بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
کلیات
- فطرت خداجو، خرد حقیقت جو و حقیقت پذیر انسان، آن گاه که دست به دست یکدیگر دهند، شخص، چشمانی بینا و بصیرتی ژرف خواهد یافت، بصیرتی که او را به سوی مشاهده اندیشه و کشف حقیقت میراند. این افراد همان اولوالالباب یا صاحبان خرد هستند که در آفرینش آسمانها و زمین و گردش شب و روز مینگرند، و نشانههایی را میبینند. این انگیزش آن قدر قوی است که شب و روز، در حال ایستاده، نشسته و به پهلو خوابیده شخص سالم را آرام نمیگذارد، و آن وقت به این حقیقت روشن دست مییابند که هستی، با این همه رمز و راز و گستره و ژرفا، بیهدف آفریده نشده و بیمعنی نیست. و این بصیرت به دست آمده از فطرت، خرد، اندیشه و اراده حقجویی انسان را به اساسیترین درک ممکن درباره هستی رهنمون میشود: دیدن هستی آفرین در برگ برگ دفتر هستی. و سرانجام، نجوایی عاشقانه و دل انگیز: (خدایا! صدای منادی ایمان را شنیدیم و ایمان آوردیم) و آرزوی رسیدن به درجه ابرار را داریم .( آیات ۱۸۹ تا ۱۹۵ سوره آل عمران )
اسلاید 2 :
معيارهاي شخصیت سالم ازدیدگاه اسلام
منظور ما از انسان سالم و انسان کامل در قرآن به اجمال روشن است. انسان سالم از دیدگاه قرآن کسی است که در گام اول بیمار نباشد مثلاً چشم و گوش بینا و شنوا و دلی روشن بین داشته باشد، (صمّ بکم عمی) نباشد، و از سوی دیگر از آنچه دارد استفاده بهینه و شایسته کند، نیروهای ارزشمند فکری، روحی و بدنی خود را بیکار نگذارد و خود را در مسیر رشد و رسیدن به کمال نهایی قرار دهد،وی بایستی بر اساس تعليم ديني فردي باشد که رفتارش در بعد اعتقادي و نگرشي ، احساسی و عواطفی و سلوک فردي و اجتماعي از فطرت او ریشه گرفته و مطابق با ارزش هاي الهي باشد.
اسلاید 3 :
معيار هایی برای سالم بودن شخصیت مطابق با تعالیم اسلام
الف: به حقیقت انسانی سلیم النفس باشد و در راه کمال و تهذیب نفس و خودسازی تلاش بسیار کند تا در زندگی رستگار شود. همانگونه که خداوند در قرآن می فرماید : قد افلح من زکيها
ب : انسان سالم بایستی یک شخصیت علمی،مذهبی و در مجموع چند بعدی باشد همانگونه که در اسلام انسان سالم و کامل فردي است که ارزشهاي انساني در او به صورت متوازن و هماهنگ رشد یافته باشد .
ج : انسان سالم بیشتر متوجه به امور معنوی است و از هر گونه قيد و بند مادي و موانع دنيوي در مسير کمال آزاد است .
د : عشق به حق و حقيقت از ديگرمعيارهاي انسان سالم است .
ه: انسان سالم نماز اول وقت را هیچگاه فراموش نخواهدکرد. »الذين آمنوا و تطمئن قلوبهم بذکر الله الابذکر الله تطمئن القلوب »(انسان سالم براي آرامش يافتن و تسكين اضطراب همواره به ياد خداست و یکی از جلوه های یاد خداوند نماز اول وقت است).
و : دوست داشتن خود و ديگران ، احترام به خود و ديگران ، تقويت افراد به جاي تخريب شخصيت ديگران و تکريم شخصيت ديگران ، همچنانکه این مسئله در اساس بهداشت روان و شخصیتهای سالم وجوددارد.« کسي که خود و ديگران را دوست دارد در زندگي شاد و خوشحال است » افراد سالم احساس خوبي نسبت به ديگران دارند.آنها کوشش مي کنند تا ديگران را دوست بدارند و به آنان اعتماد کنند .
اسلاید 4 :
ز: جستجو و درک حقایق و معانی جدید در مورد مسائل دینی: از نظر اسلام ،انسان سالم، تشنه دانستن و فهمیدن است ،انسانهایی که دارای فطرت بیدار هستند، از وقتی که چشم بدین جهان باز میکنند کنج کاوی بیصبرانهای آنها را برای دانستن به حرکت در میآورد، مانند کنج کاوی آغاز کودکی. حس نیاز به دانستن در آنها قوی است، اما فقط دانستن آنها را ارضا نمیکند، عطش شدیدتری آنها را به سوی فهمیدن میراند، فهمیدن و نفوذ در ژرفای حقایق. ممکن است در دانستن، بسیاری از انسانهای عادی یا حتی ناسالم، با انسانهای سالم مساوی باشند، اما تفاوت اساسی در فهم و درایت است؛ انسانهای سالم آنچه را میدانند تلاش میکنند بفهمند و تا به فهم آن دست نیافتهاند از پای نمینشینند. آنان ممکن است (احتمال)های فراوانی را در نظر بگیرند، با مشاهده شنیدن و در نهایت فهمیدن با تعقل و مراجعه به فطرت خود به ارزیابی میپردازند و حق را از ناحق، خوب را از بد، روا را از ناروا تشخیص میدهند، و در سایه چنین درکی حرکت به سوی مقصود را ادامه میدهند .
