بخشی از مقاله
چکیده
در دنیای امروز صنعت گردشگری یکی از مهمترین بخشهایی است که در اقتصاد هر کشور در زمینه اشتغال زایی و کسب درآمد میتواند تاثیرگذار باشد اگرچه وجود برخی نگرانیها و دغدغهها برای سرمایهگذاری و توجه به این حوزه با تردیدهایی مواجه شده است اما وجود جاذبههای طبیعی، اقلیمهای متفاوت جغرافیایی به همراه میراث و تمدن بشری دست مایههای گرانقدری است که میتواند تحولات بنیادین در عرصههای مختلف به همراه داشته باشد.استان گلستان با دارا بودن تمام قابلیتهای ذکرشده در کنار تنوع قومی و نژادی میتواند به عنوان استان هدف گردشگری کشور مورد توجه قرار گیرد.
هدف از این تحقیق، شناسایی توانمندی ها و جاذبه های گردشگری استان گلستان و بررسی امکانات و برنامه های گردشگری وجذب گردشگران عبوری می باشد.روش این تحقیق از نوع توصیفی است .
مقدمه
صنعت گردشگری یکی از بزرگترین و پربازدهترین فعالیتهای اقتصادی در دنیا است که بالاترین میزان ارزش افزوده را ایجاد میکند و بطور مستقیم و غیر مستقیم، سایر فعالیتهای اقتصادی و فرهنگی را تحت تاثیر قرار میدهد. گردشگری یکی از منابع عمده درآمدزایی و ایجاد اشتغال در جهان به شمار میآید به طوری که بسیاری از آن به عنوان صنعت اول دنیا یاد می کنند. بسیاری از کشورها همچون اسپانیا، فرانسه و ایتالیا بخش اعظمی از درآمد ارزی خود را از طریق گردشگری به دست میآورند.
گرچه گردشگری به تنهایی نمیتواند منجر به توسعه کشور شود ولی با ورود گردشگر به تدریج نیاز به تغییر و ایجاد امکانات برای اقامت، جابجایی و سایر فعالیتهای مربوطه، توسعه را نیز در پی خواهد داشت و در دراز مدت باعث افزایش امکانات و تاسیسات خواهد شد.بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری در سال 2006 تعداد 835 میلیون جهانگرد جابجا شدهاند که این جهانگران حدود 800 میلیارد دلار هزینه در بر داشته است و این در حالی است که سهم ایران از صنعت گردشگری جهانی در سال 2006 کمتر از یک دهم درصد بوده است و علیرغم اینکه ایران، طبق نظر یونسکو یکی از ده کشور دارای جاذبههای گردشگری میباشد ولی آمار موجود گویای ضعف صنعت گردشگری کشور میباشد و نارسایهای موجود باعث عدم توفیق در جذب جهانگردان به میزان توانمندیهای کشور شده است.
صنعت توریسم - گردشگری - امروزه به عنوان یک صنعت درآمدزا و یک مقوله بسیار مهم در روند توسعه اقتصاد جهانی می باشد که می تواند نقش بسزایی را در گسترش و پیشرفت کشورهای جهانی داشته باشد و این وضعیت باعث شده است که کشورهای مختلف جهان برای رسیدن به توسعه پایدار گامی بسیار اساسی را در راستای این صنعت بردارند.ایران کشوری است که به لحاظ قابلیت های تاریخی،فرهنگی و طبیعی به لحاظ گردشگری می تواند با راهکارها و راهبردهای مختلف پیشرفت بسیار چشم گیری برای رسیدن به توسعه پایدار در گردشگری داشته باشد.
منطقه مورد مطالعه یعنی استان گلستان جاذبه های فراوان گردشگری دارد که در صورت شناسایی این قابلیت ها و همچنین برنامه ریزی دقیق می تواند نقش مهمی را در جذب گردشگران داخلی و خارجی و همچنین توسعه این صنعت داشته باشد.اما استان گلستان با وجود تمام قابلیتهای ذکر شده مقصد کدام گردشگراست؟ شاید نخستین و ساده ترین پاسخ این باشد که گلستان مقصد همان گردشگرانی است که در طول سال به بهانههای مختلف به استان وارد میشوند. این بهانه میتواند تجارت صنعت، تفریح و تفرج و نهایتاً گذر و توقف کوتاه برای زیارت مرقد حضرت رضا - ع - باشد.
