بخشی از مقاله
چکیده
»مردم گمان میکنند که سعادت در رسیدن به آرزوهاست؛ ولی رکن مهم سعادت در آن است که بدانی چه چیز را باید آرزو کنی« - کرباسچیان - .2 بهراستی انسان چه چیزي را باید آرزو کند و در جستوجو ي چه باید باشد؟ ادیان و مکاتب بشري همه سعی کردهاند تا پاسخی به این سؤال بنیادین بدهند و سعادت دنیا و آخرت انسان را از دیدگاه خود به او معرفی کنند؛ اما در این میان، یکی از منابعی که آرزوهاي بشري را در آن بهوضوح میتوان مشاهده کرد و آنچه انسانها باید آرزو کنند را به تصویر درمیآورد، ادبیات آرﻣﺎنﺷﻬﺮي است.
ادبیات آرمانشهري هر فرهنگی، دربرگیرنده اندیشه آرمانشهري ، چشماندازها ، آرمانها و آرزوهاي آن فرهنگ است؛ ازاینرو شناخت ادبیات آرمانشهري هر فرهنگی، تصویري از حال، آینده و آرزوهاي آن فرهنگ را به نمایش میگذارد. شناختن این مختصات از فرهنگها، وجوه اشتراك و تمایز آنها را آشکار میکند که این شناخت میتواند بهعنوان اولین گام گفتوگوي میان فرهنگها از طریق تفاوتها و شباهت ها تلقی شود و این مهم میسر نیست مگر از طریق ترجمه ادبیات آرمانشهري که در آن، تصویر وضعیت موجود و همینطور وضعیت مطلوب و آرزوهاي هر فرهنگی دیده میشود .
به عبارت دیگر هر اندیشه آرمانشهري داراي دو رکن اصلی است. رکن اول این اندیشه، ریشه در نقصان، کمبود، ناهماهنگی و نارضایتی از وضعیت موجود دارد و رکن دوم این اندیشه، به ترسیم وضعیت مطلوب و آرزوها میپردازد؛ ازاینرو ادبیات آرمانشهري هر فرهنگی، خاستگاه، مقصد و مسیر حرکت آن فرهنگ بهسوي آرزوها را مشخص میکند؛ بنابراین، ترجمه میانفرهنگی ادبیات آرمانشهري، تصویرينسبتاً کامل و ملموس از وجوه اشتراك، تمایز و نحوه گفتوگوي میان فرهنگها را ارائه میکند .
این پژوهش در سه بخش به اهمیت ترجمه میانفرهنگی بهمثابه گفتوگو در حوزه مطالعات آرمانشهري میپردازد. بخش اول، مقدمه، به اهمیت و تعریف گفتوگو اختصاص دارد . بخش دوم، آرمانشهر1 و اندیشه آرمانشهري را بررسی میکند و بخش سوم، ﻣﯿﺴﺮ شدن گفتوگو ي میانفرهنگی از طریق ترجمه ادبیات آرمانشهري فرهنگهاي مختلف را به عنوان نتیجه مطرح مینماید.
از منظر ادیان، برخی عرفا و فلاسفه،اصولاً هستی با کلام و گفتوگو شروع میشود و گفتوگو، آغازگر و هستیبخش هر موجودي است. در سوره مبارکه یس، هست شدن هر موجود، منوط به گفتوگو ي پروردگار متعال با آن موجود است. Ãچون به چیزى اراده فرماید، کارش این بس که میگوید باش؛ پس ] بیدرنگ[ موجود میشودþ - سوره مبارکه یس، آیه 1. - 82 این نخستین کلام، گفتوگو و لحظه تولد ﻫﺴﺘﯽ است که با اراده پروردگار متعال و سخن هستیبخش او، »کن« آغاز میشود . در باب اول انجیل یوحنا نیز آغاز هستی با کلمه است: » در ابتدا کلمه بود و کلمه نزد خدا بود و کلمه خدا بود.
همان در ابتدا نزد خدا بود. همهچیز بهواسطه او آفریده شده. به غیر از او چیزي از موجودات وجود نیافت . در او حیات بود و حیات نور انسان بود.« بدون کلام و گفتوگو، هیچ وجودي براي موجودات متصور نیست و حیات هستی بهواسطه کلام و گفتوگو به وقوع میپیوندد. فیلسوف متأله، صدرالمتألهین شیرازي نیز براین باور است که نخستین صدایی که در گوش ممکنات طنینافکن میشود، کلمه Ãکنþ وجودي است که کلمه پروردگار متعال شناخته میشود
