی از ترکی بات ف لزات سنگین در آب موجب افزایش امکان ورود و جذب آنها به بدن شده و با اتصال به مولکولهای بزرگ، موجب تغییر ساختار و عملکرد بدن میشوند و در فرایندهای زیستشیمیایی بدن دخالت کرده و عملکردهای غیر طبیعی را ایجاد میکنند. در این تحقیق به پیشگیری از ورود اینگونه آلایندهها به محی زیست توس سیستمهای نوین پرداخته شده است.
کلمات کلیدی: فیلتر الکترواستاتیک، آلاینده، صنعت سیمان
.1 مقدمه
خاک در صنعت سیمان کاربرد فراوا نی دارد و حاوی ا نواع فلزات سنگین میباشد؛ در فرایندهای تولید سیمان در نتیجهی خرد کردن، آسیاب کردن، جابهجایی، تخلیه و پخت مواد در کوره، غبار تولید میشود که محتوی مقادیری از ترکیبات فلزات سنگین است و مواجههی تنفسی با گرد و غبار میتواند اثرات موضعی و عمومی زیاد را به همراه داشتهباشد. آلودگی محی زی ست با ف لزات سنگین به دل یل تاثیر سوء ا ین مواد سمی بر ارگانیسمهای زنده تبدیل به مسئلهی جهانی شدهاست. همچنین ف لزات سنگین به دل یل پا یداری بالا در م حی و تج مع در مجموعهی مخازن طبیعی و در نهایت ورود به چرخهی غذایی و اثر سوء بر روی گیا هان منط قه از اهم یت بوم شناختی ز یادی برخوردارند.
غبار ناشی از کارخانهی سیمان حاوی فلزات سنگین است و در اثر فعالیت کارخانهی سیمان مقادیر بالایی از کبالت و کروم و نیکل و کادمیم به محی تحمیل میشود. گرد و غبار ناشی از فرایندهای مختلف تولید سیمان، گازهای متصاعد شده نظیر NOX و SOX که از احتراق سوختهای مورد نیاز نظیر نفت و ذغال سنگ برای مشعل کوره حاصل میشود، عناصر سنگین موجود در مواد آهکی و رسی و همچنین سوختهای کوره که در گازهای کوره آزاد میشوند، آزاد شدن یک سری مواد آلی و فلزات سمی از سوختن باطلههای نفتی و ارگانیکی موجود در مواد اولیه؛ از آلاینده های کارخانهی سیمان هستند. به همین دلیل کارخانه سیمان از مهمترین منابع انتشار آلایندهها هستند.
مهمترین شکل آلودگی در صنعت سیمان، گرد و غبار میباشد که از بخشهای مختلف فرآیندهای تولید منتشر میشود. گسترهی قطر ذرات گرد و غبار سیمان از 0/005 تا 20 میکرومتر راههای تنفسی را به یک سیستم هدف برای تهنشین شدن ذرات سیمان تبدیل مینماید. زمانی که ذرات حاوی یون های فلزی استنشاق در بخشهای مختلف ریه تهنشین میگردد، فرایندهای مختلفی ممکن است اتفاق بیفتد. ذراتی که درقسمت فوقانی ریه تهنشین میشود به سهولت با عمل سرفه یا عطسه بیرون میآیند ولی ذراتی که به قسمت عمیق ریه یا آلوئولها میرسند، برای مدت کافی در ریه باقی میمانند.
آزاد شدن یونهای فلزی ناشی از انحلال ذرات میتواند با انتقال از طریق خون، مسمومیتهای عمومی گوناگونی را از طریق سیستم هدف ایجاد نماید. حلالیت بسیار بالای بعضی از ترکیبات فلزات سنگین در آب موجب افزایش امکان ورود و جذب آنها به بدن شده و با اتصال به مولکولهای بزرگ، موجب تغییر ساختار و عملکرد بدن میشوند و در فرایندهای زیستشیمیایی بدن دخالت کرده و عملکردهای غیر طبیعی را ایجاد میکنند. سیمان نهتنها در کارخانجات تولیدکننده آن مهمترین آلاینده شیمیایی به شمار میآید، بلکه به دلیل عدم استفاده از تکنولوژی مناسب - نصب الکتروفیلتر بر دودکشها - گرد و غبار این ماده سبب آلودگی محی زیست به خصوص در نواحی مجاور کارخانجات سیمان میگردد. رسوب دهندههای الکتروستاتیک - ESP - گستردهترین تکنولوژی کاربردی برای حذف ذرات خطرناک در کارخانجات سیمان هستند.
در کارخان جات سیمان مواد آهکی و مواد ر سی در شرای خ شک با هم مخلوط و سیمان تولید میشود که شامل مراحل مختلف پیش-حرارتدهی ، کلینکرسازی ، خنک کردن کلینکر عملیات خرد کردن و انبار کردن است. در هر مرحله گرد و غبار زیادی تولید می-شود که این گرد و غبار از نظر خواصی نظیر دما، رطوبت، قطر ذرات، ترک یب شیمیایی مت فاوت خوا هد بود و در حال حا ضر به منظور کاهش اثرات نامطلوب و کنترل و کاهش آلایندهها در کارخانجات سیمان ایران، فق به کنترل ذرات و سیستمهای حذف آنها توجه شده و سه نوع سیستم برای غبارگیری گازهای خروجی از کوره مواد خام کارخانجات سیمان شامل رسوب دهندههای الکتروستاتیکی، فیلترهای کیسهای ، فیلترهای هیبرید استفاده میشود. فیلترهای کیسهای و رسوب دهندههای الکتروستاتیکی بیشترین کاربرد را در کارخانهی سیمان دارند، رسوب دهندههای الکتروستاتیک برای تمیزسازی گاز در هر مرحله از ساخت سیمان به کار میرود و این سیستمها باید با شرای گاز خروجی از قسمتهای مختلفی همچون کورهی دوار، آسیاب مواد خام، خنک کنندهی کلینکر ، آسیاب سیمان و ذغال، محتوای غبار و اندازه
