بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش قصد دارد وضعیت کنونی صنعت کشاورزی و مشکلات موجود در روند توسعه آن را بررسی نماید تا مهمترین مشکلات صنعت کشاورزی را اولویتبندی کند. زیرا یکی از اصلیترین عوامل اثرگذار در تصمیمگیری و مدیریت مناسب در صنعت کشاورزی تعیین عوامل موثر بر این صنعت می باشد، این عوامل همان چالشهای صنعت کشاورزی میباشد که با درک و شناخت چالش-های صنعت کشاورزی باعث آگاهی درست از مشکلات میشود.
تا دقیقا کشاورزان و دولتمردان آگاهی یابند که با چه مشکلاتی روبه رو هستند و برای حل چالشهای کشاورزی چه تغییراتی باید در راههایی که مواد غذایی تولید، ذخیره، پردازش و به دست مصرف کننده میرسد اعمال گردد، تا در نهایت آنها بتوانند تصمیمات درستی در مورد صنعت کشاورزی بگیرند. بطوریکه هر کشوری با هر منبعی می تواند با شناسایی قابلیتها و مشکلات صنعت کشاورزی به رشد و شکوفایی برسد. ، این چالشهای شناسایی شده، نیازهای آینده خواهد بود که باید اولویتبندی و رفع شود تا بهرهوری توسعه در صنعت کشاورزی رخ دهد. این تحقیق از منظر هدف کاربردی و از طریق آلفبای کرونباخ اعتبار سنجی شده است.
مهمترین عامل مهم در این تحقیق مدیریت، بازاریابی و فناوریها و زیر ساختهای سخت است که از طریق تجزیه و تجلیل پرسشنامه به نظر خبرگان دست یافتهاند. در این تحقیق اختلاف دیدگاه بین خبرگان و کارشناسان مشخص شد و نزدیکی دیدگاه کارشناسان به کشاورزان نیز معلوم شد. در حالیکه دیدگاه خبرگان، دیدگاهی مدیریتی و نزدیک به مستندات علمی است.
-1 مقدمه:
جهان در قرن21 با چالش روزافزونی در زمینه تغذیه و تامین غذای جمعیت در حال رشد، روبهرو است. جهانی شدن به شدت روی کشاورزی اثر گذار است و این موضوع صنعت غذا را با چالشهای جدیدی روبهرو میکند، رقابتها افزایش یافته و نگرانیها در مورد صنعت غذا رو به افزایش است - ددر و اف فنبرگر1، - 2012، بطوری که بانک جهانی اخیرا گزارش داده است که بیش از 1/2 میلیارد نفر در سال 2010 در فقر شدید زندگی میکنند، %78 زندگیهای بسیار فقیر، در روستاها است.
دو سوم - 2/3 - این افراد برای امرار معاش به فعالیتهای کشاورزی وابستهاند - الینتو و همکاران 2، . - 2013 هرناندز - 2014 - 3 و گادفری و و همکاران - 2013 - بیان میکنند از هر هفت نفر یک نفر هنوز به پروتئین و انرژی کافی در رژیم غذایی خود دسترسی ندارند و حتی برخی از آنها از سو تغذیه ریز مغذیها رنج میبرند. لومحر - 2014 - گزارش میدهد با توجه به تخمین 2012 بیان میکند که از هر هشت نفر، یک نفر از سوتغذیه دائمی رنج میبرند.
