بخشی از مقاله
چکیده
این مطالعه باهدف بررسی کارآفرینی الکترونیکی در فضای مجازی توسط دانشجویان به شیوه مروری انجام شده است که در این خصوص منابع، مقالات و سایتهای تخصصی مرتبط برای جمعآوری این نوشتار مورد مطالعه قرار گرفته است و عناوینی همچون کارآفرینی دیجیتال، کارآفرینی دانشجویان، ویژگیهای شخصیتی کارآفرینان، تأثیر مهارتهای فنآوری اطلاعات و ارتباطات بر میزان کارآفرینی، نقش آموزش عالی در کارآفرینی دانشجویان و همچنین موانع و چالشهای موجود در این زمینه به صورت مروری از نظر گذرانده شد.
نتایج حاکی از آن است تکنولوژیهای نوین با برخورداری از ویژگیها و قابلیتهایی همچون ایجاد امکان همکاری از راه دور، ایجاد زمینه تبادل تجارب و ... توانسته است انعطافپذیری قابل توجهی را در زمینه کارآفرینی از خود نشان دهد. و همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهد آموزش کارآفرینی به دانشجویان کمک کرده است تا نگرش مثبت نسبت به کارآفرینی را افزایش دهند و در حالی که اصطلاح "کارآفرینی دیجیتالی" توسط بعضی از محققان و سیاستگذاران مورد استفاده قرار گرفته است، ولی مفهومسازی آن هنوز بسیار گمراهکننده است. لذا پیشنهاد میشود دانشگاهها شرایط آموزش لازم کارآفرینی در حیطه شبکههای اجتماعی را برای دانشجویان فراهم نموده و زمینه فعالیت دانشجویان خلاق را مهیا نماید.
.1 مقدمه
از زمان پیدایش و شکلگیری دانشگاهها، مأموریت و وظیفه اصلی آنان آموزش، حفظ و انتقال دانش بوده است. اما با رشد و پیشرفت جامعه و افزایش تقاضا برای ورود به دانشگاه و در نتیجه افزایش میزان فارغالتحصیلان، مأموریت دانشگاه از آموزش و تربیت نیروی متخصص به سمت فعالیتهای پژوهشی و کارآفرینانه فراتر رفت. در همین خصوص، نقش نظام آموزشی بهویژه آموزش عالی در تربیت دانشآموختگانی که علاوه برداشتن علم در یک حوزه تخصصی، اعتماد به نفس، قدرت ابتکار، خلاقیت و خطرپذیری داشته باشند و با استفاده از امکانات، فرصتها و توانمندیها اشتغال مولد و درآمدزا ایجاد کنند، بر کسی پوشیده نیست.
امروزه، کارآفرینی به شدت به بسترهای فناوری اطلاعات وابسته است و از آن بهره زیادی میگیرد. از سوی دیگر، توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات خود مرهون کارآفرینی است. فعالیتهای کارآفرینانه باعث شناخت نیازها، خلق ایدهها و تولد فناوریها میشوند. در هرحال تحولات تکنولوژی همه چیز را متحول کرده است و حتی اشتغال نیز از این تحولات مصون نمانده است.
کلمه کارآفرین از کلمه فرانسوی "entreprendre" میآید که به معنای "متعهد شدن" است. - آختر، - 2017 کار هرناندز 2016 - ، به نقل از آختر، - 2017 به روند آغاز و ادامه گسترش کسبوکارهای جدید پرداخت. کارآفرینی به ایجاد کسبوکارهای جدید اعتبار میبخشد. دنیای کسبوکار در طول چند دهه گذشته به دلیل پیشرفتهای تکنولوژی تغییر کرده است .تحقیق هرناندز نشان داده است که شواهدی وجود دارد که ایجاد کارآفرینی مبتنی بر تکنولوژی و نوآوری تأثیر مثبتی بر توسعه اقتصادی کشور دارد.
کشورهای پیشرفته دنیا و حتی بسیاری از کشورهای در حال توسعه از اواخر دهه 1970 موضوع کارآفرینی را مورد توجه جدی قرار دادهاند. در کشور ما با تأخیر و تحت تأثیر پیشبینی افزایش بیکاری دهه 80 ، از برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی به این موضوع توجه و با پیشبینی تکالیفی برای دستگاههای ذیربط از قبیل وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت، زمینهسازی برای توسعه کارآفرینی در کشور آغازشده است. توجه به توسعه کارآفرینی در برنامههای چهارم و پنجم نیز استمرار داشته است
افراسیابی - 1392، به نقل از آریانی و همکاران، - 1395 بیان میکند که عنوان شبکه اجتماعی مجازی با قالب امروزی برای نخستین بار در سال1960 در دانشگاه ایلینویز در ایالاتمتحده امریکا مطرح شد. پس از آن ظهور سایتهای شبکه اجتماعی در سال 1995 با سایت کلاسمیت که به اعضا کمک میکرد دوستان دوران تحصیل در مقاطع ابتدایی، دبیرستان و دانشگاه را پیدا کنند کلید خورد.
