بخشی از مقاله
چکیده
دنیای امروز دنیایی است که هیچ فردی در آن گم نخواهد شد و همه چیز بر روی آن قابل شناسایی است.این قدرت دستیابی را ماهواره ها و کامپیوتر ها در اختیار بشر قرار داده اند. امروزه استفاده ازاطلاعات ماهواره ای به منظور توسعه مدیریت در کشاورزی جهان بسیار رایج شده است و لزوم استفاده هرچه بهتر در این امر ، استفاده مناسب و تطبیق صحیح تصاویر ماهواره ای با واقعیت زمین است.
کشاورزی دقیق چشم اندازی از کشاورزی آینده است که با بهره گیری از تکنولوژی مدرن روز و بهره گیری از ازاطلاعات بدست آمده ازماهواره ها، حسگر ها - sensors - وتصاویر ماهواره ای بدست آمده و تطبیق و پردازش این اطلاعات با شرایط مزرعه در هر نقطه و مدیریت این تغییرات ،کشاورز را جهت تولید موثرتر و اقتصادی از منابع یاری می دهد و در نهایت با جلوگیری از مصرف بی رویه فراورده های شیمیایی چون کود و سم و پیشگیری از دوباره کاری ها ،ضامن نیل به آرزوی آرمانی بشر که همانا بازگرداندن سلامت محیط زیست و بشر در روند خطرناک تولید غذا از زمان وقوع انقلاب سبز است می باشد.
این مقاله به شیوه مطالعه کتابخانه ای با هدف معرفی کشاورزی دقیق و معرفی شیوه بکارگیری علوم جدید، سیستمهای اطلاعاتی و تجهیزات مدرن در کشاورزی و به عنوان راهکاری برای دستیابی به توسعه پایدار در بحران کشاورزی کشورمان می باشد.
.1 مقدمه
کشاورزی دقیق - Precision Agriculture - عبارت است از مسیری که توسعه بذرکاری و کاربرد دقیق تجهیزات مواد شیمیایی را بدنبال دارد.برای کنترل دقیق و تحویل مقادیر دقیقی از مواد شیمیایی تجهیزات طوری طراحی می شوند تاکاربرد نیروهای سیستمهای اطلاعاتی را امکانپذیر سازند. علاوه بر این، سیستم موقعیت یابی جهانی - GPS - و رایانه ها کلیدهای سازنده بلوک ها در این فناوری هستند.
.2کشاورزی دقیق چیست؟
سیستم مدیریتی مذکور همان ایده ی مدیریت جزء به جزء مزرعه بوده و به بیان دیگر توانایی لازم جهت مدیریت هر یک از عملیات زراعی در مکان خاص خود در سطح مزرعه می باشد به شرطی که از نظر فنی و اقتصادی سودمند و با صرفه باشد. این سیستم شامل توانایی تغییر یا تعدیل در میزان بکاربردن نهاده ها و ورودی ها و عملیاتی چون عملیات شخم، مقدار بذر، مبارزه با علف هرز، کنترل آفات و بیماریها، عملیات کاشت و آبیاری می باشد
در این نوع کشاورزی با استفاده از سیستم موقعیت یاب جهانی و سایر دستگاههای جدید مزرعه را به واحدهای کوچکتر تقسیم نموده و برای هر واحد خصوصیات خاص آن منطقه از جمله خصوصیات خاک و نیازهای غذایی آن قسمت تعریف شده و به مدیریت هر واحد زراعی به طور جداگانه پرداخت می شود.در واقع می توان کشاورزی دقیق را - مدیریت دقیق گیاه و خاک - براساس شرایط موجود در هر قسمت از مزرعه تعریف نمود.در این روش , عملکرد گیاه زراعی به حداکثر می رسد و در ضمن مصرف بیش از اندازه نهاده های زراعی به حداقل کاهش می یابد.به این فرایند مدیریت "کشاورزی محل -خاص " گفته می شود
اهداف و فواید کشاورزی دقیق
• جلوگیری از فرسایش و مدیریت پایدار خاک
• افزایش بهره وری از نهاده های مصرفی در واحدهای کوچکی از زمین زراعی دستیابی به حداکثر راندمان
• کاهش مصرف کودهای شیمیایی به علت وجود نقشههای بیشینه و کمینه مواد مغذی خاک
• کاهش آلودگی سامانه های زیست محیطی ناشی از فعالیت های کشاورزی و مصرف بیش از حد مواد شیمیایی واستفاده ی بهینه ای از دو جنبه ی اقتصادی و زیست محیطی
• آسیب شناسی زمین زراعی با استفاده از نقشه و اصلاح آن متناسب با شرایط نقاط مختلف.
