بخشی از مقاله
چکیده
شهر اراك، واقع در استان مرکزي، در میان شهرهاي در حال توسعه و تا حدي توسعه نیافته کشور می باشد. بنابراین وقوع تعداد زیادي از حوادث و مشکلات شهري بصورت روزانه نمی تواند امري نا معقول و غیر منتظره باشد. این مشکلات شامل طیف گسترده اي از مسایلی که ممکن است در یک شهر بدلیل نامناسب بودن زیرساختهاي شهري و یا مواردي از این دست باشد، می شود.
وجود حیوانات موذي، کثیف بودن خیابانها، آبگرفتگی، یخ زدگی معابر، متکدیان، سد معبر و غیره. شهرداري بعنوان ستاد اجرایی و بانی مدیریت شهري، حل این مسایل را به عهده داشته و تا حد زیادي توانایی حل این مشکلات را نیز داراست حال آنکه مدیریت غیر موثر مشکلات، در نهایت منجر به عدم رسیدگی به بسیاري از موارد شده که خود می تواند مقدمات ایجاد یک معضل شهري را فراهم آورده و موجبات نارضایتی گسترده را در بین شهروندان پدید آورد.
در این راستا، گروه حعن شهرداري اراك، به موازات تاسیس مرکز 137 شهري و مساعدت شهردار محترم، اقدام به طراحی و راه اندازي یک زیرسیستم خاص حعن جهت مدیریت موثر مشکلات شهري نمود. مبانی تئوریک چنین سیستمی از یک ساختار بیوزیستی الهام گرفته شده و براي پیاده سازي این ساختار، تکنیک هاي مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است.
در این راستا، مشکلات موجود در مورد تشکیلات مشابه در سایر شهرها، راهکارهاي اصلی راه اندازي سیستم را تعیین کرد. بر اساس این راهکارها، سیستم ضمن برخورداري از معماري توزیع یافته و استفاده از پایگاه داده زمانمند، مدل مفهومی کارتوگرافی ساده ولی کاربردي و موثر را به خدمت گرفته است. اهمیت استفاده از این مدل مفهومی کارتوگرافی از آنجا تبیین می شود که حجم وسیعی از اطلاعات مدیریتی و انتقال آن را در زمان بسیار کم ممکن ساخته است.
به بیان دیگر استفاده از این مدل، گروههاي مختلف مدیران اجرایی شهرداري را در مدیریت و برنامه ریزي جهت حل مشکلات یاري می کند. از طرفی دیگر، بنا به برخی مشکلات در فرایند ؟غط2پطپکن توسط کاربر انسانی، نمونه یک عامل هوشمند، جهت اتوماسیون این فرایند در قسمتی از یک منطقه شهري طراحی شده و مورد آزمایش قرار داده شد.
مقدمه
اصولا مدیریت یک شهر، توام با مشکلات زیادي می باشد. چنانچه شهر از ابعاد مختلف، درست و اصول طراحی نشده باشد بطوریکه شهر را از بعضی ابعاد در جایگاه یک شهر توسعه نیافته قرار دهد، گستره این مشکلات بیشتر و وخیم تر نیز می شود. براي مثال عدم آبیاري درختان در یک منطقه، ورود موشهاي بزرگ به منازل مسکونی، هجوم سگهاي ولگرد به شهروندان، عدم جمع آوري زباله ها در یک منطقه، آب گرفتگی معابر پس از بارندگی یا مشکلاتی از این دست، همگی مشکلاتی هستند که ممکن است در هر شهري اتفاق بیافتند.
طراحی مناسب زیرساختارهاي شهري و قدرتمند بودن سیستمهاي اجرایی، ممکن است روي تعداد این مشکلات و یا وقوع یا عدم وقوع بعضی از آنها موثر باشد، ولی نکته مهم تر رسیدگی به این مشکلات است. بهرحال نامناسب بودن زیرساختهاي شهري مساله اي نیست که بتوان با یک برنامه ریزي کوتاه مدت و صرف یک هزینه اندك بر آن فائق آمد. بنابراین باید راه حلی اتخاذ شود که در کنار برنامه هاي بلندمدت و میان مدت راهبردي جهت اصلاح زیرساختهاي شهري، بتوان به سرعت مشکلات بوجود آمده در شهر را برطرف نمود. از طرف دیگر، بسیاري از مشکلات شهري اصولا به سطح فنی و اجرایی شهر نداشته و ممکن است در هر نقطه اي از جهان اتفاق بیافتند.
