بخشی از مقاله
چکیده
هدف کلی تحقیق حاضر شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر توسعه خدمات بانکداری الکترونیکی در بانک ملت تهران می باشد. برای این منظور بانکداری الکترونیک با توجه به نظریات مختلف تعریف و عوامل مؤثر بر توسعه خدمات بانکداری الکترونیک با مطالعه کتب، مقالات، تحقیقات پیشین و کسب نظر از کارشناسان امر در این زمینه عوامل به صورت اولیه شناسایی گردید.
جامعه آماری تحقیق حاضر کارشناسان ادارات کل بانکداری الکترونیک و اداره فناوری اطلاعات بانک ملت که در مجموع 107 نفراست. برای تعیین حجم نمونه آماری با توجه به کم بودن تعداد جامعه آماری از روش سر شماری استفاده گردید لذا در این تحقیق حجم نمونه آماری با حجم جامعه آماری برابر می باشد که تعداد آن 107 نفر است. ابزار جمع آوری اطلاعات دو پرسشنامه؛ پرسشنامه خدمات بانکداری الکترونیک و پرسشنامه عوامل مؤثر بر توسعه خدمات بانکداری الکترونیک با استفاده از روش تحلیل عاملی است. که پس از سنجش روایی و پایایی و اطمینان از آن در اختیار نمونه آماری قرار گرفت.
برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد. بدین ترتیب برای طبقه بندی، تلخیص و تفسیر داده های آماری از روش آمار توصیفی و در سطح استنباطی برای سنجش میزان توسعه خدمات بانکداری الکترونیک در بانک ملت تهران از آزمون t و برای پاسخگویی به سؤالات مربوط به شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر توسعه خدمات بانکداری الکترونیک از تکنیک تحلیل عاملی با نرم افزار SPSS استفاده گردیده است.
نتایج حاصل بیانگر آن است که میزان توسعه خدمات بانکداری الکترونیک در بانک ملت مطلوب و همچنین با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی 17 عامل به عنوان عوامل تأثیرگذار بر موضوع مورد مطالعه مشخص و در 5 گروه تقسیم بندی گردید.
عوامل مرتبط با توسعه خدمات بانکداری الکترونیک؛ وجود قوانین اینترنتی، سیستم نظارتی، وجود متخصصان سیستم های اطلاعاتی، عدم تمایل به حمل پول نقد در قالب عوامل امنیتی، یادگیری سازمانی کارکنان، احساس نیاز به تجارت الکترونیک، بازاریابی، مدیریت عملیات در قالب عوامل مدیریتی، استراتژی های بانک، آموزش فن آوری اطلاعات، وجود کارکنان ماهر در قالب عوامل انسانی، ساختار بازار، زیرساخت های ارتباطات دور برد در قالب عوامل فن آوری، امنیت در سیستم، حمایت سازمانی، مدیریت اطلاعات، توان فنی نگهداری سیستم ها در قالب عوامل سازمانی تعریف شد.
مقدمه
در سال های اخیر، رشد فن آوری اطلاعات و ارتباطات1 تغییرات اساسی در دنیای کسب و کار ایجاد کرده است. با گسترش فن آوری اطلاعات، تمام ابعاد زندگی بشر دچار تحولی بنیادین شده، به طوری که دنیای کنونی در جریان یک دگردیسی کامل قرار گرفته است. در این میان، نهادهای مالی نیز از این قائده مستثنی نبوده و دستخوش تغییرات عمده ای در روش ها و فرایند های مدیریتی و کسب و کارهای سیستم محور و مبتنی بر اطلاعات شده است
بانکداری الکترونیک، که محصول تغییرات جدید و کاربرد فن آوری اطلاعات در نظام بانکی است به مشتریان بانک ها و دیگر ذینفعان اجازه تعامل با بانک، بدون واسطه و از طریق کانال های متنوع از قبیل اینترنت، موبایل، ماشین های خود پرداز، تلفن و تلویزیون دیجیتال را می دهد.
