بخشی از مقاله
چکیده:
منطقه مورد مطالعه در 160 کیلومتری شمال اراک قرار دارد. این محدوده از نظر تقسیمات زمین ساخت ایران در کمربند ولکانوپلوتونیک ارومیه - دختر واقع شده است. قسمت عمده منطقه از ولکانیکهای ائوسن شامل سنگهای آتشفشانی با ترکیب آندزیت تا ریولیت، و سنگهای نقوذی با ترکیب میکروگرانیت، گرانودیوریت، کوارتزمو نزودیوریت،مونزودیوریت به همراه کانی زایی کائولن مشاهده می شود. تصاویر ماهواره ای استر، به علت تفکیک مکانی و طیفی بالا توانایی زیادی در ثبت و تفکیک انواع آلتراسیون ها دارند.
سنجنده استر اطلاعات منابع زمینی را در سه محدوده طیفی مرئی -فروسرخ نزدیک - - VNIR، فروسرخ موج کوتاه - - SWIR و فروسرخ گرمایی - - TIRاخذ می کند. با مطالعه باند های VNIR، SWIR و TIR این سنجنده میتوان مناطق دگرسانی را با دقت بیشتری شناسایی کرد.
در این پژوهش روشهای مختلف بارز سازی آلتراسیونها، از قبیل ترکیب کاذب رنگی - - RGB، نسبت باندی - - Band Ratio و روش کمترین مربعات رگرسیون شده - LS-Fit - بر روی تصاویر سنجنده استر اعمال شده است. در نهایت با استفاده از این تکنیک های پردازش، هاله های دگرسانی مشخص گردید. این نواحی مشخص شده در مراحل بعدی اکتشاف می توانند دارای اولویت باشند.
مقدمه :
دور سنجی یا سنجش از دور - Remote Sensing - ، دانشی است که با مشاهده و اندازه گیری یک شیء یا پدیده زمینی از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی با آن ، می توان اطلاعات ارزنده ای را کسب نمود و در مرحله بعد با تجزیه و تحلیل آنها ، داده های مفیدی را استخراج کرد. کاربرد وسیع تکنیک های دورسنجی در شناسایی محدوده های مختلف به دلیل سرعت و دقت بالا و هزینه کم آنهاست. داده های ماهواره ای ASTER با توجه به قدرت تفکیک طیفی بهتری که نسبت به داده های TM دارند، طبیعتأ توانایی بیشتری در تفکیک واحدها و زون های دگرسانی دارند. سنجنده استر انرژی خورشید را در 14 باند طیفی ثبت می کند.
این سنجنده تابش انعکاسی را در 3 باند در محدوده ی طول موجی نزدیک مرئی - VNIR - ، در 6 باند در محدوده ی مادون قرمز طول موج کوتاه - SWIR - و تابش حرارتی را در 5 باند در محدوده ی مادون قرمز طول موج حرارتی - TIR - به ترتیب با قدرت تفکیک پذیری مکانی 15، 30 و 90 متر اندازه گیری می کند. به خاطر تفکیک پذیری بالای طیفی این سنجنده، شناسایی کانی های خاص زون های مختلف آلتراسیون امکانپذیر می گردد.
منطقه مورد بررسی در کمربند ولکانیکی ارومیه-دختر قرار دارد. این کمربند ولکانیکی در ارتباط با فرورانش صفحه اقیانوسی نئوتتیس و متعاقباً صفحه عربی به زیر صفحه ایران کشیده شده و در زمان میوسن میانی - حدود 13 میلیون سال پیش - تشکیل شده است.
سنگهای رسوبی منطقه مورد بررسی عمدتا آهک ودولومیت، شیل، ماسه سنگ، کنگلومرا، مارن و سنگهای بیرونی آندزیت، ریولیت و نفوذی و نیمه آتشفشانی میکروگرانیت، گرانودیوریت، کوارتزمونزودیوریت، مونزودیوریت میباشد . چهار گسل مهم در منطقه گسل حسن آباد،گسل کور چشمه،گسل حاجیعرب و گسل ساریدره میباشند. ناودیس سمینک با دارا بودن واحدهای ائوسن با داشتن خواص سنگ شناسی،رنگ و نوع فرسایش متفاوت و مورفولوژی برجسته، چهره شاخصی را در منطقه ایجاد نموده است که عامل آن چین خوردگی و داشتن لیتولوژی مقاوم و ایستا میباشد.
شکل شماره:1 نقشه زمین شناسی محدوده مورد مطالعه
در این مقاله به منظور تشخیص و تفکیک زونهای دگرسانی اندیس های خاک صنعتی منطقه از دادههای ماهوارهای Aster استفاده شده و در تهیه نقشههای دگرسانی مربوط به منطقه از روش ترکیب رنگی کاذب، نسبتهای باندی، و برازش حداقل مربعات به کار رفته است.
بحث:
- 1 روش ترکیب رنگی کاذب - RGB -
در دورسنجی استفاده از رنگ ها اطلاعات بصری و مفهومی بیشتری از تصویر را در اختیار ما قرار می دهند - Patra 2009 - .با توجه به آنالیز های تجربی تصویری با ترکیب رنگی کاذب RGB 468 در شناسایی مناطق دگرسانی مثمر ثمر می باشد - شکل . - 2 در این تصویر به علت انعکاس بیشتر کانی های دارای بنیان OH - کائولینیت، مسکویت و غیره - در باند 4 نسبت به باند های 6 و8، پیکسل های حاوی آلتراسیون های فیلیک و آرژیلیک به رنگ صورتی مایل به سفید و بخاطر انعکاس بیشتر کانی های کلریت و اپیدوت در محدوده باند 6، دگرسانی پروپیلیتیک به رنگ سبز دیده می شود. همچنین جهت شناسایی کپ سیلیسی از ناحیه باندی TIR این سنجنده استفاده شد که در آن روش ترکیب رنگی کاذب مورد استفاده قرار گرفته و نتیجه در شکل 3 مشاهده می گردد که رنگ بنفش نشان دهنده کپ سیلیسی است.
شکل-2 ترکیب رنگی - - RGB 468 داده های استر نشان دهنده کانی های دارای بنیان OH به رنگ صورتی متمایل به سفید و کلریت و اپیدوت به رنگ سبز