بخشی از مقاله
چکیده:
خانه به عنوان مکان آرامش ، محبوب ترین مکان نزد قلب های ما به حساب می آید. همه ما به خانه هایمان پناه می بریم . ابعاد و اندازه ی خانه مطرح نیست ، خانه ی ما حریم امن ماست.
خلق کردن خانه ای که ویژگی ها و شخصیت ساکنانش را منعکس کند و در عین حال شامل همه ی اجزای یک طراحی خوب و پایبند به سبک طراحی اش باشد ، کار بس دشواری است. از طرفی امروزه با افزایش رفاه، نیاز به انرژی در حال افزایش بسیار سریع است و این در حالیست که منابع انرژی محدود است. ساختمان های بخش مسکونی از اصلی ترین بخش های مصرف کننده انرژی است.
اقلیم مناطق، هم در تعیین نوع ساختمان و سرپناه،هم در میزان و مقدار نیاز افراد به مصرف انرژی و هم در تأمین آن - گاهی به عنوان عامل محدودکننده و گاهی به صورت یک عامل مؤثر - نقش تعیینکنندهای ایفا میکند. از این رو، فرآیند تعیین، شناخت و کنترل تأثیرات اقلیمی بر مقدار مصرف انرژی در هر منطقه حایز اهمیت زیادی است.
هم چنین می دانیم که انرژی خورشیدی عظیمترین منبع انرژی در جهان است. این انرژی پاک، ارزان و بی پایان بوده و در بیشتر مناطق کره زمین قابل استحصال میباشد. سیستمهای انرژی خورشیدی، فنآوریهای جدیدی هستند که برای تامین گرما، آبگرم، الکتریسیته و حتی سرمایش منازل مسکونی، مراکز تجاری و صنعتی بکار میروند.
از سوی دیگر به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی و بازگرداندن چرخه زندگی به روند طبیعی خود کاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی وآلودگی محیط زیست در معماری، یا به عبارت دیگر معماری پایدار را به کار بردیم. در این نوع معماری، ساختمان نه تنها با شرایط اقلیمی منطقه خود را تطبیق میدهد، بلکه ارتباط متقابلی با آن برقرار میکند.
مقدمه
خانه شاید یکی از ابتداییترین و اصلیترین گونههای معماری باشد. شاید بتوان پذیرفت معماری با »خانه« و سرپناه آغاز شده است. جستجو برای یافتن و سپس تلاش برای شکل دادن و ساختن سرپناه، از بسیاری از فرمهای دیگر معماری قدیمیتر و حیاتیتر است. الگوی اصلی و بنیادین کلیه فضاها در طراحی، همان خانه است. فضای مسکونی که انسان در آن سکونت می گزیند با دیوارها و کف وسقف و ... هویت خانه مسکونی را شکل می دهند این ساختار پناهگاهی است در مقابل باد و باران و .… علاوه برتامین نیازهای اولیه انسان همچنین مفهوم تعلق خاطر را در ذهن افراد پر رنگ تر می کند و کانونی پدید می آورد که می تواند قلب یک فضایی مسکونی به حساب آید. هدف من طراحی خانه ای است که با روح و روان انسان رابطه برقرار کند و پایگاه معنوی افراد خانه بشمار آید.
بشر از دیرباز برای تامین نیاز گرمایش و سرمایش مکان زندگی خود جهت ایجاد محیطی مطلوب و معتدل تلاش نموده است . انرژی به عنوان یک فاکتور موثر در تامین این نیاز همیشه مورد توجه بوده است و از آنجا که سوختهای فسیلی دارای محدودیت هستند و همچنین مستلزم هزینه و به عنوان آلاینده هایی برای محیط زیست می باشند، استفاده از صور دیگر انرژی بسیار حائز اهمیت است
از سویی محدود بودن و آلودگی زیاد منابع فسیلی به عنوان اصلی ترین منبع تامین انرژی، باعث توجه زیاد به منابع انرژی پاک و تجدیدپذیر هم چون انرژی های خورشیدی، بادی، زمین گرمایی و ... شده است. در این میان استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در بخش خانگی - استفاده از پنجره های وسیع در وجه جنوبی ، استفاده از دیوار آفتابی - در کنار راهکار های صرفه جویی مناسب می توانند باعث کاهش چشم گیر مصرف انرژی گردد.