یکی از بزرگترین فرصت ها و چالش هایی که سازمان های امروزی با آن مواجه هستند استفاده از فن آوری های مبتنی بر وب است، اینترنت به عنوان یک کانال جدید برای مبادلات اقتصادی منابع جدیدی برای ایجاد درآمد و فرصت در اختیار سازمان ها قرار داده است. میزان مبادلات از طریق اینترنت روز به روز در حال افزایش است و شرکت هایی که از این فن آوری استفاده نکنند ظرف مدت کوتاهی از صحنه بازار محو خواهند شد
صنعت بانکداری و مالی به صورت باورنکردنی در حال تغییر است. این صنعت با استفاده از پیشرفت های حاصل از فن آوری اطلاعات، را قدرتمند ساخته است
از دهه 80 میلادی بانکداری تجاری از طریق محصولات و خدمات فزاینده مبتنی بر فن آوری، به طور مستمر اقدام به نوآوری های بی شماری نظیر خود پردازهای چند منظوره، بانکداری تلفنی، انتقال الکترونیک وجوه و کارت های الکترونیکی نموده است. طی دهه اخیر، اینترنت به وضوح نقش حائز اهمیتی را در ارائه خدمات الکترونیک و ایجاد یک کانال ارتباطی کاملا جدید ایفا نموده است. در عصر اینترنت، توسعه بانکداری تجاری در فضایی مجازی، پیشرفت بدیهی را به ارمغان خواهد آورد
بانکداری الکترونیک فرصتهای بی نظیری از قبیل سازمان دهی توسعه محصولات مالی، توزیع و بازاریابی از طریق اینترنت برای بانکها به وجود میآورد. با وجود این که بانکداری الکترونیک فرصتهای بدیعی را برای بانک ها به ارمغان می آورد، اما با این حال چالش های متعددی را نیز نظیر نوآوری در استفاده از فن آوری اطلاعات، محو کردن مرزهای بازار، غلبه بر موانع صنعتی، ورود رقبای جدید به عرصه و پیدایش مدل های نوین کسب و کار بر سر راه آن ها قرار خواهد داد. امروزه با فراگیر شدن اینترنت و توسعه اقتصاد اطلاعاتی، روزبه روز بر سرعت و میزان ظهور این چالش ها افزوده می شود
بانک ها باید به منظور توسعه بانکداری الکترونیک درک درستی از موانع و محرک های درون سازمانی و برون سازمانی به دست آورند. بدون دست یابی به این میزان درک، تلاش هایی که صرف تغییر سیستم سنتی به نظام بانکداری الکترونیک می گردد محکوم به شکست خواهد بود. بانک هایی که به درکی درست از عوامل مؤثر بر بانکداری الکترونیک دست یابند، بیش از سایرین قادر به تصمیم گیری آگاهانه در مورد چگونگی تبدیل نظام بانکداری خود به بانک های الکترونیک و بهره برداری از آن به منظور پابرجا ماندن در اقتصاد نوین می باشند
بیان مسئله
بخش مالی - بانک ها - دست خوش تغییراتی است که پیشتر در تاریخ خود تجربه نکرده است. این تغییرات هم بر ساختار صنعت و هم بر ماهیت رقابت تأثیر شگرف داده است. جای تعجب نیست که، در این محیط پر تلاطم با تغییرات شتابنده، مؤسسات مالی مجبور شده اند شیوه واکنش خود را نسبت به بازار تغییر دهند، به طوری که کمتر روی محصولات و بیشتر بر مشتریان متمرکز شوند و به جای دیدی کوتاه مدت، دیدی بلند مدت را پیش بگیرند
توجه روزافزون بانک ها در کشور های توسعه یافته و در حال توسعه با ارائه خدمات بانکی از طریق ابزارهای الکترونیکی با هدف تسهیل فرایند خدمات رسانی به مردم و کاهش هزینه های بانکداری رقابت فشرده ای را در صنعت بانکداری الکترونیکی ایجاد و اکثر بانک ها را به بهره گیری از فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی وادار کرده است
با توسعه سامانه های الکترونیکی مانند اینترنت مؤسسات مالی و بانک ها نیز تحت تأثیر قرار گرفته اند. شبکه جهانی وب به طور اساسی انتظارات مشتریان را در مورد سرعت، دقت، قیمت و خدمات تغییر داده است. فاصله جغرافیایی، معنای خود را از دست داده است و در دسترس بودن، سهولت و سرعت توزیع خدمات باعث ایجاد مزیت رقابتی برای سازمان ها، از جمله بانک ها می گردد. برای رقابت در این محیط پیچیده، کسب و کارها مجبورند جدیدترین و جذاب ترین خدماتی را که مشتریان خواهان آن هستند را قرار دهند.
به منظور بقای بانک ها در عرصه رقابت شعبه های بانکی نیاز به تغییر روش از بانکداری سنتی می باشند. تمایل و علایق مشتری بر مبنای شکل جدیدی از اینترنت، رقابت مبتنی بر کاهش هزینه، حفظ مشتری، ترغیب مشتری، امنیت، آسانی استفاده، بخش وسیعی از محصولات و خدمات می باشد. در واقع، امروزه صنعت بانکداری تنها در ارائه خدمات پشت باجه خلاصه نمی شود بلکه دامنه فعالیت آن در سطح فعالیت شرکت های چند محوری گسترده شده است؛ بانک ها امروزه خود در سیستم مبادلات الکترونیکی به عنوان یکی از سرمایه گذاران بزرگ - عمده - در بازار مبادلات وارد شده و در رقابت با سایر بانک ها نقش اساسی در تأمین مالی و پولی و رفاه اقتصادی جامعه ایفا می کنند.
