بخشی از مقاله
چکیده -
فن آوری اطلاعات مجموعه سایت هایی که محدوده کاری داده های ورودی آن ها به صورت پراکنده در نقاط مختلف جهان است را پشتیبانی می کند. قبل از طراحی SOMNet که از پشتیبانی تکنولوژی وب معنایی برخوردار است، گروهی از دندانپزشکان به برگزاری تله کنفرانس ها می پرداختند که در این روش نیاز به استفاده مجدد از دانش، تبادل اطلاعات و استدلال بر اساس هستی شناسی مطرح نشده بود. با طراحی سایت هایی که از پشتیبانی تکنولوژی فناوری وب معنایی برخودار بودند به نیاز های مطرح شده تا حد زیادی پاسخ داده شد.
هدف از ارائه این مقاله، بررسی ارتباط بین دندان پزشکان، اعمال تکنولوژی فن آوری های وب معنایی برای توصیف جامعه داده ها و دانش پزشکی و همچنین بررسی عملکرد سایت SOMNet می باشد. SOMNet تحت زبان جاوا می باشد و از زبان های هستی شناسی به همراه چهار چوب توزیع منابع برای رسیدگی به جامعه داده ها استفاده می نماید. کار بران در این سایت مشکلات خود را مطرح میکنند و به دنبال روش درمان میگردند و این روند از کاربر محور بودن این سایت خبر می دهد و افزایش تعداد کاربران ثبت نامی گواه بر کارکرد مطلوب SOMNet می باشد.
-1 مقدمه
دندانپزشک به تشخیص و درمان بیماریهای دهان و دندان میپردازد و از همینرو شاید بهتر باشد که عنوان این رشته را دهان پزشکی گذاشت .
در گذشته دندانپزشکی را مساوی با دندانسازی میدانستند. اما امروزه دندانسازی تنها بخشی از دندانپزشکی است. رشته دندانپزشکی در مقطع دکترای عمومی نحوه رعایت بهداشت، پیشگیری و درمان بیماریهای دهان و دندان را آموزش میدهد. دندانپزشکی یک علم تخصصی است که سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوی مهم در سلامت جسم و روح، زیبایی و ادا کردن کلمات تامین میکند. همچنین به یاری این علم میتوان بسیاری از بیماری ها را در مراحل اولیه شناخت و از پیشرفت آن جلوگیری نمود. مطالعه تصاویر دندانپزشکی میتواند به عنوان اصلی ترین روش برای تشخیص بیماری، طرح درمان و ارزیابی روند درمان توسط دندان پزشکان بشمار آید. این تصاویر توسط دستگاههای رادیولوژی دندان تهیه میشوند و اساس کار آنها را تیوب خود یکسو کننده تشکیل می دهد .تیوب به نحوی نصب می شود که بیشترین قابلیت مانور را داشته باشد و اندازه نقطه کانونی تیوب کوچک است.
هر فرد در طول حیاط خود در طول شبانه روز بارها به استعمال غذا می پردازد و برای خوردن بعضی از غذاها از عمل جوییدن توسط دندان هاییش استفاده می کند. اگر یک فرد دندان های سالمی نداشته باشد نمی تواند مواد خوراکی را به خوبی دریافت کند. بنابر این با توجه به تعاریف بالا میتوان از نقش بسیار مهم دندان در بدن اشاره نمود به گونه ایی که اگر یکی از دندان هایمان آسیب ببیند فورا به دندانپزشک معالج خود مراجعه می کنیم و از او میخواهیم که ما را در حل این مشکل یاری کند زیرا سالم بودن دندان ها ی مان برایمان حائز اهمیت می باشد.
پزشک معالج معمولا اولین اقدامی که در امر درمانی انجام می دهد این است که از بیمار میخواد تا از دندان هایش تصاویری را تهیه کند تا پزشک بتواند با مشاهده آن تصاویر بتواند تصمیم درستی درجهت روند درمانی بگیرد.هدف ما از ارایه این مقاله معرفی روشی مبتنی بر وب معنایی است.
همان طور که میدانیم وب معنایی به معنی فضایی جهانی از جنس محاسبات هوشمند ماشینی تصور کرد که در آن تمامی کتابها، کتابخانهها، دانشها، دانشنامهها و دانشگاه ها یا پایگاههای دانش به صورتی معنیگرا و با توانایی درک مفهومی همدیگر در کنار هم قرار خواهند گرفت.
با توجه به تعریف وب معنایی شرح روش رو نمایی شده در این مقاله به این صورت است که گروهی ازدندانپزشکان سوئدی تصمیم به طراحی یک سایت نمودند، محتوای این سایت به این شکل بود که کاربرانی که به عضویت این سایت در می آمدند یک سری اطلاعات شخصی مانند سن و جنسیت را وارد می کردند و می توانستند به یک سری اطلاعات دسترسی پیدا کنند این اطلاعات در واقع از سمت تله کنفرانس هایی بود که بین پزشکان مطرح می شد و عمدتا مربوط به بیماره های دهان و دندان بود مربوط می شد.
