بخشی از مقاله
چکیده
بانک اطلاعات گردشگری خود می تواند به پایگاه های تصویری و توصیفی گردشگری تقسیم شود که در این میان سامانه های اطلاعاتی مکانی - GIS - می توانند در جهت ایجاد این پایگاه اطلاعاتی قوی به صورت نقشه و داده های توصیفی مربوط به اماکن توریستی و تاریخی مورد استفاده قرار گیرند.GIS می تواند به بررسی شرایط محیط زیست، تعیین مناطق مناسب برای توسعه مورد نظر و بهبود توسعه فعالیتهای گردشگری کمک کند. هدف از این پژوهش بازنگری برخی از کاربردهایGIS در برنامه ریزی توریسم می باشد .
نتایج این پژوهش نشان میدهد که GIS یک ابزار قدرتمند برای تهیه اطلاعات به منظور کمک به تصمیم گیریها در برنامه ریزی توریسم پایدار میباشد و مدیریت یکپارچه منابع بر اساس نیازهای جوامع محلی و بازدیدکننده ها را ترویج می کند.
مقدمه
تصمیم سازی در زمینه برنامه ریزی توسعه توریسم به علت سر و کارداشتن سازمانها و جوامع با اقتصاد رقابتی و نیازهای اجتماعی و محیط زیست به توسعه پایدار، به صورت فزاینده ای پیچیده شده است. GISبه مثابه ابزاری با کاربرد وسیع دردستیابی به توسعه پایدار می تواند مد نظر قرار گیرد. GISمیتواند در توسعه توریسم، ارزیابی اثرات و شبیه سازی، در بررسی شرایط مختلف محیط زیست، بررسی مناسب بودن مناطق برای توسعه مورد نظر، یافتن منابع در تعارض و همچنین مدلسازی روابط، نقش ایفا کند.
برنامه ریزی برای هر آن چه که متغیر است، نیازمند پیش فرضی از اطلاعات موجود در مورد منابع طبیعی، کیفیت آنها، فرهنگ و جاذبه های تاریخی و همچنین روش استفاده از این منابع توسط بازدیدکنندگان و اثرات اقتصادی اجتماعی آنهاست
برنامه ریزی موثر برای توریسم، نیازمند ارزیابی مکانیسم ها و اطلاعات بازخورد از تأثیر تصمیمات گرفته شده در مورد منابع گردشگری می باشد سپس، این اطلاعات می باید در بین ذینفعان و دیگر جوامع توزیع شود
بسیاری از این اطلاعات طبیعتأ فضایی میباشند ؟آنها مکان و چگونگی گسترش منابع توریسم و نیز شدت و فشردگی استفاده از این منابع و غیره را به نمایش میگذارند
هدف از این تحقیق این است که GIS می تواند به عنوان ابزار مفید به بسته » برنامه ریزی پایدار توریسم« اضافه شود
ادبیات تحقیق
قبل از وارد شدن به بحث کاربرد سامانه های اطلاعات جغرافیایی در گردشگری لازم است ویژگی اطلاعات مورد نیاز برای تشکیل پایگاه اطلاعات سامانه های اطلاعات جغرافیایی ویژه گردشگری بررسی شود، چرا که بر مبنای تشکیل صحیح پایگاه اطلاعاتی میتوان برنامه ریزی وکاربردهای سامانه های اطلاعات جغرافیایی را مطرح کرد
مهمترین ویژگی سامانه اطلاعات گردشگری در محیط سامانه ها یا اطلاعات جغرافیایی دو بعدی بودن اطلاعات است ؟بدین معنی که اطلاعات جمع آوری و ذخیره شده در پایگاهالزاماً هم از بعد مکانی یا فضایی و هم از بعد اطلاعات توصیفی یا خصیصه ای برخوردارند
بعد مکانی این اطلاعات همان نقشه های موضوعی است که نشان دهنده موقعیت موضوعات جاذبه ها و تسهیلات گردشگری و مانند آن است و بعد خصیصه ای آن نیز بیانگر انواع اطلاعات جدولی مربوط به موضوعات گردشگری است و چنانچهقبلاً گفته شد مزیت سامانه های مختلف اطلاعات جغرافیایی در پردازش این اطلاعات ”نقشه ای و جدولی“ به صورت یکپارچه است.
