بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی نقش ورابطه جمع آوری دانش و قابلیت نوآوری سازمانی در میان مدیران ودبیران مقطع متوسطه آموزش وپرورش شهرستان نوراست. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی - پیمایشی ودرحیطه تحقیقات کاربردی میباشد.بدین منظورجهت جمع آوری داده ها، از پرسش نامه های استانداردجمع آوری دانش هاف و ونین - 2004 - و نوآوری سازمانی ساعتچی ودیگران - - 1391 استفاده شد.جامعه آماری این تحقیق، مدیران ودبیران مقطع متوسطه برابر با 150 نفر می باشدو تعداد نمونه آماری طبق جدول مورگان برابر با 108 نفر میباشند.
در راستای اهداف پژوهش، آمارتوصیفی و آمار استنباطی جهت تجزیه وتحلیل داده ها به کارگرفته شد. نتایج حاصل ازبه کارگیری آزمونهای آماری نشان دهنده رابطه مثبت ومعنی داربین جمع آوری دانش ونوآوری سازمانی است. همچنین یافته های به دست آمده ازروش رگرسیون، حاکی از آناست که مؤلّفه های نوآوری ساختاری ونوآوری منابع انسانی رابطه مثبت ومعنی داری با جمع آوری دانش داردومولفه نوآوری فرهنگی رابطهمعنی داری با جمع آوری دانش ندارد. به عبارتیبا،بهبود مؤلّفه جمع آوری دانش میتوان شاهد توسعه ابعاد نوآوری سازمانی درمیان مدیران ودبیران مقطع متوسطه بود.
مقدمه
مدیریت دانش شامل فرایندهای سازمانی است که ترکیب هم افزایی از ظرفیت پردازش داده و اطلاعات، تو سط فناوری اطلاعات، و ظرفیت خلاقیت و نوآوری توسط انسان را جستجو می کند .باکویتز 4و ویلیامز - - 1999 مدیریت دانش را فرایندی تعریف می نمایند که از طریق آن سازمان با استفاده از دارایی های فکری و مبتنی بر دانش خود به تولید ارزش و ثروت می پردازد اما به نظر می رسد در تمام این موارد تلقی یکسانی از مدیریت دانش وجود داشته باشد. به کارگیری مدیریت دانش در آموزش و پرورش به طور عام و مدرسه به طور خاص از اهمیت بالایی برخوردار است. نیاز و فرصتهای برای مدیریت دانش در آموزش همانند این نیازها در سامانهای تجاری می باشد.
امروزه باید نخستین تغییرات در سیستم های آموزش و پرورش رخ دهد تا در آینده شاهد نتیجه این تغییرات در نوآوریهای سازمانی باشیم.علی رغم وجود ادبیات بسیار زیاد در خصوص مدیریت دانش در محیطهای صنعتی، مفهوم مدیریت دانش در مدارس تقریباً یک موضوع ناشناخته می باشد - آقایی فیشانی،. - 1377 بسیاری از سازمانها سرمایه گذاریهای هنگفتی در تکنولوژی و ارائه آموزشها می نماینددر صورتیکه به هیچ وجه چنین سرمایه گذاری را در تسهیم و ایجاد دانش انجام نمی دهند. حتی زمانیکه در تلاش به منظور تسهیم و به کارگیری دانش هستند ، این امر را بسیار مشکل و ناشدنی می پندارند.
تسهیم اطلاعات در مدارس یک امر معمولی نیست بلکه بعنوان کلیدی برای موفقیت سازمانی در یک جامعه دانش مدار مانند مدرسه می باشد. اشتراک دانش در مدارس باعث اخذ تصمیمات موثر بوده که پیشرفت مدرسه را بعنوان یک سازمان یادگیرینده در برخواهد داشت - علاقه بند،. - 1382 نوآوری سازمانی اختراع تازه ای از دانش یا توسعه اطلاعات تازه نظیر مفهوم ،تئوری یافرضیه است؛ به عبارت دیگر ، نوآوری سازمانی به معنای چیزی جدید برای استفاده است .
نوآوری سازمانی مستلزم تبدیل ایده ها به اشکال قابل استفاده سازمانی است واین ایده برای پیشبرد عملکرد سازمانی مورد استفاده قرار می گیرد - دامان پورودیگران،. - 2008ابداعات نوآوری گرایش بسیار شدیدی به دانش ، تخصیص و تعهدات کارمندان – به عنوان ورودی های کلیدی در فرایند خلق ارزش – دارد - یوندت 5وهمکاران،. - 1996 نقش مهمی که مدیریت دانش در فرایند نوآوری ایفا می کند ، کمک به تسهیم و تدوین دانش ضمنی در سازمان می باشد . تسهیم استفاده از دانش مشتریان و عرضه کنندگان منبع ارزشمندی برای برنامه های نوآوری سازمان ها می باشد .
