بخشی از مقاله

زن از ديدگاه اسلام
هيچ يك از آيات قران كريم كه مردم را دعوت به تدبير و تعقل در نظام آفرينش مي كند، مخصوص به مردان نيست، بلكه زنان و مردان را به طور برابر مخاطب قرار داده است.اساساً بررسي آيات قرآن كريم نشان مي دهد زن و مرد از نظر آفرينش هيچ تفاوتي با يكديگر ندارند و همه انسانها از هر صنف، خواه زن و خواه مرد از يك ذات و گوهر خلق شده اند.1چنان چه خداي تعالي مي فرمايد:


«يا ايها الناس اتقوا ربكم الذي خلقكم من نفس واحده و خلق منها زوجها و بثّ منهما رجالاً كثيراً و نسائاً و اتقوا....الذي تسالون به و الارحام..»(سورة نساء، آيه 1)


همچنين از نظر خداوند همه مردم خواه زن و خواه مرد در مقابل تكاليف الهي مسئول بوده و به خاطر كارهاي نيك و بدشان مورد ثواب و عقاب قرار مي گيرند.


«... اني لااضيع عمل منكم من ذكراً و انثي»(سورة آل عمران،آية 195)


هم چنين زنان و مرداني كه كارهاي شايسته انجام داده باشند، بدن هيچ گونه تبعيض، سير تكاملي خود را به سوي خداوند طي كرده و مورد تأييد و مشمول پاداش قرار مي گيرند:


«من عمل صالحاً من ذكر او انثي و هو مؤمن فلنحينيه حياة طيبه(سورة نحل،آية 97).
مقام و منزلت زنان در فرهنگ اسلامي بر همگان آشكار است.دفاع از حقوق رنان ، اعطاي مقام كوثر به دخت پيامبر، سخن از زنان و مردان نيكوكار در سرتاسر قرآن و اعطاي حق رأي به زنان، نمايان گر اهميت تقريباً مساوي زنان با مردان در اين فرهنگ مي باشد.


در عصر حاضر، شركت در انتخابات و دخالت در سرنوشت سياسي جامعه يكي از شاخص هاي مشاركت سياسي به شمار مي آيد.مصداق اين امر در صدر اسلام را در بيعت با پيامبر اكرم(ص) ملاحظه مي كنيم.در اين باره قرآن كريم چنين مي فرمايد:


«يا ايها النبي اذا جاءك المؤمنات يبايعنك علي ان لايشركن بالله شيئاًو.... فبايعهن..»(سوره ممتحنه،آية 12)
« اي پيامبر هنگامي كه زنان نزد تو مي آيند و با تو بيعت مي كنند كه چيزي را شريك خدا قرار ندهندو.... با آنان بيعت كن.»


بيعت، تعهد و پيمان ملت با رهبر در پيروي از خداوند متعال و سرپيچي مكردن از دستورات الهي است.

1در صدر اسلام نوعي بيعت بين زنان و پيامبر و خلفاي راشدين وجود داشته است و زنان، به عنوان پذيرش حاكميت اسلام، دست خود را در ظرف آبي كه دست زمامدار اسلامي در آن قرار داشت فرو مي بردند.

2
بر همين مبنا، با ملاحظه تاريخ اسلام، مردان و زنان در صدر اسلام، محور و مدار جامعه اسلامي را تشكيل مي دادند، به طوري كه جنسيت مانعي در ايفاي وظايف سياسي آنان ايجاد نمي كرد.


شركت زنان در جنگ ها در صدر اسلام، نشان دهندة مشاركت زنان آن عصر در امور سياسي است.دو بانوي نمونه اسلام، حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت زينب كبري(س) نمونه اي از زناني هستند كه نسبت به سرنوشت سياسي جامعه خويش حساس بوده و رسالت خود را به خوبي انجام داده اند.با وجود اين كه در محتواي فرهنگ اسلامي براي فعاليت اجتماعي و سياسي زنان منعي وجود نداشته، اغلب رهبران ديني، تحت تأثير سنت هاي اقوام گوناگون و با تفكري همچون تفكر اسكولاستيكي اروپايي، مشاركت فعال زنان را در صحنه هاي سياسي و اجتماعي نپذيرفته اند.

3
به هر حال شكي نيست كه اسلام احترام ويژه اي براي زنان قائل است.اين لازم به توضيح نيست، زيرا همه مي دانيم كه اولين كسي كه اسلام را قبول كرد يك زن بود.اولين شهيد راه اسلام نيز يك زن بود.تنها فردي كه در كعبه دفن مي باشد يك زن است و وارث پيامبر(ص) نيز دخترش ، حضرت فاطمه زهرا(س) است كه پيامبر(ص) بر دستان مباركش بوسه زد. و او را «ام ابيها» خطاب فرمود.

