پاورپوینت بررسی مدل الماس پورتر (با بیان چند نمونه)

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

بررسی مدل الماس پورتر (با بیان چند نمونه)

اسلاید 3 :

چرا برخي كشورها در رقابت بينالملل از ديگران موفقترند؟
اين پرسش اقتصادي در عصر حاضر، ذهن اغلب اقتصاددانان، مديران صنايع و شركتها و حتي دولتمردان را به خود مشغول ساخته است. به بيان ديگر، بحث رقابتپذيري يكي از مهمترين دغدغههاي تجارت و فعاليت در محيط پويا و رقابتي امروز است. نظريهاي كه بتواند بیشتر نيازها و شرايط فوق را پاسخگو باشد، مدل "الماس مزيت رقابت ملي" مايكل پورتر است. بااینکه این مدل با انتقاداتی از طرف صاحبنظران روبروشده که منجر به انجام اصلاحاتی در این مدل و ایجاد الماس مضاعف شده است ولی اين مدل به ايجاد بينشي عميق در بين مديران، اقتصاددانان و سياستگذاران براي تنظيم مناسبترين استراتژي به منظور ارتقاي موفقيت رقابتي در سطح بينالمللي كمك ميكند.مفهوم و پيام اصلي اين مدل، چگونگي شكلدهي به محيط اقتصادي كشورها در راستاي دستيابي به موفقيتهاي جهاني ميباشد. در این مقاله مدل الماس پورتر و همچنین پاره ای از انتقادات وارد بر این مدل توضیح داده شده است. در پایان نیز نمونه هایی که از این مدل در صنایع مختلف استفاده کرده اند، گنجانده شده است.

اسلاید 4 :

رقابتپذيري : توانايي اقتصادي بنگاه براي ثابت نگهداشتن يا افزايش سهم بازار خود در هر بازار و فعاليتي است به گونهاي كه با افزايش درآمد واقعي، استانداردهاي زندگي و سود افزايشيافته و يا اينكه حداقل كاهش پيدا نكند.رقابتپذيري متأثر از عوامل متعدد، اقتصادي، اجتماعي و. است و در سايه برنامههاي ملي و هدايت اقتصاد دولتها حاصل ميشود و به مفهوم اجتماع ساده بنگاههاي منفرد رقابتپذير نيست.

اسلاید 5 :

برای بررسی اینکه چرا ملل در صنایع خاصی از مزیت رقابتی و استدلالاتی برای استراتژی کمپانی و اقتصاد ملی نائل میشوند، پورتر ، استاد دانشكده مديريت بازرگاني دانشگاه هاروارد، تحقیقی 4 ساله در 10 کشور تجاری مهم یعنی دانمارک، آلمان، ایتالیا، ژاپن، کره، سنگاپور، سوئد، سوئیس، انگلستان و آمریکا انجام داد. وی به همراه تیمی که شامل 30 پژوهشگر بود، که بیشتر آنان بومی کشورهای مورد بررسی بودند، این پژوهش را انجام داد.
.پورتر نتیجه این پژوهش را به طور کامل در کتاب "مزیت رقابتی ملل" در سال 1990 و ارایه مدل الماس بیان نمود.

اسلاید 6 :

مدل الماس رقابت ملي پورتر
نگرش پورتر، مزيت رقابتي يك كشور در صنعتي خاص عبارت است از: "توانايي و قابليت آن كشور براي ترغيب شركتها به استفاده از كشورشان به عنوان سكويي براي انجام فعاليتهاي تجاري”.
در نهايت پورتر به "چهار مشخصه كلي يك كشور" اشاره ميكند كه برحسب ويژگيهايشان، ميتوانند مزيت رقابتي ايجاد كنند يا مانع آن شوند. اين چهار عامل عبارتند از:

1- شرایط عوامل تولید(درونی)
2- شرايط تقاضا
3- صنايع مرتبط و پشتيبان
4- استراتژي، ساختار و رقابتپذيري شركت

اسلاید 7 :

مدل الماس پورتر
(پورتر، 1999، ص211)

اسلاید 8 :

