بخشی از مقاله
چکیده:
این مقاله به تشریح سوابق و فرایند فنی و کارشناسی طی شده جهت آنالیز وضعیت، شناسایی عیب و طراحی و ساخت روتور برای یک دستگاه الکتروموتور 6 کیلوولت هرمتیک مجتمع پتروشیمی خوزستان میپردازد. در این مقاله سوابق موتور، شرح علائم و ایرادات، اقدامات انجام شده قبلی جهت حل مشکل، گزارش آنالیز جریان و شناسایی عیب ارائه شده است. شرح فرآیند رفع عیب و طراحی و ساخت روتور معادل با قفس مسی به جای آلومینیومی نیز بصورت مشروح آورده شده است. همچنین وضعیت موتور قبل و بعد از تعمیرات نیز بصورت مقایسه ای ارائه شده است.
اقدامات انجام شده بر روی الکتروموتور باعث شد الکتروموتور معیوب کاملا رفع عیب شده و در مدار قرار گیرد و از واردات الکتروموتور جدید علیرغم ثبت سفارش واردات جلوگیری گردد. این اقدامات منجر به صرفهجویی 300 هزار یورویی در خروج ارز از کشور در اوج دوران تحریم گردید. کل هزینه انجام شده بابت تعمیرات مذکور در داخل کشور یک دهم مبلغ واردات از خارج از کشور بوده است که نشان میدهد استفاده از توان فنی داخلی و اعتماد به متخصصین داخل کشور شاهراه تحقق اقتصاد مقاومتی است. علاوه بر آن زمان انتظار برای ورود تجهیز، آن هم در شرایط تحریم توقف واحدهای تولیدی پتروشیمی را در پی داشته و هزینه های هنگفتی را تحمیل میکرده است.
-1 مقدمه:
آنالیز جریان الکتروموتورها در یک دهه اخیر به عنوان یک ابزار موثر در پیشبینی عیب و جلوگیری از توقف ناگهانی واحدهای صنعتی مورد توجه قرار گرفته است. پیشرفت تکنولوژی منجر به ساخت ابزارهایی شده است که دید بهتری از آنچه در داخل ماشین آلات حساس و پیچیده در حال وقوع است در اختیار واحدهای تعمیرات قرار دهد. قابلیت های بینظیر آنالیز جریان و ارزش افزوده ناشی از اجرای این سیستم در تاسیسات صنعتی باعث شده است که صنایع مختلف این موضوع را دستور کار برنامه های نگهداری و تعمیرات و همچنین سرویس های پایش وضعیت خود قرار دهند. تمرکز اصلی آنالیز جریان بر عیبیابی ماشینهای الکتریکی قرار دارد.
ماشینهای الکتریکی یکی از مهمترین و شاید گرانقیمت ترین تجهیزات الکتریکی در مراکز صنعتی به شمار میروند، که توقفات آنها منجر به صدمات اقتصادی فراوانی میگردد. بعنوان مثال طبق تحقیق به عمل آمده در ناحیه گندله سازی شرکت فولاد مبارکه، یک ساعت توقف موتورهای آسیاب منجر به کاهش تولید گندله به میزان 650 تن میگردد که برای جبران آن شرکت مذکور مستلزم خرید از خارج می باشد. [1]
طبق تجارب به عمل آمده از واحد تولید و برنامه ریزی شرکت فولاد مبارکه پس از اجرای سیستم آنالیز جریان در برنامه پایش وضعیت و با توجه به پیشگیریهای انجام شده در خصوص توقف تولید و رفع عیب تجهیز در زمان توقف برنامهریزی شده واحد نتیجه حاصله از اجرای این تکنیک کاهش توقفات اضطراری خط تولید به میزان تقریبا 240 ساعت در نواحی مختلف شرکت فولاد مبارکه در طول دو سال گذشته بوده است.
