بخشی از مقاله
چکیده
دراین تحقیق تغییرات اقلیمی،اثرات آن وعوامل ایجاد کننده از قبیل عوامل درونی و بیرونی و نیز فعالیت های انسانی - استفاده از سوخت های فسیلی وفعالیت های صنعتی وافزایش گازهای گلخانه ای و... - بررسی ومطالعه گردید.اثرات مربوط به تغییر اقلیم در مقیاس جهانی و سطح کشور مطالعه شد.کاهش 9درصدی متوسط بارش،افزایش دما به اندازه 1درجه سانتی گراد،افزایش بارش های سنگین وسیل آسا تا40درصد،کاهش تعداد روزهای یخبندان وافزایش روزهای داغ و خشک و وقوع خشکسالی و..از نتایج به ددست آمده است.
در ادامه به راهکارهایی جهت مقابله با اثرات سوء تغییر اقلیم به خصوص در بخش کشاورزی و منابع آبی اشاره شد.در بخش کشاورزی مدیریت رطوبت نیمرخ خاکبرای استفاده از رطوبت خاک در پاسخ به خطر کاهش باران،کاشت گیاهان چندساله با ریشه عمیق جهت مقابله با تنش آبی و جذب از اعماق ،تبدیل مناطق دیم کاری رهاشدهدر شرایط اقلیم به دامپروری ، شناسایی گیاهان مقاوم به خشکی ،آفات ،امراض و ...پیشنهاد شد.
در بخش منابع آب رصد ومدیریت پیامدها و آسیب های تغییرات آب و هوایی ،اصلاح الگوی مصرف آب در بخش های مختلف به ویژه کشاورزی،مدیریت احداث سازه های آبی به سمت تجدید ساخت نیروگاه های برق آبی در مناطق در معرض تهدید،احداث سطوح آبگیرو جمع آوری آب باران ،کنترل آلودگی های وارد شده به سدها و ...از موارد پیشنهادی هستند.
مقدمه
پژوهش های علمی بر روی روند تغییرات اقلیمی و عکس العمل زمین در150 سال گذشته نشان می دهد در حال حاضر شتاب تغییرات،سریع تر از دوره های گذشته است.آنچه قطعی است تغییر اقلیم در حال رخ دادن است و دست کم تا دهه های آینده حتی اگر به مقدار چشمگیری از انتشار گازهای گلخانه ای کاسته شود،کره زمین ازآن متاثر است.میزان و شدت گرمایش زمین در قرن21به چگونگی نحوه ی انتشار گازهای گلخانه ای بستگی دارد.
کشور ایران در مقایسه بابسیاری از کشورها در عرض تاثثیرپذیری بیشتری از تغییرات اقلیمی دارد که خشکسالی های پی درپی وسیل های ویرانگرو تغییرات الگوی بارش و نزولات مؤید این واقعیت است.در راستای برنامه ریزی و کنترل این پدیده دو محور اساسی - 1کاهش اثر - 2سازگاری با شرایط مدنظر است.که در محور اول کاهش غلظت گازهای گلخانه ای در هوا و ترسیب کربن همانند توسعه ی جنگل ها می تواند مؤثر باشد.
ایران در دهه های اخیربین 0/25تا0/35درجه سانتی گراد در هر دفعه افزایش دما داشته است.افزایش مقدار دی اکسید کربن و متان که منشأ انسانی دارد باعث افزایش گازهای گلخانه ای شده است.البته از طریق اقیانوس ها،گیاهان و جنگل ها جذب و ذخیره می شود.با آگاه سازی مردم از طریق رسانه ها،کنترل سیلاب ها،اصلاح سدها،توجه به اکوسیستم آبی و دریایی ،کاشت گیاه مناسب هر منطقه،مدیریت دیم کاری،کاهش استفاده از سوخت های فسیلی و استفاده از سوخت های جایگزین،ارزیابی نیتروژن،شوری،زهکشی و مواد آلی خاک،ارزیابی ظرفیت نگهداری رطوبت خاک،استفده از انرژی باد و نور طبیعی و... میتوان اثرات تغییر اقلیم را کاهش داد.
