بخشی از مقاله
چکیده:
گسل های شمالی-جنوبی اصلی ترین و فراوان ترین گسل های موجود در بیوتیت مسکویت لوکوگرانیت خواجه مراد بوده و خطواره های حاصل از آنها به وضوح بر روی عکس های ماهواره ای و گوگل ارث قابل مشاهده هستند. انشعابات دم اسبی - - Horsetail splay در پایانه و پول اپارت - - Pull-apart در مناطق اتصالی، مثال هایی از ساختارهای قابل مشاهده در پهنه های تخریب این گسل ها هستند که تمامی این ساختارها، بیانگر شکل گیری فعالیت مجدد برروی این گسل ها می باشند. با توجه به شواهد موجود، این گسل ها در ابتدا گسل هایی امتدادلغز بوده اند که پس از فعال شدن مجدد به صورت گسل های نرمال با مقداری مؤلفه ی امتدادلغزی درآمده اند.
مقدمه :
معنای واژه "فعالیت مجدد گسل"1 برای زلزله شناسان و زمین شناسان ساختمانی، تا حدودی متفاوت است. در یک منطقه لرزه خیز فعال ،اغلب زلزله ها بر روی سطوح گسلی یا قطعات گسلی از پیش موجود که دوباره فعال شده اند، روی می دهند زیرا از لحاظ مکانیکی این امر آسان تر از شکل گیری یک گسل جدید است. در این دیدگاه، هر بار که گسل زلزله ایجاد می کند، فعالیت مجدد گسل به حساب می آید.
از آنجایی که قدرت تفکیک معیارهای زمین شناسی ، در حدی نیست که بتواند اثرات یک حرکت منفرد در زون گسلی را تشخیص دهد، لذا چنین تعبیر مکانیکی از فعالیت مجدد گسل، برای زمین شناسانی که روی زمین کار انجام می دهند، بی استفاده است. در حقیقت معیارهای روی زمین، زمانی می توانند فعالیت مجدد گسل را نشان دهند که گسل یک دوره خاموشی و عدم فعالیت را تجربه کند: بنابراین واژه "فعالیت مجدد گسل" زمانی معنای زمین شناسی به خود می گیرد که جابجایی های صورت گرفته روی گسل ، در زمان های مجزایی صورت گرفته باشند
در این مقاله ، از شواهد سر زمین برای پی بردن به فعالیت مجدد گسل های شمالی-جنوبی در لوکوگرانیت خواجه مراد استفاده شده است . بیوتیت مسکویت لوکوگرانیت خواجه مراد که گسترده ترین توده نفوذی در مجموعه گرانیتوئید های مشهد می باشد، در جنوب شرق مشهد ، میان طول های جغرافیایی59 ˚ 32 ́ شرقی ́و 59 ˚ 41 شرقی و عرض های جغرافیایی36 ˚ 7 ́ شمالی ́و 36 ˚ 13 شمالی قرار گرفته است
شکل - 1 محدوده ی قرمز رنگ، موقعیت زمین شناسی بیوتیت مسکوویت لوکوگرانیت خواجه مراد را نشان می دهد
این گرانیت همزمان با برخورد - syn-collision - و در اثر کوهزایی سیمرین به درون پوسته راه یافته است و از گرانیت های نوع - S -type - S می باشد . - Karimpour et al. 2006 - دسته جات متعددی از شکستگی های سیستماتیک در این توده ی لوکوگرانیتی شکل گرفته اند که اکثرأ ویژگی های گسل ها را نشان می دهند و زون های تخریب - - Damage zoneدر پایانه - - Tip Damage zone و مناطق اتصالی پاره های گسلی - Linking - Damage zone دیده می شوند.
انشعابات دم اسبی - - Horsetail splay در پایانه و پول اپارت ها - - Pull-apart در مناطق اتصالی، مثال هایی از ساختارهای قابل مشاهده در پهنه های تخریب این گسل ها هستند - رضائی و رحیمی ،. - 1390 شکستگی های شمالی-جنوبی ، طویل ترین شکستگی های موجود در توده می باشند و خطواره های حاصل از آنها به وضوح و به طول چندین کیلومتر روی تصاویر ماهواره ای و گوگل ارث - Google - Earth قابل مشاهده هستند
شکل -2 محدوده ی بین دو فلش قرمز رنگ، نشان دهنده ی یکی از خطواره های طویل حاصل از شکستگی های شمالی-جنوبی بر روی تصویر Google Earth می باشد.
بحث:
گسل های شمالی-جنوبی با روند N350 تا N40 و شیب متوسط 60 درجه به سمت شرق ، بیشتر از سایر روندها در منطقه توسعه یافته و در اکثر ایستگاههای مطالعاتی قابل مشاهده می باشند
شکل -3 بخشی از نقشه ی شکستگی ها و موقعیت تعدادی از ایستگاههای مطالعاتی در لوکوگرانیت خواجه مراد