در زمینه ارتباط بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و کارآفرینی میتوان گفت؛ فعالیتهای نوآورانه در بیشتر موارد تبدیل آگاهانه اطلاعات و دانش موجود به ایدهها و فرصتهای کارآفرینی جدید است فنّاوری باعث سادگی، فراگیری و افزایش سرعت توسعه کارآفرینی شده است. بر همین مبنا ورود رایانه و فناوریهای نوین به بازار کار و تجارت و کاربرد روزافزون تعاملات مجازی، سبب شده است تا بازاری دائمی برای متخصصان فناوری اطلاعات به وجود آید .
بنابراین فاوا بهعنوان یک پدیده، بهنوبه خود زمینهساز کارآفرینی در حوزههای مختلف بوده است. همچنین تکنولوژیهای نوین با برخورداری از ویژگیها و قابلیتهایی همچون ایجاد امکان همکاری از راه دور، ایجاد زمینه تبادل تجارب و ...توانسته است انعطافپذیری قابلتوجهی را در زمینه کارآفرینی از خود نشان دهد، بدین معنی که فناوری اطلاعات نقشی اساسی در پیشبرد ایده پردازی، مدلسازی، تحلیل و گردآوری ایدهها و توسعه ایدهها دارد و ایده پروری از طریق فضای مجازی، امکان مشاهده و ردگیری آسان ایدههای جدید را به افراد میدهد. به نظر میرسد شبکههای اجتماعی مجازی مثالی کامل در این زمینه باشد.
ژائو و کالیر - 2017 - کارآفرینی دیجیتال بهعنوان یک مفهوم در حال ظهور متفاوت از کارآفرینی سنتی و عمومی است که سالها موردمطالعه قرارگرفته است. کمیسیون اروپا - 2013 - در مدل مفهومی کارآفرینی دیجیتالی پنج رکن را شناسایی کرده است که هرکدام در تجزیهوتحلیل کارآفرینی دیجیتال اهمیت دارند:
.1 پایگاه اطلاعاتی دیجیتال و بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات. .2 محیط کسبوکار دیجیتال. .3 دسترسی به امور مالی. .4 مهارتهای دیجیتال و رهبری الکترونیکی. .5 فرهنگ کارآفرینی
ترویج سریع فناوریهای دیجیتالی باقابلیتهای جدید، محیطهای رقابتی را بهطور چشمگیری تغییر داده است، و تغییراتی در استراتژیهای تجاری سنتی، ساختارها و فرایندها داشته است. بهعنوانمثال، در اقتصاد شبکهای که توسط فناوریهای دیجیتالی طراحیشده است، بسیاری از سازمانها کوچکتر میشوند، و شرکتهای یکنفرِه و مشارکتی گسترش مییابد.
فنآوریهای جدید دیجیتالی مانند رسانههای اجتماعی، دادههای بزرگ و فنآوریهای تلفن همراه و رایانش ابری، روشهای جدیدی برای همکاری، استفاده از منابع، طراحی محصولات و خدمات، توسعه و استقرار بر استانداردهای باز و تکنولوژیهای مشترک هستند. این فناوریها با ایجاد یک طیف وسیعی از فرصتها باارزش قابلتوجه کسبوکار بالقوه، اقتصاد دیجیتال را تقویت میکند و میتواند بهطور چشمگیری هزینههای سرمایهگذاری جدید را کاهش دهد.
سایت Alibaba.com که یک شرکت تجارت الکترونیک چینی است مثال خوبی است که میلیونها چینی را بهعنوان یک کارآفرین تبدیل کرده است و در این فرایند مشاغل زیادی ایجاد کرده استمسلماً.، کارآفرینی دیجیتالیاحتمالاً یکی از مهمترین تکانههای کارآفرینی است و اثرات شناور در ساختار کسبوکار خود را دارد.
ساکس به نقل از - مصطفایی 14 شهریور, - 1395 بیان میکند که شبکههای اجتماعی به شکل چشمگیریتقریباً همهی چیزهای اطرافمان را تغییر دادهاند. با ظهور شبکههای اجتماعی ، هدف قرار دادن مشتریان بالقوه، آسانتر از گذشته شده است. رسانهها یا شبکههای اجتماعی یکی از بهترین نوآوریهای فناوری هستند؛ نه به خاطر اینکه تواناییمان را در برقراری ارتباط افزایش دادهاند، بلکه به این خاطر که میتوانیم از طریق آنهامستقیماً با افراد موردنظرمان معامله کنیم. در ادامه به بهترین شبکههای اجتماعی اشاره میکنیم که میتوان برای بازاریابی کسبوکار و دستیابی به مشتریان جدید از آنها استفاده کرد:
-1-1 فیسبوک: فیسبوک با بیش از 1/59 میلیارد کاربر، بزرگترین ترکیب جمعیتی را در میان همهی شبکههای اجتماعی تشکیل داده است. فیسبوک ابزار فوقالعادهای را برای کسبوکارتان فراهم کرده است که از طریق آن میتوانید به مشتریان بالقوهتان در سراسر جهان متصل شوید. و از جنبهی تبلیغاتی نیز به آسانترین شکل ممکن، قابل مدیریت است و به شما امکان میدهد تا به بهترین شکل، هدفگیری کنید. با استفاده از تبلیغات فیسبوک، خریداران فعلیمان را با بیش از دو میلیون مشتری بالقوه با ویژگیهای مشترک پیوند میزنیم. سپس میتوانیم با اجازهی کاربر، به نام و رایانامهشان - ایمیل - نیز دسترسی پیدا کنیم. بنابراین بیدلیل نیست که فیسبوک در بین بهترین شبکههای اجتماعی برای بازاریابی کسبوکارها عنوان اولین را تصاحب کرده است.
