بخشی از مقاله
چکیده
هدف این نوشتار، بررسی رابطه تأمین مالی از طریق بدهی های تجاری - عملیاتی - و معیارهای کیفیت سود شامل پایداری سود، قابلیت پیشبینی سود، هموارسازی سود و کیفیت اقلام تعهدی، نهایتاً پاسخ به این پرسش است که آیا شرکت های با کیفیت سود بالاتر و ریسک اطلاعات کمتر، توانایی دسترسی بیشتری به اعتبار تجاری از طریق تامین کنندگان را دارند
این نوشتار بر اساس اطلاعات منتشره از سوی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در بازه زمانی سالهای 1387 تا 1393 با نمونه انتخابی شامل 146 شرکت انجام پذیرفته است. روش مورد استفاده برای آزمون فرضیه ها رگرسیون تعمیم یافته - مدل آمیخته خطی - می باشد.
نتایج آزمون فرضیه ها نشان دادند که بین سه معیار کیفیت سود یعنی، پایداری سود، قابلیت پیش بینی و کیفیت اقلام تعهدی با تأمین مالی از طریق بدهی های تجاری - عملیاتی - رابطه معناداری وجود دارد و از سوی دیگر، میان هموارسازی سود و تأمین مالی از طریق بدهی های تجاری - عملیاتی - هیچ رابطه ای مشاهده نگردید. این پژوهش در نهایت، روشی را به مدیران شرکتها جهت تأمین مالی پیشنهاد مینماید تا از طریق آن با کمترین هزینه سرمایه پراختی بتوانند منابع مالی مدنظر خود را کسب نمایند.
-1 مقدمه
راهبرد تأمین مالی در شرکتها، از مباحث مهم دانشمندان مالی و حسابداری است. از اهداف مهم تأمین مالی، انجام سرمایه گذاری در شرکتها برای سود آوری بیشتر است. طرق مختلف تأمین مالی، شامل تأمین مالی داخلی و خارجی یا ترکیبی از این دو نوع است
مدیران بنگاههای اقتصادی در عصر کنونی، با توجه به محدودیتهای منابع مالی به ویژه در عرصه تجارت جهانی، تحت فشار فزاینده ای قرار دارند تا هزینه های عملیاتی و بهای تمام شده را کاهش دهند و کم هزینه ترین نوع ساختار سرمایه را برای انجام فعالیتهای بنگاه اقتصادی در راستای افزایش ارزش بنگاه، پرداخت به موقع بدهی ها و حضور بیشتر در بازارهای داخلی و خارجی برگزینند. این فشارهامعمولاً از سوی گروه های مختلفی مانند سهامداران، مصرف کنندگان و سایر ذینفعان به مدیران بنگاه ها وارد می شود. برای دستیابی به اهداف پیشگفته، راهبردهای مدیران، تأمین منابع مالی مطلوب با کمترین هزینه برای رشد و توسعه اقتصادی بنگاه، افزایش سود و حداکثرسازی ثروت سهامداران میباشد.
شرکت ها در تصمیم گیری درخصوص تامین مالی، با دو منبع تامین مالی داخلی و خارجی رو به رو هستند. منابع مالی داخلی شامل جریانهای وجوه نقد حاصل از فعالیتهای عملیاتی، فروش داراییها و سود انباشته بوده و منابع مالی خارجی در برگیرنده وجوه تحصیل شده از طریق بازار مالی مانند انتشار اوراق مشارکت، صدور سهام جدید و دریافت تسهیلات مالی از بانکها هستند. در بسیاری از کشورها با سیستم تامین مالی بانک محور، بانک ها و تامین کنندگان، منابع اصلی تامین مالی خارجی برای شرکت ها به ویژه در بنگاههای کوچک و متوسط هستند. مطالات گذشته در خصوص اعتبار تجاری - تامین کنندگان - نشان می دهد که عدم تقارن اطلاعاتی یک عامل مربوط در تعیین تامین مالی از طریق تامین کنندگان میباشد
تحقیقات نشان داده که با توجه به عدم تقارن اطلاعاتی و تضاد منافع در تئوری نمایندگی، شرکت ها می توانند تصمیم گیری نادرست و مشکلات مربوط به خطرهای اخلاقی مدیران را از طریق کیفیت گزارشگری مالی کاهش دهند
همچنین شواهد تجربی برخی از تحقیقات نشان می دهد که کیفیت گزارشگری مالی بالاتر در بازارهای سرمایه و بدهی، نتایج اقتصادی مهمی را در پی دارد
از آنجائیکه کیفیت گزارشگری مالی بالاتر، ریسک اطلاعات شرکت را کاهش داده و در برآورد جریانهای نقدی آینده تاثیرگذار بوده، وامدهندگان و تامین کنندگان سرمایه می توانند نرخ هزینه سرمایه و بدهی کمتری را درخواست نمایند. هر چند تمرکز اصلی تحقیقات کیفیت سود در درجه اول بر بازارهای سرمایه بوده، لیکن مطالعات اخیر چگونگی تاثیر اطلاعات حسابداری بر قراردادهای بدهی خصوصی را یررسی نموده اند
در تحقیق حاضر تاثیر چند ویژگی کیفیت سود - شامل کیفیت اقلام تعهدی، پایداری سود، هموارسازی سود و قابلیت پیش بینی سود - بر توانایی تامین مالی از طریق اعتباردهندگان در شرکتهای کوچک و متوسط بررسی شده است. دلایل چندی مبنی بر اینکه ممکن است کیفیت سود بر تامین مالی از طریق اعتباردهندگان تاثیر گذارد، وجود دارد. اول اینکه براساس مطالعات انجام شده در خصوص پیامدهای اقتصادی کیفیت سود، اگر کیفیت سود بالاتر منجر به کاهش ریسک اطلاعات شود، تامین کنندگان منابع مالی میتوانند عملکرد آینده یک شرکت را بصورت بهتری برآورد نمایند. دوم اینکه پایداری بیشتر سود، ریسک عملیات شرکت را کاهش داده و بنابراین تاثیر مثبتی بر ارزش شرکت و شرایط تجاری مربوط به سهامداران آن دارد. لذا سوالی که مطرح میشود این است که آیا شرکتهای با پایداری و قابلیت پیش بینی سود بالاتر و ریسک اطلاعات کمتر، توانایی دسترسی بیشتری به اعتبار تجاری از طریق تامین کنندگان دارند؟
-2 مبانی نظری پژوهش
تحقیقات انجام شده در زمینه کیفیت سود، آن را به عنوان معیاری برای ارائه واقعیت اقتصادی شرکت تعریف کردهاند، با این وجود درک درستی از تعریف کیفیت سود وجود ندارد.
