بخشی از مقاله
چکیده
بخش فوقانی سازند پابده و بخش زیرین سازند آسماري، مجموعا به ضخامت 150 متر، در منطقه باباحیدر در غرب شهرکرد رخنمون دارد و شرایط رسوبگذاري در حاشیه شرقی حوضه رسوبی فورلند زاگرس را مشخص می کند. رخساره هاي سنگی سازند پابده از تناوب آهک هاي ضخیم تا نازك لایه و میان لایه هاي شیل خاکستري روشن تا تیره و غنی از فرامینیفر هاي پلانکتونیک تشکیل شده و بر روي آن بطور همشیب و پیوسته آهک هاي ضخیم لایه سازند آسماري 34 - متر - با سن الیگوسن - روپلین - قرار دارد.
دراین توالی در سازند پابده یک گروه ریز رخساره آهکی - بایو کلاست پلانکتونیک فرامینیفرا وکستون - پکستون - و سازند آسماري 4 گروه ریز رخساره شامل: - بایو کلاست نومولیتیدا لیپیدوسیکلین رودستون، میوژیپسیناایدآ بایوکلاست کورالیناسه آ پکستون-فلوتستون تا رودستون، بایو کلاست بریوزوئر وکستون، نومولیتیدا بایوکلاست آلگال پکستون– فلوتستون-رودستون تا باندستون - شناسایی شده است. رسوبات الیگومیوسن مقطع مورد مطالعه در قالب یک رمپ کربناته نهشته شده است. اهمیت این مطالعه در مشخص کردن شرایط رسوبگذاري در حاشیه حوضه زاگري و تغییرات جانبی رخساره اي در اطراف شهرکرد از جهرم به آسماري و یا پابده به آسماري است.
مقدمه
سازند پابده و آسماري در جنوب غرب ایران گسترش وسیعی داشته و تغییرات جانبی این دو سازند به سازند هاي جهرم و شهبازان شرایط رسوبگذاري در حوضه رسوبی فورلند زاگرس را مشخص می کند
سازند آسماري بزرگ ترین و جوان ترین سنگ مخزن پهنه ي زاگرس است
در حوضه ي فورلند زاگرس رسوبگذاري تحت تاثیر تغییرات سطح آب دریا و یا تکتونیک یوده و باعث تنوع جانبی رخساره ها - شکل - 1، مخصوصا در حاشیه شرقی این حوضه رسوبی شده است
سازند پابده واحد شیلی-مارن از محیطی دریایی که از نواحی باختري لرستان ،خوزستان و نواحی جنوبی فارس توسعه یافته است و داراي دو بخش غیر رسمی شیل ارغوانی و آهک هاي چرتی است
تغییرات رخساره اي مربوط به رسوبگذاري ائوسن- الیگوسن- میوسن در حوضه رسوبی زاگرس در شرق این فورلند به صورت توالی رخساره هاي آهکی- دولومیتی سازند جهرم و رخساره آهکی آسماري و یا به صورت توالی رخساره اي آهک و مارن سازند پابده به رخساره آهکی آسماري است. چنین تغییرات رخساره اي در رخنمون هاي جنوب شرق شهرکرد - منطقه شلمزار - و در جنوب غرب شهرکرد - منطقه بابا حیدر - مشاهده می شود
در این مطالعه تغییرات رخساره اي سازند پابده به آسماري در منطقه بابا حیدر مورد بررسی قرار می گیرد. سازند پابده درمنطقه ي مورد مطالعه شامل آهک هاي سیلتی کرم رنگ همراه با میان لایه هاي مارنی و میان لایه هاي نازك شیلی است و داراي واحد هاي گل آهکی به رنگ زرد نخودي و مادستون هاي خاکستري رنگ می باشد که در ناحیه ي باباحیدر به صورت آهک هاي مارنی اندکی بیتومینه - لایه هاي ماهی دار - دیده می شود. منطقه مورد مطالعه در 2 کیلومتري باباحیدردر غرب شهرکرد - استان چهارمحال وبختیاري - و مختصات جغرافیایی برش مورد مطالعه 20 “َ 20ْ 32 شمالی 35 “َ 26ْ50 شرقی است
شکل -1 موقعیت چینه شناسی سازند آسماري و پابده وگسترش آنها - ۵۶١٩ - James and Wynd
شکل-2 الف - موقعیت جغرافیایی ناحیه مورد مطالعه - برگرفته از اطلس راه هاي ایران . - 1385 ب - راه هاي دسترسی به ناحیه ي مورد مطالعه - برگرفته از اطلس راه هاي ایران . - 1385 ج - دور نمایی از ناحیه مورد بررسی. د - نمایی نزدیک از مرز بین سازند آسماري و پابده در ناحیه ي مورد مطالعه.
روش مطالعه
در این تحقیق گذر از سازند پابده به آسماري و ویژگی هاي رسوب و فسیل شناسی مرز مورد توجه بوده و بنابراین روش مطالعه بر اساس مشاهدات صحرایی و پتروگرافی بوده است. عملیات خاکبرداري و حفاري براي تعریض جاده امکان مطالعه رخساره ها و تفکیک دو سازند را در منطقه مورد مطالعه فراهم کرده است. سازند پابده با رخساره هاي مارنی-شیلی-آهکی خاکستري روشن و سازند آسماري با رخنمون لایه هاي ضخیم آهکی خاکستري تا قهوه اي تیره مشخص شده اند. مقاطع نازك به روش - ۵۶١٩ - Dickson رنگ آمیزي شده است. نامگذاري سنگ هاي کربناته به روش - ٢۶١٩ - Dunham و - ٩۶١٩ - Embry & Klovan وتعیین محیط رسوبی آنها بر اساس قانون والتر - ١٩٧٣ - Middelton و مقایسه با محیط هاي امروزي و قدیمی - ۴٢٠٠ - Flugel انجام شده است.
رخساره ها و ریز رخساره ها
براساس مطالعات صحرایی و پتروگرافی شامل بافت، آلوکم ها و اجزاء اسکلتی در منطقه مورد مطا لعه و در گذر از سازند پابده به آسماري، سازند پابده از تناوب رخساره هاي آهکی- مارنی- شیلی و سازند آسماري از رخساره آهکی تشکیل شده است - شکل . - 3 رخساره ي شیل/ مارن سازند پابده از نهشته هاي لامینه اي وتیره وغنی از مواد آلی هستند که آهک هاي پلاژیک نازك تا متوسط را در بر گرفته اند. در برش چینه اي مورد مطالعه سازند آسماري - آسماري پایینی - با سن الیگوسن - روپلین - و سن ائوسن بالایی تشخیص داده شده است. در بررسی هاي رخساره آهکی سازند پابده یک گروه ریز رخساره و در سازند آسماري 4 گروه ریز رخساره شناسایی شده است
