بخشی از مقاله
چکیده
راسته Zoantharia بهدلیل وجود جلبکهای همزیست در بافت، دارای تنوع رنگی بالایی بوده که شناسایی ریختی آنها را تا حدودی دشوار میکند. در این تحقیق، تنوع ریختی این راسته در منطقه جزرومدی ساحل شرقی جزیره هرمز با توجه به کلیدهای شناسایی معتبر، در فصل زمستان و در دو ایستگاه واجد پوشش زوانتید با بسترهای قلوهسنگی و صخرهای، بررسی شد.
برای بررسی سطوح از کوادرات 0/5 در 0/5 متر بهشکل تصادفی استفاده شد. از اجتماعات پولیپهای نمونهها در حالت باز با استفاده از دوربین زیر آبی عکسبرداری شد و تعدادی نمونه جهت تایید شناسایی انجام گرفته به آزمایشگاه منتقل گردید.
نتایج نشاندهنده حضور سه گونه Zoanthus sansibaricus، Zoanthus vietnamensis و Palythoa mutuki در ایستگاههای نمونه برداری بود. بیشترین میزان در تنوع رنگ، بیشترین مساحت تحت پوشش و بیشترین تعداد کلونی در واحد سطح مربوط به گونه غالب Zoanthus sansibaricus است. نتایج فوق میتواند به شناخت بهتر فون سواحل جزیره هرمز و خلیج فارس و اتخاذ رویکرد مناسب مدیریتی برای حفاظت گونههای جانوری آن یاری نماید.
مقدمه
اکوسیستمهای دریایی دربرگیرنده تنوع گونهای بالایی از زیستمندان بوده که بعد مهمی از حیات را شامل میشود. راسته زوانتاریا، Zoantharia - شاخه مرجانیان، رده گلوشان1 و زیررده - Hexacorallia، با پراکنش جهان شمول بهطور معمول روی صخرهها در آبهای گرمسیری و نیمهگرمسیری، به طور ویژه روی بسترهای سخت زیست میکنند دارای دو ردیف تنتاکل و یک سیفونوگلیف مرکزی میباشند
با توجه به سازماندهی دیوارههای داخلی پولیپ2، زوانتاریا به دو زیرراسته Macrocnemina و Brachycnemina تقسیم میشود . - Haddon 1891:603-626 - زیرراستهها با 5 جفت دیواره و بر اساس کامل بودن این دیوارهها Macrocnemina و یا ناقص بودن Brachycnemina از هم متمایز میشوند
این جانداران به طور معمول بر روی صخرهها و بسترهای سخت در آبهای گرمسیری یا نیمهگرمسیری همچنین روی مرجان های سخت زیست میکنند . - Irei 2011:426-433 ;Reimer 2004:517-525 - این راسته کلونی هایی متنوع با رنگ های مختلف تشکیل داده - دارای خصوصیت چندریختی - 3 و میتوانند به شکل پولیپهای منفرد با ساقهای ضخیم، توسط یک صفحه با نام Coenenchyme به هم متصل باشند . - Reimer 2011:363-371 - راسته Zoantharia به دلیل تکثیر زیاد و پوشش دادن سطح صخرههای مرجانی و تخریب آنها ، در سالهای اخیر بسیار مورد توجه بوده است
منطقه مورد مطالعه و نمونهبرداری جزیره هرمز از نظر زیستمحیطی و استراتژیکی - 27 شمالی و 56 شرقی - با محیطی در حدود 38 کیلومتر، یکی از مناطق منحصربه فرد محسوب شده که با قرار گرفتن در دهانه تنگه هرمز از تنوع اکوسیستمی بالایی برخوردار است و سواحل شرقی این جزیره متاثر از جریانهای ورودی از دریای عمان میباشد.
با توجه به شرایط ویژه خلیج فارس و نیاز به شناخت هویت زیستی آن، بررسی تنوع این جانوران در جزیره هرمز حائز اهمیت است. در بسیاری از اکوسیستمها، جایگاه آرایهشناسی گونههای راسته Zoantharia بهعلت فقدان مشخصات ریختی قابل اندازهگیری و شناسایی دقیق این جانداران عمدتاً نیازمند مطالعات مولکولی میباشد . - Reimer 2011:363-371 - اما ما در این مطالعه به بررسی صفات مورفولوژیک آنها و شناسایی گونهها میپردازیم.
مواد و روشها
زوانتیدها با توجه به تفاوتهای ظاهری از جمله رنگ، اندازه و شکل پولیپ از ایستگاهی با بسترگلی و قلوهسنگی - تصویر - 1، در بخش شرقی جزیره هرمز جمعآوری شدند. جهت بررسیهای ریختی و مقایسهای مثل تعداد تنتاکل و سایز کلونی و پولیپ، از نمونهها عکسبرداری شد. برای بررسی بیشتر گونهها، از هر تیپ مشاهده شده نمونهای در اتانول 96 درصد به آزمایشگاه دانشگاه تربیت مدرس منتقل گشت و از کلیدهای موجود Reimer، - 2010 - و Reimer ، - 2011 - جهت شناسایی گونهها استفاده گردید.