1- شرایط عوامل تولید(درونی)
وضعيت يك كشور براساس عوامل توليد نظير نيروي كار يا زيرساختارهاي يك كشور (منطقه) كه براي رقابت در يك صنعت معين ضروري است. پورتر فاکتورهاي دروني را در دو دسته تقسيم بندي ميکند:

- فاکتورهاي عمومي شامل مواردي مانند مواد اوليه، انرژي، نيروي انساني بدون مهارت خاص
- فاکتورهاي تخصصي شامل مواردي مانند نيروي انساني ماهر و متخصص، دانش فني پيشرفته و فناوري پيشرفته. - فاکتورهاي تخصصي در مقايسه با فاکتورهاي عمومي مزيت رقابتي پايدارتري را ايجاد مي كند

اسلاید 9 :

2- شرايط تقاضا
ماهيت تقاضاي داخلي براي محصولات يا خدمات يك صنعت است . اندازه و رشد تقاضا در رقابتپذيري صنايع تاثير بسزايي دارد. پورتر معتقد است که وجود بازار داخلي بزرگ و در حال رشد موجب تشويق سرمايه گذاران براي توسعه فناوري و بهبود بهرهوري گرديده و اين مسئله به عنوان مزيت رقابتي براي آن ملت محسوب ميگردد. در مقابل، بازارهاي داخلي کوچک که داراي رشد پاييني هستند شرکتها و صنايع را به دنبال فرصتهاي صادراتي ميکشاند . تقاضاي داخلي داراي دو جنبه کمي و کيفي بازار است. اندازه تقاضاي داخلي حداقل مقياس اقتصادي فعاليتهاي بنگاههاي داخلي را تعيين كرده و آنها را قادر مي سازد تا از يک تقاضاي پايدار برخوردار گردند. اما بايد توجه داشت که منافع اصلي تقاضاي داخلي در رقابتپذيري از ديدگاه کيفي است. انتظارات مشتريان از کيفيت محصولات و خدمات ميتواند انگيزهاي براي افزايش قدرت رقابتپذيري يک کسب و کار گردد و به عنوان محرکي قدرتمند در جهت توسعه و ارتقاي رقابتپذيري بنگاهها و حتي از ديد كلان رقابتپذيري کشورها گردد.

اسلاید 10 :

3- صنايع مرتبط و پشتيبان
وجود يا فقدان تأمينكنندگان و صنايع مرتبط در يك كشور (منطقه) كه در سطح بينالمللي رقابتي هستند.

اسلاید 11 :

4- استراتژي، ساختار و رقابتپذيري شركت
شرايط موجود در يك كشور كه بر چگونگي تأسيس، سازماندهي و مديريت شركتها حاكم است و ماهيت رقابت داخلي.

اسلاید 12 :

مدل ابتدايي پورتر تنها چهار عامل الماس را دربرميگرفت. در انتشارات بعدي، پورتر عوامل بيشتري را به مدل الماس خود اضافه كرد،این دو عامل که به عنوان عوامل 5و6 دو نیروی خارجی الماس پورتر شناخته میشوند عبارتند از:

اسلاید 13 :

5- اقدامات دولت: دولت میتواند بر همه عوامل پورتر از طریق دامنه ای از فعالیتها اثر بگذارد، مانند:
کاستن مشکلات شرکتها، به طور مستقیم(پول) و یا غیر مستقیم(زیرساخت)
تهیه کردن قوانین مالیاتی قابل اجرا برای شرکت، تجارت و یا صاحبان دارایی
سیاستهای آموزشی که برروی سطح مهارت کارگران تاثیر می گذارد
بنا نهادن استانداردهای تکنیکی و استانداردهای محصول، شامل قوانین محیط زیستی
خرید دولتی کالا و خدمات
قوانین اتحادیه های بزرگ صنایع

6- رويدادهاي شانسي (اتفاقات پیش بینی نشده)

اسلاید 14 :

مدل نهایی الماس پورتر

اسلاید 15 :

