بخشی از مقاله
چکیده
بالاترین اهمیت و ارزشی را که می توان برای انسان و جوامع بشری در نظر گرفت ، می توان تقریبا به عدالت تعمیم داد و همان اهمیت و جایگاه را برای عدالت نیز در نظر گرفت . اگر قائل شویم که مهمترین امر برای خداوند ، دین دار بودن مردم و موحد بودن آنها است و به همین منظور پیامبرانی ارسال شده اند ، اهمیت عدالت را نیز می توان-تفریبا- به اندازه دین دار و موحد بودن دانست .در مقاله حاضر سعی شده مفهوم عدالت از نظر امام علی - ع - بررسی شود و نگاهی به مفروضات هستی ،معرفت و انسان شناسی عدالت نمایم.
مقدمه
مفهوم عدالت و جنبه های مختلف آن در متون مقدس وحیانی و تاریخ ادیان الهی جایگاه ویژه ای دارد.به طوری که یکی از والاترین هدف های دین مبین اسلام،تحقق عدل و قسط در جامعه بشری معرفی شده است.علاوه بر قرآن کریم و سیره پیامبر گرامی اسلام،امامان معصوم و به ویژه حضرت علی - ع - نیز در جهت تبیین عدل و تحقق آن در جامعه بشری اهتمام فراوانی داشته اند.در این میان تلاش عملی پیامبر در مدینه النبی و کوشش های حضرت علی در کوفه از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
چیستی عدالت
واژه عدالت کهاحتمالاً برای اولین بار درزبان یونانی مورد استفاده قرار گرفته ، معادل کلمه « Dike » به معنی راه و جاده است که در زبان فارسی به حق و عدالت ودر زبان انگلیسی به justice وright ترجمه شده است. در ادبیات یونان باستان این لفظ با مفهوم وضعیت طبیعی … State of Nature » بدون توجه به محتوای اخلاقی آن به کار می رفت - بختیاری،. - 1388
مفهوم عدل بصورت مجرد چهارده بار در دوازده آیه و هفت سوره از قرآن به کار رفته است. 1 مشتقات این مفهوم شامل:»فعدلک« یک بار2 ، »لاعدل« یک بار3 ، »تعدل « یک بار4 ، »تعدلوا« چهار بار 5، »یعدلون« پنج بار 6و »اعدلوا« دوبار7به کار رفته که مجموعاً بیست و پنج آیه از یازده سوره قرآن این موضوع را مورد بحث قرار داده اند.
مفهوم قسط در قرآن به صورت مجرد پانزده بار در پانزده آیه از ده سوره به کار رفته است. مشتقات این مفهوم شامل : »تقسطوا« دوبار 8، »اقسطوا« یک بار 9، »القاسطون« دوبار 10 ، »اقسط« دوبار11 ، و »المقسطین« سه بار12 و در مجموع بیست و دو آیه از پانزده سوره قرآن به این موضوع پرداخته اند - علیخانی،. - 1388 عدالت در قرآن و سنت پیامبر و گفته های معصومین یکی از مبانی بنیادین اسلامی است و بنا به نص قرآن کریم هدف ارسال پیامبران و کتب آسمانی، برپایی عدالت است.