بنابراین افزایش تعداد این مشکلات و عدم رسیدگی به آنها، منجر به اختلال در روند زندگی شهري شده و در طولانی مدت تبدیل به یک چالش اجتماعی می شود. از این رو، رسیدگی موثر به مشکلات و حل سریع آنها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. مرکز 137 شهري از مدتی پیش، با در نظر گرفتن این که شهرداري توان لازم براي حل مشکلات مذکور را داراست، مرکزي با نام 137 در شهرداري تهران تشکیل شد. این مرکز با الهام گرفتن از قسمت حوادث سازمانهاي دیگر نظیر شرکت گاز و آب با هدف جمع آوري شکایات و مشکلات منعکس شده از طرف شهروندان شکل گرفته و شروع بکار کرد.
پیش از این، شهرداري تنها از طریق گشتهاي سیار در شهر از وضعیت شهر مطلع می شد. از این رو طبیعی است که تنها به اتکاي تعداد محدودي گشت نمی توان از کلیه مشکلات پیش آمده در گستره یک شهر مطلع شد. با شروع بکار این مرکز، قسمتی از مشکل حل شد. به بیان دیگر، شهرداري می توانست با صرف نیروي کمتر بخش عمده مشکلات ایجاد شده در شهر را به سرعت مورد شناسایی قرار دهد.
اما سیل مشکلات گزارش شده در شهري مانند تهران، کار را بدانجا رساند که براي ضبط و نگهداري این پیامها، مسولین ذیربط ناگزیر به استفاده از یک نرم افزار ساده شدند. بدین ترتیب هر تماس منجر به ثبت یک رکورد در یک پایگاه شده و اپراتور تلفن، ضمن ثبت آدرس و اختصاص یک کد پیگیري، مرجع رسیدگی به مشکل را مشخص می کند. این رکوردها در بازه هاي مشخص به قسمتهاي مربوطه از طریق مستندات کاغذي ارسال می شود.
با الهام از شهرداري تهران، این مرکز در شهرداري اراك نیز افتتاح شد. اما به مجرد شروع بکار این مرکز و رویارویی با برخی مشکلات عملی، تهیه یک سیستم مدون و کاربردي بصورت زیرسیستمی از سیستم حعن شهرداري اراك، به عنوان یک پروژه تحقیقاتی، در دستورکار قسمت تحقیقات گروه حعن قرار گرفت. با توجه به تجربه عملی کار قسمت 137 برخی از نارساییهاي سیستم بصورت زیر می باشد:
• بایگانی نا مناسب در یک سیستم کاغذ مبنا
• عدم توانایی سریع در ردگیري مشکلات گزارش شده
• مشکل در پیدا کردن آدرس ها توسط مراجع اجرایی
• عدم توانایی در جمع بندي سریع مشکلات گزارش شده
• عدم توانایی در کشف مشکلات با ریشه مشترك
• عدم توانایی در ارایه گزارشهاي جامع
گذشته از موارد فوق، نکات دیگري نیز وجود داشته که در قسمت هاي بعدي به آنها اشاره می شود. الهام از طبیعت در یک کلونی سلولی پیشرفته مانند انسان، سلولها نقشهاي متفاوتی را پیدا کرده و سرویسهاي مختلفی را به یکدیگر ارایه می کنند. در یک پیکره، قسمتی از سلولها اعمال حرکتی، برخی وظیفه تولید و انتقال سوخت، تعدادي رساندن هوا براي سوختن مواد انرژي زا، برخی وظیفه خروج مواد سمی از کالبد، و ... را انجام می دهند.
در این بحث گروههایی از این سلولها اهمیت خاصی را دارا می باشند. قسمتی مسول آنالیز و تصمیم گیري، قسمتی مسول جمع آوري اطلاعات مختلف از اعضاي بدن، تعدادي مسول ذخیره سازي آنها و گروهی موظف به اجراي تصمیمات اخذ شده می باشند. بدین شکل می توان شباهتهایی را به صورت جزبه جز بیان کرد. قسمتی از شهرداري مسول جمع آوري اطلاعات در مورد وضعیت شهر، قسمتی مسول ذخیره سازي و ساختاردهی اطلاعات جمع آوري شده، قسمتی مسول آنالیز اطلاعات و در پایان قسمتی مسول اجراي تصمیمات اخذ شده می باشند.
