بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اسلاید 2 :
حقوق زن و مرد از نگاه اسلام
* مبانی *
مقدمه
اسلاید 3 :
اصول و مبانی حقوق زن و مرد
1. اختلاف زن و مرد: نقطه اشتراک
در جنبه جسمانی، روانی، خلقیات، بلوغ و ..
(ولیس الذکر کالانثی)
2. علت و هدف اختلاف جنسیت
تولید و بقای نسل
تربیت نسل در سایه آرامش و مودت
اسلاید 4 :
3. ملاک قانونگذاری
اقتضای عدالت: قانون متفاوت برای وضعیت متفاوت
شبهه: میان زن و مرد نباید اختلاف و تبعیض باشد
پاسخ: تفکیک اختلاف از تبعیض
4. مبنای قانون عادلانه
سوال: از کجا عادلانه بودن قانون حاکم بر زن یا مرد احراز می شود؟
تعیین غایت و هدف و سپس رابطه قانون با آن
اسلاید 5 :
5. ارزش زن و مرد
سوال: آیا در اسلام ارزش مرد از زن بیشتر نیست؟
ابعاد انسان جسم: متفاوت بین زن و مرد
روح: مشترک میان زن و مرد
روان: متفاوت بین زن و مرد
مثال: وسائل برقی در منزل
اسلاید 6 :
6. نقض زن و مرد
هم زن نسبت به مرد و هم مرد نسبت به زن ناقص است
تمایز میان عیب و نقص
نقص در جایگاه خودش حسن و لازم است
مثال: استکان و سطل
اسلاید 7 :
ارزش زن و مرد در اسلام
ارزش حضرت زهرا (س) و امیرالمومنین (ع) به جنسیت ایشان یعنی زن یا مرد بودن نیست
نحوه تقسیم کار میان زن و مرد در سیره
بهترین انسان:
کسی که به سوی کمال انسانی از مسیر وظایف طبیعی و جنسیتی حرکت کند
در نگاه معاد محور، فرد در تلاطم چرایی زن یا مرد بودن معطل نمی شود
اسلاید 8 :
نکات تکمیلی:
نکته 1: اسلام قائل به تشابه حقوق زن و مرد یا تفاوت آنهاست؟
تفاوت در حقوق و تکالیف خانوادگی
تشابه در حقوق و تکالیف در جنبه های انسانی و اجتماعی
اسلاید 9 :
نکته 2: مقایسه رویکرد ادیان به خلقت زن
در مورد نحوه خلقت زن و مرد
زن عنصر فریب مرد
نرسیدن زن به مقامات معنوی
تقدس ریاضت جنسی و عزوبت
زن مقدمه وجود مرد
رویکرد قرآن به خلقت زن و مرد
اسلاید 10 :
مروری بر مبانی ایده برابری حقوق زن و مرد
از قرن 17 به بعد: انقلاب ها و اعلامیه ها
در قرن 19: تحولات سیاسی و اقتصادی
در قرن 20 : تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر و دیگر اسناد بین المللی
تساوی و آزادی دو رکن نهضت حقوق بشر در غرب
اسلاید 11 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اسلاید 12 :
حقوق زن و مرد از نگاه اسلام
* مبانی *
جلسه دوم
اسلاید 13 :
اسلام قائل به تشابه حقوق زن و مرد یا تفاوت آنهاست؟
تفاوت در حقوق و تکالیف خانوادگی
تشابه در حقوق و تکالیف در جنبه های انسانی و اجتماعی
اسلاید 14 :
حقوق متقابل زن و مرد در خانواده:
نساء / 34: الرجال قوامون علی النساء بما فضل الله بعضهم علی بعض و بما انفقوا من اموالهم فَالصَّلِحَتُ قَنِتَاتٌ حَفِظَتٌ لِّلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ .
مفهوم قوامیت مرد بر زن: حفظ و دفاع از زن و نيز تأمين هزينه و نفقهاش
قلمروی قوامیت مرد بر زن: خانواده یا اجتماع؟
اسلاید 15 :
نظر استاد مطهری و آیت الله جوادی آملی:
محدود بودن قلمروی قوامیت به خانواده
تفاوت حکومت با تحکم
مدير داخلي خانه بودن، براي مردان فقط وظيفهاي اجرايي است و نه مایه تقرب به خداوند و سبب ارزش بیشتر
وجوب اطاعت زن از شوهر، در خصوص زناشويي است نه به طور مطلق
معيار وجوب اطاعت براي زن، هماهنگي فرمان مرد با دين خداست
اختیار زن برای مقيّد ساختن دامنه وظايف خويش و محدود ساختن دامنه حقوق و اختيارات شوهر با شرط ضمن عقد
اسلاید 16 :
برتری متقابل زن و مرد بما فضل الله بعضهم علی بعض
تسلط مرد بر زن: بیرونی، ریاست در خانواده
تسلط زن بر مرد: درونی یا معنوی
سوال: اگر مردی فاقد صلاحیت مالی و اخلاقی برای اداره زندگی بود، آیا همچنان بر زن قیمومیت دارد؟
اسلاید 17 :
پاسخ آیت الله جوادی آملی:
خداي سبحان به دو جهت، قيّم بودن نسبت به امور خانه را برعهده شوهر نهاده است:
1. توانايي، صلابت و مديريت مرد؛
2. عهدهداري تمامي هزينههاي اختصاصي زن و تأمين نيازهاي منزل؛
بنابراين اگر مردي اين دو صفت را نداشت يا از دست داد يا به وظيفهاش عمل نكرد، ولايتش بر خانواده، رخت برميبندد و چنين مردي ديگر قيّم منزل نخواهد بود.
اگر وضعيّت خانوادهاي به عكس باشد؛ يعني هوش و ادراك و قدرت تدبير زني بيش از شوهرش باشد و امور خانه با ثروت يا درآمد زن اداره شود، دليلي ندارد كه مرد فرمانرواي خانواده باشد، زيرا «باء» در ﴿بِما فَضَّلَ اللهُ. وبِما اَنفَقوا﴾ براي سببيت است؛ يعني به سبب برتري مرد و انفاق هزينهها، او قيّم زن است، مگر كسي بگويد اين حكم، تعبّد محض و مانند برخي مناسك حج (رمي جمرات) است.
اسلاید 18 :
نشوز زن و مرد
معنای نشوز:
عدم ایفای حقوق و مسئولیت ها در قبال همسر
اسلاید 19 :
نشوز مرد
نساء 128 : وَ إِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِن بَعْلِهَا نُشُوزًا أَوْ إِعْرَاضًا فَلَا جُنَاحَ عَلَيهِْمَا أَن يُصْلِحَا بَيْنهَُمَا صُلْحًا وَ الصُّلْحُ خَيرٌْ وَ أُحْضرَِتِ الْأَنفُسُ الشُّحَّ وَ إِن تُحْسِنُواْ وَ تَتَّقُواْ فَإِنَّ اللَّهَ كاَنَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا
معنای نشوز مرد
ضمانت اجرای نشوز مرد: دارای مراتبی
1.دعوت به صلح و سازش
2.دادخواهی نزد حاکم شرع و درخواست طلاق از سوی وی یا در نهایت الزام مرد به طلاق
اسلاید 20 :
نشوز زن
سوره نساء/ 34: . وَ الَّاتىِ تخََافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَ اهْجُرُوهُنَّ فىِ الْمَضَاجِعِ وَ اضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلَا تَبْغُواْ عَلَيهِْنَّ سَبِيلاً إِنَّ اللَّهَ كاَنَ عَلِيًّا كَبِيرًا
معنای نشوز زن: عدم تمکین
ضمانت اجرای نشوز زن: دارای مراتبی
1.موعظه و نصیحت
2.کناره گیری از همسر
3. تادیب بدنی اما به صورت ضربا غیرمبرح (یعنی زدنی که هیچ اثری در بدن زن ایجاد نکند) : از مسلمات فقه شیعه و سنی
نکته: قيوميت حكم خدا بر زن نه قيّم بودن مرد بر زن؛ و وجوب نهی از منکر و اولویت شوهر عادل نسبت به دیگران در بازداشتن از معصیت
