بخشی از مقاله
چكیده
با توجه به فضای رقابتی شدید حاکم بر جهان صنعتی امروز، زنجیره تامین دوکاناله از جمله مباحث جدیدی است که به دلیل مزیت رقابتپذیری، در صنعت جهان و همچنین در حوزهی آکادمیک بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله نیز زنجیره تامینی که مورد توجه قرار گرفته است، دو کاناله و نامتمرکز بوده و از یک تولیدکننده و یک فروشنده تشکیل یافته است. تولیدکننده محصول تولیدی خود را از طریق دو کانال مستقیم و فروشنده به مشتری عرضه میکند. هر دو کانال توزیع، با تقاضای قطعی، وابسته به قیمت فروش محصول و قیمت مرجع روبرو است.
بازی مورداستفاده در این مساله، بازی غیرهمکارانه استکلبرگ است که در آن تولیدکننده، رهبر و فروشنده پیرو بازی است. پس از مدلسازی، روابط بازی استکلبرگ مورد ارزیابی قرار گرفته و بهترین پاسخ تولیدکننده و فروشنده ارایه شده است. سپس مساله مزبور با نرمافزار لینگو - 11 - حل شده است. نتایج بهدستآمده نشان میدهد، قیمت محصول در کانال مستقیم بیشتر از قیمت محصول در کانال فروشنده است. البته الزم به ذکر است، این نتیجه همیشه صادق نبوده و به ترجیحات مشتری نسبت به کانالهای توزیع بستگی دارد.
-1 مقدمه
زنجیره تامین دوکاناله از جمله مباحثی است که طی سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. دلیل سوق پیدا کردن تحقیقات مربوط به حوزه زنجیره تامین به سمت زنجیره تامین دوکاناله این است که در جهان امروزی استفاده از اینترنت بهمنظور تسهیل فرایند خرید و کاهش مدت زمان خرید، مقایسه قیمت و کیفیت محصوالت با یکدیگر در مدت زمان کمتر و با صرف هزینه کمتر، فراهم بودن امکان ساخت سفارشی محصوالت مطابق عالقه مشتریان توسط تولیدکنندگان بسیار رواج پیداکرده و موجب گرایش بیشتر مشتریان به این نوع کانال خرید شده است.
ادبیاتی که در این مقاله ارایه شده است به دو دسته ادبیات زنجیره تامین دوکاناله و قیمت مرجع تقسیم شده است. زنجیره تامین دو کاناله در سالهای اخیر مورد توجه محققین قرار گرفته است. در سال 2002 چیانگ بازی تعیین قیمت بر اساس مدل انتخاب مشتری، بین تولیدکننده و فروشنده را ارایه داد . ]7[ در سال 2002 تسی و آگراوال تئوری بازیها را بهمنظور مطالعه مغایرت بین دو کانال و هماهنگی بین تولیدکننده و فروشنده انجام دادند .]22[ در سال 2002 مخاپادای روش جدیدی را برای تسهیل مغایرت کانالها، در شرایطی که فروشنده قدرت افزودن مقداری به قیمت محصول را دارد، ارایه کرد .]11[
یان در سال 2001 رویکرد تئوری بازیها را بهمنظور بررسی نقش استراتژیک به اشتراکگذاری سود ارایه داد و بیان کرد که این استراتژی، به نفع تولیدکننده و فروشنده است .]22[ در همین سال، چن و همکاران رقابت خدمات در زنجیره تامین دوکاناله را بر اساس ترجیح مشتری در انتخاب کانال مورد مطالعه قرار دادند .]2[ در همین سال مخاپادای و همکاران مساله طراحی قرارداد بهینه در زنجیرههای تامین مخلوط را مطالعه کردند. در مساله آنان تولیدکننده اطالعات ناقصی از میزان سود فروشنده دارد .]11[
