بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه انرژی از مهم ترین مسائلی است که در ادامه ی خود بحث صرفه جویی و کاهش مصرف را به دنبال دارد.در تمامی جوامع امروزی سعی بر این است که از انرژی به طور مناسب استفاده شود.در پی این تلاش،مهندسان خانه های هوشمند را پیشنهاد می دهند که در مقایسه با خانه های معمول میزان قابل توجهی در مصرف انرژی صرفه جویی کرده و هزینه ی مصرف انرژی را کاهش می دهد.
در این راستا تحقیقات بسیاری صورت گرفته است اما کمتر کسی به نقش مدیران پروژه در این امر مهم اشاره کرده است.در این مطالعه که به روش مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی صورت گرفته است، سعی شده تا به ضرورت آشنایی مدیران پروژه با خانه ها هوشمند و سیستم های بی ام اس - - و از نقش اساسی و مهم مدیران پروژه در رواج این سیستم ها و فرهنگ سازی در این زمینه بپردازیم.
.1 مقدمه:
بحران انرژی از حیاتی ترین مسائل روز به شمار می رود که هر فرد در صدد آن است که با صرفه جویی در مصرف آن و استفاده صحیح و مناسب از منابع ، این گنج گرانبها را برای آینده گان خود ذخیره کند.در راستای این اهداف اقدامات موثری در کشور ما نیز صورت گرفته است که یکی از مهم ترین این اقدامات ساخت خانه های هوشمند و استفاده از سیستم های بی ام اس می باشد .در طی چند سال گذشته در کشور ما توجه زیادی به خانه و سیستم های هوشمند شده است لیکن از نقش مدیران پروژه در گسترش این سیستم ها و در ادامه ، صرفه جویی انرژی غافل گشته ایم که در ادامه به بررسی ضرورت آشنایی مدیران پروژه با سیستم های هوشمند خواهیم پرداخت.
خانه های هوشمند:
بشر همواره در پی راه حلی بوده است که با استفاده از روش های نوین خانه های خود را هوشمند سازند و در طی چند سال گذشته به روش های متعددی دست یافته است.در یک تعریف کلی BMS : Building management system که در فارسی آن را مدیریت هوشمند ساختمان ترجمه کرده اند.به مجموعه سخت افزار ها و نرم افزارها هایی اطلاق می شود که به منظور مانیتورینگ و کنترل یکپارچه قسمت های مهم و حیاتی در ساختمان نصب می شوند.
وظیفه این مجموعه پایش مداوم بخش های مختلف ساختمان و اعمال فرامین به آنها به نحوی است که عملکرد اجزا محتلف ساختمان متعادل با یکدیگر و در شرایط بهینه و با هدف کاهش مصارف ناخواسته و تخصیص منابع انرژی فقط به فضاهای در حین بهربرداری باشد.[1] همچنین در هنگام بهره برداری به راحتی می توان عملیات تغییر و بهینه سازی برای راهبری بهتر و کاهش هزینه های انرژی و کاهش هزینه های تعمیراتی را انجام داد[2]
یک ساختمان هوشمند بنا به تعریف انستیتوی ساختمانهای هوشمند، بنایی است که با استفاده ی بهینه از چند عنصر پایه ی سازه، سیستم، خدمات، مدیریت و روابط درونی آنها، محیطی مناسب و دارای صرفه ی اقتصادی ایجاد کند.[3] استفاده از BMS و هوشمند سازی ساختمان بیش از 21 درصد مصرف انرژی در ساختمان را کاهش داده و در بالابردن سطح کیفی واقتصادی زندگی موثر بوده، این سیستم ها در بسیاری از بخش ها تا 11 درصد از هزینه های اجرایی و تاسیسات و تا 01 درصد از هزینه های جاری ساختمان را تقلیل خواهند داد بطوریکه صرفه جوی های ناشی از بکارگیری این سیستم در مدت زمان کوتاهی موج جبران هزینه های مربوطه می شود [4] با توجه به آمار ذکر شده در بالا به ضرورت استفاده از این سیستم ها پی می بریم.
در کشور ما مصرف انرژی در ساختمان ها حدود 21 درصد از کل انرژی مصرفی در کشور را به خود اختصاص می دهد که در مقایسه با سایر بخش های مصرف کننده انرژی سهم قابل ملاحظه ای است. 10درصد از گاز طبیعی مصرفی، صرف گرمایش و 21 درصد از انرژی الکتریکی صرف ایجاد سرمایش در ساختمان ها می شود.[3]بنابراین صرفه جویی در بخش ساختمان از مهم ترین عوامل صرفه جویی می باشد که با هوشمند سازی می توان میزان قابل توجهی از انرژی را صرفه جویی نمود.
همچنین با توجه به هزینه اولیه مربوط به سیستم های هوشمند خانه و عدم وجود اطلاعات کافی در زمینه ویژگی های منحصر به فرد خانه های هوشمند در سطح جامعه لزوم توجه به به بحث فرهنگ سازی و ارتباط آن با بهینه سازی و مدیریت مصرف انرژی به عنوان یکی از یکی از راهکارهای مهم در زمینه گسترش خانه های هوشمند بررسی شده است. [5] به طور کلی می توان مزایای استفاده از این سیستم ها را به پنج بخش کلی تقسیم نمود:
الف - کاهش هزینه های مصرف علی رغم هزینه ی بالای اجرا
ب - کاهش هزینه های تعمیرات و اطمینان از عملکرد صحیح تاسیسات و تجهیزات
ج - منعطف بودن سیستم و افزایش ایمنی
د - کاهش و صرفه جویی در مصرف انرژی
ه - لوکس بودن و افزایش ارزش مالی ساختمان
در ادامه مزایای استفاده از هوشمند سازی ساختمان ها، این سیستم ها دارای معایبی هستند از جمله عدم اطلاع رسانی کافی در جوامع عمومی،هزینه ی بالای اجرا و نیاز به نیروی متخصص.با توجه به معایب این سیستم ها یک مدیر پروژه توانمند می تواند با دانش خود این سیستم ها را شناسایی و با توجه به نیازمندی های پروژه هوشمند سازی ساختمان ها را جایگزین سیستم های سنتی کند.مدیریت پروژه ی پیشرفته،عمل مشارکتی برنامه ریزی،پیشروی،سازماندهی و کنترل کار لازم برای تحقق اهداف یک تلاش برای نخستین بار است.[6]
عدم شناخت کافی:
اگرچه استفاده از خانه های هوشمند در بعضی از مناطق پایتخت یا در دیگر استان ها دیده شده اما عدم شناخت کافی مدیران پروژه با این سیستم ها باعث شده تا در معدود پروژه هایی از این سیستم ها استفاده شود در صورتی که با داشتن اطلاعات کافی در شناخت سیستم های مورد نظر می توان ذینفعان پروژه را به راحتی برای نصب و اجرای هوشمند سازی ساختمان ها ترغیب نمود که این امر میسر نمی شود مگر با داشتن اطلاعات کافی از سیستم های مورد نظر توسط مدیریت پروژه.
