بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به اهمیت عوارض نوسازی در تامین درآمدهای پایدار شهرداری اراک، نیاز به تلاش در جهت کسب حداکثری عوارض در چارچوب های قانونی و دریافت بیشینهی آن کاملا واضح است. یکی از مولفه های مهم و قابل بررسی در این خصوص، مطالعه رفتار مودیان و شهروندان در رابطه با پرداخت عوارض است. در این پژوهش با استفاده از روش تحقیق علّی- کاربردی، نمونهای متشکل از 384 پرسشنامه بین شهروندان در شهر اراک مورد بررسی قرار گرفته است.
در تحقیق حاضر اطلاعات به دست آمده با استفاده از شیوه های آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، لذا درتحلیل توصیفی از جدول توزیع فراوانی، و نمودارها با استفاده از نرمافزارهای آماری SPSS و درتحلیل استنباطی از تکنیک آماری رگرسیون خطی با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شده است.
نتایج تجزیه و تحلیل حاکی از این میباشد که عوامل تأثیرگذاربر تمایل به پرداخت عوارض نو سازی، از دیدگاه شهروندان، عوامل اقتصادی و اجتماعی و قانونی همراه با شاخصهای آن می باشد .
مقدمه
شهرداری یک سازمان محلی است به این معنا که هم به شکل محلی مدیریت آن برگزیده می شود وهم اینکه خدماتی که ارائه می دهد، در سطح محلی مورد بهره برداری قرار می گیرد. منابع مالی محلی مهم ترین عامل در خود گردانی سازمان های محلی است که می تواند هدف های حیاتی مذکور را محقق سازد.در این راستا عوارض محلی وبهای خدمات شهری از اساسی ترین منابع جهت تامین در آمدهای پایدار شهرداری به عنوان یک نهاد محلی هستند که متاسفانه این امر به خوبی و بطور کامل تامین نمیشود عدم تمایل شهروندان به پرداخت این نوع منبع در آمدی، از عوامل اساسی در فقدان شکل گیری در آمدهای پایدار میباشد
پرداختن یا نپرداختن عوارض، یک رفتار و یک کنش اجتماعی است و متاثر از عوامل وشرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، قانونی ومحیطی می باشد.یکی از لازمه های حکمرانی خوب شهری، استقلال مالی و رقابت با سایر حکومت های محلی است .به همین دلیل، خودکفایی شهرداری ها در زمینه های مختلف از جمله امور مالی، موجب کاهش تمرکز و افزایش کارایی خواهد شد.
شهروندان باید این مسئله را مد نظر داشته باشند که هر چه توان مالی شهرداری در جایگاه بالاتری قرار داشته باشد، شهر و فضای شهری و موقعیت شهری بهتری را تجربه خواهند نمود. در همین راستا بسیاری از کارشناسان معتقدند که یکی ازمهمترین منابع پایدار درآمد شهرداری وصول عوارض و وجوه قانونی تعیین شده از جامعه شهری مانند عوارض نوسازی، کسب و پیشه، عوارض سالیانه اتومبیل و بهای خدمات ناشی از بهره برداری خدمات عمومی شهری است.
یکی از عوارضی که شهروندان بنا به وظیفه و بر اساس قانون هر ساله باید به شهرداری پرداخت نمایند عوارض نوسازی و عمران شهری است. قانون نوسازی و عمران شهری مصوب 1347/9/7 مجلس شورای ملی می باشد.
برنامهریزان وسیاستگذاران در مدیریت شهری، تلاش ها وکوششهای فراوانی را دراین مسیر انجام داده اند، اما متاسفانه هنوز تمایل واقعی در پرداخت این عوارض و وجوه قانونی از سوی شهروندان دیده نمیشود ودرمواردی هم که این وجوه پرداخت می گردد، عمدتا از سر اجبار وبی میلی است.
تمایل به پرداخت عوارض در گرو یک آمادگی ذهنی متاثر از عوامل گوناگون، از جمله عوامل اجتماعی و فرهنگی در سطوح مختلف می باشد. درسطح اول، فضای حاکم بر روابط میان شهروندان و مقامات محلی در سطح کلان دیده می شود. سطح بعدی، لایه میانی در جامعه میباشد که در آن بیشتر هنجارهای اجتماعی از طریق مناسبات گروهی وشبکه های سازمانی، وارد عمل میشود. در نهایت در سطح فردی یا در سطح خرد در پایینترین لایههای اجتماعی، دیده میشود که اشاره به هنجارها وباورهای شخصی کنشگران دارد. در این سطح، عوامل فرهنگی واجتماعی نقش اصلی را در ساختار انگیزشی افراد بر عهده دارند. منطقه مورد مطالعه این تحقیق شهر اراک و جامعه آماری آن شهروندان شهر اراک بودند. محدوده زمانی این تحقیق سالهای 88 - 93 بوده است و پرسشنامه ها در سال 93 توزیع و جمعآوری شده است.
شکل :1 مدل مفهومی تحقیق
جدول شماره : 1 شاخص های تحقیق
فرضیه ها
فرضیه اول: عوامل اقتصادی بر تمایل شهروندان به پرداخت عوارض تاثیر دارد
فرضیه دوم: عوامل اجتماعی بر تمایل شهروندان به پرداخت عوارض تاثیر دارد
فرضیه سوم : عوامل قانونی بر تمایل شهروندان به پرداخت عوارض تاثیر دارد
شاخص ها
- عادلانه بودن عوارض دریافتی
- متناسب بودن درآمدهای شهروندان با میزان عوارض
- متناسب بودن خدمات شهری با میزان عوارض
- متناسب بودن ارزش ملک با میزان عوارض
- ترغیب پرداخت عوارض با میزان تخفیفات
- ترغیب پرداخت عوارض با تبلیغات شهرداری
- لحاظ نمودن خواسته های شهروندان در اخذ عوارض
- حفظ کرامت مردم وتکریم ارباب رجوع
- توجه به فاصله وطبقات اجتماعی در اخذ عوارض
- ترغیب پرداخت عوارض از طریق فعالیتهای اجتماعی
- شفافیت وصراحت قوانین پرداخت عوارض
- ترغیب مصوبات شورا اسلامی در پرداخت عوارض
- تسهیل قانون هدفمندی یارانه ها در پرداخت عوارض
- مناسب بودن گردش مکاتبات اداری در پرداخت عوارض
- متناسب وعادلانه بودن قوانین مصوب شهرداری
عوارض نوسازی وعمران شهری
یکی از عوارضی که شهروندان بنا به وظیفه و بر اساس قانون هر ساله باید به شهرداری پرداخت نمایند عوارض نوسازی و عمران شهری است. قانون نوسازی و عمران شهری مصوب 1347/9/7 مجلس شورای ملی میباشد.
شهر
امروزه، شهرها از دو جنبه اهمیت یافتهاند: یکی بعنوان مرکز تجمع گروه عظیمی از مردم، دیگری بعنوان عمدهترین بازیگر نقش اقتصادی، در کل اقتصاد ملی. از اینرو، باید به مسائل و مشکلات آنها، توجه بیشتر و دقیقتر کرد. زیرا، در حالتی که برنامهریزی دقیق و درست، سبب رشد اقتصادی، تثبیت سیاسی و افزایش مشارکت شهروندان درامور شهرها میگردد