اقلیم چه در مقیاس جهانی و چه مقیاس کشوری ویا در سطح منطقه ای به عنوان ترکیب آب و هوایی که به صورت درازمدت ثبت شده باشد ،تعریف شده است.تغییر اقلیم عبارت است از تغییرات آب وهوایی یک منطقه نسبت به رفتاری که در طول یک افق زمانی بلند مدت از اطلاعات مشاهده شده یا ثبت شدهدر یک منطقه مورد انتظار است.تغییراتی که به طور طبیعی در سیستم اقلیم صورت می گیرد،به علت دو فاکتور خارجی - برخورد اجرام آسمانی با جو زمین نوسان های مدار هندسی زمین،تغییر در درونداد انرژی وتغییر در مدار خورشید - و داخلی شامل عوامل طبیعی و انسانی - به واسطه ساخت شهرها و تغییر الگوی کاربری اراضی - است.
از اواخر قرن - 1868 - 19و آغاز قرن بیستم در 58درصداز سطح زمینروند گرمایش آغاز شد.کهگرمایش مذبور باعث خاتمه عصر یخبندان کوچک شد - عساکره،. - 1386سطح کره ی زمین با سرعت حدود0/18درجه سانتی گراد در هر دهه و1/8درجه سانتی گراد درهر 100سال در جال گرم شدن است - حسن لی،12 . - 1390سال اخیرگرمترین سال های ثبت شده از تریخ 1850بوده است - حسن لی،. - 1390
بارش سرعت گرمایش سطح زمین از نیمه دهه 1970 افزایش یافته است وگرمایش جهانی سطح زمین از آن تاریخ تقریبا به اندازه دوبرابر سرعت گرم شدن اقیانوس ها بوده است.بین تغییرات افزایش ناگهانی وغیرعادی دمای سطح زمین با گرمایش جهانی هماهنگی وجود دارد.دمای لایه ی تروپوسفر پایینی با نرخ بیشتری نسبت به سطحی زمین از سال 1958تا 2005افزایش نشان میدهد.این گرم شدن نه تنها بر زندگی مردم بلکه بر زندگی گیاهان و جانوران ،اقلیم و آب منطقه - تغییر در میزان،زمان و نوع بارش،تأثیر در کیفیت آب و... - ،لایه های کریسفر،اتمسفرو... اثردارد.
روندتغییرات نزولت جوی در بلند مدت نشانگر افزایش وقایع سنگین بارندگی و نزولات جوی است و مشاهدات آماری بیانگر تکرار بیشتر دوره های خشکسالی در مناطق حاره ای و زیر حاره ای است. با اطمینان میتوان گفت مقدار یخ های روی زمین در حال کاهش هستند،سرعت کاهش وزن یخچال ها و یخ ها در منطقه گرینلند در حال افزایش است.
توسعه پوشش برفی در نیمکره شمالی و طول دوره های جاری یودن آب در رودخانه های فصلی و یخبندان دریاچه های یخی در طول 150 سال گذشته کاهش نشان می دهد - حسن لی،. - 1390شدت متلاشی شدن یخ خای کوچک و فرعی نیز شتاب گرفته و توده های لارسن بی - - Larson b به ط.ر کامل در سال 2002 متلاشی شدند.از دهه 1980در قطب شمال دما در بالای لایه ی یخ زده زمین تا3درجه سانتی گرادافزایش یافته است.
برای اولین بار راه بر پیچ و خم و پوشیده از برف شمل آسیا به شمال اروپا گشوده شده است.این در حالی استگه در گذشته عبور از آن افسانه بوده غیرممکن به نظر می رسید.همه این موارد پدیده گرمایش جهانی را تأیید میکند.گرم شدن کره زمین،افزای گاز کربنیک در هوا،افزایش جمعیت،صنعتی شدن،افزای گازهای گلخانه ای دلایل تغییر اقلیم هستند.
تغییرات افزاینده دما بستگی به منطقه و فصل دارد.اما به طور کلی تغییرات دمای نسبی بالای 4 درجه سانتی گراد تحت شرایط هشدار دهنده ی افزایش گازهای گلخانه ای پیش بینی شده است - هرتیگ و ژوکبیت،. - 2008غلظت فعلی گاز کربنیک در هوا سپهر و عوامل تأثیر گذار بر آنها بسیار بیشتر از مقداری است گه از طریق اندازه گیری یخ های دوران قدیم که تا 650000سال گذشته را در بر می گیرند،تخمین زده شده است.