این اطلاعات هم میتوانند برای اهداف برنامه ریزی و توسعه فعالیتهای گردشگری به کار روند و هم برای متقاضیان سفر یا گردشگرها به منظورکسب اطلاعات لازم برای سفر به یک نقطه استفاده شوند
مفاهیم پایه در سامانه اطلاعات گردشگری
نحوه تشکیل و استفاده از سامانه اطلاعات گردشگری به وسیله مدیران،تصمیم گیران یا کاربران مختلف از عمده ترین بحثهای مورد توجه در این زمینه است
عمده کاربران یا گردشگرها برای شناخت ویژگیهای مقصد سفر از سیستمهای اطلاع رسانی مختلف بر حسب سلیقه، سطح اطلاعات، مکان و غیره استفاده میکنند
به این مفهوم سامانه اطلاعات گردشگری، مجموعه ای از آگاهیها درباره جاذبه های گردشگری ناحیه مقصد و روشهای رسیدن به آن نقطه است.
از این نظر سامانه اطلاعاتی مشتمل بر همه روشهایی است که مردم با دیگران برای کسب اطلاعات گردشگری مورد نیاز خود ارتباط برقرار میکنند
سیستمها معمولاً از کانالهای اطلاعاتی تشکیل میشوند وممکن است به صورت رسمی یا غیررسمی، شخصی یا غیر شخصی،عمومی یا خصوصی باشند ؟کانالهای ارتباط در روشهای مختلف و متناسب با ویژگی جوامع به کار میرود
سامانه اطلاعات گردشگری، نوع خاصی از سامانه های اطلاعاتی محسوب میشود که شامل همه کانالهای اطلاعاتی استفاده شده در تجارت یا جامعه میشود
این کانالهای اطلاعاتی شامل انواع تبلیغات، بروشورها،اطلاعات بازدیدکنندگان قبلی، دوستان و بستگان است دلایل زیادی برای ضرورت مدیریت سامانه های اطلاعات وجود دارد
اولین دلیل این است که مسافران نیازمند اطلاعات سازماندهی شده اند، به طوری که دسترسی به آنها آسان بوده و امکان تصمیم گیری بر اساس آن صورت گیرد
مسافران میخواهند این اطلاعات را در کمترین زمان ممکن به صورت طبقه بندی شده در اختیار داشته باشند؟ به طور مسلم وقتی این اطلاعات از مجرای صحیح خود در اختیار مسافران قرار گیرد آنها رغبت زیادی برای مسافرت نشان میدهند و با احساس رضایت سفر خود را انجام داده وپس از بازگشت خاطرات خوش سفر را برای دیگران بازگو میکنند . پس لازم است مدیریت اطلاعات به گونه ای صورت گیرد که مسافران بتوانند به آسانی به اطلاعات مورد نیاز خود دست یابند؟
دومین دلیل مدیریت سیستم اطلاعات گردشگری نمایش موضوع و معرفی آن به مسافران در قالب روشن وآشکار است ؟وقتی این اطلاعات به صورت صحیح در اختیار مسافر قرار گیرد، وی می تواند بسیار راحتتر تصمیم گیری کند؟ دلیل سوم برای مدیریت اطلاعات گردشگری این است که بتوان تصویر روشنی از جامعه مقصد را به افراد انتقال داد که بدین ترتیب نقش زیادی را در توسعه جوامع بر عهده خواهد داشت
روش های مدیریت سامانه اطلاعات گردشگری
-1ایجاد یا تشکیل سازمانی برای مدیریت سیستم اطلاعات گردشگری وظیفه این تشکل یا سازمان،کنترل ونظارت بر اطلاعات استفاده شده و همچنین نحوه توزیع آنها در درون سیستم است
-2ایجاد مجموعه ای از استانداردها یا راهنماها برای تصمیم گیری در مورد چگونگی ارائه اطلاعات به وسیله کانالهای ارتباطی
این موضوع کمک می کند تا اطلاعات جوامع با اطمینان و به صورت دقیق ارائه شود
-3توسعه همکاری متقابل جامعه در سیستم
این موضوع می تواند فواید موجود سیستم را در توسعه تجارت ناحیه و آگاهی های عمومی جوامع مشخص کند
توانمندیهای GIS و کاربرد آن در گردشگری
توانمندیهای کاربردی GIS
ورود داده، ذخیره سازی و دستکاری ،تولید نقشه ، مدیریت و یکپارچه سازی
پایگاه داده پرس و جو و جستجوی داده
تحلیل فضایی مدلسازی مکانی پشتیبان تصمیم گیری
جدول :1توانمندیهای GIS و کاربرد آن در گردشگری
ضرورت ها و مزایای سیستم های اطلاعات جغرافیایی
در توسعه گردشگری هر سیستم اطلاعاتی از پنج عنصر شامل افراد، رویه ها، نرم افزارها، سخت افزارها و داده ها تشکیل شده است که در ارتباط متقابل با یکدیگرند ؟در این روابط رویه ها، افراد را راهنمایی می کنند که چطور داد هها به اطلاعات تبدیل شوند و همچنین نرم افزارها نیز به سخت افزار جهت می دهد تا تبدیل داده به اطلاعات را خیلی بهتر انجام دهد.