این سایت همچنین امکانات دیگری را در اختیار کاربران قرار می داد مثلا کاربران می توانستند عکس هایی را از دهان خود در سایت آپلود کنند و درخواست بدهند که برای مشکلی که دارند پزشکان به صورت آن لاین راه حلی را پیشنهاد بدهند جالب تر آنکه کاربران می توانستند روند درمانی کسانی که بیماری های مشابه بیماری آنها را داشته اند مشاهده کنند
ابتدا این سایت کاربران کمی را در خود داشت ولی با توجه به آن که نتایج خوبی را بر جای گذاشت تعداد کاربران از مناطق مختلف جغرافیایی جهان در این سایت افزایش پیدا کرد.
-2 معرفی سایت SOMNet
بیماری های دهان شاخه ای از رشته دندانپزشکی است که در رابطه با بیماری های مربوط به آناتومی دهان و اصول طب مربوط به دهان و همچنین بیماری های خاص به بافت دهانی از جمله بیماری های سیستماتیک می باشند.
شاخه ی بیماری های دهان کاملا کوچک و در حال رشد است. بیماری های مربوط به دهان اغلب با اختلالات کم شروع می شوند و به منظور افزایش دانش، جمع آوری داده های بالینی درحوزه داندان پزشکی مناطق جغرافیایی بزرگ مورد نیاز است. این بدین معنی است که همکاری بین کلینیک های مختلف که از نظر جغرافیایی توزیع شده اند برای ارائه، حیاتی است.
با استفاده از مشاوره و آموزش برای مخاطبان می توان اطلاعات متنوع تری جمع آوری کرد که برای تجزیه و تحلیل و یادگیری می توانند مفید واقع شوند. وب معنایی یک جنبش مشترک است که توسط c 3 w رهبری می شود که فرمت های رایج داده را روی شبکه گسترده جهانی ترویج می کند. با تشویق به گنجاندن محتوای معنایی در صفحات وب، وب معنایی به تبدیل شدن وب حاضر مشتمل بر اسناد ساختار نایافته به یک "وبی از داده ها" کمک می کند. این در چارچوب شرح منابع - RDF - ازc 3 w ساخته می شود.
بنابر c 3 w ، وب معنایی یک چارچوب مشترک فراهم می آورد که اجازه می دهد داده ها به اشتراک گذاشته شوند و در سراسر مرزهای کاربردی، اقتصادی و اجتماعی دوباره استفاده شوند.
این واژه توسط تیم برنرزلی، مخترع وب گسترده جهانی و گرداننده c3 w، ابداع شد که هم اکنون بر توسعه استانداردهای مطرح شده وب معنایی نظارت دارد. او وب معنایی را این گونه معنی کرد که "تارنمایی از داده که می تواند مستقیم و غیر مسقیم توسط ماشین مورد پردازش قرار بگیرد". درحالی که منتقدان پرسش هایی درباره امکان پذیر بودن آن دارند، طرفداران استدلال می کنند که برنامه های کاربردی در صنعت، زیست شناسی و تحقیقات علوم انسانی، در حال حاضر، اعتبار مفهوم اصلی را ثابت کرده است.
یونیت های رادیوگرافی دندان، برای تصویربرداری از دندانها، آناتومی یک دندان منفرد یعنی تاج ، گردن و ریشه و مشکلات دندانی مثل پوسیدگی در بیماران بالغ و اطفال و نیز جهت برنامه ریزی و ارزیابی مربوط به ارتودنسی به کار می روند. در این راستا، سه نوع تصویر برداری قابل انجام است: رادیوگرافی داخل دهانی، پانورامیک و سفالومتریک .
شبکه پزشکی دهان سوئد SOMNet شروع به ترویج و به اشتراک گذاری دانش و انتشار بین پزشکان و محققان در دهان در سوئد کرده است. فعالیت مرکزی این موسسه به این گونه است که است به طور منظم جلسات متمرکز در مورد بحث بیماری های دهانی را برگزار می کند. جلسات این همایش با استفاده از تلفن انجام می شوند که این همایش ها تله همایش نامیده می شد
قبل از شروع همایش موارد بحث در میان اعضای این همایش توزیع می شود. .قبل از معرفی این سیستم اعضای این همایش با ارسال پاور پوینت و ایمیل برای ارایه کار ها و پیشنهادات خود استفاده می کردند. چند اشکال در این روش وجود داشت، از جمله اول فقدان پیگیری سخنرانی ها، دوم هیچ ساختار مشترکی برای اطلاعات وارد شده وجود نداشت و هیچ پشتیبانی برای جستجو و مرور این موارد نیز وجود نداشت این امر منجر به تأملاتی درباره توسعه ی آنلاین شد که بتواند راه حل بهتری برای این حل این مشکل باشد. اساس این طرح به گونه ایی طراحی شد که مدیریت اینترنت در آن وجود آید تا بتواند از توصیف درمورد ساختار و تصاویر پشتیبانی کند.
