بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
CSSD
اسلاید 2 :
استریلیزاسیون
اسلاید 3 :
فرایند پاکسازی شامل چند مرحله است:
1-دریافت ابزار و وسایل از واحدهای بیمارستانی(ارسال ابزار پاکسازی شده به واحد استریلیزاسیون مرکزی بدون بسته بندی با تاکید بر بخشها واورژانس)
تبادل باید در ناحیه کثیف یا منطقه قرمز انجام شود.
ابزار از طریق پنجره مخصوص این کار با رعایت اصول احتیاطات استاندارد و پوشیدن وسایل حفاظت فردی انجام می شود.
پرسنل باید احتیاط کنند چیزی بر روی زمین نیفتد..
روشهای استریلیزاسیون
اسلاید 4 :
2-دسته بندی ابزار و وسایل به فلزی، پلی اتیلن، لاستیک، پلاستیک و شیشه انجام می شود.
3- پیش شستشو، خیساندن و شستشوی ابزار: این مرحله اصلی ترین قسمت پاکسازی وسایل است. قبل از انجام ضدعفونی واستریلیزاسیون وسایل و ابزار، شستشوی آن ها با آب و یک ماده شوینده دترجنت:آنیونی(با خاصیت کف زایی کم،کاربرد در ماشینهای شستشو)
کاتیونی(با خاصیت کف زائی بالاتر،کاربرد درشستشوی دستی)
غیر یونی(اثر کمک کنندگی در افزایش خاصیت تمیز کنندگی) در شوینده های متداول مصرفی معمولاًهر سه دسته دترجنت های آلکالینی(سورفکتانتها) استفاده می گردند. محلولهای دترجنت آلكالینی یا اسیدی منجر به خوردگی، شكستگی و ایجاد خلل و خرج در سطوح ابزار میشوند لذا توصیه می شودحتیالامكان از محلولهایی كه حاوی PH نزدیك ۷ (خنثی) باشد استفاده شود.
اسلاید 5 :
یا محصولات آنزیمی مثل پروتئاز، لیپاز و آمیلاز-
-ساییدن با یک برس (ترجیحادسته بلند غیر فلزی) در زیر سطح آب کمتر از 45درجه سانتی گراد (تا ازتولید آئروسل که حاوی میکروارگانیسم بوده و برای اپراتور فوق العاده خطرناک است به حداقل برسد.) ضروری است. حضور مواد آلی به شکل سرم، خون، چرک، مواد مدفوعی یا روغنی می توانند در فعالیت ضدمیکروبی ضدعفونی کننده ها مداخله و اثر آن ها را کم کنند.
- این فرایند بوسیله غوطه ور نمودن وسایل در یک ظرف محتوی شوینده آنزیمی و مجهز به صافی انجام می شود.(وسایلی که از چند قطعه تشکیل شده اند باید قبل از غوطه وری کاملا از هم جدا شوند)
اسلاید 6 :
در محلولهای آنزیماتیک :غلظت شوینده، مدت زمان غوطه وری و درجه حرارت آب بستگی به توصیه کارخانه سازنده شوینده آنزیمی دارد.
- از سالین برای خیس کردن ابزار استفاده نکنید چون سالین به برخی از وسایل پزشکی آسیب می رساند.
اسلاید 7 :
استفاده از دستگاه اولتراسونیک برای شستشوی ابزار بحرانی و نیمه بحرانی که دارای اتصالات، شیار و لومن هستند توصیه شده است. در غیر این صورت باید از برس هایی با سایزهای مختلف جهت پاکسازی بخش های دور از دسترس استفاده کرد. در صورت وجود دستگاه اولتراسونیک باید روزانه محلول آن تعویض شود یا بیشتر در صورت نیاز.
اسلاید 8 :
ست شور التراسونیک کلینر معروف به حمام های التراسونیک دستگاه هایی هستند که از طریق ایجاد امواج مافوق صوت در محیط آب در اثر پدیده فیزیکی Cavitations برای شستشو و جرم زدایی از ابزار آلات و قطعاتی که درون وان غوطه ور می گردند، مورد استفاده قرار می گیرد.
پدیده فیزیکی کویتیشن به شکل گیری سریع و فروپاشی میلیون ها حباب کوچک درون یک مایع گفته می شود، این حباب ها توسط فشار بالا و پایین امواج التراسوند ایجاد می گردد. به طوریکه در فاز فشار پایین موج، حباب ها شروع به بزرگ شدن در اندازه میکروسکوپی می کنند و در فاز فشار بالا این حباب ها شروع به ترکیدن می کنند. از ترکیدن و فروپاشی میلیون ها حباب انرژی بالایی آزاد می شود.
