بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
محور تخصصی:
چهلمين اجلاس
مديران دبيرخانه های نظام اداري کشور
حقوق سايبری
اسلاید 2 :
محور تخصصی: دفاع سايبری
اسلاید 3 :
محور تخصصی: دفاع سایبری
جرم چیست؟
مفهوم حقوقی جرم:از لحاظ حقوقی جرم را در دو مقام می شود تعریف کرد:
1.مقام مخاطبین حقوق:
وقتی درجایگاه شهروندی به شکل عام با هر مرتبه ،دانش و گرایشی ،بخصوص قشر دارای تحصیلات حقوقی بخواهیم جرم را تعریف کنیم،همان تعریفی ارائه می شود که قانون مجازات اسلامی برای جرم ارائه داده است.(فعل یا ترک فعلی که قانون برای آن مجازات تعیین کرده است.)
.2مقام قانونگزار:
رفتاری که به نظم عمومی ضرر وارد می کند وبه لحاظ اخلاقی سرزنش پذیر باشد، باید جرم تلقی شود. موضوع معیارهای جرم انگاری هست.چه رفتاری باید جرم باشد ،چرا یک رفتاری جرم هست و یا اینکه چرا یک رفتاری جرم نیست؟
اسلاید 4 :
محور تخصصی: دفاع سایبری
مفهوم اجتماعی جرم:جرم یک پدیده اجتماعی است؛ یعنی عوامل فرهنگی، اجتماعی و محیطی در بروز رفتار مجرمانه مؤثر است. بنابراین، باید در شناخت و تبیین جرم، از روش جامعه شناختی سود جست .جامعه شناسان جرم را چنین تعریف کرده اند: جرم عبارت است از نقض نظام اجتماعی ورفتاری که باضوابط فرهنگی واجتماعی حاکم برجامعه مغایرت دارد و احساسات عمومی را جریحه دار می سازد.چنان که امیل دورکیم جامعه شناس معروف فرانسوی معتقد است جرم یک پدیده طبیعی و اجتماعی است که از شرایط فرهنگی و تمدن هر جامعه ناشی می شود و شامل هر عملی است که وجدان عمومی را جریحه دار می کند.
ارتباط جرم با اخلاق ،دین و عرف :بحث مفصلی است که در این مجال نمی گنجد ولی بطور خلاصه و کلی می توان گفت که در برخی مورد هم پوشانی دارند ولی هر کدام دیدگاه خاص خود را دارد.
اسلاید 5 :
محور تخصصی: دفاع سایبری
تعریف جرم در قانون مجازات اسلامی
قانون مجازات اسلامی، در ماده 2، جرم را چنین تعریف می کند: «هر فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد، جرم محسوب می شود.»
در ارتباط با این تعریف نکاتی قابل توجه است:
1. چنانچه نص قانونی وجود نداشته باشد، نمی توان هیچ عملی را جرم محسوب نمود.
2. جرم تنها شامل افعال خلاف نیست، بلکه ترک فعلی که به موجب قانون ممنوع باشد، نیز جرم تلقی می شود.
اسلاید 6 :
اصل قانونی بودن جرم و مجازاتها:
يكي از اصول اوليه و مسلّم حقوق جزا، اصل قانوني بودن جرائم و مجازاتها ميباشد وهمینطوريكي از اصول اوليه و مسلّم حقوق جزايي كه شرع مقدس اسلام برآن تصريح نموده، «اصل قانوني بودن جرايم و مجازات ها»ويا همان «قاعده قبح عقاب بلا بيان» است واين قاعده از قواعد مسلم نزد فقيهان و اصوليون به شمار ميرود ودرصدد بيان اين معناست كه هيچ مجازاتي بدون وجود قانون قابل تصور نيست. دين اسلام سالها قبل ازتولد مكاتب مختلف در قرآن و احاديث اين قاعده را مورد توصيه موكد قرار داده است.
اسلاید 7 :
محیط به عنوان عامل و موقعیت ارتکاب جرم:
ما چند دسته محیط داریم (طبیعی یا جغرافیایی،اجتماعی شخصی، اجتماعی عمومی، اجتماعی مجازی)
محیط اجتماعی مجازی:اینترنت،وسائل مخابراتی،فضاو شبکه های مجازی اجتماعی در حال جایگزینی دیگر رسانه ها مثل ماهواره است.به لحاظ ظهور شبکه های اجتماعی مردم خرید،صحبت،مشاوره ،تحصیل و. خودشان را در محیط اجتماعی دنبال می کنند.بنابراین توانایی جرم زایی بالایی در این محیط وجود دارد.طبق آماری که اخیرا منتشر شده در این نوع محیط اجتماعی حدود یک میلیون نفر در روز بزه دیده می شوند.به همین دلیل هم بسیاری از کشورها اهمیت بالایی برای آموزش استفاده از این محیط قائل هستند.
اسلاید 8 :
محیط به عنوان عامل و موقعیت ارتکاب جرم: در تفاوت محیط اجتماعی مجازی (سایبر) در مقایسه با سایر محیط ها چند ویژگی مهم و منحصر به فرد نهفته است: 1.نامحدود بودن فضای سایبر ،2. ناملموس بودن محیط سایبر که این ویژگی فضای سایبر را خطرساز تر از محیط حقیقی می نمایاند،3. توسعه و تغییر پذیری ،4 پیچیدگی و تخصصی بودن ، 5. دسترسی آسان و سریع، 6. استفاده گسترده از فضای سایبر. این ویژگی ها فضای سایبر را در دنیای کنونی بیش از پیش حساس و پر اهمیت می نماید. مجرمین نیزدر فضای مجازی ، از نظر آماری به سه گروه یعنی مجرمین سفید، مجرمین سیاه و مجرمین خاکستری تقسیم می شوند ، بنابراین می توان گفت : جرایم سیاه هم،جرایمی هستند که توسط دسته مجرمین سیاه ارتکاب می یابند. جرائمی با بزه دیدگانی فراوان در یک فضای نامحدود، مجرمینی با هویتی مجهول ،مجعول یا مخفی(مجرمین سیاه) وکاربران سیاه
اسلاید 9 :
از آنجایی که اساس و فلسفه وجودی دانش حقوق ایجاد و برقراری عدالت و حمایت از آن و فراگیر نمودن امنیت و نظم اجتماعی است، بنابراین فضای مجازی نیز نیازمند تعریف و لحاظ چهارچوب حقوقی و قوانین سایبری داخلی و بین المللی می باشد
آیا برای جرایم در فضای سایبری قانون داریم؟
در این زمینه مهمترین و اصلی ترین قانون، قانون جرایم رایانه ای مصوب 5/ 1388/3مجلس شورای اسلامی می باشد و همچنین فهرست موضوعی مصادیق محتوای مجرمانه قانون جرایم رایانه ای که توسط کمیته ای که در همین قانون جرایم رایانه ای پیش بینی شده ،منتشر شده است ونیز قانون تجارت الکترونیکی .با توجه به این قانون ما برخی از این جرایم پیش بینی شده را مورد بررسی قرار می دهیم.
اسلاید 10 :
برخی از جرایم رایانه ای:
فصل یكم ـ جرائم علیه محرمانگی داده ها و سامانه های رایانه ای و مخابراتیمبحث یكم ـ دسترسی غیرمجاز
ماده1ـ هركس به طور غیرمجاز به داده ها یا سامانه های رایانه ای یا مخابراتی كه به وسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است دسترسی یابد، به حبس از نود و یك روز تا یك سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا بیست میلیون (20.000.000) ریال یا هر دو مجازات محكوم خواهدشد.
(محرمانگی داده هاو سامانه های رایانه ای از مصالح مورد اتفاق برای استفاده صحیح و تقوبت اعتماد و گسترش کاربرد رایانه در امور روز مره مردم است و بر همین اساس اقدام به جرم انگاری نقض آن شده است)
اسلاید 11 :
برخی از جرایم رایانه ای:
مبحث یكم ـ جعل رایانه ای
ماده6 ـ هر كس به طور غیرمجاز مرتكب اعمال زیر شود، جاعل محسوب و به حبس از
یك تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون (20.000.000) ریال تا
یكصد میلیون (100.000.000) ریال یا هر دو مجازات محكوم خواهدشد:الف) تغییر یا ایجاد داده های قابل استناد یا ایجاد یا واردكردن متقلبانة داده به آنها.
(قانونگذار تفکیک موجود درجعل سنتی_ مادی و معنوی_ را در خصوص جرایم رایانه ای لحاظ نکرده ولی اعمال مجازات در خصوص مرتکبین را به نحوی تعیین کرده که بتواند بر اساس ماده 26 ق ج رایانه ای مرتکبین جعل معنوی را شدیدتر مورد مجازات قرار دهد.)
اسلاید 12 :
فصل سوم ـ سرقت و كلاهبرداری مرتبط با رایانه
ماده12ـ هركس به طور غیرمجاز داده های متعلق به دیگری را برباید، چنانچه
عین داده ها در اختیار صاحب آن باشد، به جرای نقدی از یك میلیون (1.000.000) ریال تا بیست میلیون (20.000.000) ریال و در غیر این صورت به حبس از نود و یك روز تایك سال یاجزای نقدی ازپنج میلیون(5.000.000)ریال تابیست میلیون (20.000.000) ریال یا هر دو مجازات محكوم خواهد شد.
(برای تحقق سرقت باید عمل مرتکب منجر به تصاحب متقلبانه نسخه اصلی یا رونوشتی از داده ها باشد.همچنین جرم سرقت داده از جرایم عمدی است و بنابراین وجود عمد در ربایش و علم به تعلق داده ها به دیگری ضروری است.)
اسلاید 13 :
ماده13ـ هركس به طور غیرمجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی با ارتكاب اعمالی از قبیل وارد كردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف كردن داده ها یا مختل كردن سامانه، وجه یا مـال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل كند علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از یك تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون (20.000.000) ریال تا یكصد میلیون (100.000.000) ریال یا هر دو مجازات محكوم خواهد شد.
(در قانون جرایم رایانه ای شروع به جرم را جرم ندانسته و برای آن تعیین مجازات نکرده است. لکن چنان چه مجموع اقدامات انجام شده توسط مرتکب عنوان جرم خاص- مانند جعل رایانه یا تخریب داده ها و غیره – را داشته باشد،ذر آن صورت مرتکب به مجازات همین جرایم خواهد رسید.)
اسلاید 14 :
ماده25ـ هر شخصی كه مرتكب اعمال زیر شود، به حبس از نود و یك روز تا یك سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا بیست میلیون (20.000.000) ریال یا هر دو مجازات محكوم خواهدشد:
الف) تولید یا انتشار یا توزیع و در دسترس قرار دادن یا معاملة داده ها یا نرم افزارها یا هر نوع ابزار الكترونیكی كه صرفاً به منظور ارتكاب جرائم رایانه ای به كار می رود.
ب) فروش یا انتشار یا در دسترس قراردادن گذر واژه یا هر داده ای كه امكان دسترسی غیرمجاز به داده ها یا سامانه های رایانه ای یا مخابراتی متعلق به دیگری را بدون رضایت او فراهم می كند.
ج) انتشار یا در دسترس قراردادن محتویات آموزش دسترسی غیرمجاز، شنود غیرمجاز، جاسوسی رایانه ای و تخریب و اخلال در داده ها یا سیستم های رایانه ای و مخابراتی.
اسلاید 15 :
تبصره ـ چنانچه مرتكب، اعمال یادشده را حرفه خود قرار داده باشد، به حداكثر هر دو مجازات مقرر در این ماده محكوم خواهد شد.
(جرم مصداق این ماده میتواند شامل یک یا چند اقدام زیر باشد که به نظر میرسد همه آنها از طریق فعل مادی مثبت صورت میگیرند
تولید ، انتشار ، توزیع ، در دسترس قراردادن داده ها یا معامله داده ها یا نرم افزارها یا هر نوع ابزار الکترونیکی )
اسلاید 16 :
بحث فیلترینگ:
» دسترسی به این سایت امکان پذیر نمیباشد» این عنوان وقتی بر روی صفحه مرورگر شما ظاهر میشود به این معنی است که شما وارد وبسایتی شدهاید که به تشخیص کارگروه تعیین محتوای مصادیق مجرمانه با قوانین و مقررات کشور ما مطابقت و همخوانی ندارد. به عبارت دیگر این وبسایت به این دلیل که قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران را رعایت نکرده است فیلتر میشود.
اسلاید 17 :
ضمانت اجرای فیلترینگ
فروش فیلترشکن
آموزش نحوه گذر از سامانه های فیلتر شده
استفاده و عضویت در سایت های فیلتر شده
بزه دیده واقع شدن در فضای مجازی
پیگیری قضایی در فضای مجازی