بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
حقوق تجارت
اسلاید 2 :
مقدمه حقوق تجارت در چهار بخش
تعریف حقوق تجارت
تقسیمات حقوق تجارت
اختصاصات روش تحقیق
مختصری از دروس مهم حقوق تجارت
اسلاید 3 :
تعریف حقوق تجارت
اسلاید 4 :
الف- تقسیم حقوق خصوصی به دو شاخه مدنی وتجارت، زاییده تحولات حقوق فرانسه است. مقنن ایرانی نیز بدون توجه به خاستگاه این تقسیم، با تصویب قانون تجارت تمایل خود را به جدایی حقوق مدنی وحقوق تجارت به روش فرانسوی اعلام کرده است.
ب-نویسندگان وتحلیلگران هم بدون انکه به فلسفه حقوق تجارت و نقادی آن بپردازند خود را موظف به تبین دیدگاه فرانسویان در تفکیک حقوق مدنی وتجارت دیده اند
اسلاید 5 :
مقدمه تاریخی
دوره فراوانی: در اغاز حیات بشر نیازها بسیار اندک وکم تنوع بوده ومنابع مادی به وفور وبدون نیاز به کار زیاد ودر دسترس بوده است بنابراین درکی از مفهوم مالکیت بر اشیا وجود نداشته و مفاهیمی چون مبادله، منع اضرار به غیر، هبه و.ناشناخته بوده است.
آغاز دوره کمیابی: با افزایش جمعیت از یک سو وبا افزایش تنوع نیازها از سوی دیگر انسان با حقیقت کمیابی مواجه میشود برای غلبه بر کمیابی سه راه پیش رو بود:
- جنگیدن وغلبه قوی بر ضعیف
- توافق بر اینکه هر کس مسلط بر حاصل کار خویش است (مالکیت خصوصی)
- توافق بر اینکه همه منابع در اختیار یک شخص قرار گیرد(حاکم) ومنابع را تقسیم کند(مالکیت عمومی)
اسلاید 6 :
اندیشه غالب مالکیت خصوصی بود
نتایج مالکیت خصوصی:
اول نهاد مبادله شناسایی شد وانسان آموخت که می تواند حاصل کار خود را با حاصل کار دیگری مبادله کرده ونیازهای خودرابرطرف کند.
دوم تقسیم عقود به مبادله غیر دقیق (عقود مسامحه) ویا دقیق با شهر (مغابنه ویا معامله) وهم چنین منع اضراربه غیر.توسعه یافت
اسلاید 7 :
پایان تدریجی عصر خود کفایی واغاز دوران شغل مداری:
انسان در ابتدا خود کفا بود ومبادله جنبه کاملا استثنایی داشت، اما تدریجا اموخت که تخصص گرایی معیشت اورا بهتر تامین میکند وتدریجا تعداد خود کفایان کاسته شد وبر تعداد شاغلین افزوده شد
تقسیم شاغلین به گروه های خطر پذیر ومحافظه کار:
به تناسب درجه بندی در پذیرش ریسک،عده ای خطر پذیری را انتخاب کردند وکارفرما، کار افرین، تاجر، کاسب و.شدند
عده ای خطر گریز بودند وترجیح دادند که نیروی کار خود را بر دیگران واگذار کنند ،کارگر،کارمندو.
عده ای هم ترجیح دادند راه میانه را انتخاب کنند وسنت پیگیری کنند که پیشه ور وخویش فرما و.شدند
اسلاید 8 :
ظهور کارفرمایان بزرگ:
با صنعتی شدن وهم چنین گذر زمانفعالیت کار فرمان گسترش پیداکرد،این توسعه کارفرمایان باعث بروز مسائلی شد:
رابطه بین کارفرمایان وکار گران از تعادل خارج شد وقانون گذار مجبور شد برای حمایت از کازگران قواعدی وضع کند(حقوق کار)
در رابطه میان کارفرمایان ومصرف کنند گان هم نابرابری پدیدار شد و مقنن را وادار بر جبران نابرابری تولید کننده و مصرف کننده کرد (حقوق مصرف کننده)
برای مصالح عامه و اداره جامعه، باید مقرارات خاصی در مورد مواجهه با کارفرمایان بزرگ وضع می شد (حقوق تامین اجتماعی،گمرک، مالیات خاص مشاغل، اخذ مجوزو.)