انرژی حاصل از این انفجارها در محیط مایع می تواند هر نوع آلودگی از تمامی قسمت های قطعات و ابزار آلات پزشکی را پاک نماید
اسلاید 9 :
هرگز برای مالش و شستشوی وسایل از پودرهای پاک کننده خانگی، سمباده، سیم ظرفشویی اسفنج های فلزی و برس های سیمی استفاده نکنید زیرا باعث آسیب رسیدن، خط افتادن و افزایش احتمال خوردگی ابزار می شود.
براي شستن وسايل و جابجايي آنها بايد دستكش ظرفشويي بدست كرد. استفاده از دستكش هاي معاينه يا جراحي در اين مرحله ممنوع است.
اسلاید 10 :
وسایل را در کف ظرف فلزی یا پلاستیک سوراخ دار قرارداده و در ظرف حاوی مواد شوینده آنزیم دار فرو ببرید، طوری که وسایل سنگین تر کف ظرف قرار گیرند.
وجود دو سینک برای شستشو و ضدعفونی ابزار توصیه می شود. سینک ناحیه شستشو باید عمق کافی داشته باشد و هرگز سرریزنشود. ارتفاع سینک مناسب با قد متوسط کاربران باشد تا آن ها مجبور به خم کردن و یا کشیدن اندامها نشوند. سینک باید مجهز به آب پرفشار برای شستشوی ابزار لومن دار باشد.
اسلاید 11 :
برای شستشوی قیچی آنرا باز نمایید. داخل قیچی و قسمت های دندانه دار را به دقت برس بکشید.
- شستشو با مایع مانند عبور دادن مایعات تحت فشار برای زدودن آلودگی در کانال های داخلی دستگاه ها ضروری است.
- در ابزارهای دارای لومن، مفصل و شیار احتمال تجمع آلودگی یا مواد آلی وجود دارد. در صورت عدم وجود دستگاه اولتراسونیک، داخل ابزارهای لوله ای شکل و تو خالی لومن دار را با یک سرنگ ۱5 سی سی از مواد شوینده پر کنید.
- وسایل را با آب فراوان آبکشی کنید تا اثری از مواد شوینده روی ابزار نماند.
اسلاید 12 :
توصیه می شود از آب مقطر یا آب بدون مواد معدنی برای پاکسازی وسایل و ابزار در مرحله آبکشی نهایی استفاده شود تا رسوب کلسیم روی آن ها تشکیل نشود.
- بعد از آبکشی نهایی ابزار را با پارچه تمیز بدون پرز خشک کنید.
- پس از آبکشی کامل وسایل با آب، توصیه می شود کلیه وسایل به خصوص آن هایی که لوله ای شکل، توخالی و شیاردار هستند را به وسیله الکل آبکشی کنید. هدف از انجام این کار افزایش سرعت خشک شدن وسایل است.
اسلاید 13 :
روغن کاری روان کردن:
پس از پاکسازی اتصالات وسایل خشک شده و کار کردن با آن ها سخت می شود. با روغن کاری مفاصل ابزارها بعد از پاکسازی و قبل از استریلیزاسیون می توان این مشکل را حل کرد. محلول مورد استفاده برای روان کردن ابزار بایدمحلول در آب بوده و خاص استریلیزاسیون باشد. استفاده از روغن های سیلیکونی و معدنی به دلیل این که مانع نفوذ کامل ماده استریل کننده می شوند به هیچ وجه مجاز نیست. روان کننده هایی با ماده موثره ضد اکسیداسیون موجود است که برای جلوگیری از الکترولیزلبه ابزارها مفید است. استفاده از مواد روان کننده اولین مرحله از نگهداری ابزار است.
اسلاید 14 :
معتبرسازی فرایند پاکسازی:
در معتبرسازی فرایند پاکسازی ارزیابی پروتکل پاکسازی مشاهده و استفاده از چک لیست بسیار مهم است.
قسمت مهمی از این ارزیابی بازدید چشمی ابزار با استفاده از ذره بین شیشه ای همراه با نور قوی است.
تجهیز ناحیه کثیف به آب پرفشار قسمت مهم دیگری از معتبرسازی فرایند پاکسازی است. بدون این تجهیزات دستیابی به پاکسازی مطمئن و بهینه میسر نخواهدبود.
علاوه بر این روش ها، روش های کنترل شیمیایی نیز وجود دارد که شامل دو نوع تست است:
اسلاید 15 :
تست آلودگی قابل مشاهده هموچک و پروتیین چک:
در این تست از یک معرف پودری استفاده می شود که وقتی با آب مخلوط
شود، وجود خون را مشخص می کند. این معرف باقیمانده احتمالی مواد آلی را نشان می دهد.