1
به طور كلي از نظر دين مبين اسلام زن و مرد از استعدادهاي يكساني براي مديريت حيات انساني خويش برخوردارند:
1- استعدادهاي دروني چون: برخورداري از روح الهي، تسويه و تعديل در خلقت، برخورداري از قواي ادراكي، داشتن فطرت الهي، وجدان اخلاقي و حمل امانت.


2- استعدادهاي بيروني مانند آفرينش، دانش، پيروي از رسولان الهي و تنزيل كتاب كه به زن و مرد يكسان نگريسته شده است.


جمع بندي فلسفة وجود آدمي(زن و مرد) و هم چنين، رشد وجودي فردي و اجتماعي انسان ها به منزلة بندگي و عبوديت خداوند مي باشد.زن و مرد در ارزش هاي انساني نيز يكسان اند.


در اين جا به بررسي نقش بزرگ منادي رهايي زنان از اسارت قرون، «حضرت امام خميني»(ره) پرورش يافته مكتب اسلامي مي پردازيم.
امام خميني (ره) و احياي منزلت زن مسلمان
چنان كه مي دانيم در جاهليت عرب«زنده به گور كردن دختران» راهي بود كه خانواده را از شر وجود، فرزندان مؤنث نجات مي داد، صرف نظر از دوره كوتاهي در صدر اسلام كه به مدد تعاليم و سنت نبوي و اهل بيت عصمت و طهارت(س)، زن تا حدودي ارج و منزلت حقيقي خود را بازيافت.مجدداً هم زمان با تجديد حيات و احياي نظامات پيشين كه با رنگ و لعاب خلافت اسلامي آغاز گرديد، جايگاه و منزلت نيز رجعتي دوباره يافت و به تدريج با گذشت زمان برداشت هاي متحجرانه از اسلام، قيود و محدوديت هاي فلج كننده اي را بر زنان تحميل نمود، تا آن جا كه حتي تا همين چند دهة اخير نيز نزد مقدسين سنتي هم عصر ما، رگه هايي از اين استضعاف و دون منزلتي زن به وضوح قابل مشاهده بود.


در چنين شرايطي بود كه استعمار جهاني، با شعار آزادي و مساوات، فرهنگ برهنگي و بي بند و باري را در قالب كشف حجاب اشاعه داد.

اين منش در ادبيات شاهانه، تحت عنوان«فريبا» بودن زن مطرح شد.«زن فريبا»، نسخة بدل و استعاري از تصوير زن در جامعه غربي است كه متأسفانه در نسخه اصلي آن نيز كرامت و شخصيت واقعي زن در مسلخ فلسفة مادي غرب قرباني شده؛ تا حصول آرماني«اقتصاد و لذت» ، اين دو معبود و مقصود انسان غربي را فراهم آورد.


با عنايت به ملاحظات فوق است كه فروغ انديشه و شكوه و عظمت عمل حضرت امام خميني(ره) در احياي هويت اصل زن مسلمان، بهتر شناخته مي شود.حضرت امام كه خود از نزديك برداشت هاي مستحجرانه از جايگاه زن به عنوان«ضعيفه» و «عيال محبوس در اندروني» را شاهد بود واز سوي ديگر با تيزبيني خاص خود، نقش زن فريبا و ملعبه به دست استثمارگران را در ابتذال، فساد و از خود بيگانگي و خودباختگي جوامع مسلمان به خوبي احساس مي كردند.با الهام از كوثر زلال معارف اسلام ناب محمدي و تعميق و تأمل مجتهدانه در ميراث گرانقدر سنت نبوي و تعاليم ائمه معصومين عليهم السلام و از موضع مرجعيت اعلا به آن چنان درك درستي از نقش و مسؤليت زن دست يافتند كه اينك تجلي و بروز آن را در احياي هويت زن مسلمان در انقلاب اسلامي شاهد هستيم.


اين تلقي از زن بود كه سال ها كوشش و تلاش دستگاههاي تبليغاتي استعمار از يكسو – و وجود سنت هاي متحجرانه كه در هيأت وفاداري به خبرگزاري ها و ناظران و تحليل گران بين المللي ، «انقلاب ايران» بعضاً به «انقلاب چادرها» لقب گرفت و زنان نه فقط در تظاهراتبراندازي رژيم شاه كه در همه مراحل تصويب، تأييد و تثبيت نظام جمهوري اسلامي ايران، آراي شان معتبر و كارساز شد و علي رغم عقب ماندگي هاي ناشي از سياست ها و برداشت هاي گذشته كه مانع از رشد و شكوفايي در خور استعداد و قابليت زنان شده بود، با سرعتي پرشتاب به جبران گذشته پرداخته، در طراط منتهي به اكتساب و شأن و جايگاه مناسب آنان، گام هاي بسيار مؤثري را برداشتند.امام خميني در فرمايشات گهربار خويش همواره بر نقش سازنده و مقام والاي (زن) تأكييد داشته اند.


