بخشی از مقاله
چكيده
تعيين ضريب سيمان شدگي در سازند هاي كربناته يكي از موارد بحث برانگيز مي باشد. بهترين روش تعيين اين ضريب اندازه گيري آزمايشگاهي است. در اين مطالعه رابطه تجربي بين ضريب سيمان شدگي و تخلخل ارايه شده است. همچنين اندازه گيري هاي آزمايشگاهي و روابط تجربي ارائه شده توسط ساير محققين بررسي شده است. اين اندازه گيري بر روي تعداد ١٦٥ نمونه كربناته سازند سروك در يكي از ميادين گازي انجام شده است.
بر اساس نتايج، براي تعيين ضريب سيمان شدگي يك رابطه تجربي خاص را نمي توان به كار برد، لازم است براي تعيين دقيق اين ضريب مستقيما بر روي نمونه مغزه آزمايش تعيين مقاومت الكتريكي صورت گيرد. اين بررسي نشان مي دهد رابطه تجربي فوك و مان با نتايج آزمايشگاهي سازند مورد مطالعه انطباق بهتري دارد. در تخلخل بالاي ٢٠ درصد افزايش مقدار ضريب سيمان شدگي شدت مي يابد. ضريب همبستگي بين ضريب سيمان شدگي و تخلخل براي نمونه هاي سازند مورد مطالعه ٧٩ درصد مي باشد.
١ مقدمه
رسانايي در سنگ ها به مقاومت ويژه آب موجود در خلل و فرج كه خود وابسته به مقدار نمك محلول، دما، ليتولوژي و درصد رس موجود در سنگ و نيز نوع و درصد كانيهاي رسانا و بافت سنگ يعني چگونگي توزيع خللوفرج و كانيهاي رسانا بستگي دارد - كيلر "و همكاران١٩٦٦" - . اطلاعات مربوط به اندازهگيري مقاومت الكتريكي پلاگهاي مغزه در آزمايشگاه براي كاليبره كردن داده هاي لاگهاي الكتريكي و همچنين شناسائي فواصل هيدروكربوري در يك چاه، مورد استفاده قرار ميگيرند. همچنين اين اندازه گيري كاربرد زيادي در ارزيابي اشباع شدگي آب در چاه پيمايي و مطالعات آزمايشگاهي دارد .رگلاند"٢٠٠٢" سنگهاي كربناته با تخلخل مختلف در محيط رسوب گذاري متفاوت را مورد بررسي قرار داد.
او نشان داد كه در نمونه هاي با تخلخل هاي ريز ، انحلالي، ميكروسكپي و شكستگي هاي ريز، اين نوع تخلخل ها تأثير كمتري بر روي m دارند كه با توجه به درصد فراواني تخلخل هاي قالبي و بين ذره اي روابطي را ارايه كرد. راسموس، "١٩٨٣ " براي تعيين مقدار ضريب سيمان شدگي در سازند هاي كربناته داراي شگستگي، و رابطة ديگري كه m را با سه پارامتر حاصل از نگارهاي پتروفيزيكي براي سنگ هاي با تخلخل حفره اي ربط مي دهد ارايه كرد. همانگونه كه در روابط فوق نشان داده شده است براي مقدار m بر حسب تخلخل نشان دهنده آنست كه اين روابط در مخازن مورد مطالعه بايستي با داده هاي واقعي حاصل از آزمايش مغزه تطابق داده شوند.
٢ روش تحقيق
نمونه پلاگ با طول ٢ اينچ و قطر ٥/١ اينچ تهيه و پس نمونه با حلال مناسب شسته شده به طوريكه كاملاً عاري از وجود هر گونه سيال، نمكها، گل حفاري و مواد نفتي شده و در آون معمولي خشك مي گردد. تخلخل و وزن مخصوص دانه اي نمونه وتراوايي مطلق نسبت به هوا اندازه گيري گرديد. سپس خصوصيات مخزني از قبيل فشار مخزن و شوري آب سازندي بازسازي گرديد. براي اندازه گيري مقاومت ويژه در دستگاه Overburden Rig با استفاده از دستگاه مقاومت سنج HIOKI-LCR بر حسب اهم اندازه گيري شد.
٣ نتيجهگيري
براي نمونه هاي مورد مطالعه ضريب سيمان شدگي بر حسب تخلخل بصورت معادله درجه دوم Y=ax2+bx+c داراي بالاترين ضريب همبستگي - ٨٢% - كه رابطه بين ضريب سيمان شدگي حاصل از رابطه آرچي و تخلخل مغزه را نشان مي دهد. - شكل ١ -