بخشی از مقاله
چکیده
در عصر حاضر، زندگی روزمره به موضوع انتخاب شخصی تبدیل شده است. بدن نیز در جریان فردی شدن، اختصاصی تر شده و هرکس سعی در مدیریت بدن خودش دارد. یکی از راهکارهای رسیدن به این هدف، استفاده از مواد و لوازم خاص آرایشی برای متمایز ساختن خود از دیگران است. به همین خاطرنوع مصرف و مواد تشکیل دهنده و مرغوب و نا مرغوب و در بین مسلمانان، حلال و حرام بودن این محصولات به یک موضوع مهم تبدیل شده است؛ .از همین رو هدف این مقاله شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر خرید لوازم آرایشی حلال در بین مصرف کنندگان شهر تهران است. جامعه اماری تحقیق تمامی زنانی است که به نحوه ای از مواد آرایشی و بهداشتی استفاده میکنند .
جمع آوری داده ها به علت آنکه نوع تحقبق از نوع اکتشافی بوده است به دو نوع کیفی وکمی صورت گرفته و در فاز کیفی مصاحبه و حجم نمونه 100 نفر و در فاز کمی پرسشنامه بوده و حجم نمونه 385 نفر می باشد . روش تجزیه و تحلیل داده ها در فاز کیفی تحلیل عاملی و از روش دلفی برای تحلیل داده ها استفاده شده است و در فاز کمی معادلات ساختاری و نرم افزار -Smart PLS در تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است . عواملی همچون جذابیت ، بازخورد ، اعتماد، اطمینان ، عوامل فنی و تخصصی و همچنین تحصیلات و در آمد شناسایی شده و مورد بررسی قرار گرفته شد که اطمینان به محصول با ضریب 0,137 و ضرایب معناداری 2,130 و عوامل فنی و تخصصی با ضریب 0,680 و ضرایب معناداری 16,129 حاصل نتیجه و معنادار بودن فرضیه را تایید کرده است.
کلمات کلیدی : حلال، حرام، لوازم آرایشی، زیبایی
-1 مقدمه
در عصر حاضر، زندگی روزمره به موضوع انتخاب شخصی تبدیل شده است. بدن نیز در جریان فردی شدن، اختصاصیتر شده و هرکس سعی در مدیریت بدن خودش دارد. یکی از راهکارهای رسیدن به این هدف، استفاده از مواد و لوازم خاص آرایشی برای متمایز ساختن خود از دیگران است. به همین خاطرعمدتاً یکی از واقعیتهای موجود در جامعه که بخصوص در میان زنان و دختران جوان رواج یافته است، استفاده مفرط و روزافزون از لوازم آرایشی میباشد. از دیرباز افراد، بخصوص زنان، با انواع مختلف مواد آرایشی، خود را آرایش و تزیین میکردند؛ اما در سالهای اخیر میزان استفاده از این مواد رشد چشمگیری داشته است.
از طرفی استفاده مفرط و نامناسب از لوازم آرایشی به دلیل عوارض پوستی از یک سو و استفاده نامرغوب و غیربهداشتی آن از سوی دیگر، سلامت مصرفکنندگان را به شدت به مخاطره انداخته است. آمارها حاکی از آن است که از یک سو موج استفاده از لوازم آرایشی در میان دختران جوان هم در سطح جهانی و هم در جامعه ایران در حال افزایش است - کبیری و قربانعلیزاده، . - 1392 همچنین در دهههای اخیر استفاده از مواد حرام - خوک، مردار، جنین و ... - در تهیه لوازم آرایشی از سوی سازندگان اینگونه لوازم استفاده از این وسایل برای زنان مسلمان را به دلیل اعتقادات دینی و مذهبی دچار مشکل کرده است.تجارت لوازم آرایشی برای تولید جنس مرغوب نیاز به روغن تولید شده از جنین دارد. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، تبلیغات دولتها و مؤسسات خصوصی برای زیبایی اندام زنان و همچنین جلوگیری از چروک شدن پوست، بستههای تشویقی برای سقط جنین ایجاد کرده و این مسائل در کنار حق قانونی برای هر فرد درباره حاملگی سبب رونق داروسازی و تجارت لوازم آرایشی شده است - ایوان، . - 2010
با توجه به مطالب مطرح شده، توجه به زیبایی ظاهری افراد در جوامع مختلف جزء لاینفک زندگی مردم بوده و نمی توان کشوری را بدون مصرف لوازم آرایشی تصور نمود. این موضوع حتی در برخی از کشورهای مسلمان از جمله ایران که بدلایلی از قبیل اجبار در حفظ پوشش هایی مانند چادر و ...، تشدید شده نمود بیشتری پیدا میکند.از سوی دیگر بدلیل حاکمیت شریعت اسلام در جوامع مختلف از جمله ایران، اهمیت استفاده از محصولات حلال و مورد پذیرش شرع مقدس اسلام جایگاه بسزایی دارد.
با توجه به کلیه موارد فوق مسئله اساسی این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر خرید لوازم آرایشی حلال بین مصرف کنندگان ایرانی و رتبه بندی میزان تاثیر این عوامل است.
-2 مبانی نظری
حدود یک چهارم از جمعیت جهان را مسلمانان تشکیل دادهاند. این جمعیت 1/6 میلیارد نفری، اعتقادات و به تبع آن نیازهایی دارند که گاه متفاوت با خواستههای پیروان سایر ادیان است. تامین این نیازها که باید از ویژگی مهم »حلال بودن«برخوردار باشند، به علت گردش مالی بسیار بالا و پرسود بودن این تجارت - تجارت حلال - به موضوع مهم و مورد توجهی برای کشورهای مسلمان و غیرمسلمان تبدیل شده است.بدون تردید یکی از مهم ترین موضوعاتی که بر اقتصاد جهانی تأثیر مستقیم گذاشته است، نشان حلال یا برند حلال در حوزه کالاهای مصرفی به ویژه مواد غذایی، دارو، خدمات مالی و بانکداری، گردشگری، لوازم آرایشی و بهداشتی و ... در بین مسلمانان جهان است.
امروزه، دولتها به اهمیت سرمایهگذاری در رابطه با تجارت حلال و نشان حلال واقف شدهاند و اقدامات وسیعی را برای فراهم آوردن شرایط مناسب جهت سرمایهگذاران در این بازار جذاب و پر رقابت بین المللی انجام داده اند.آرایش مثل خیلی از پدیدههای دیگر در زندگی بشر، ریشه در طول تاریخ دارد. اولین قومی از لوازم آرایشی به طور گسترده استفاده کرده، مصریها بوده اند. استفاده از آرایش برای مصریها در ابتدا بیشتر جنبه درمانی داشته است. آنها استعداد فراوانی در عمل آوردن فرمولهای طبیعی برای حل مشکالت پوستی داشتند - احمدی، . - 1394
امروزه اغلب زنان ظاهر بهتر داشتن، اعتماد به نفس بالاتر پیداکردن، هم رنگ جماعت هم جنسان شدن، احساس روحیه بهتر داشتن و افزایش موقعیت طبقاتی را از دلایل مهم گرایش به مصرف لوازم آرایشی در بین جوانان می دانند ؟ لوازم آرایشی دارای ترکیبات شیمیایی متعددی است و انواع این اقلام آرایشی ساخته شده از رنگها، اسانسها، فیلترهای رنگی و.… است که باعث میشود پوست صورت تغییر رنگ دهد، همچنین در خوشبوتر کردن، براق شدن و یا مات شدن پوست صورت تأثیرگذار است.برخی از ترکیبات لوازم آرایشی، طبیعی و یا به صورت مصنوعی است که هر کدام در جایگاه خود مشکلات خاصی را برای پوست صورت ایجاد میکنند. افلاتوکسینها مواد تولید شده توسط قارچها به شمار میروند که سمی و خطرناک هستند.
وجود سرب و افلاتوکسینها در ترکیبات آرایشی صدماتی به پوست وارد میسازد اگر این دو ماده خطرناک در ترکیبات مواد آرایشی بیش از حد وجود داشته باشد و زنان به طور مداوم و در دفعات متعدد از لوازم آرایش استفاده کنند ممکن است پوستشان تحریک شده و به مشکلات پوستی دچار شوند. وجود این ماده سمی در مواد آرایشی نامرغوب جذب میشود. همچنین در سالهای اخیر استفاده از مواد اولیهای که در دین مبین اسلام حرام یا نجس میباشد همچون خون، جفت و جنین در ساخت لوازم آرایشی و بهداشت مورد استفاده قرار گرفته است.