-2-1توییتر: ارزش توییتر در این قابلیت است که مطالبتان بهسرعت – مثل ویروس – منتشر میشوند: هر چه آدمهای بیشتری مطالبتان را به اشتراک بگذارند – یعنی محتوایتان را ریتوییت کنند، به دنبال کنندگان بیشتری دست خواهید یافت. آخرین اخبار، مطالب روز، و مقالههایی را که در اختیار داریم، در رسانههای بزرگ به اشتراک میگذاریم. هشتگها تغییر بزرگی در حرکت و انتشار مطالبتان به وجود آوردهاند، بنابراین به روند روز دقت کنید و هشتگهای مرتبط با مطالب روز ایجاد کنید. توییتر با این قابلیتها توانسته است رتبه دوم بهترین شبکههای اجتماعی برای بازاریابی کسبوکارها را به خود اختصاص دهد.
-3-1لینکدین: اگر با مدل بنگاه به بنگاه - B2B - فعالیت میکنید، باید تمرکزتان را به این شبکه اجتماعی بیشتر کنید. اتصال به متخصصان کسبوکار در هر صنعت با استفاده از لینکدین به سادهترین شکل ممکن صورت میپذیرد، زیرا این شبکهی اجتماعی به شما امکان میدهد بر اساس نوع صنعت، عنوان شغلی و غیره به آنها دسترسی پیدا کنید. لینکدین نیز مانند دیگر شبکههای اجتماعی، ایجاد رابطه را بیش از هر چیز دیگر در اولویت قرار میدهد. ازاینرو، پیش از آنکه بخواهید در لینکدین از فنون فروشندگی استفاده کنید، باید با دیگران ارتباط برقرار کنید. یکی از بهترین ویژگیهای لینکدین برای کسبوکارها، گروههای لینکدین است. کسبوکارها در بازارها یا صنایع مخصوص به خودشان اقدام به ایجاد گروه میکنند و از دیگران میخواهند به آنها بپیوندند.
-4-1 اینستاگرام: از این برنامهیمحبوبِ اشتراکگذاری عکسها در رویدادهای خاص و نمایشگاههای بازرگانی استفاده میکنیم. هرگاه میزبان رویدادی باشیم، شرکتکنندگان را از طرق مختلف تشویق میکنیم با استفاده از هشتگ آن رویداد خاص، عکسهایی را که از آنجا گرفتهاند، در اینستاگرام به اشتراک بگذارند. همچنین برای آنهایی که در این طرح شرکت کردهاند، جوایز و طرحهای تشویقی در نظر میگیریم.
-5-1پینترست: از پینترست تنها وقتی استفاده کنید که عکسهای زیبا و فوقالعادهای برای اشتراکگذاری دارید. به دلیل جذابیت بصری این شبکهی اجتماعی، عکسهای باکیفیت بهسرعت در آن در همهجا پخش میشوند. اگر عکسهایتان را به یکی از کاربرانی بهاصطلاح “پین” کنید که دنبال کنندگان زیادی دارند، بهصورت بالقوه میتوانند میلیونها بیننده داشته باشدمثلاً. میتوانید برای تبلیغ کتاب جدیدتان، عکسهایی از جلد کتاب یا عکس نوشتههایی با نقلقولهای مؤلفان کتاب را در پینترست به اشتراک بگذارید. همچنین افزودن پیوند - لینک - آمازون به آن نیز میتواند به بالا رفتن فروش کتابتان کمک کند.
-6-1یوتیوب: یوتیوب دومین موتور جستوجوگر بزرگ دنیا و متعلق به گوگل است. بنابراین، وقتی در مورد بهینهسازی موتور جستوجو صحبت میکنیم، باید به این نکته اشارهکنیم که در نتایج جستوجوها،معمولاً ویدئوها در جایگاه بالاتری از سایر وبگاهها قرار میگیرند. با اخذ مالکیت یوتیوب از جانب گوگل، دیگر میتوانیم با استفاده از گوگل هنگآوتس با نویسندگان و مدیران صنایع مصاحبههای ویدئویی ترتیب دهیم. همچنین میتوانیم این مصاحبهها را بهصورت خودکار و تحت نام خودمان در یوتیوب قرار دهیم تا دیگران نیز بتوانند آنها را مشاهده کنند.