کای و همکارا ن در سال 2001 و کای در سال 2010 تاثیر ساختار کانالها و شیوه قیمتگذاری روی زنجیره تامین دو کاناله را مطالعه کردند .]2. 2[ در سال 2010، بین و همکاران سیستم زنجیره تامین دوکاناله و تصمیمات مربوط به قیمتگذاری و تولید را در بازیهای مختلف نش، استکلبرگ تولیدکننده / فروشنده در سناریوهای متمرکز و نامتمرکز مطالعه کرده و دو قرارداد مختلف را برای زنجیره تامین نامتمرکز بهمنظور ایجاد هماهنگی ارایه دادند .]2[
ما و همکاران در سال 2010، تصمیمات قیمتگذاری در زنجیره تامین دو کاناله که از دو تولیدکننده و یک فروشنده تشکیل یافته و یکی از تولیدکنندگان بر دیگر اعضای زنجیره غالب است را با استراتژیهای تولیدکننده غالب و قیمت عمده غالب مورد مطالعه قرار دادند .]17[ یان و پی در سال 2011، زنجیره تامین چندکاناله که از چندین تولیدکننده و یک فروشنده تشکیل یافته است را مورد نظر قرار دادند. در این زنجیره، تولیدکنندگان و فروشندگان اطالعات شخصی از تقاضای مشتری دارند. این محققین استراتژی به اشتراکگذاری اطالعات را در زنجیره مزبور بررسی کرده و از مدل معامله برای پیادهسازی این استراتژی استفاده کردند .]22[
دن در سال 2012 تصمیمات بهینه قیمتگذاری و خدمات فروش فروشنده را در زنجیره تامین دو کاناله متمرکز و نامتمرکز، با استفاده از بازی دوسطحی استکلبرگ مطالعه نموده و تاثیر خدمات فروش فروشنده و میزان وفاداری مشتری به کانال فروشنده را روی تصمیمات قیمتگذاری فروشنده و تولیدکننده بررسی کرد .]1[ هوآنگ و همکاران در سال 2012 اختالل در تقاضا را در زنجیره تامین دو کاناله متمرکز و نامتمرکز بررسی کردند .]12[ همچنین این محققین، در سال 2012 اختالل در هزینه خرید مواد اولیه را در این زنجیره مورد مطالعه قرار دادند .]12[ در سال 2012 اکسو و همکاران قیمتگذاری را در زنجیره تامین دو کاناله گریز از ریسک بررسی کرده و تلرانس ریسک را در تصمیمات قیمتگذاری تولیدکننده و فروشنده مورد مطالعه قرار دادند .]22[
هسیه و همکاران در سال 2012 زنجیره تامین چندکاناله متشکل از چند تولیدکننده و یک فروشنده را ارایه داده و تصمیمات تعادل اعضا را در زنجیره تامین نامتمرکز و متمرکز یکپارچه بررسی کردند .]11[ در سال 2012 پاندا و همکاران سیاستهای قیمتگذاری و بازپرسازی را در زنجیره تامین دوکاناله ای که محصول با تکنولوژی باال، تولید میکند، مورد مطالعه قرار دادند .]20[ ردریگوز و آیدین در سال 2012، تصمیمات قیمتگذاری و طبقهبندی را در زنجیره تامین دو کاناله در شرایط وجود هزینه موجودی مورد مطالعه قرار دادند .]22[
لی و همکاران در سال 2012، قیمتگذاری در زنجیره تامین دو کاناله رقابتی سبز که در آن تولیدکننده کاالی سبز تولید میکند را در سناریوهای زنجیره تامین متمرکز و نامتمرکز مورد مطالعه قرار دادند .]12[ چن در سال 2012، تاثیر قیمتگذاری و تبلیغات شراکتی را روی رقابت زنجیره تامین دوکاناله مطالعه کرد .]2[ قیمت مرجع در ادبیات بازاریابی و اقتصاد بهوفور دیده میشود. قیمت مرجع، قیمت انتظاری مشتری برای خرید کاال است و طبق ادبیات، تجربه مردم از خرید قبل را منعکس می کند.