برای تست خون و پروتئین روی ابزارشستشو شده می توان از اندیکاتورهای مخصوص هم استفاده کرد. با سواپ اندیکاتور روی سطحی که تصور می کنید خوب شسته نشده بکشید و سواپ را در محلول اندیکاتور وارد نمایید. در صورت تغییر رنگ محلول اندیکاتور وجود خون یا پروتئین مشخص می گرددکه نشاندهنده عدم شستشوی صحیح است.
اسلاید 16 :
معتبرسازی کارکرد ابزار:
وسایل مانند قیچی باید راحت باز و بسته شوند. شکستگی، ترک، پارگی و خوردگی و جرم روی وسایل شیشه ای، پارچه ای و فلزی وجود نداشته باشد. پرز و کرک روی سطح وسایل وجود نداشته باشد.. قطعات وسایل با هم مطابقت دارند. ابزاری که کارکرد مناسب ندارند باید جدا شده و در کوتاه ترین زمان ممکن جایگزین گردند.
اسلاید 17 :
از نکات قابل توجه در ناحیه پاکسازی
- در صورتی که محلول های مورد استفاده آلودگی قابل رویت دارند دور ریخته شوند.
- محلول ابتدا با آب رقیق شده و سپس در مجرای فاضلاب ریخته شود.
- محلول های شوینده آنزیمی و ضدعفونی کننده ها محرک پوست و چشم بوده و تنفس آن ها خطرناک است، لذا استفاده ازوسایل حفاظت فردی ضروری می باشد. همچنین وجود امکانات تهویه مناسب در این محیط ها بسیار مهم است. محلول ها نباید در معرض گرمای بالای 45 درجه سانتیگراد قرار گیرند.
-تاریخ انقضاء محلول را روزانه کنترل کنید.
- وسایل و برس های مورد استفاده درپاکسازی ابزار باید پس از استفاده و در پایان روز ضدعفونی شوند. برای این کار می توان از محلول هیپوکلریت سدیم با غلظت 1:10 به مدت 15 دقیقه استفاده کرد.
- کارکنان بخش استریلیزاسیون باید بر علیه هپاتیت B واکسینه شوند.
اسلاید 18 :
بعضی از مراکز پاکسازی را با استفاده از ماشین انجام می دهند.
دستگاه شستشو باید در بهترین وضعیت از نظر بهداشتی باشد تا بتوانداستانداردهای پاکسازی مربوط به هر وسیله را برآورده سازد. گاهی در دستگاه ها بیوفیلم تشکیل می شود که خود ناقل میکروارگانیسم بوده، باعث آلودگی وسایل شسته شده می شود. استفاده از این دستگاه ها از ایجاد بریدگی یا خراش در پوست بدن پرسنل جلوگیری کرده و مشکل پاشیدن آب حاصل از شستشو به محیط دیگر وجود ندارد. در صورت استفاده از دستگاه های شوینده ضدعفونی کننده یااولتراسونیک، دستورالعمل های سازنده دستگاه در خصوص نحوه نصب و استفاده باید کاملا اجرا شود.
پاکسازی مکانیکی
اسلاید 19 :
ضدعفونی کردن :
ضدعفونی یک فرایند شیمیایی یا فیزیکی جهت از بین بردن میکروارگانیسم های رویشی استافیلوکوک اورئوس، انتروباکتر و.. از روی اشیاء بی جان است در حالی که ممکن است اسپور باکتری ها بطور کامل از بین نروند.
-در فرآیند ضدعفونی کردن ابزار و وسایل پزشکی اولین اصل، پیشگیری از آسیب ناشی از تنفس بخارات محلول های ضد عفونی کننده است. اتاق باید دارای دستگاه تهویه قوی و مناسب باشد. جایگاه کار با وسعت مناسب و دو عدد سینک برای شستشو و آب کشی نیز از ضروریات منطقه پاکسازی و ضدعفونی است. استفاده از ماسک، دستکش وگان هنگام ضد عفونی ابزار ضروری است
اسلاید 20 :
پس از پاکسازی کامل و خشک کردن، ابزارها را در ظرف حاوی محلول ضدعفونی کننده سطح متوسط غوطه ور نموده و پس از گذشت زمان لازم طبق توصیه کارخانه سازنده آن ها را از ظرف خارج و کاملا آبکشی کنید.
((برای ابزاری که در مرحله بعدی، بااستفاده از یک استریلایزر استریل خواهد شد، ضدعفونی با محلول سطح متوسط کفایت می کند. ))
