بخشی از مقاله
چکیده
صدور انقلاب اسلامی، از آرمان های حضرت امام - ره - می باشد که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی مورد توجه ویژه سیاست گذاران نظام بوده است و همواره با فرصت و چالش هایی توام بوده است بررسی اینکه بهترین راهبرد در جهت صدور انقلاب چه عواملی است و مهمترین فرصتها و چالشهای سیاست صدور انقلاب اسلامی در شرایط جدید ناشی از بیدرای اسلامی چیست و راهبردها و راهکارهای مناسب جهت ارتقاء آن کدام است؟
بررسی اینکه بهترین راهبرد در جهت صدور انقلاب چه عواملی است و مهمترین فرصتها و چالشهای سیاست صدور انقلاب اسلامی در شرایط جدید ناشی از بیدرای اسلامی چیست و راهبردها و راهکارهای مناسب جهت ارتقاء آن کدام است.؟ این مقاله بر اساس چارچوب تحلیل - - SOWT فرصت ها و چالش های صدور انقلاب اسلامی در عصر بیداری اسلامی را تحلیل کرده است. در این راستا مقاله با تأکید به اینکه مولفه فرهنگی قدرت ملی ایران موثرتر از سایر مؤلفه ها است، اتخاذ راهبرد دیپلماسی فرهنگی را مفید در حصول به مقصود یافته است.
-1 مقدمه
بدیهی است اندیشهها و تفکرات برآمده از انقلاب اسلامی ایران همانند سایر انقلابهای اجتماعی در داخل کشور باقی نماند. با وجود دیدگاههای متعدد، به نظر بسیاری از سیاستمداران و اندیشمندان آگاه به سیاست خارجی دولت اسلامی، صدور انقلاب به خارج سیاستی است که اساساً ناشی از ماهیت شرع اسلام میباشد؛ بدین معنا که اسلام دین جهانشمولی است و آموزههای آن به هیچ مرز، گروه یا نژادی مقید نمیشود. پیام اسلام رهایی از بندهای دنیوی و کاذب و چنگزدن به ریسمان بندگی خداوند است.
این چنین تفکری نسبت به تفاوتهای ظاهری بیتفاوت است؛ ازاینرو پیام آن برای تمام بشر است. بر همین اساس پیامبر اسلام اصل دعوت را قاعده و رکن توسعه دین تعریف کرده و اجرایی کردند. بنابراین اسلام با روش اقناع و از روی رضای پیروان خود را در میان مشرکان مییافت. همین روش پس از پیروزی انقلاب اسلامی مهمترین اصل راهبرد صدور انقلاب شده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی دیدگاههای گوناگونی راجع به ضرورت یا عدم ضرورت صدور انقلاب مطرح گردید و فضای سیاسی کشور را تحت تأثیر قرار داد.
در نهایت امر با بیان صریح امام خمینی مبنی بر اینکه »ما انقلابمان را صادر میکنیم« دیدگاههای کسانی که صدور انقلاب را ضروری نمیدانستند - مثل ملیگراها که از ایده انقلاب مستقر حمایت و این پدیده را خاص جامعه ایرانی قلمداد میکردند به حاشیه رفت و صدور انقلاب به یکی از مهمترین اهداف دستگاههای اجرایی و سیاست خارجی بدل شد.
صدور انقلاب در شرایط جدید فرصتهای زیادی را ایجاد کرد. با رفع محدودیتهای ناشی از فعالیت گروههای اسلامگرا در حوزههای داخلی و بینالمللی، فضای برای تأثیرگذاری فکری جمهوری اسلامی ایران بر ملتهای این کشورها ایجاد شد؛ اما در کنار آن، فرایند بیداری اسلامی هم در حوزه داخلی و هم در حوزه بینالمللی با چالشهایی مواجه شد است. جمهوری اسلامی ایران راهبردهای درجهت صدور انقلاب متناسب با شرایط منطقه وجهان کنند شرایط منطقهای و بینالمللی مشکلاتی برای صدور ارزشهای انقلاب قرار داد بنابراین راهبردهای جدید باید هم از فرصتها بهره گیرد و هم از تنگناها عبور کند.
این پژوهش به دنبال آن است تا شرایط جدید منطقهای و بینالمللی را که ناشی از فرایند بیداری اسلامی است تحلیل کند ، فرصتها و چالشهای را در جهت صدور ارزشهای انقلاب شناسایی کند و در اخر، راهکارهایی را برای بهرهگیری بهینه از فرصتها و عبور از چالشهای فرارو به سیاستگذاران سیاست خارجی انقلاب ارائه نماید؛ از اینرو این سؤالها مطرحاند که شرایط جدید منطقهای که بر صدور انقلاب اسلامی تأثیر میگذارند، کداماند و چه چالشها و فرصتهایی پیش روی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد تا پیام انقلاب را در چنین فضای به ملتهای خاورمیانه و شمال آفریقا برساند و در این مسیر چه راهکارهایی را باید به کار بست؟ با توجه به دستآوردهای سیاست صدور انقلاب اسلامی طی سه دهه گذشته و وضعیت محیط داخلی و خارجی انقلاب اسلامی، مهمترین فرصتها و چالشهای سیاست صدور انقلاب اسلامی در شرایط جدیدِ ناشی از بیداری اسلامی چیست؟ و راهبردها و راهکارهای مناسب جهت ارتقای آن کدام است؟