انتقادات از مدل الماس
از نظر راگمن دو نیروی خارجی پورتر، شانس و دولت، تمایزهای عجیبی را نشان می­دهند. دولت مشخصا دارای اهمیتی حیاتی از لحاظ تاثیر بر روی یک مزیت رقابتی ملی خانگی، به عنوان مثال، دولت می­تواند از تعرفه­های گمرکی به عنوان مانع ورود مستقیم که بنگاه­های خارجی را جریمه می­کند یا دولت می­تواند از سوبسیدها به عنوان یک وسیله­ی غیرمستقیم برای جریمه­ی بنگاه­هایی که پایه­ی خارجی دارند استفاده نماید، می­باشد. در هر دو مورد بنگاه­های داخلی از مزیت­های رقابتی کوتاه مدت نفع می­برند.

به هر حال، راگمن و وربکه مدل­هایی ارائه داده­اند که در آنها اینگونه اعمال دولتی تبعیض­آمیز می­توانند منجر به حمایت بنگاه­های داخلی ، جایی که حمایت جهت جلوگیری از مزیت­های رقابتی پایدار (طولانی مدت) تعریف می­شود، می­شود.در مقابل ، کار بر روی "شانس" فرعی­تر شده است. این مسئله ممکن است به اقتصاددان­هایی که به سیستم مدل "شک­" (Shock) هایی تزریق می­کنند، مانند بحران­های نفتی OPEC برای پیش­بینی پاسخ­های جمعی، محدود شده است. پورتر خودش از این مسئله برای اشاره به حوادثی مانند جنگ­ها استفاده می­کند.

اسلاید 16 :

انتقادات از مدل الماس (ادامه)
همچنین مدل پورتر از نقطه­نظرهای زیر نیز مورد انتقاد قرار گرفته است:
این تئوری بیش از حدر بر روی اقتصادهای پیشرفته تمرکز کرده است.
نقش دولتمردان در آن می­تواند مثبت یا منفی باشد. حتی اعمال دولتی برگرفته از نیات مثبت ممکن است به طور معمول به وسیله­ی مستهلک شدن صنایع شکست می­خورند و آنها را از لحاظ جهانی از نظر رقابتی بودن کمرنگ می­نماید.
پیش­بینی فرصت­ها مشکل می­باشد. شرایط می­توانند به سرعت و به طور غیرمنتظره تغییر یابند.
پورتر می­گوید که بنگاه­ها ، نه کشورها ، در بازارهای جهانی رقابت می­کنند. این بدین معناست که مزیت نسبی ملی باید در سطح بنگاه و نه در سطح کشور باید فهمیده شود.

اسلاید 17 :

انتقادات از مدل الماس (ادامه)
جنبه­ی دیگری از مدل الماس پورتر بر اهمیت تثبیت مزیت رقابتی اشاره دارد. برای بنگاه­های یک کشور بدست آوردن یک مزیت رقابتی در یک صنعت خاص کافی نمی­باشد، آن مزیت باید توسط پروسه­ی افزایش و به­روزرسانی نگهداری شود. برخی از عواملی که یک مزیت رقابتی را بالا می­برند، در نگهداری آن نیز مهم می­باشند. این عوامل شامل سرمایه­گذاری در موسسات عهده­دار تحقیق و تولید ایده­های جدید ، ترکیب تقاضا و شدت رقابت داخلی، و وسعت عوامل مشکل در تاثیر متقابل الماس می­باشند.

اسلاید 18 :

نمونه های از مدل الماس
مدل الماس London
مدل الماس گسترش یافته برای عصر تجارت الکترونیک
مدل الماس یک دانشگاه
مدل ساختار اساسی – اجرا- کارایی
موانع سیستماتیک مهم برای رشد اقتصاد کانادا
توافق تجارت آزاد(FTA) الماسهای آمریکا و کانادا
مدل الماس آمریکای شمالی و کمک به رشد تجاری کانادا
الماس مجازی مربوط به کشور هند در نرم افزار
شش عملگر نوآوری

اسلاید 19 :

مدل الماس London (یک مرکزمالی جهانی)

اسلاید 20 :

مدل الماس گسترش یافته برای عصر تجارت الکترونیک