به عبارت دیگر "کاهش توقفات اضطراری بمیزان 120 ساعت در سال ما حصل نگهداری اصولی و انجام تعمیرات پیشگویانه با استفاده از تکنیک آنالیز جریان می باشد" [1]، که با توجه به ارزش افزوده بالای محصول در این شرکت و هزینه پائین استفاده از این تکنیک کارائی قابل توجه این روش در سیستم مراقبت وضعیت مشخص میگردد.
استفاده از تکنیک آنالیز جریان ضمن کاهش زمان توقف واحدهای صنعتی منجر به شناسایی عیب در مراحل اولیه شکل گیری و قبل از آنکه عیب مذکور منجر به ایجاد خسارت و گسترش ابعاد خرابی شود خواهد شد .[2] این موضوع باعث میشود هزینه تعمیرات عمومی که در صنایع غیر قابل اجتناب هستند نیز به نحو قابل توجهی کاهش یابد. جدول شماره 1 تجربه جهانی کاهش هزینه های بخشهای مختلف را در صورت اجرای برنامه پایش وضعیت - و نه آنالیز جریان به تنهایی - نمایش میدهد. [3]
با شناخته شده مزایا و صرفهجویی ناشی از اجرای این سیستم، آن دسته از صنایع که در حوزه های نگهداری و تعمیرات پیشرو بوده اند این روش را در ساختار خود اجرایی نموده اند. شکل 1 نتایج و تجربیات ناشی از اجرای این سیستم در یکی از شرکتهای ایرانی را نمایش میدهد: [4] از لحاظ اجرایی پایش وضعیت به دو دسته تقسیم بندی میشوند.
یک دسته از اقدامات مربوط به پایش وضعیت توسط تیم تعمیر و نگهداری داخل مجموعه انجام میشود و بخش دیگر برون سپاری میگردد. با توجه به اموزش مورد نیاز در بررسی نتایج و همچنین مقرون به صرفه بودن برون سپاری خدمات آنالیز جریان غالباً این بخش از برنامه پیش وضعیت و حتی خدمات آنالیز ارتعاشات در اغلب صنایع برون سپاری میگردد.[5]
در مقاله حاضر سعی خواهد شد نتایج حاصل شده از اجرای آنالیز جریان در شرکت پتروشیمی خوزستان مورد بررسی قرار گیرد. این شرکت اقدامات مناسبی در زمینه استقرار برنامه پایش وضعیت انجام داده است. اجرای سیستم آنالیز ارتعاشات در برنامه پایش وضعیت، تجهیز برخی تجهیزات حساس به سیستم مانیتورینگ آنلاین اندازهگیری و ثبت ارتعاشات، و اجرای سیستم CMMS از جمله این اقدامات است. در شرکت پتروشیمی خوزستان انجام خدمات آنالیز جریان به شرکت های ایرانی برون سپاری شده است.
-2 شرح مقاله:
-1-2 معرفی واحد:
سه دستگاه الکتروموتور-کمپرسور هرمتیک RU-0301A و RU-0301B و RU-0301R وظیفه تامین سیال خنککننده واحد تولید مجتمع را به عهده دارند. الکتروموتور به همراه کمپرسور در یک محفظه هرمتیک بسته قرار دارند که با گاز سیستم تبرید که در داخل محفظه کمپرسور در جریان است خنکسازی میشوند. با توجه به قرار گیری الکتروموتور در داخل محفظه هرمتیک تحت فشار گاز سیستم تبرید دسترسی به موتور بدون خاموش کردن آن و تخلیه گاز مبرد امکان پذیر نمیباشد.
تنها قسمت های قابل دسترسی موتور در حال کار ترمینال باکسهای موتور میباشند که محل اتصال سرکابلهای 6 کیلوولت به موتورمیباشد. مشخصات الکتروموتورهای محرک RU-0301 در جدول 2 آورده شده است. مطابق مشخصات فنی واحد تعداد دو دستگاه از سه دستگاه ذکر شده برای عملکرد مجتمع میبایست در حال کار باشند تا تبرید مورد نیاز حاصل شود. یکدستگاه دیگر بصورت رزرو قرار دارد.