وجود کارفرمایان بزرگ منجر به ناگزیری کارفرمایان از انجام معاملات با دیگر کارفرمایان شدند. این معاملات جایگزین وقراردادهای کوچک وسنتی گردید.
از منظر اهمیت ووضعیت اداره هم،کارفرمایان بزرگ سبب تحولات حقوقی شدند بصورتی که امروزه اغلب قریب به اتفاق فعالیت ها ی بزرگ تر توسط شرکتهای تجارتی که شانیت حقوقی مستقل دارند اتفاق می افتد.
اسلاید 9 :
تعاریف حقوق تجارت
حقوق تجارت به معنی حقوق معاملات
آیا میتوان حقوق تجارت را همان حقوق معاملات دانست؟ خیر، چون معاملات بین کارفرمایان و کارآفرینان بزرگ اقتضائاتی وجود دارد که در قواعد حقوقی حاکم بر معاملات خرد وجود ندارد
حقوق تجارت به معنی حقوق معاملات بین تجار
معاملات بین تجار نوعا معاملات بزرگی هستند که از حیث موضوع با معاملات عادی تفاوت های قابل توجهی دارند هر چند که نمی تواند وجود منطق مشترک در همه معاملات را انکار کرد به هر حال با تمایز بین معاملات تجار از سایر معاملات، می توان حقوق تجارت را معادل معاملات بین تجار دانست.
اسلاید 10 :
حقوق تجارت به معنای حقوق معاملات تجار
آیا لازم است، همه معاملات تجار نیز در کنار معاملات تجارتی مورد مطالعه قرار گرفته ودر حقوق تجارت بررسی شود؟ به نظر می رسد خیر چون با فلسفه حقوق تجارت متفاوت است
حقوق تجارت به معنای حقوق معاملات تجارتی
معاملات تجارتی مصادیق خاصی از معاملات تجارتی هستند که در ماده 2 قانون تجارت مقنن از قانون تجارت فرانسه (مواد1تا5) آمده است به این معنی که فقط بخشی در معاملات تاجر در حقوق تجارت بیاید
اسلاید 11 :
حقوق تجارت به معنی حقوق تجار
در حقوق تجارت هم چنین می توان اهلیت و وضعیت تاجر را هم بررسی کرد و تکالیفی که تاجر دارد. مثلا در مورد شرکت ها، مشکل شرکت ، نام شرکت، پایان شرکت و نحوه اداره ان مورد بررسی قرار می گیرد.
اسلاید 12 :
با توجه به مطالب فوق می توان تعریف ذیل را از حقوق تجارت ارائه کرد:
حقوق تجارت،حقوق تجار ومعامله ی بین تجار
تعریف میکنیم.
اسلاید 13 :
فلسفه حقوق تجارت
سرعت در اعمال تجاری و لزوم ساده کردن تر کردن تشریفات مربوط به امور تجارتی
ایجاد حسن اعتماد واطمینان میان بازرگانان و ایمن سازی روابط ان ها
ثبات نسبی در حقوق مدنی و تحول سریع در حقوق تجارت
اسلاید 14 :
منابع حقوق تجارت
قانون:
قانون آمره: قوانین آمره به معنای قواعد حقوقی هستند که تخطی از آن ها جایز نیست در حقیقت استثنایی به اصل آزادی قرارداد ها به شمار می آیند.
اسلاید 15 :
نکته اول: تعداد قوانین آمره اندک است و اصل بر عدم آمره بودن قانون است،
نکته دوم: در حقوق ایران، قواعد آمره ای که منحصر به روابط قراردادی تجار باشد وجود ندارد بنابراین قواعد آمره حاکم بر روابط تجار، همان معدود قوانینی است که بر سایر اشخاص حکومت دارد.