تعداد افراد گرسنه در کشورهای جنوبی صحرای آفریقا را 239 میلیون نفر بیان کرده است - مولایی نسب و همکاران،. - 1390 بطوریکه مدیر برنامه جهانی غذا اعلام کرده است که در هر 6 دقیقه یک کودک سومالیایی، به دلیل قحطی و فقر جهانی جان می-سپارد - سزیزوسکی و سزیزوسکی4، . - 2014 انتظار میرود جمعیت جهان در سال 2050 به 9 میلیارد نفر برسد - اسکاندر، - 2014 بطوریکه سیاست بین المللی اورژانسی امنیت غذا بیان کرده است که تا سال 2050 به دو برابر مواد غذایی برای این جمعیت نیازمند هستند - توملینسون5، . - 2013
سازمان ملل تخمین میزند که برای هماهنگ شدن با رشد جمعیتها نیازمند رشد 70% تولیدات مواد غذایی هستند که اینها نشان دهندهی عدم امنیت غذایی در حال و آینده است - اسکوت و استامولیس6، . - 2006 علی رغم پیشرفتهای علمی و گسترش فناوری که در دهههای قبل صورت گرفته ،تا حدودی توانسته است بازدهی و کارایی تولید کشاورزی را بهبود دهد و نیازهای غذایی و درآمد کشاورزان را بخصوص در بعضی از کشورها افزایش دهد، اما هنوز هم مسائل مذکور و یکسری مسائل دیگر توسعه امنیت غذایی جوامع را تهدید میکند و جهان هنوز هم با افزایش فقر روبرو است - شریفی جهانتیغ و همکاران، - 1392 و ناامنی غذایی به عنوان یک نگرانی جهانی بیان میشود - ساسون7، . - 2012
سیزی لیگی - 2012 - و بیک هوزن - 2001 - 8، تسولاکس و همکاران وی - 2013 - 9 بخش کشاورزی را به عنوان یکی از بخش های بسیار مهم معرفی میکند زیرا پیامدهای مهمی برای پایداری مانند رفع نیاز های بشر، حمایت از اشتغال و رونق اقتصادی از طریق رشد صادرات، اثرات زیست محیطی، غلبه بر فقر و ایجاد بازارهای جدید دارد، در نتیجه بخش کشاورزی منبع اصلی تامین کننده- ی نیازهای اساسی جوامع بیان میشود و لذا بیشترین اهمیت را در برنامههای توسعه کشورها دارد - بوهلج1، - 1999، البته کشاورزی در سایر زمینه ها نظیر ایجاد اشتغال، تولید مواد اولیه برای صنعت، صادرات و ارزآوری نیز نقش بزرگی ایفا میکند.
بطوریکه سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل - UNIDO2 - تا سال 2050، اولین صنعت دنیا را صنعت غذا معرفی میکند - یونیدو3، - یونیدو3، . - 2015 لومحر - 2014 - و اسکاندر - 2014 - کشاورزی را مهمترین بخش بشریت بیان کردهاند زیرا هرکسی برای ادامهی حیات به غذا نیاز دارد، در نتیجه انسانها به امنیت غذایی نیاز دارند و نمیتوانند از ان چشم پوشی کنند.
سازمان سلامت جهانی - WHO - 4، غذایی غذایی را به عنوان یک شرط تعریف میکند : - زمانیکه همهی مردم در تمام اوقات امنیت فراغت به اندازه کافی غذا برای سلامتی و بقای زندگی دسترسی داشته باشند - . البته امنیت غذایی به محیط جامعه، فرهنگ، سیاست و نهادها وابسته است - مولایی نسب و همکاران، 1390؛ بیرلی و همکاران5، . - 2013 فائو6 گزارش میدهد کشورهای آفریقایی به طور مداوم در میان اکثر کشورهای ناامن غذایی از سیاره رتبهبندی میشوند.
بطور مثال در نیجریه امنیت غذایی به وسیله ی فقر زیاد، دسترسی ناهمگن به داراییهای کشاورزی، تغییرپذیری تولیدات کشاورزی پایداری سیاسی کماهمیت و زیرساختهای ضعیف کشاورزی تاثیر منفی دارد - هرناندز،. - 2014 ساسون - 2010 - بیان میکند ناامنی غذایی در کشورها باعث بیثباتی و شورش میشود. آکسا و همکاران وی - 2013 - 7 علت اصلی ناامنی غذایی را مشکلات صنعت کشاورزی بیان بیان میکنند که موجب تولید مواد غذایی ناکافی میشود.
لوحمر - 2014 - ، گادفری و همکاران وی - 2010 - و گزارش کشور نیجریه - 2013 - بیان میکنند که بهتر است عناصر چالشهای صنعت کشاورزی و مشکلات این بخش را مشخص و اولویت بندی شوند تا دقیقا کشاورزان و دولتمردان آگاهی یابند که با چه مشکلاتی روبه رو هستند و برای حل چالشهای کشاورزی چه تغییراتی باید در راههایی که مواد غذایی تولید، ذخیره، پردازش و به دست مصرف کننده میرسد اعمال گردد، تا در نهایت آنها بتوانند تصمیمات درستی در مورد صنعت کشاورزی بگیرند.
چه عواملی برای یکپارچهسازی صنعت کشاورزی ایران مهم و و الویتبندی آنها چگونه میباشد، سوال تحقیق میباشد. بطور خلاصه این پژوهش بر آن است که مشکلات صنعت کشاورزی شناسایی، سپس بر اساس پرسشنامه مشکلات صنعت کشاورزی در ایران مورد توجه قرار نمیگیرد، مشخص کند تا بتوان عوامل موثر در صنعت کشاورزی ایران را تعیین کرد و سپس بتوان تصمیمات درست در مدیریت صنعت کشاورزی گرفت. این پژوهش از منظر هدف کاربردی، از منظر روش گردآوری اطلاعات توصیفیپیمایشی می باشد و سولات پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ پایایی و اعتبارسنجی آن تایید شده است و با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده است.