همچنین همکاری بین معناداری رادر تسهیم دانش ایفا می کند - گولت وترزیوفسکی6،. - 2004 عوامل متعدد بی شماری در موفقیت و توسعه نوآوری سازمانی نقش دارد یکی از این عوامل جمع آوری دانش است. لذا در این پژوهش بر آنیم تا از جمع آوری دانش که موجب نوآوری های سازمانی می شوداستفاده نماییم.دراین پژوهش بدین منظور از مدل مفهومی استاندارد وان دن هاف و وان ونین که درسال 2004 تنظیم شده است استفاده شده،مدل مفهومی شامل متغیرهای جمع آوری دانش ونوآوری سازمانی که به ابعاد نوآوری فرهنگی ،نوآوری ساختاری ونوآوری منابع انسانی تقسیم بندی شده است می باشد.
هدف
اصلی پژوهش تبیین نقش و رابطه جمع آوری دانش و قابلیت نوآوری سازمانی درمیان مدیران ودبیران مقطع متوسطه آموزش وپرورش شهرستان نور می باشد.
مبانی نظری
جمعآوری دانش
تلاش برای کسب دانش وتوزیع ونشر آن واستفاده از آن قدمتی به اندازع تاریخ تمدن بشری دارد - برگرون7 ، . - 2003اسکیم - 2003 - 8 معتقداست: مدیریت دانش عبارتست از مدیریت سیستماتیک وآشکار دانش که بافرآیند های خلق ،جمع آوری ، سازماندهی ، تسهیم وکاربرد دانش پیوند دارد.درکاربرد دانش دونکته مهم وقابل توجه وجود دارد: سهیم سازی ونوآوری براساس تعریف فوق مدیریت دانش دوجزءدارد : اداره دانش وتوانایی برای خلق دانش جدید که باتوجه به تغییرات سریع محیط جزءدوم مدیریت دانش بیشترمورد توجه سازمانها قرار می گیرد - به نقل از عدلی ،. - 1384
وقتی چیزی منتقل می شود و یا به اشتراک گذاشته می شود فردی آن را از دست می دهد و فردی آن را به دست می آورد. این معادله مربوط به دارایی های فیزیکی و ملموس است که با استفاده ارزش آنها کم می شود. ولی، دانش با توجه به اینکه دارایی غیرملموس است نه تنها با استفاده ارزش آن کم نمی شود، بلکه افزایش نیز خواهد یافت.
در صورتی دانش ارزش خود را از دست می دهد که مورد استفاده قرار نگیرد. در واقع دانش باید به اشتراک گذاشته شود تا ارزشمند باشد و این تنها راهی است که روزآمد نیز باقی می ماند - کینگ9،2006به نقل ازآله10،. - 2001 هدف نهایی از تسهیم دانش تلاش برای انتقال وتبدیل تجربیات ودانش همه افراد به دارایی ها ومنابع انسانی به منظور افزایش وپیشبرد اثربخش سازمانی است.
باید بین دوشکل دانش یعنی اهدای دانش وجمع آوری دانش باید تمایز قائل شد.منظور از اهدای دانش ارتباط با دیگران جهت انتقال دانش وسرمایه فکری خود به آن ها وجمع آوری دانش یعنی ارتباط با دیگران جهت دستیابی به دانش وسهیم شدن در سرمایه فکری آن ها. هردو جریان ، فرآیند هایی فعالند وهر دو فعالانه درارتباط با اینکه هستند که دیگران تاچه اندازه ، دانش وآگاهی دارند واینکه چگونه به طور فعالانه ای مشاور دیگران شد تا آن ها دانش کسب کنند و چگونه یاد بگیرند - وان دف هاف و وان ونینن ، .11 - 2004
نوآوری سازمانی
نوآوری ، فرایندی سیستمی و پیچیده است که از تولید یک ایده تا دستیابی به محصول و تجاری سازی آن تداوم دارد .امروزه، آن دسته از سازمان ها و شرکت هایی موفق ترند که بتوانند با سرعت و هزینه مناسب ، ایده های جدید را توسعه دهند . نوآوری را باید فرایندی شامل طرح ایده نو، کسب دانش لازم به طریق مختلف ، تبدیل ایده و دانش یا تکنولوژی به محصول یا خدمت جدید و ارائه آن به بازار و پذیرش آن از سوی مشتری دانست - حورعلی،. - 1386
دراین پژوهش عوامل ایجاد کننده نوآوری سازمانی دربردارنده دوازده متغیر نوآوری است که در سه بعد فرهنگی ،ساختاری ومنابع انسانی قرارگرفته . بعد فرهنگی شامل : پذیرش ابهام ،تحمل موضوعات غیرعملی ، کنترل های بیرونی کم ، تحمل خطرپذیری ، تحمل تضاد وتمرکز برنتایج است . بعدساختاری شامل : تعهد بالا نسبت به آموزش وتوسعه ، امنیت شغلی بالا ووجود افراد خلاق می باشد.