ح: جلوه هایی از صبر و شکيبايي ، مهرباني ، دلسوزي ، تعهد ، توجه به عقل و استدلال ، عشق و عرفان و صدها معيار و ملاک ديگر از خصوصيات انسان سالم در مکتب اسلام است .
آنان که خدا را در حال ایستاده و نشسته و آن گاه که بر پهلو خوابیدهاند، یاد میکنند؛ و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین میاندیشند؛ (و میگویند:) بار الها! اینها را بیهوده نیافریدهای! منزّهی تو! ما را از عذاب آتش نگهدار!
اسلاید 5 :
ز: جستجو و درک حقایق و معانی جدید در مورد مسائل دینی: از نظر اسلام ،انسان سالم، تشنه دانستن و فهمیدن است ،انسانهایی که دارای فطرت بیدار هستند، از وقتی که چشم بدین جهان باز میکنند کنج کاوی بیصبرانهای آنها را برای دانستن به حرکت در میآورد، مانند کنج کاوی آغاز کودکی. حس نیاز به دانستن در آنها قوی است، اما فقط دانستن آنها را ارضا نمیکند، عطش شدیدتری آنها را به سوی فهمیدن میراند، فهمیدن و نفوذ در ژرفای حقایق. ممکن است در دانستن، بسیاری از انسانهای عادی یا حتی ناسالم، با انسانهای سالم مساوی باشند، اما تفاوت اساسی در فهم و درایت است؛ انسانهای سالم آنچه را میدانند تلاش میکنند بفهمند و تا به فهم آن دست نیافتهاند از پای نمینشینند. آنان ممکن است (احتمال)های فراوانی را در نظر بگیرند، با مشاهده شنیدن و در نهایت فهمیدن با تعقل و مراجعه به فطرت خود به ارزیابی میپردازند و حق را از ناحق، خوب را از بد، روا را از ناروا تشخیص میدهند، و در سایه چنین درکی حرکت به سوی مقصود را ادامه میدهند .
ح: جلوه هایی از صبر و شکيبايي ، مهرباني ، دلسوزي ، تعهد ، توجه به عقل و استدلال ، عشق و عرفان و صدها معيار و ملاک ديگر از خصوصيات انسان سالم در مکتب اسلام است .
آنان که خدا را در حال ایستاده و نشسته و آن گاه که بر پهلو خوابیدهاند، یاد میکنند؛ و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین میاندیشند؛ (و میگویند:) بار الها! اینها را بیهوده نیافریدهای! منزّهی تو! ما را از عذاب آتش نگهدار!
سلاید 6 :
- در آخر لازم بیان شود تمامی معیارهایی که برای سلامت شخصیت و روان از دیدگاه اسلام گفته شد دیدگاههایی است که روانشناسی جدید و مخصوصاً نظريه انسان گرايی و در دیدگاههای افرادی چون مازلو،آلپورت،راجرز و دیگران دیده می شود و این دیدگاهها از آن حمایت می کند .نکات مهم این دیدگاه عبارتند از :
الف : نخستين معيار بلوغ رواني توانايي گسترش خويشتن است . يعني گسترش ارتباطات اجتماعي «خود محور نبودن»
ب : دومين معيار سلامت و بلوغ به ارتباط سالم ، صادقانه و صميمي با خانواده و دوستان بستگي دارد .
ج : سومين معيار سلامت را امنيت عاطفي مي دانند.
د: چهارمين معيار را ، هوش کنشي(Operational Intelligence) يا عقل سليم مي دانند .
هـ: جهت مندي : يعني فرد بالغ به سوي هدف يا اهداف انتخاب شده وي در حرکت باشد.
و: رشد و شکوفايي استعدادهاي دروني به عنوان انسان منحصر به فرد(خودشکوفایی یا Self Actualization)
اسلاید 7 :
بحث و نتیجه گیری
به طور کلي شخصيت بهنجار و سالم از نظر اسلام و روانشناسی جدید شخصيتي است که در آن جسم و روح انسان متعادل باشد و نيازهاي هر کدام ارضاء شود . انساني که داراي شخصيت بهنجار است به جسم و سلامت و نيرو مندي آن اهميت مي دهد و نيازهاي آن را در حدودي که شرع مقدس اجازه مي دهد برآورده مي سازد و همزمان با آن به خدا ايمان مي آورد عبارت و اموري را که موجب رضايت خدا هستند ، انجام مي دهد و از اعمالي که موجب خشم خدا مي شود اجتناب مي کند . لذاست که خداوند می فرماید :آگاه باشید (دوستان و) اولیاء خدا، نه ترسی دارند و نه غمگین میشوند! همانا که ایمان آوردهاند، و (از مخالفت فرمان خدا) پرهیز میکردند. در زندگی دنیا و آخرت، شاد (و مسرور)ند و وعدههای الهی تخلف ناپذیر است! این است آن رستگاری بزرگ، سخن آنها تو را غمگین نسازد! تمام عزت (و توانایی) از آن خداست.
ودر آخر انسان سالم از نظر اسلام :انسان رشید، دلانگیز و انسانی است .خدایا در زندگی مارا عاقبت به خیر بگردان و مار ا در آخرت با اولیاء،صالحین و شهداء محشور بفرما
اسلاید 8 :
منابع :
) مفهوم سلامت روان شناختي تاليف سيامک خدا رحيمي .
) آداب تعليم و تعلم در اسلام – شهيد ثاني .
)روانشناسی شخصیت ،نوشته شولتز ترجمه دکتر یوسف کریمی و همکاران.
)قرآن کریم