خانه
خانه شاید یکی از ابتداییترین و اصلیترین گونههای معماری باشد. شاید بتوان پذیرفت معماری با »خانه« و سرپناه آغاز شده است. جستجو برای یافتن و سپس تلاش برای شکل دادن و ساختن سرپناه، از بسیاری از فرمهای دیگر معماری قدیمیتر و حیاتیتر است. پیش از آن که معماری نیایشگاهی یا معماری آرامگاهی به وجود آید؛ یا پیش از آن که انسانها مکانهایی را برای داد و ستد کالاهایشان طراحی کنند و فضاهای دیگری را به امور آموزشی اختصاص دهند و سپس به طراحی فضاهای شهری و عمومی بپردازند، »خانه« بوده است.
امکانات خانه
امکان ارتباط با طبیعت
امکان ارتباط با طبیعت یکی از امکانات خانه مطلوب است. انسان در جهت نیل به کمال میبایست در خانه ای زندگی کند که در آن امکان ارتباط با طبیعت مهیا باشد، تأکید تعالیم اسلام بر تفکر، تدبر و تعقل در طبیعت و عناصر طبیعی، مبیّن چنین تأکیدی است. یکی از ارتباطات انسان با عالم وجود، ارتباط انسان با طبیعت است که میتواند یکی از معیارهای مهم خانه مطلوب به شمار آید.
علاوه بر نیاز انسان به تماس با طبیعت، هماهنگی محیط مصنوع و از جمله عمارت و خانه - به عنوان مهمترین و بیشترین اثر معماری مستحدته توسط انسان در زمین - با طبیعت - محیط، عناصر، سیما، مناظر، مصالح، زیباییهای طبیعی - ضرورتی انکارناپذیر است. بنابراین انسان از جنبههای مادی و معنوی متفاوتی به طبیعت و عناصر طبیعی و برخورداری از تماس نزدیک و مداوم با آنها نیازمند است و باید در یک سلسله مراتب منطقی از خانه تا کوچه، خیابان، محله، شهر و حتی خارج شهر - طبیعت بکر - برقرار باشد.
امکان تأمین نیازهای انسان در خانه
توجه به انبار و تأمین نیازهای انسان، یکی دیگر از مهمترین امکانات خانه مطلوب است مهمترین موضوعی که در ارتباط با خانه مطلوب، باید مورد توجه قرار گیرد، انسان است. انسان به تبع طبیعت ثلاثه خویش - متشکل از بدن، نفس و روح - نیازهای سه گانهای نیز دارد که هر یک از این نیازها، به قلمرو خاصی از حیات تعلق داشته و فراهم آوردن زمینه پاسخگویی به هر کدام، به تناسب اهمیتی که دارد، برای ایجاد زمینه تحصیل و حیات طیب و سازگار با طبیعت و فطرت انسان ضرورت دارد
به نظر میرسد آنچه که در وهلهی اول اهمیت دارد، تأمین توأمان نیازهای مادی - پاسخ به کالبد - ، نیازهای روانی - پاسخ به روح - انسان است، در حالیکه تمرکز اصلی بسیاری از تفکرات و الگوهای زیست معاصر بر جنبههای مادی حیات انسان استوار است اینگونه نگرش به انسان و تفکیک کامل این قلمروها، اشکالات عدیدهای دارد راه صحیح، آن است که قلمروهای مختلف حیات انسان با یک دید متعادل و هماهنگ مورد توجه قرار گیرند بنابراین خانه میتواند، در عین حالیکه زیاد از حد متکبرانه، خودنمایانه، چشم پر کن و متمرکز بر پاسخگویی به نیازهای مادی که غالباً نیز راه افراط را میپویند، نباشد به نیازهای مادی و معنوی انسان در حد مطلوب پاسخ دهد.