واقعیت این است که مقصد گردشگری برحسب اولویتهای گردشگران در انتخاب مقصد برای سفر برحسب اهمیت نسبی وجود امکانات و ارائه خدمات مناسب در یک مکان و در مجموع مکانهای بازدیدشده گردشگران معنی پیدا میکند.گرایش و تمایل مسافرت به یک مکان میتواند آن مکان را در زمره مکانهای بازدید شده گردشگران قرار دهد. به این ترتیب وجود گردشگران میتواند در تعیین بازار هدف و رونق مقصدهای گردشگران نقش داشته باشد.یکی از محورهای توسعه استان گلستان در سند برنامه چهارم، توسعه صنعت گردشگری است.
سیاستها و خط مشیهای تعیین شده در بخش گردشگری در این سند حمایت از سرمایهگذاری بخش خصوصی، شناسایی و جمع آوری مدارک و مستندسازی ابنیهها و اماکن و محوطههای فرهنگی- تاریخی استان جهت ثبت در فهرست میراث فرهنگی کشور، تکمیل و توسعه پروژههای توسعه فضاهای گردشگری، توسعه فعالیتهای فرهنگی، تبلیغاتی و آموزشی و نهایتاً تجهیز و توسعه زیربناها و زیرساختهای گردشگری است.روش تحقیق اکثر مطالعات به صورت موردی و در مجلات مختلف به چاپ رسیده است
جایگاه گردشگری در استان گلستان
استان گلستان با دارا بودن تمام قابلیت های ذکرشده در کنار تنوع قومی و نژادی می تواند به عنوان استان هدف گردشگری کشور مورد توجه قرار گیرد. این استان با دارا بودن جاذبه های طبیعی و تاریخی متنوع و قابل توجه یکی از قطب های مهم گردشگری کشور به شمار می آید، اقلیم های مختلف و تنوع آب و هوایی در هر فصل از ویژگی های بارز استان گلستان است ولی با وجود این توانمندی ها، سهم استان از منابع درآمد گردشگری و جذب گردشگر بسیار ناچیز است. استان گلستان به لحاظ موقعیت مکانی داشتن عناصر مهم جذب گردشگر چون مناظر طبیعی بدیع، آثار باستانی، تنوع اقلیمی و تمدن ریشه دار می تواند با تقویت صنعت به سمت اقتصاد گردشگری و تنوع بخشیدن به فعالیت های در این حوزه برای ایجاد این فرصت شغلی گام های بلند و استواری بردارد
برای جلب گردشگران از کشورها و مناطق مختلف و با انگیزههای متفاوت، وجود منابع و جاذبههایی در مقصد ضروری است. به صرف سرمایهگذاری در صنعت گردشگری و فراهم آوردن انواع تسهیلات حمل و نقل و اسکان و سایر خدمات، بدون وجود جاذبههای مناسب، نمیتوان به توسعه این صنعت امیدوار بود؛ به همین دلیل جاذبهها و منابع گردشگری را از جمله ارکان اصلی این صنعت میدانند.
ایران از لحاظ اقلیمی و تنوع جانوری یک کشور شبه قارهای است و بنابر گفته رئیس سازمان جهانی جهانگردی جزء 5 کشور اول دارای بیشترین جاذبههای زیستی و جانوری در دنیا است. همچنین یکی از سه قطب برتر بر صنایع دستی در دنیا است؛ سفالگری، شیشهگری، قلمزنی، مشبککاری، حکاکی بر روی فلزات، میناکاری، خاتم سازی، معرقکاری، منبتکاری، قالیبافی، نمدمالی و … ایران معجونی از گوناگونی فرهنگی، زبانی، قومی، زیست محیطی و اقلیمی است. همچنین از لحاظ آثار تاریخی و میراث فرهنگی جزء ده کشور اول دنیا محسوب میشود
باید سعی کردعلاقه مردمان جهان به حضور در کنار مردم ایران و مشاهده و مطالعه آداب و رسوم و رفتار آنان را جلب نماید و این امر از طریق برنامهریزی جهت یک مطالعه جامعه گردشگری که همه ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی گردشگری را واکاوی نماید میسر میباشد تدوین شیوههای حمایتی اجرایی، سرمایهگذاری و اختصاص تسهیلات بیشتر برای هتلها، شرکتهای هواپیمایی، فرودگاه و … تبلیغ و اشاعه جاذبههای گردشگری از طریق اینترنت، فیلم، بروشور، مقاله، نمایشگاه وغیره می تواند مفید باشد.