به طور کلی اینترنت و زیر ساخت های فنی برای حمایت از کار گروهی بالینی رشته های مختلف علمی را انجام می دهند، فواید این روش شامل موارد زیر می باشد:
-1 امکان مشاوره دسترسی به کنترل از راه دور
- 2 به اشتراک گذاری داده های بالینی و تصاویر
-3 انتشار اطلاعات و دانش از طریق سمینارها و پخش دوره های آنلاین
-4 توزیع مکان کار به صورت مجازی
اینترنت و فناوری اطلاعات دو عامل اصلی در سلامت الکترونیک هستند، با این حال تاکنون، کارهای بسیاری بر روی تله مدیسین و سلامت مصرف کننده از طریق این دو عامل انجام شده است، اطلاع رسانی و ابزار سیستم سلامت الکترونیک برای همکاری وترویج کار گروهی بالینی همواره مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس شواهد با تمرکز در حوزه پزشکی نیاز به پژوهش در عمل بالینی می تواند به عنوان پایه ای برای فعالیت های علمی بیشتر در نظر گرفته شود.
طراحی، توسعه و تطابق با ابزار هایی که از فناوری اطلاعات پشتیبانی می کنند برای فعالیت های بالینی در جوامع پزشکی یک مشکل فنی و اجتماعی است و نیاز به تحقیقات بیشتر در مورد فرایند های ارتباطات و دانش استفاده شده توسط اعضای جامعه ی پزشکی می باشد. عوامل اجتماعی و رفتاری تأثیر زیادی بر پذیرش و استفاده از این ابزار دارد و پژوهش در مورد نحوه استفاده کامل از ظرفیت های اینترنت و رایانه در این جا نقش یک رسانه را در انجام اعمال بالینی و تحقیقات پزشکی ایفا می کند.
فرآیند اصلی در یک سیستم مدیریت دانش، پیدا کردن منابع دانشی مربوط به مشکل ایجاد شده و همچنین روند فراهم کردن منابع دانش است که میتواند در حل و فصل برخی از مشکلات استفاده شود. از نقطه نظر رسمی سازی دانش، این منابع دانش را میتوان به دو دسته تقسیم نمود:
قوانین خبره رسمی و اسناد چندرسانهای. به منظور فعالکردن جستجوی کارآمدتر دانشهایی که در دسته دوم جای میگیرند، محتوای اسناد با استفاده از برخی عبارات مبتنی بر هستی شناسی نمایهسازی میشوند. در این رویکرد، عبارات دارای فرم شرطی هستند، پیششرط: اقدامی که ما را قادر به استفاده از مکانیسمهای منطقی در مدیریت هر دو دسته از منابع دانش میکند. علاوه بر این، جستجو برای دانش مرتبط میتواند به تولید برخی از قوانین خبره و یا برخی از اسناد منجر شود.
یکی از راه های ترویج دانش به اشتراک گذاری دانش و انتشار آن است. تکنولوژی وب معنایی به عنوان یک عامل توانا شناخته شده است که از ابزارهای مبتنی بر اینترنت حمایت می کند. یکی از اجزا کلیدی وب معنای مدیریت دانش است به شیوه ای که این دانش در قالب هستی شناسی توسط کامپیوتر قابل پردازش است. با این حال، تصویب هستی شناسی در حوزه پزشکی باید راه طولانی را طی نماید، به گونه ایی که بتواند مشکلات را حل نماید و با دیدن یک سری نمونه های موفق نشان دهد که میتوان از وب معنایی در حوزه پزشکی استفاده نمود و در بسیاری از موارد امید وار کننده بوده است.
از نظر سیستم آنلاین سلامت، ایجاد تعامل و کنترل کاربر در ایجاد یک حس متقابل، ارتباط، زمینه های مشترک و در نهایت، مشارکت در تصمیم گیری در پزشکی برای افزایش تشریح و یادگیری مفاهیم پیچیده شده است که نیاز به ارتباط درک بین مفاهیم دارد. طراحی رابط کاربری ضعیف نمی تواند ابزار مناسبی باشد که بتواند وظیفه ی جمع آوری اطلاعات، تطبیق و یکپارچه سازی را به خوبی انجام دهد و باعث توسعه شود. ابزار های رابط گرافیکی می بایست ساده باشد تا کاربر به راحتی بتواند از این سیستم استفاده کند و نیاز هایش را با این ابزار به راحتی رفع نماید.