·• کاهش هزینه ی تولید محصول در منطقه ی مورد نظر و بهره وری بهینه از خصوصیات بالقوه طبیعت زنده و امنیت غذایی
• مدیریت عملیات شخم، مقدار بذر، کاشت ، مبارزه با علف هرز و کنترل آفات و بیماریها و آبیاری .
مفهوم - سایت- ویژه -
در شیوه کشاورزی دقیق با استفاده ازفن آوریهای GIS ,GPS و کامپیوتر نقشه مزرعه ترسیم و با توجه به اختلافات توپوگرافی و تنوع ویژگیهای خاک در واحد سطح ، مزرعه به صورت شبکه ای از واحدهای مجزا در نظر گرفته می شود که هر کدام از این واحدها یک سایت می باشد و عملیات و تیمارهای مربوط به هرکدام ویژه و با توجه به اطلاعات خاصی است که از سنسورها ی آن منطقه دریافت و گزارش گردیده است .
.3فناوری های به کار رفته در کشاورزی دقیق
سیستم موقعیت یاب جهانی - - GPS
GPS سیستم مکانیابی جهانی، قلب کشاورزی است و شامل شبکه ای از ماهواره ها می باشد که برای استفادهی سازمان دفاع ایالات متحده توسعه یافته است و توسط این سازمان مدیریت می گردد. سیستم موقعیت یاب جهانی شامل 24 ماهواره است که دو بار در روز در مداراتی دور زمین در حال گردش هستند که اطلاعات زمانی و مکانی دقیق این ماهواره ها شامل طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع به سمت دریافت کننده های موجود در سطح زمین فرستاده می شود و 5 ایستگاه زمینی برای مدیریت و نظارت بر این ماهواره ها وجود دارد. گیرنده های این دستگاه می توانند به مانیتورهای مخصوص نظارت بر عملکرد محصول . سایر تجهیزات مکان یابی جانبی نیز اتصال یافته وتوام باآنها مورد استفاده قرار گیرند. - سیلان و همکاران - 2003گزارش کردند با استفاده از دو فن آوری GPS و GIS میتوان به بهترین زمان و روش کشت، مدیریت سموم آفت کش، قارچ کش و کود های شیمیایی با کمترین اثرات بر محیط زیست دست یافت
کاربردهای GPS
تکنولوژی GPS استفاده در تهیه نقشه و تععین محل دقیق بخش هایی از مزرعه که درآنها تراکم بالایی از علف های هرز ،حمله حشرات و آفات و بیماریها مشاهده شدند کاربرد دارند. از GPS جهت نمونه برداری از مزارع جهت نمایش عملکرد و کارایی محصولات برای طراحی نقشه هایی که بیانگر تفاوت بین مزارع هستند استفاده می شود. تخته سنگ ها ،گودالها و ردیف های درختی ،سازه های زهکشی و سایر علائم روی زمین می توانند ضبط شوند و به عنوان رفرنسی برای مراحل بعدی در نظر گرفته شوند
سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS
Geographical Information System مجموعه سازمان یافته ای از سخت افزار و نرم افزار رایانه ای ، اطلاعات جغرافیایی و افراد متخصصی است که به منظور کسب، ذخیره، بهنگام سازی، پردازش،تحلیل و ارائه کلیه اشکال اطلاعات جغرافیایی طراحی شده و وظیفه اش بازیافت، بررسی و نمایش اطلاعات فضایی و جغرافیایی در غالب یک نقشه می باشد. . 10 قابلیت های تحلیلی قوی GIS مجموعه ای از گزینه ها را برای مشاهده شرایط کشاورزی، و همچنین اندازه گیری و نظارت بر اثرات شیوه های مدیریت مزرعه ارائه می دهد.