نکته سوم: تجار به دلایل تخصص و..عملا خود را کمتر در معرض بطلان جزئی یا کلی قرارداد به دلیل بر خورد با قواعد آمره قرار میدهند و محدوده قواعد آمره از این جهت کاهش میابد
اسلاید 16 :
قانون تکمیلی:
قانون گذار با استفاده از عرف به تعیین حقوق وتکالیف ناشی از عقود پر مصرف پرداخته و طرفین عقد را از ورود به همه جزییات بی نیاز کرده است.
تعریف: قواعد حقوقی هستند که طرفین قرارداد می توانند خلاف آن تراضی کنند.
نکته اول: عرف قراردادی بر قانون تکمیلی مقدم است.
نکته دوم: در بعضی قراردادهای بزرگ به خصوص قراردادهای بین الملی ترس از مواجهه با قوانین تکمیلی نا خواسته تجار را به تعیین جزییات کامل قرارداد کرده است.
اسلاید 17 :
قوانین حاکم بر تجار ومعاملات تجاری:
قانون مدنی: قانون مدنی روابط بین اشخصاص در اجتماع را تنظیم میکند قانون تجارت در حقیقت استثنائاتی راجع به روابط تجار در قلمروی حقوق خصوصی را بیان میکند
قانون تجارت: قانون تجارت مشتمل بر استثنائات یا الحاقات قانون مدنی است.
نکته اول: قانون تجارت مانند قانون مدنی، محدود به قلمرو حقوق خصوصی است.
نکته دوم: اگر چه قانون تجارت برگرفته از عرف تجار است اما در وضعیت کنونی در بعضی مسائل (چک وسفته وبرات) علاوه بر روابط تجار با یکدیگر، بر روابط تاجر با غیر تاجر یا غیر تاجر با غیر تاجر نیز حکومت میکند.
اسلاید 18 :
جلد اول قانون مدنی: (در اموال)
کتاب اول اموال ومالکیت
باب اول: انواع اموال ب
اب دوم حقوق.بر اموال
کتاب دوم اسباب تملک
قسمت اول حیازت،
قسمت دوم در عقود ومعاملات والزامات که سه قسمت است باب اول در عقود بطور کلی باب دوم الزامات بدون قرار داد باب سوم در عقود.
(قانون تجارت برای حمل ونقل،.، قائم مقام تجاری، حق العمل کاری ، ضمانت تجاری، چک، سفته و برات وضع مقرارات نموده است)
اسلاید 19 :
جلد دوم قانون مدنی: (در اشخاص)
کتاب اول کلیات،
کتاب دوم تابعیت،
کتاب سوم سجل احوال،
کتاب چهارم اقامتگاه،
کتاب نهم قیمومت
توضیح:قانون تجارت شخص تاجر را معرفی نموده وبرای اهلیت ووضعیت این شخص نوظهور، قواعد خاصی وضع کرده است در این میان اهلیت و وضعیت شرکت های تجاری از اهمیت زیادی بر خورداراست.
ورشکستگی از جمله اضافات قانون تجارت به قلمرو حقوق اشخاص است
جلد سوم در ادله اثبات دعوی
کتاب اول اقرار
کتاب دوم اسناد (قانون تجارت احکام خاصی در مورد ارزش اثباتی دفاتر تجار دارد.)
کتاب سوم شهادت،
کتاب چهارم امارات،
کتاب پنجم قسم
اسلاید 20 :
قوانین تجارت:
قانون تجارت مصوب 1311
قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب1347
قانون شرکت های تعاونی 1350 وقانون بخش تعاونی اقتصاد مصوب 1370
قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی مصوب1318: بخشی از مقولات باب یازدهم قانون تجارت را تغییر داده اما ماجرای آن محدود به نقاطی است که دارای اداره تصفیه و امور ورشکستگی هستند