بخش دوم:نقش زنان در دفاع مقدس
فقدان ادبيات جامع در خصوص مسايل زنان قبل از پيروزي انقلاب اسلامي و اوايل پيروزي انقلاب اسلامي، اثرات خود را حتي بر منابع پژوهشي نيز نشان مي دهد.اثرات اين كمبود بر تحقيقات علمي به خوبي محسوس است و همين مسأله ما را از نگرش جامع نسبت به مسايل زنان باز مي دارد؛ به طوري كه در دفاع مقدس، نقش واقعي زنان به طرز شايسته اي ترسيم نشد.


اما به هرحال حضور زنان در دفاع مقدس به تغيير باورها، ارزش ها و نگرش هاي جتمعه كمك كرد و تصوير نويني از زن ايراني ارائه نمود.


اين مطالعه با توجه به فقدان منابع، فقط شمه اي كوتاه از ايثار و حماسة زنان در دفاع مقدس را عنوان مي نمايد.


هدف اين تحقيق نيز بررسي نقش زنان در دفاع مقدس مي باشد.
زنان ايراني در طي دوران جنگ تحميلي عراق عليه ايران، توانايي هاي بالقوة خود را بالفعل نمودند و با تمام وجود در اين رزم ملي شركت كردند، به گونه اي كه تاريخ دفاع مقدس، حاكي از حضور برجستة زنان ايراني در مراحل گوناگون جنگ مي باشد.


در اين پژوهش برآنيم تا برگ هاي زريني از حماسه ي حضور زنان ايراني در هشت سال دفاع مقدس را، بازگو نمائيم.
آن دوران، يادآور مقاومت و ايثار مردان و زناني است كه با نثار خون خود و عزيزان شان و با خلق حماسه هاي به يادماندني ، پرچم فتح و ظفر را در پهنة ايران اسلامي به اهتزاز درآورند.


اگر چه در تاريخ بيشتر بر جنبه هاي عاطفي و احساسي زنان تكيه شده، اما زنان ما در اين حماسة ملي ، دوش به دوش رزمندگان غيور اين مرز و بوم ، دليرانه ايستادند و به جهانيان نشان دادند كه در راه آرمان والاي خويش، حاضرند از عواطف و احساسات خود چشم پوشي نمايند.عشق به اسلام و عشق به سرزمين معطر اسلامي، سبب شده بود كه آنان خود و خانواده شان را از خاطر ببرند و فقط به مصالح ملي و ميهني خويش بينديشند.


زنان ايراني در طي جنگ تحميلي با تأسي عاشورا و پيام رسان آن حضرت زينب كبري(س) حماسه هاي فراموش ناشدني آفريدند.


در اين دوران، زنان آگاه، فعال و پر توان كشور در فعاليت هاي پرتحرك و بي شماري، هم چون: مقاومت در صحنه هاي نبرد، امدادگري و خدمات و پشتيباني و غيره شركت داشتند.با توجه به نقش غير مستقيم زنان در جنگ تحميلي، آن چنان كه شايسته است از فداكاري، مقاومت و ايثارشان سخن چنداني گفته نشده است؛ در حالي كه آنان در پشت صحنه، نقش عظيمي ايفا مي كردند كه هنوز هيچ دوربيني نتوانسته اين نقش را آن چنان كه در خور شأن شان است، به تصوير بكشاند.


آن چه تا كنون از نقش زنان در دفاع مقدس مطرح و ثبت شده، سايه هاي مبهمي از حضور پر قدرت آنان در صحنه هاي نبرد بوده است.


در اين مطالعه برآنيم تا از شير زنان رزمنده اي كه در اوج گمنامي ، تنها به عشق اسلام و قافله سالار شهيدان كربلا، قلب شان مي تپد و در اين وادي از كليه تعلقات شان گذشتند، سخن بگوئيم.
جايگاه زن در اسلام
فلسفة آفرينش آدمي، بر محور زن و مرد بنا شده است، خداوند متعال زن و مرد را از يك سرشت و طينت آفريد و از روح خويش در كالبد هر دوي آنان دميد.به طوري كه جايگاه زن در نظام اسلامي همانند مرد است.گواه اين امر قرآن كريم و روايات مستندي است كه اينك به چند آيه و روايت اشاره مي كنيم:
الف – آيات قرآن كريم:
«يا ايها الناس اتقوا ربكم الذي خلقكم من نفس واحده....» (سورة نساء آية 1)
اي مردم بترسيد از پروردگارتان آن كه شما را از يك تن بيافريد...
«و لقد كرمنا بني آدم...» (سورة اسراء آيه 70)

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید